ساخت‌وساز و درآمد شهر
منابع بودجه سال آینده از محل عوارض ارزش‌افزوده به مبلغ 1122 میلیارد تومان، درآمد توسعه شهر شامل پروانه ساخت، تراکم، بالکن، تفکیک و… به مبلغ 2957 میلیارد تومان، درآمد دارایی سرمایه‌ای از محل فروش اموال منقول و غیرمنقول به میزان 900 میلیارد تومان، اوراق مشارکت به میزان 780 میلیارد تومان، سرمایه‌گذاری به میزان 590 میلیارد تومان، بهای خدمات و مؤسسات انتفاعی شهرداری، پارکینگ، هزینه آسفالت و جمع‌آوری زباله به مبلغ 150 میلیارد تومان و درآمد شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری به مبلغ 1228 میلیارد تومان، تأمین می‌شود که درمجموع 7727 میلیارد تومان تأمین می‌شود. می‌توان گفت که سهم عوارض تراکم و ساخت‌وساز به نسبت رشد چشمگیر بودجه در مقایسه با سال گذشته کاهش‌یافته است. هرچند بودجه سال آینده درصد قابل‌توجهی افزایش‌یافته؛ ولی عوارض ساخت و تراکم فقط 15درصد رشد داشته تا فشار کمتری بر مردم به‌ویژه آن‌ها که برای نیاز خانواده خود اقدام به ساخت‌وساز می‌کنند، وارد شود. سال گـذشـــتـه استـانـداری برای افزایش 20درصــدی ارزش‌افزوده و تراکم به شهـرداری مجوز داد؛ ولی شورای شهـــر این لایحه را رد کرد.
شهرداری با توجه به شرایط سخت اقتصادی، لایحه دوفوریتی افزایش 15درصدی این عوارض را به شورا ارسال کرد که مصوب شد. البته شرط شورای شهر برای این افزایش، ارائه بسته تشویقی ساخت‌وساز و تخفیف ارزش‌افزوده تراکم در ابتدای امسال بود که شهرداری هفته قبل آن را به‌صورت لایحه دوفوریتی به شورای شهر ارسال کرد. این لایحه یک بسته تشویقی و تخفیف تراکم به‌صورت پلکانی برای شش ماه اول سال و تا پایان شهریور بود که شورای شهر با دو فوریت آن مخالفت کرد؛ ولی بـررســـی آن بـه‌صــورت یک‌فوریت مورد موافقت اعضا قرار گرفت و این هفته با تغییراتی به تصویب رسید.
تغییر رویه
شهرداری اصفهان در سال98 سه بسته ساخـت‌وساز با مدل‌ها و جامعه هدف مختلف ارائه داد که موردنقد اعضای شورای شهر بود. با تذکرهای مداوم تیم اقتصادی شورای شهر درنهایت سال گذشته روند بسته‌های تشویقی ساخت‌وساز شهرداری تغییر کرد. در ســال‌هـــای گــذشــتـه، پـرداخــت عوارض ساختمانی در طول سال انجام می‌شد و بسته تشویقی در پایان سال ارائه می‌شد تا متقاضیان با تخفیف بتوانند پروانه بگیرند. بنابراین عمده تقاضاها برای دریافت پروانه ساخت به پایان سال موکول می‌شد. ازآنـجــا کــــه حــوزه ســاخــت‌وســـاز بزرگ‌ترین بـخـش اقتصاد کشور محسوب می‌شود و تجمیع فعالیت ساختمانی در مقطعی از سال، تعادل این بازار را به هم می‌زند، شورای شهر پیشنهاد کرد که بسته‌های تشویقی از ابتدای سال ارائه شود تا ارائه تخفیف برای صدور پروانه ساخت در طول سال به‌تدریج و پلکانی بوده و در ساخت‌وساز شهر هم تعادل ایجاد شود. بنابراین اصفهان برخلاف شهـرداری‌های سایر نقاط کشور که اوایل هرسال با افزایش نرخ صدور پروانه ساخت، بازار هدف را از دست می‌دهند، پس از موافقت با افزایش بهای عوارض ارزش‌افزوده و تراکم، با ارائه بسته تشویقی و رضایت به کاهش درآمد، موج افزایش صدور پروانه ساخت را اول هرسال ثبت می‌کند.
