به گزارش اصفهان زیبا؛ بازنشستگی معمولا بهعنوان فرصتی برای استراحت و رهایی از دغدغههای کاری تلقی میشود؛ اما برای بسیاری از بازنشستگان، این مرحله از زندگی بهطور غیرمنتظره با چالشهای جدیدی همراه است. در سالهای اخیر، تعداد بازنشستگانی که دوباره به کار بازگشتهاند، افزایش یافته است. برخی از این افراد به دلایل اقتصادی، مجبور به ادامه فعالیت حرفهای هستند؛ درحالیکه دیگران برای حفظ حس مفیدبودن و ارتباط اجتماعی به این مسیر روی آوردهاند؛ بااینحال، بازگشت به کار برای بسیاری از بازنشستگان نهتنها مزایای اقتصادی و اجتماعی دارد، بلکه با مشکلات و دشواریهای خاصی نیز همراه است.یکی از اصلیترین دلایل بازگشت بازنشستگان به بازار کار، مشکلات اقتصادی است. در شرایط اقتصادی کنونی، حقوق بازنشستگی برای بسیاری از افراد کافی نیست تا بتوانند هزینههای زندگی، بهویژه هزینههای درمانی، مسکن و نیازهای روزمره را تأمین کنند.
بازگشت به کار برای گذران زندگی
مرد 62ساله، یکی از این افراد است که پس از بازنشستگی به دلیل مشکلات مالی دوباره وارد بازار کار شده و در حال حاضر راننده تاکسی است. او به «اصفهانزیبا» میگوید: «با ۳۰ سال سابقه کاری، فکر میکردم حقوق بازنشستگیام برای گذران زندگی کافی باشد، اما تورم فراوان و هزینههای درمانی باعث شد بهناچار دوباره به کار برگردم. الان برای خرید دارو و پوشاک هم باید حسابکتاب کنم.»
او بیان میکند: «شرایط کاری که دارم اصلا ثابت نیست. اگر یک روز نتوانم کار کنم، هیچ تضمینی وجود ندارد که درآمدی داشته باشم؛ علاوه بر این، بیمه هم نداشته و هیچگونه حمایتی از طرف کارفرما ندارم.»
این فشار مالی باعث شده است بسیاری از بازنشستگان به شغلهای پارهوقت، کارهای فیزیکی یا حتی مشاغل اینترنتی روی آورند تا بتوانند درآمد بیشتری داشته باشند. علاوه بر مسائل مالی، حس مفیدبودن و جلوگیری از انزوا نیز از دیگر عوامل بازگشت به کار برای بسیاری از بازنشستگان است. آنان میخواهند احساس کنند که هنوز برای جامعه مفید هستند و از انزوا و گوشهنشینی که ممکن است در دوران بازنشستگی به سراغشان بیاید، جلوگیری کنند.
با وجود دلایل مختلف برای بازگشت به کار، بازنشستگان در این مسیر با مشکلات و چالشهای زیادی مواجه هستند. یکی از بزرگترین مشکلات، فرسودگی جسمی و روانی است. بسیاری از افراد در سنین بالا توانایی انجام کارهای سنگین یا فیزیکی را ندارند؛ حتی ممکن است با مشکلات جسمی مانند دردهای مفصلی یا بیماریهای مزمن مواجه شوند که کارکردن را برایشان دشوار میسازد؛ نداشتن امنیت شغلی نیز یکی دیگر از دغدغههای بازنشستگان شاغل است.
بسیاری از این افراد در مشاغل غیررسمی و موقت مشغول به کار هستند و از حقوق و مزایای قانونی مانند بیمه یا حقوق عادلانه برخوردار نیستند؛ همچنین، قوانین تأمیناجتماعی بهگونهای است که ممکن است برای بازنشستگانی که دوباره وارد بازار کار میشوند، مشکلاتی ایجاد کند. بسیاری از این افراد مجبورند وضعیت اشتغال خود را به سازمان تأمین اجتماعی اعلام کنند و این مسئله میتواند منجر به کاهش یا حتی قطع حقوق بازنشستگی آنها شود.
