به گزارش اصفهان زیبا؛ موزه‌ها به‌جز کارکرد فرهنگی کارکرد اقتصادی نیز دارند و می‌توان از موزه‌ها درآمد اقتصادی نیز کسب کرد. جذب گردشگران داخلی و خارجی و ایجاد فرصت‌های شغلی در زمینه‌های گردشگری، صنایع‌دستی و خدمات مرتبط، به رونق اقتصاد محلی کمک می‌کند و موزه‌ها را به بازیگری مهم در اقتصاد منطقه تبدیل کرده است. موزه‌ها با ایجاد فضایی سرگرم‌کننده و جذاب، بازدیدکنندگان را به تجربه‌ای متفاوت و لذت‌بخش دعوت می‌کنند. برنامه‌های هنری، سرگرمی‌های ویژه و نمایشگاه‌های متنوع، موزه‌ها را به گزینه‌ای محبوب برای گذراندن اوقات فراغت خانواده‌ها و جوانان تبدیل کرده است.
با این کارکردهای گسترده، موزه‌ها امروز به مراکزی پویا و چندبعدی تبدیل شده‌اند که نقشی فراتر از یک نمایش‌دهنده ساده ایفا می‌کنند و تأثیرات عمیقی در جامعه، اقتصاد و فرهنگ دارند.
ایجاد تجربه لذت‌بخش برای جذابیت‌بخشی به موزه‌ها
دراین‌باره مرضیه حکمت، استاد دانشگاه هنر اصفهان، در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» تأکید کرد: «موزه‌ها در تعریف بین‌المللی شورای جهانی موزه‌ها به‌عنوان نهادی اجتماعی شناخته می‌شوند که با انجام فعالیت‌های علمی و آموزشی مشخص، نقشی برجسته در فرهنگ‌سازی و انتقال دانش ایفا می‌کنند. اگرچه در ایران این کارکرد کمی متفاوت است، موزه‌ها در ذات خود ظرفیت‌های گسترده‌تری دارند که امکان بهره‌گیری بیشتر را فراهم می‌آورند.»
به گفته حکمت، موزه‌ها زیرمجموعه مقاصد گردشگری به‌شمار می‌روند که با توجه به تنوع موضوعات، می‌توانند مخاطبانی با سلیقه‌های متنوع را به خود جذب کنند. با این حال، جذب بازدیدکنندگان و ایجاد تجربه‌ای رضایت‌بخش برای آن‌ها، مستلزم برنامه‌ریزی و فعالیت‌های مستمر است. او افزود: «فعالیت‌های متنوع و شناخت دقیق نیازهای بازدیدکنندگان، از جمله عوامل کلیدی در افزایش کیفیت بازدید و بهره‌مندی بیشتر از موزه‌ها به‌شمار می‌رود که می‌تواند به رونق موزه‌گردی منجر شود.»
حکمت با اشاره به نمونه‌های موفق در استان اصفهان، از جمله موزه عروسک کاشان، اظهار داشت که این موزه‌ها با افزایش سطح رضایت بازدیدکنندگان، توانسته‌اند به مؤسساتی در جهت توسعه گردشگری و درآمدزایی تبدیل شوند. او تأکید کرد: «از نیمه قرن بیستم، موزه‌ها با تمرکز بر رضایت و تجربه بازدیدکننده، این دو عامل را به‌عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد خود در نظر گرفته‌اند.»
این استاد دانشگاه بیان کرد: «هر موزه، بسته به ظرفیت‌ها و مخاطبانی که به آن جذب می‌شوند، می‌بایست در چارچوب اهداف و مأموریت‌های خود، فعالیت‌هایی را ارائه دهد که نه‌تنها به غنای تجربه بازدید کمک کند، بلکه حس لذت و رضایت بازدیدکننده را نیز افزایش دهد.»
او افزود: «این اقدامات بسته به امکانات و ظرفیت‌های هر موزه، می‌تواند به شکلی متنوع اجرا شود و به توسعه و پویایی موزه‌ها در راستای گردشگری پایدار کمک کند.»
ایجاد فضاهای تفریحی و رفاهی در موزه‌ها
برای جذب گردشگر به اصفهان باید تبلیغات زیادی انجام داد؛ یکی از این ابزارها موزه‌ها هستند. هم‌زمان با تبلیغ موزه‌ها در این زمینه می‌توان گردشگری اصفهان را رونق بخشید. وجود امکانات رفاهی، از کافه و رستوران گرفته تا کتاب‌فروشی، بازدید از موزه‌ها را برای گردشگران دلپذیرتر و جذاب‌تر می‌کند. ایجاد فضاهای تفریحی و رفاهی، امکان حضور طولانی‌تر بازدیدکنندگان را فراهم کرده و آن‌ها را به گذراندن زمان بیشتر در موزه تشویق می‌کند.
بسته‌های جذاب برای موزه‌ها درنظر گرفته شود
موزه‌ها می‌توانند اطلاعات را به همراه سرگرمی در اختیار افراد قرار دهند تا درآمدزایی کنند. باتوجه به رقابت‌های جهانی در عرصه گردشگری باید بسته‌های جذابی برای موزه‌ها درنظر گرفته شود؛ چون موزه‌ها نقش مؤثری در جذب گردشگران دارند؛ اما موزه‌ها به‌طورمعمول از فعالیت‌های جنبی غافل شده‌اند و این باعث شده نتوانند درآمدزایی چندانی داشته باشند.
موزه‌ها تا زمانی که نقششان را به‌عنوان نهاد اجتماعی پیدا نکنند، به لحاظ اقتصادی موفق نمی‌شوند. با وجود این تفاسیر، اولین گام برای تحقق این امر اصلاح قوانین است تا نقش اجتماعی موزه‌ها پررنگ شود و جایگاه موزه‌ها در اجتماع تحکیم و تثبیت شود.
موزه‌ها دارای کارکردهای دیگری همچون اقتصادی نیز هستند که می‌توان با در نظر گرفتن برنامه‌های جذاب برای موزه‌ها از آن‌ها درآمد کسب کرد. امروزه با توجه به رقابت‌های جهانی در عرصه گردشگری باید بسته‌های جذابی برای موزه‌ها ایجاد کرد تا بتوانند با دیگر موزه‌های معروف جهان رقابت کنند. موزه‌ها نقش مؤثری در جذب گردشگران دارند، به‌ویژه در ایران که فعال‌ترین حوزه مربوط به گردشگری فرهنگی است، باید در بهبود کیفیت موزه‌ها تلاش کرد و بر تعداد موزه‌ها در مکان‌های مختلف کشور افزود. این راهکارها می‌توانند موزه‌ها را از فضاهای سنتی به محیطی جذاب و به‌یادماندنی برای گردشگران تبدیل و بازدید از موزه‌ها را به تجربه‌ای فرهنگی و الهام‌بخش مبدل کنند. موزه‌ها نشان‌دهنده تاریخ، فرهنگ، هویت و آداب هر ملت به شمار می‌رود که اهمیت بسزایی در ترسیم چهره ملی و بین‌المللی آن ملت‌ها داشته و می‌توان از موزه به‌عنوان دریچه‌ای رو به چشم‌انداز توسعه گردشگری فرهنگی یاد کرد.
