اصناف تعطیل هستند، ولی بانک باز است؛ یعنی کاسب باید اقساط بانکیاش را بپردازد، چکها را پاس کند و تمام هزینههای ثابت و غیرثابت فروشگاه و زندگی شخصیاش را پرداخت کند! روز گذشته قاسم نوده فرهانی، رئیس اتاق اصناف تهران گفت: «از شنبه هفته آینده، ۱۵ آذرماه صاحبان واحدهای صنفی بهجز گروههای ۳ و ۴ بهشرط رعایت دستورالعملهای بهداشتی میتوانند مغازههای خود را باز کنند.» این یعنی هفته بعد نیز باز برخی از مشاغل باید تعطیل باشند. برای اغلب فروشگاههایی که این روزها کرکرهها را پایین دادهاند و کسبوکار خود را تعطیل کردهاند، منبع درآمد دیگری وجود ندارد. بسیاری از آنها نیز هر چه اندوخته بودند، در ماههای گذشته خرج کردهاند؛ بااینحال حداقل 14 روز باید کامل قید درآمدزایی را بزنند. آیا در مقابل این فشار حمایتی از اصناف خواهد شد؟ رئیس اتاق اصناف اصفهان در مورد این سؤالات اینگونه به اصفهانزیبا پاسخ داد:
نظر شما درباره تعطیلی بازار چیست؟
جا دارد تا از تمام کسبه تقدیر و تشکر کنم. همکاران ما در بعضی از صنفها جزو تعطیلی نبودند، ولی به کمک همکارانشان آمدند و بازار را تعطیل کردند. من بهصورت ویژه از همه آنها تشکر میکنم.
با تعطیلیها موافقید؟
همکاران صنفی ما بیشتر با احترام به سلامتی مردم تعطیلیها را پذیرفتند، چون ما نه چیزی از دولت گرفتیم و نه قرار است دولت به ما چیزی بـــدهــد. ضمن ایـــنکه هــیچگونه همکاری با ما نشد.
دولتمردان از بستههای مالیاتی حمایتی میگویند.
اینکه یک ماه دیرتر اظهارنامه بفرستیم که کمک نیست؛ یا اینکه چکها برگشت بخورد و بعد از 10روز رفع سو کنند چه کمکی است؟ اصناف ما دلی بازار را تعطیل کردهاند نه با وعده یک ماه تأخیر در ارسال اظهارنامه مالیاتی. ما بازار را تعطیل کردیم چون به سلامت مردم اعتقاد داشتیم، مخصوصا اصناف شهر اصفهان که فرهنگپذیری بالایی دارند.
یعنی اصناف از تعطیلیها حمایت میکنند؟
اصناف اصفهان وقتی دیدند شرایط جامعه حاد است، به تعطیلیها کمک کردند و واقعا ضربههای سنگینی به آنها وارد شد.
چه ضربهای؟
خیلی از کسبه حتی مرز ورشکستگی را رد کردهاند، یعنی طرف باید کسبوکارش را از نو بسازد. مثال میزنم: تالارهای پذیرایی یک سال است کار نکردهاند. شخصی درب تالارش را بسته و ماهیانه چند میلیون تومان اجاره میدهد. حتی اگر ملک تالار اجارهای نباشد، 10ها میلیارد تومان سرمایه خوابیده است. در بعضی از تالارها 50 نفر بهصورت مستقیم کار میکردند و حالا حدود 10 ماه از تعطیلی آن میگذرد. این موضوع عملا به معنای ورشکستگی تالارهاست.
به نظر شما این تعطیلیها چقدر اثربخش بود؟
اصناف ما با هدف کمک به شکست کرونا، ضربههای سنگینی خوردند، ولی سهم آنها در انتقال ویروس نسبت به سایر بخشها پایین است. متولیان بهداشت میگویند بالای 50 درصد از انتقال ویروس به دلیل رفتوآمدهای خانوادگی است یا حملونقل عمومی بالای 20درصد سهم دارد، دستگاههای دولتی همینطور؛ ولی سهم بازار در انتقال ویروس از همه اینها پایین است.
پس چرا بازار تعطیل شد؟
مهمترین معضل ما در برخورد با کرونا این است که کار فرهنگی برای توجیه مردم انجام نشد؛ اینکه مردم بپذیرند باید رفتوآمدهای خانوادگی را تعطیل کنند. برای جبران فقدان این فرهنگسازی اصناف را بهعنوان تابلوی خطر ترسیم میکنند.
یعنی اصناف تعطیل شد تا مردم از کرونا بترسند؟
تعطیلکردن اصناف بهجای اینکه حلقه اصلی انتقال ویروس کرونا را بشکند، در اصل یک پیغام به جامعه مخابره میکند:«خطر» بهواسطه بستن بازار به جامعه اعلام خطر میکنند.
با این تعبیر اصناف قربانی فرهنگسازی شدند.
هزینه اینکه زیرساختهای فرهنگی برای اطلاع به جامعه آماده نشد را اصناف پرداختند. خانوادههای زیادی هنوز متوجه نشدهاند باید شبنشینیها یا مراسمها را تعطیل کنند، اصناف تعطیل شد تا این خانوادهها متوجه خطر شوند. هزینه اعلامخطر در جامعه را اصناف پرداخت کرد؛ درصورتیکه سهم آنها در شیوع ویروس کرونا از تمام بخشها کمتر بود.
آیا طرح و پیشنهاد خاصی برای حمایت از اصناف دارید؟
ما پیشنهادهای لازم برای حمایت از بازار را ارائه دادهایم، ولی شرایط دولت برای اجرای این پیشنهادها خوب نیست. دولت باید برای حمایت از اصناف وامهای کمبهره یا بدون بهره با خواب و تنفس چند ماه یا چند سال بدهد یا با مشوقهای مالیاتی بازار را حمایت کند. در سالی که اصناف کسبوکار نداشتند باید مالیات بخشیده شود.
پیشنهادهای شما برای حمایت از اصناف بیشتر در حوزه مالیات است؟
یک سری مشوقهایی برای حمایت از بازار وجود دارد که ما بهصورت مستقیم به دولت دادیم یا به استانداری ارائه شده تا آنها در ستادهای کشوری اعلام کنند. ما آنقدر این مشوقها را نوشتیم و به دست مسئولان رساندیم که دیگر خودشان هم حفظ شدهاند. ولی گفته میشود دولت در شرایط اقتصادی فعلی امکان اجرای آنها را ندارد؛ پس مردم باید کمک کنند.
مردم چطور میتوانند کمک کنند؟
جدا از بحث کادر درمانی که از جان برای سلامت مردم مایه گذاشتهاند، تمام هزینههای کرونا در جامعه را اصناف پرداختند. مردم توجه کنند اصناف هزینه کرونا را از جیب میدهند، آنها سهم پایینی در انتقال ویروس کرونا دارند، ولی تابلوی خطر شدهاند تا شما بیشتر رعایت کنید. مردم میتوانند با کاهش رفتوآمدها و تغییر الگوی زندگی کمک کنند تا انتقال ویروس کاهش پیدا کند و اگر آنها رعایت نکنند، این اصناف هستند که باید دوباره هزینه بدهند.