رشد قیمت آهنآلات
آخرین آماری که در خصوص تحولات قیمت مصالح ساختمانی منتشر شده، مربوط به تابستان سال جاری است. این آمار نشان میدهد شاخص قیمت مصالح و نهادههای ساختمانی شهر تهران در تابستان امسال در مقایسه با بهار ۳/ ۳۰ درصد افزایش یافته است. این میزان در مقایسه با تابستان سال گذشته معادل افزایش ۴/ ۷۱درصدی گزارش شده که این افزایش قیمت به سایر شهرها نیز سرایت کرده است. در این گزارش اعلام شده درحالیکه تورم نقطهای در ۱۴ گروه مصالح پرکاربرد ساختمانی تکرقمی یا دورقمی است، در گروه آهنآلات، میلگرد، پروفیل در و پنجره و نرده تورم نقطهای سهرقمی بهثبت رسیده است. درواقع در تابستان امسال جهش قیمت مصالح و نهادههای ساختمانهای مسکونی به تأثیر جهش ۱۷۲درصدی نرخ این گروه مربوط شد. گروه آهنآلات در بین مصالح ساختمانی بیشترین اثرپذیری را از شوکهای ارزی دارد و جهش نرخ فروش این گروه از سایر گروههای مصالح پرکاربرد ساختمانی بیشتر است.
جهش قیمتی سیمان
سیمان هم از مواد اولیه مهم در صنعت ساختمان است که هرگونه تغییری در قیمت آن تأثیر مستقیمی بر قیمت سازههای موردنیاز این صنعت از جمله بتن و تیرچه دارد. در ماه گذشته، انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، نامهای خطاب به وزیر صنعت، معدن وتجارت ارسال کرد که در آن آورده است (تأمیننشدن مازوت بهمنظور ذخیرهسازی در فصول گرم سال توسط شرکت پخش فراوردههای نفتی و بروز مشکلات ناشی از قطع گاز در شرایط فعلی از جمله چالشهایی است که با آن مواجه شدهایم. ضمن اینکه در حال حاضر نیز شرکت پخش فراوردههای نفتی علاوه بر افزایش قیمت مازوت یارانهای به میزان ۲۵۰درصد نسبت به سال گذشته، تحویل مازوت را منوط به سپردن ضمانتنامه بانکی معادل مابهالتفاوت نرخ یارانهای (۳۰۰۰ریال) با نرخ آزاد (حدود 000، 60ریال) کرده که اجرای این تصمیم علاوه بر اینکه خارج از توان کارخانههای این بخش است، باعث افزایش قیمت تمامشده تولید به میزان هر تن ۴۰۰ هزار ریال خواهد شد). همچنین در این نامه آمده است، قیمت فروش سیمان به مصرفکننده نهایی هر پاکت تیپ دو، ۵۰ کیلویی ۱۹۵ هزار ریال در جلسات داخلی مجلس شورای اسلامی (بدون حضور دبیر انجمن و موردنظر قرار گرفتن هزینههای حمل و سود عوامل توزیع که هیچکدام در اختیار این صنعت قرار ندارد) تعیین شده (در بعضی از استانها هزینه حمل معادل قیمت فروش سیمان است) که غیرکارشناسی قلمداد میشود. به دنبال رایزنیهای فعالان سیمان و به دلیل قطعی گاز این کارخانههای سیمان، نرخ سیمان هم افزایشی شده است. از آبان تا اواخر بهمن گاز این کارخانهها توسط شرکت ملی گاز ایران محدود یا به طور کامل قطع میشود تا شرکت گاز بتواند گاز موردنیاز بخش خانگی را تأمین کند. بیژن زنگنه، وزیر نفت، سال گذشته اعلام کرده بود با افزایش تولید گاز انتظار میرود که گاز بخش صنایع محدود یا قطع نشود؛ اما مصرف گاز در بخش خانگی موجب شده است دوباره گاز بخش صنایع بهخصوص بخش سیمان کاهش یابد. کارخانههای تولید سیمان در این ایام از سال به خرید سوخت مایع نفت کوره (مازوت) و گازوئیل اقدام میکنند تا بتوانند از این طریق سوخت موردنیاز خود را برای تولید سیمان تأمین کنند.
