به گزارش اصفهان زیبا؛ گردشگری صنعتی یکی از حوزههای نوین و جذاب برای توسعه گردشگری در اصفهان بهشمار میرود که میتواند به معرفی تاریخچه صنایع قدیمی و جدید این شهر بپردازد و ظرفیتهای بالقوهای را برای جذب گردشگران فراهم آورد.
این نوع گردشگری میتواند با تکیه بر صنایع مدرن همچون کارخانههای بزرگ و صنایعدستی باستانی، جاذبههایی منحصربهفرد برای بازدیدکنندگان ایجاد کند. در اصفهان، صنایع تاریخی مانند کارگاههای کاشیسازی و موزههای صنعتی، بهویژه در ساختمانهای تاریخی، میتوانند بهعنوان مراکز جذاب گردشگری صنعتی معرفی شوند. سرمایهگذاری در زیرساختها و تقویت تبلیغات میتواند این شهر را به مقصدی پیشرو در این حوزه تبدیل کند.
در این زمینه، یکی از کارشناسان گردشگری درخصوص ظرفیتهای گردشگری صنعتی در اصفهان، به «اصفهان زیبا» گفت: باید بررسی کنیم که این نوع گردشگری در اصفهان تا چه اندازه قابلیت اجرا دارد و کدامیک از عناصر تاریخی و ساختاری این شهر میتواند در این راستا مورداستفاده قرار گیرد. یکی از سؤالات اساسی در این زمینه این است که چه دادهها و منابعی برای ارائه داریم؟
منصور قاسمی افزود: کارخانههای بزرگی مانند ذوبآهن، فولاد مبارکه، پلیاکریل و سیمان، بهعنوان نمایندگان صنایع مدرن کشور، میتوانند در توسعه گردشگری صنعتی اصفهان نقش مثبتی ایفا کنند. این کارخانهها نهتنها بخشی از دستاوردهای صنعتی معاصر بهشمار میآیند؛ بلکه میتوانند بهعنوان جاذبههای گردشگری موردتوجه قرار گیرند.
او همچنین به اهمیت صنایعدستی اشاره و بیان کرد: ما در زمینه صنایعدستی سابقهای طولانی در سطح جهانی داریم. صنایعدستی خود بخشی از صنعت محسوب میشود و در چارچوب گردشگری صنعتی میتواند نقش مهمی ایفا کند. این ظرفیت میتواند با معرفی زیرساختهای مناسب، به توسعه گردشگری صنعتی کمک کند.
قاسمی افزود: صنایع مدرن با ساختمانهای جذاب خود میتوانند به جاذبههای گردشگری تبدیل شوند. ایجاد موزههایی که در آنها ابزارآلات قدیمی هنوز در حال استفاده هستند و نمایش ساختمانهای صنعتی قدیمی، بهویژه آنهایی که تاریخچهای چندصدساله دارند، میتواند بسیار جالب باشد. این جاذبهها زمانی بیشتر خود را نشان میدهند که معماری این بناها با آرایههای سنتی و اقلیمی ترکیب شود؛ چراکه علاوه بر جذابیت بصری، هویت و فرهنگ محلی را نیز به نمایش میگذارند.
صنایعدستی؛ گنجینهای ارزشمند برای توسعه گردشگری صنعتی
این کارشناس گردشگری بیان کرد: صنایعدستی بهعنوان بخشی مهم از صنعت، ظرفیت بالایی در توسعه گردشگری صنعتی دارد و میتواند سهم چشمگیری در این حوزه ایفا کند. برای تحقق این هدف، ایجاد موزهها، بازسازی ساختمانها و ساختارهای تاریخی و روایتسازی درخصوص صنایعدستی ضروری به نظر میرسد.
او توضیح داد: یکی از نمونههای بارز این ظرفیت، میدان نقشجهان اصفهان و بازارهای تاریخی اطراف آن است. تابلوهای نامگذاری بازارها و معماری منحصربهفرد آنها، جاذبهای ویژه برای گردشگری صنعتی ایجاد کرده است. بازارهایی مانند ترکشدوزها، رنگرزها، تفنگسازها، شمشیرگران، سماورسازها و لبافها، نمایانگر بخشی از تاریخ غنی صنایعدستی و صنعتی این منطقه هستند. علاوه بر بازارها، سازههای تاریخی همچون «عصارخانه شاهی» و «کارخانه کوی جماله» که بهعنوان دو بنای ارزشمند همچنان حفظ شدهاند، میتوانند بهعنوان نمونههایی از گردشگری صنعتی معرفی شوند. این بناها نهتنها ازنظر معماری چشمگیرند؛ بهعنوان نمادی از صنایع و هنرهای گذشته، ظرفیت فراوانی برای جذب گردشگران دارند. با توجه به این ظرفیت، سرمایهگذاری در حفظ و معرفی این میراث میتواند جایگاه اصفهان را در صنعت گردشگری صنعتی تقویت کند.