تطابقنداشتن حقوق بازنشستگان با هزینههای زندگی
مسئول روابطعمومی کانون بازنشستگان استان اصفهان در این خصوص به «اصفهانزیبا» میگوید: «مشکلات معیشتی و اقتصادی برای بازنشستهها بسیار جدی است؛ البته تلاشهایی در این زمینه انجامشده، اما هنوز به نتیجه مطلوب نرسیدهایم. درباره افزایش حقوق بازنشستگان، طبق مصوبه مجلس و دولت باید حقوق آنها بهطور متناسب با تورم افزایش یابد؛ اما این افزایشها بهطور کامل اجرا نمیشود؛ بهعنوانمثال، حقوق یک کارگر افغان که در کنار خیابان کار میکند، روزی ۸۵۰ تومان است؛ درحالیکه بسیاری از بازنشستهها حتی بهاندازه این مبلغ حقوق نمیگیرند.»
به گفته منصور محمدی، درزمینه مسائل بهداشتی و درمانی هم مشکلات زیادی وجود دارد. اگرچه چند اقدام انجامشده، ولی وضعیت بهداشتی و درمانی بازنشستهها مطلوب نیست. بیشتر داروها ایرانی هستند؛ اما داروهای تخصصی و درمانهای ضروری، مانند درمانهای مرتبط با بیماریهای خاص، بهراحتی در دسترس قرار نمیگیرند. برای درمان بیماریهایی مثل سرطان، تنها درصورتیکه فرد سرطانی باشد، امتیازهایی برای تأمین داروها به او داده میشود؛ اما سایر درمانها برای بازنشستهها بهراحتی تأمین نمیشود.خانه مهر در بسیاری از شهرها باید اجرایی میشد؛ اما هنوز بسیاری از آنها ساخته نشده است. در استان اصفهان، شهرهایی مانند نجفآباد، خمینیشهر و کاشان خانه امید دارند؛ ولی در خود اصفهان که باید سه خانه وجود داشته باشد، حتی نتوانستند تنها یکی از آنها را مجهز کنند و این مسئله باعث ناراحتی و دلگیری بسیاری از بازنشستهها شده است.
او میگوید: «در استان اصفهان، تعداد بازنشستهها به ۱۱۷هزار و ۸۵۶ نفر میرسد؛ ولی کانون بازنشستگان توانایی حمایت کامل از این تعداد را ندارد. خدماتی که باید به بازنشستهها داده شود، بهطورکامل و درست اجرا نمیشود. مشکلاتی درزمینه بیمه، درمان، مسکن و خدمات دیگر برای بازنشستهها وجود دارد. متأسفانه بسیاری از بازنشستهها مجبور به انجام شغلهای دومی مانند نگهبانی در ساختمانها یا مشاغل مشابه شدهاند. این شغلها نهتنها فشار جسمی زیادی به آنها وارد میکند، بلکه فشار روانی نیز به همراه دارد؛ درحالیکه بازنشستهها باید در دوران بازنشستگی از راحتی و آرامش برخوردار باشند، بسیاری از آنها به دلیل مشکلات اقتصادی مجبور به انجام این کارها میشوند.فکر میکنم مسئولان باید بیشتر به وضعیت بازنشستهها توجه کنند. نیاز است که حمایتهای مالی و قانونی بیشتری از این قشر صورت گیرد؛ بهویژه باید اقدامات لازم برای رفع مشکلات معیشتی، درمانی و بهداشتی آنها انجام شود. اگر حمایتهای دولتی بیشتر شده و مسائل قانونی برای حقوق بازنشستهها جدیتر پیگیری شود، میتوان وضعیت زندگی آنها را بهبود بخشید.»