عبدالرضا شیخان، دبیر کارفرمایی صنعت سیمان، به رسانهها گفته است: «۷۷ کارخانه سیمان در کشور داریم که چند روزی است گاز ۴۵کارخانه را قطع کردهاند. وقتی گاز را قطع میکنند باید مازوت بدهند. سال گذشته مصوبه دولت بود که مازوت را با نرخ یارانهای به کارخانهها بـدهنـد؛ در حــالــی کـه قیمت مازوت یارانهای سه برابر گاز است. لیتری ۳۰۰ تومان دم مخازن میدهند که با ۱۳۰ تومان هزینه حمل، در نهایت قیمت مازوت لیتری ۴۲۰ تا ۴۳۰ تومان میشود. شیخان گفته است «تفاوت قیمت مازوت و گاز روی قیمت تمامشده هر تن سیمان ۴۰ هزار تومان اثر میگذارد. آیا تولیدکنندگان باید از جیب خودشان بگذارند؟ کارخانهها نقدینگی ندارند که از جیب خودشان بدهند.»
سایر مصالح هم از افزایش قیمتها تبعیت میکنند
علاوه بر آهنآلات و سیـمـان، سایر مصالح ساختمانی نیز از این افزایش قیمتها تأثیر میپذیرند. احمد تولا، از فعالان بازار مسکن اصفهان، نیز به این نکته اشاره میکند که به دنبال افزایش قیمت برخی مصالح ساختمانی، تولیدکنندگان و فروشندگان سایر مصالح هم میخواهند از افزایش قیمتها عقب نمانند. افزایش هزینه ساخت مسکن، در کنار رشد قیمت زمین، منجر به توقف پروژههای ساختمانی هم میشود. رکود فـعـالـیـتهای ساختوساز نیز باعث کاهش عرضه به بازار مسکن میشود. نبود تقاضای مؤثر در نتیجه افت شدید قدرت خرید متقاضیان به دنبال جهش قیمت مسکن و تداوم رشد قیمتها این موضوع را تشدید میکند.
احمد تولا، دبیر انجمن انبوهسازان مسکن اصفهان، درباره تأثیر افزایش قیمت مصالح روی هزینههای ساخت مسکن، به اصفهانزیبا میگوید: علاوه بر قیمت سیمان، قیمت سایر مصالح ساختمانی نیز افزایش پیدا کردهاند؛ یکی از دلایل افزایش قیمت سیمان، قطع گاز و استفاده از مازوت و صادرات این محصول است.
تولا تصریح میکند: قیمت مصالح ساختمانی از یکدیگر تأثیر میپذیرند. قیمت سنگ و قیمت میلگرد هم بهتازگی افزایش یافته است؛ چون تورم، دستمزد کارگری و حملونقل افزایش یافته و فروشندگان و تولیدکنندگان وقتی حس میکنند از افزایش قیمتها عقب میافتند، قیمتها را افزایش میدهند. این شرایط باعث شده تا روزانه با افزایش قیمتها مواجه باشیم.
دبیر انجمن انبوهسازان مسکن اصفهان میافزاید: براساس آنالیزی که حدود شش ماه پیش صورت گرفت، قیمت ساخت مسکن برای هر متر، دو میلیون و 50 هزار تومان برآورد شد؛ ولی طی روزهای اخیر براساس جلساتی که برگزار شده و آنالیز قیمتی که تعیین شده، قیمت ساخت برای هر متر مربع چهار میلیون و 500 هزار تومان تا پنج میلیون تومان اعلام شد؛ یعنی نسبت به چند ماه گذشته حدود 45 تا 50 درصد قیمت ساخت مسکن افزایش پیدا کرد؛ البته این قیمت تعیینشده برای ساختمان حداقلی یا به قول عوام، ساختمان شرکتی است که در قیمت مسکن، قیمت زمین، طراحی، هزینههای اداری، هزینههای شهرداری و… نیز تأثیرگذار هستند.
دبیر انجمن انبوهسـازان مسکن اصفهان درباره وضـعیت ساخت واحدهای مسکن مـلـی در اصفهان بـیـان مـیکـنـد: ظـرفیت شهرهای بهارستان و فولادشهر برای ثبتنام تکمیل شده است و بهتازگی هم ظرفیت اضافه برای این شهرها اعلام نشده؛ ولی در شهرستانهای اطراف اصفهان مانند شهرضا، مبارکه و نائین تعداد 100 تا 1000 واحد برای ساخت مسکن ملی تعریف شده که هنوز اقدامی در این خصوص انجام نشده و درمجموع برای ساخت مسکن ملی اقدام ملی صورت نگرفته است.