اصفهان؛ پیشگام در گردشگری صنعتی با تکیه بر میراث صفوی
قاسمی تصریح کرد: اصفهان با برخورداری از زیرساختهای مناسب در حوزه گردشگری صنعتی، ظرفیت تبدیلشدن به پیشگام این حوزه در کشور را دارد. این زیرساختها شامل نامها، مکانها و صنایع تاریخی است که از دوران صفویه به این سو باقی ماندهاند و میتوان برای آنها روایتها، فضاها و کارگاههایی تعریف کرد. ابزارها و تولیداتی که بهعنوان بخشی از میراث صنعتی اصفهان هنوز در دسترس هستند، شواهدی از تاریخ پرافتخار این شهر بهشمار میروند. این اقلام در موزهها موجودند و میتوان با تعریف سازوکارهایی جدید، آنها را در قالب گردشگری صنعتی به نمایش گذاشت. چنین رویکردی نهتنها ارزشهای تاریخی و صنعتی اصفهان را به تصویر میکشد؛ بلکه گامی مهم و نوآورانه برای ارتقای جایگاه این شهر خواهد بود.
او ادامه داد: نگاهی به تجربه کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه، سوئیس و همچنین کشورهایی نظیر کانادا، چین و آمریکا نشان میدهد که گردشگری صنعتی بهعنوان یک حوزه فعال و پویا در این کشورها شناخته شده است. اصفهان میتواند با الگوبرداری از این کشورها و تعریف موضعی مشخص در این زمینه، به اولین شهر منطقه تبدیل شود که این نوع گردشگری را بهطوررسمی اجرا میکند. این اقدام میتواند اصفهان را به مرکزی پیشرو در گردشگری صنعتی تبدیل کرده و آن را در سطح جهانی مطرح کند.
این فعال حوزه گردشگری توضیح داد: برای معرفی گردشگری صنعتی در اصفهان، میتوان از معرفی صنایع تاریخی و کمترشناختهشده این شهر آغاز کرد. با وجود تلاشهای دهه اخیر شهرداری و میراث فرهنگی برای مرمت بناهای صنعتی قدیمی، همچنان در معرفی و تبلیغ این میراث ارزشمند کوتاهی شده است. یکی از این موارد، کارگاههای روغنگیری تاریخی است که در دوره صفویه نقش پررنگی داشتند. این کارگاهها که برای تولید روغنهای دارویی، خوراکی و صنعتی فعالیت میکردند، بر پایه مزارع دانههای روغنی در اطراف اصفهان شکل گرفته بودند و میتوانند بهعنوان بخشی جذاب از گردشگری صنعتی معرفی شوند.
او خاطرنشان کرد: در کنار این، صنایعدستی که اصفهان را بهعنوان پایتخت صنایعدستی جهان معرفی کرده، میتواند در قالب گردشگری صنعتی قرار گیرد. این ظرفیت بینظیر نیازمند مستندسازی، تهیه بروشور، کتاب و فیلمهای تبلیغاتی است. تبلیغات باید از داخل کشور آغاز شود و سپس به سطح بینالمللی گسترش یابد.
قاسمی افزود: برای تحقق این هدف، مشارکت بخش خصوصی در سرمایهگذاری و ترویج گردشگری صنعتی حیاتی است. اگر زیرساختها تقویت شوند، رسانهها بهدرستی نقش خود را ایفا کنند و اقدامات تبلیغاتی بهطورگسترده انجام شود، اصفهان میتواند به قطب گردشگری صنعتی در کشور و حتی جهان تبدیل شود. این رویکرد نهتنها موجب حفظ میراث صنعتی و فرهنگی خواهد شد؛ بلکه راهی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی و تقویت اقتصاد محلی فراهم میکند.
اصفهان؛ گنجینهای از تاریخ صنعت برای توسعه گردشگری صنعتی
این کارشناس گردشگری با اشاره به تاریخ کهن صنایع در ایران اظهار کرد: صنایع در این سرزمین به دوران باستان بازمیگردد؛ زمانی که تمدنهای کهن ایران پیشگام در تولید و بهرهبرداری از فناوریهای صنعتی بودند. به گفته او، یکی از نمونههای بارز این پیشرفتها، صنایع ذوب فلزات است که شواهد آن در تپههای باستانی اصفهان، ازجمله تپههای سیلک و آریسمان به چشم میخورد.
