رسول جهانگیری، رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصـفـهـان، عـقـیـده دارد ســقــف 20درصدی برای افزایش رهن و اجاره در سال جاری به بازار اجاره‌بها کمک کرد و اگر سال آینده برای کنترل قیمت‌ها در این حوزه قانونی تصویب نشود، کنترل بازار اجاره‌بها سخت خواهد بود. در مقابل مالکان زیادی عقیده دارند مبالغ فعلی اجاره‌بها نه با تورم و هزینه‌های زندگی تناسب دارد و نه با هزینه استهلاک.
رهن و اجاره نجومی
بر اساس مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا، قرارداد مستأجران در سال جاری با 20درصد افزایش نسبت به سال گذشته به‌صورت خودکار برای یک سال دیگر تمدید شد. این مصوبه برای شرایط خاص و ناسازگاری میان مالک و مستأجر نیز تمهیدهایی اندیشید و به تعبیر رئیس اتاق اصناف اصفهان تا حد زیادی بازار رهن و اجاره را کنترل کرد. جهانگیری دراین‌باره می‌گوید: «این مصوبه سوپاپ اطمینانی برای بازار رهن و اجاره شد و باید برای سال‌های بعد هم قانونی در این زمینه وجود داشته باشد.» اگرچه بسیاری از مستأجران با استفاده از این مصوبه قرارداد خود را تمدید کردند؛ ولی درصدی از آن‌ها به دلایل مختلف موفق به تمدید نشدند تا بازار مسکن اصفهان در تابستان 1400 نجومی‌ترین رهن و اجاره‌های تاریخ خود را تجربه کند. نوروزانی، فعال بازار مسکن اصفهان، دراین‌باره می‌گوید: «در بخش‌هایی از شهر قیمت رهن و اجاره‌ها بیش از سه برابر سال قبل بود و اگر تابستان ادامه داشت شاید تا چند برابر پیش می‌رفت.»بررسی تعدادی از املاک استیجاری در تابستان 1400 نشان می‌دهد قیمت موردتوافق مالک و مستأجر در بسیاری از مشاهده‌ها رشد دو برابری را تجربه کرده است. در محله برازنده، آپارتمانی 90 مترمربعی و پنج سال ساخت تابستان 99 با رهن 40 میلیونی و اجاره ماهانه یک‌میلیون و 400 هزار تومان تمدید شده بود؛ ولی مالک امسال آن را با 100 میلیون تومان رهن و ماهانه سه میلیون تومان اجاره می‌دهد. در محله ناژوان، آپارتمانی 170 مترمربعی و 12 سال ساخت تابستان گذشته با رهن صد میلیونی و ماهانه دو میلیون تومان اجاره شد؛ ولی مستأجر امسال 200 میلیون تومان رهن و ماهانه پنج میلیون تومان اجاره می‌دهد. نزدیک به چهارراه فلسطین آپارتمانی 125 مترمربعی و 20 سال ساخت دو سال قبل با 20 میلیون تومان رهن و اجاره ماهانه یک‌میلیون و 700 هزار تومان اجاره شد؛ ولی امسال قرارداد با 50 میلیون تومان رهن و اجاره ماهانه چهار میلیون و 500 هزار تومان تمدید شد. این سه مورد فقط مثال‌هایی از افزایش رهن و اجاره در تابستان سال جاری هستند.
مالک و مستأجر هر دو ناراضی!
با وجود افزایش شدید مبلغ رهن و اجاره در تابستان 1400 و نارضایتی مستأجران، بسیاری از مالکان نیز از این قیمت‌ها رضایت ندارند و عقیده دارند قیمت‌ها باید افزایش بیشتری داشته باشد. رسول جهانگیری، رئیس اتاق اصناف اصفهان، با تأکید بر اینکه در بازار رهن و اجاره طرفدار مستأجر است درباره مبلغ رهن و اجاره‌ها گفت: «بسیاری از مالکان با مبلغ اجاره امرارمعاش می‌کنند، آن‌ها درآمد دیگری ندارند. وقتی هزینه‌های زندگی افزایش پیدا می‌کند، آن‌ها مجبورند مبلغ اجاره را بالا ببرند، اجاره باید با هزینه‌های زندگی تناسب داشته باشد.» تناسب مبلغ اجاره با هزینه‌های زندگی ازیک‌طرف و تناسب اجاره‌بها با هزینه استهلاک از طرف دیگر باعث شده تا مالکان به دنبال افزایش مبلغ رهن و اجاره باشند. نوروزانی، فعال بازار مسکن اصفهان، دراین‌باره می‌گوید: «مالک قبلا هر بار مستأجری عوض می‌کرد با 500 هزار تومان واحد را نقاشی می‌کرد و به مستأجر دیگر تحویل می‌داد؛ ولی الان رنگ‌آمیزی یک واحد 100 مترمربعی با مبلغی کمتر از پنج میلیون تومان ممکن است؟ هزینه سرویس شیرآلات، سیستم گرمایشی و سرمایشی، روشنایی، کابینت و… به کنار.» فعالان بازار مسکن عقیده دارند مستأجر در بهترین حالت ممکن نیز ملک را مستهلک می‌کند و هزینه تعمیر و ترمیم با اجاره ملک تناسب ندارد. نوروزانی دراین‌باره می‌گوید: «مالک قبلا 15 میلیون کابینت را به دست مستأجر می‌سپرد و الان قیمت آن کابینت 150 میلیون تومان است، هر چند سال یک‌بار باید تعمیر و ترمیم شوند؛ ولی آیا هزینه تعمیر کابینت 15 میلیونی با 150 میلیون تومانی برابر است؟»