بسته تشویقی 1400 نیز همانند هــمـتـای خود در سال گذشته به‌صورت پلکـانـی تـصـویـب‌شده است. متقاضیانی که از اول فروردین تا پایان اردیبهشت مراجعه کنند از تخفیف کامل عوارض ارزش‌افزوده و تراکم مصوب امسال بهره‌مند می‌شوند. از نرخ این تخفیف هر دو ماه 20 درصد کاسته شده و درنهایت مراجـعـانـی که دو ماه آخـر سال مراجعه کنند، هیچ تخفیفی دریافت نمی‌کنند.
سود کامل
تأثیر بسته‌های تشویقی در نـــرخ سـاخت‌وساز اصفـهـان مـشـهـــــود است. تـعـداد پـروانه‌هـای ساختمانی صادرشده از حدود ۹ هزار فقره در سال ۹۲ به حدود سه هزار در سال ۹۷ رسید و سپس از سال ۹۸ مجدد رشد پیدا کرد و به نزدیک پنج هزار فقره و سپس سه هزار فقره در نیمه نخست سال ۹۹ رسید. بر اساس این آمار از سال ۹۲ تا نیمه نخست ۹۹ بیشترین تعداد پروانه‌ها در شهر اصفهان در سال ۱۳۹۲ با ۹ هزار و ۳۸۹ فقره و کمترین تعداد در سال ۱۳۹۷ با سه هزار و ۳۶۶ فقره صادر شده است و بالاترین میانگین مساحت زیربنا در سال ۱۳۹۳ معادل ۲۳۶ مترمربع و پایین‌ترین میانگین آن ۱۷۸ مــتـرمــربــع در سال ۱۳۹۵ بود.
سال ۱۳۹۸ معادل چهار هزار و ۶۵۶ پروانه احداث ساختمان، توسط شهرداری اصفهان صادر شد که نسبت به سال قبل آن ۳۸,۳ افزایش داشت؛ اما میانگین مساحت زیربنا ۱۳,۸درصد کاهش یافت. همچنین در شش ماه نخست سال ۱۳۹۹ تعداد پروانه‌های ساختمانی با افزایش ۱۴,۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل آن به ۲ هزار و ۹۵۲ پروانه رسید و تعداد واحدهای مسکونی و میانگین مساحت زیربنا به ترتیب ۲۷,۳ و ۲۲,۹ درصد رشد یافت و به ۱۲ هزار و ۹۴۴ واحد و ۲۴۰ مترمربع رسید.
تـــعـــداد واحـــدهــــای مــسـکـــــونــــی ساخته‌شده در کلان‌شهر اصفهان نیز از سال ۹۲ که معادل ۳۸ هزار واحد بود در سال‌های پس‌ازآن کاهش یافت و به ۱۳ هزار واحد در سال ۹۶ رسید؛ اما از سال ۹۷ مقداری افزایش یافت تا اینکه در سال ۹۸ به ۱۸ هزار و ۵۸۲ واحد و در نیمه نخست سال ۹۹ به نزدیک ۱۳ هزار واحد رسید. شهرداری اصفهان هم اعلام کرده که سال گذشته برای سه هزار و ۴۲۳ واحد مسکونی پروانه ساختمانی صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال 98 رشد ۲۶درصدی داشته است. سایه تصمیمات مدیریت شهری بر بازار مسکن و ساخت‌وساز مشهود است و بنابراین می‌توان گفت که شهرداری‌ها می‌توانند دوران رکود و رونق مسکن را کنترل کرده و روند آن را تغییر دهند.