قاسمی تأکید کرد: این کارگاههای باستانی میتوانند بهعنوان بخش مهمی از تاریخ صنعتی ایران و استان اصفهان معرفی شوند. او افزود: در کنار صنایع فلزی، اصفهان بهعنوان شهر کاشی نیز شناخته میشود. کارگاههای تاریخی تولید کاشیهای معقلی، معرق، هفترنگ و تراشخورده، نمونههایی از هنر و صنعت این منطقه هستند که میتوانند جاذبهای برای گردشگران علاقهمند به تاریخچه صنعت باشند.
قاسمی درباره راهکارهای بهرهبرداری از این ظرفیتها اظهار کرد: برای معرفی بهتر این جاذبهها، ایجاد ابزارهای مناسب مانند رسانهها، تبلیغات، کتابها و مستندات ضروری است. او همچنین به اهمیت تربیت راهنمایان متخصص در حوزه گردشگری صنعتی اشاره کرد و گفت: راهنمایانی که آموزشهای تخصصی در این زمینه را سپری کردهاند، میتوانند اطلاعات دقیق و جذاب درباره تاریخچه صنایع اصفهان به گردشگران ارائه دهند.
این کارشناس گردشگری تأکید کرد: طراحی دورههای آموزشی ویژه و تولید محتوای تخصصی برای این راهنمایان، گامی اساسی در تقویت گردشگری صنعتی اصفهان خواهد بود. این کارشناس گردشگری خاطرنشان کرد: با چنین برنامهریزیهایی، اصفهان میتواند به مقصدی پیشرو در گردشگری صنعتی تبدیل شود و تاریخ غنی خود را بهعنوان بخشی از هویت جهانی این صنعت به نمایش بگذارد.
ظرفیتهای نهفته در گردشگری صنعتی اصفهان
قاسمی اظهار کرد: اصفهان با برخورداری از ظرفیتهای بالقوه در زمینه گردشگری صنعتی، هنوز بهطورکامل از این ظرفیتها بهرهبرداری نکرده است. او افزود: این ظرفیتها با معرفی بهتر، رسانهایکردن و تربیت راهنمایان متخصص میتواند نقطه شروعی برای توسعه گردشگری صنعتی در استان اصفهان باشد.
او همچنین به اهمیت موزهها در معرفی صنایعدستی و طراحی اشاره کرد و گفت: موزههایی که میتوانند به معرفی صنایعدستی و طراحی اختصاص یابند، هنوز بهطور حرفهای آماده نشدهاند؛ درحالیکه اصفهان، بهعنوان شهری با تاریخ و فرهنگ غنی، زمینههای مناسبی برای این نوع گردشگری دارد.
این کارشناس گردشگری به خانههای قدیمی و بناهای تاریخی در حال مرمت اصفهان نیز اشاره کرد و ادامه داد: این بناها میتوانند بهعنوان بخشی از جاذبههای گردشگری صنعتی مورداستفاده قرار گیرند. پروژههای مرمت و بازسازی این بناها، با همکاری شهرداری و میراث فرهنگی، میتوانند به یکی از زیرساختهای مهم گردشگری صنعتی تبدیل شوند.
او اظهار کرد: با تدارک و آمادهسازی این زیرساختها، اصفهان میتواند به یکی از مقاصد اصلی گردشگری صنعتی تبدیل شود و بهعنوان الگویی برای سایر مناطق کشور در این زمینه عمل کند.
چالشها و فرصتهای پیش روی گردشگری صنعتی در اصفهان
این کارشناس حوزه گردشگری به چالشهای موجود در توسعه گردشگری صنعتی در اصفهان اشاره کرد و گفت: یکی از چالشهای اصلی در این زمینه، فقدان رویکرد منسجم و سازمانیافته است. برای موفقیت در این حوزه، باید اقداماتی نظیر ایجاد موزهها، رسانهایکردن جاذبهها، تهیه کتابها و بروشورها و تولید مستندات صورت گیرد. این اقدامات نیازمند زمان و سرمایهگذاری هستند و میتوانند بزرگترین مانع پیشروی توسعه گردشگری صنعتی در اصفهان باشند.
او افزود: با این حال، اگر بخش خصوصی و دولتی با هم همکاری کنند، این چالشها قابلحل است. اصفهان با ظرفیتهای زیاد خود، زمینه مناسبی برای راهاندازی موزهها و مراکز گردشگری صنعتی دارد.
قاسمی همچنین به اهمیت تولید محتوای آموزشی برای معرفی این جاذبهها اشاره کرد و گفت: با تولید کتابها، فیلمها و مستندات، میتوان به معرفی این جاذبهها پرداخت؛ همچنین تربیت راهنمایان گردشگری تخصصی در زمینه صنعت، گامی مؤثر در راستای توسعه این حوزه خواهد بود. او تأکید کرد: با همکاری بخش خصوصی و دولتی، میتوان از این چالشها عبور و اصفهان را به یکی از مقاصد اصلی گردشگری صنعتی در کشور تبدیل کرد.
اصفهان؛ شهری با ظرفیتهای جذاب گردشگری صنعتی
این کارشناس گردشگری توضیح داد: گردشگری صنعتی در اصفهان یکی از جذابترین فرصتها برای جذب گردشگر است. یکی از جاذبههای خاص این شهر، کارگاهها و کارخانههای قدیمی با معماری منحصربهفردشان است؛ بهویژه کارگاههایی مانند «عصارخانه شاهی» و «کارخانه کوی جماله» که از دوران صفویه بهجا ماندهاند، نمونههایی از صنایع قدیمی با معماری شگفتانگیز و ابزارآلات فلزی و چوبی هستند. این بناها نهتنها به دلیل معماری خاص خود، بلکه بهخاطر تاریخچه و اهمیت صنعتیشان میتوانند بهعنوان جاذبههای گردشگری صنعتی در سطح جهانی معرفی شوند. در این کارگاهها میتوانیم بهطور ملموس تاریخچه صنعت و تحولات آن را از دوران صفویه تاکنون مشاهده کنیم.
او افزود: با توجه به ویژگیهای منحصربهفرد این کارگاهها و کارخانهها، اصفهان بهراحتی میتواند بهعنوان مقصد اصلی گردشگری صنعتی در ایران و حتی در سطح جهانی مطرح شود و فرصتی نوین برای توسعه صنعت گردشگری در این شهر فراهم آورد.
اصفهان؛ ترکیبی از گردشگری صنعتی و صنایعدستی با هنر کاشیکاری
قاسمی به ظرفیتهای ویژه اصفهان در حوزه گردشگری صنعتی اشاره و خاطرنشان کرد: اصفهان با داشتن بناهای مذهبی و تاریخی برجستهای همچون مسجد جامع عباسی، مسجد حکیم و مسجد سید، یکی از مهدهای هنر کاشیکاری در ایران به شمار میرود. این بناها نهتنها نمادهایی از تاریخ و فرهنگ کاشیکاری ایرانی هستند؛ بلکه میتوانند بهعنوان جاذبههایی منحصربهفرد برای گردشگری صنعتی در این شهر مطرح شوند.
او افزود: کارگاههای تولید کاشی سنتی در اصفهان با بهرهگیری از هنر قدیمی کاشیسازی، میتوانند بهعنوان جاذبههایی ویژه برای گردشگران صنعتی معرفی شوند. این کارگاهها، در کنار صنایعدستی، بخشی از گردشگری صنعتی را شکل میدهند و میتوانند بهعنوان یک ظرفیت بالقوه برای جذب گردشگر در اصفهان استفاده شوند.
این کارشناس گردشگری ادامه داد: اصفهان با تاریخ غنی در تولید صنایعدستی، ازجمله کارگاههای عصاری، کاشیسازی، کورههای آجرپزی و کارخانههای قدیمی نساجی، ظرفیت فراوانی برای معرفی این صنایع بهعنوان جاذبههای گردشگری دارد. بازسازی و مرمت سازههای تاریخی مانند کارگاهها و کارخانههای قدیمی میتواند بهعنوان بخشی از موزههای صنعتی در اصفهان مطرح شود و جذابیت زیادی برای گردشگران علاقهمند به تاریخ صنعت ایجاد کند.
او درخصوص راهکارهای توسعه گردشگری صنعتی در اصفهان گفت: برای تحقق این ظرفیتها، نیاز به تبلیغات گسترده، رسانهایکردن جاذبهها و آموزش راهنماهای مجرب در زمینه گردشگری صنعتی داریم. علاوه بر این، فعالشدن بخش خصوصی در این زمینه نقش کلیدی خواهد داشت.قاسمی تأکید کرد: اگر این عوامل بهدرستی مدیریت شوند، در دوسال آینده میتوانیم گردشگری صنعتی را بهعنوان یک صنعت فعال و تأثیرگذار در اصفهان معرفی کرده و این شهر را بهعنوان یک شاخص در سطح ایران و خاورمیانه معرفی کنیم.این کارشناس گردشگری افزود: پیشنهاد میشود که این نوع گردشگری ابتدا از مردم اصفهان معرفی شود و سپس در سطح ملی و جهانی گسترش یابد. با همکاری و همافزایی بخشهای مختلف، اصفهان میتواند گامهای مهمی در این زمینه بردارد و گردشگری صنعتی را بهعنوان بخش حیاتی از صنعت گردشگری کشور معرفی کند.
