رفت از دیار فانی

به گزارش اصفهان زیبا؛ حاج محمدحسین کازرونی، از تجار اواخر عصر قاجاریه و اوایل عصر رضاشاه است. او را دومین مرد ثروتمند اصفهان بعد از حاج محمدابراهیم ملک‌التجار می‌دانستند با تاسیس دو شرکت«اسلامیه» و «مسعودیه»، با هدف ترویج کالاهای وطنی، به عرصه فعالیت اقتصادی وارد شد. در دوره مشروطه نیز، از فعالان مشروطه‌خواه اصفهان، به خصوص در دوره نخست مشروطه بود. «انجمن تجار اصفهان» نیز به همت او پایه‌گذاری شد. از جمله کارهای او، سروسامان بخشیدن به چهارباغ، احیای قسمتی از آن و توسعه و ساخت خیابان‌های جدید است. حاج محمدحسین نقش مهمی در تاریخ سیاسی و اجتماعی اصفهان در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی داشت. کمک به محرومان، حمایت از صنایع و تولیدات ایرانی، ایجاد مراکز عام‌المنفعه، از جمله اقدامات مهم و اساسی او به‌شمار می‌رود. همچنین از موسسان بانک ملی در دوره مشروطه بوده است.

نقل است که حاج محمدحسین کازرونی، از علاقه‌مندان به تئاتر بوده است. تاجایی‌که در خیابان چهارباغ، کوچه کازرونی؛ مسافرخانه گلزار را در اختیار هنرمندان و پیشگامان تئاتر می‌گذارد. پس از آن، « علی صدری» هم با سیزده‌هزار تومان سرمایه، یک سالن تماشاخانه در مقابل منطقه نظام وظیفه می‌سازد که امروز به کوچه سپاهان شهرت دارد. کم‌کم با همت و پشتکار دوستداران تئاتر، «تماشاخانه سپاهان» در سال 1323 خورشیدی، فعالیت خود را آغاز می‌کند.

از آنجا که میزان خدمات حاج محمدحسین کازرونی بسیار زیاد بوده است، در هنگام مرگش، جمعیت کثیری از اهالی اصفهان او را تا تخت فولاد مشایعت می‌کردند. گوشه‌ای از این تشییع جنازه در کتاب «اصفهان نصف جهان» نوشته صادق هدایت نیز تعریف شده است : «شنیدم به مناسبت مرگ او دسته راه انداخته بودند که این نوحه را می خوانده: رفت از جهان فانی، آقای کازرانی / شد خاک بر سر ما، زین مرگ ناگهانی!. دیروز در دکان عکاسی بودم، عکاس گفت دو روز است مشغول بزرگ‌کردن عکس کازرونی است و امروز که تاسوعاست مردم می روند به قبرستان تخت‌فولاد برایش فاتحه بخوانند.»

نام حاج محمدحسین کازرونی
شهرت حاج کاکاحسین، کاکوحسین
دوران حیات اواخر قاجار و پهلوی اول
حرفه صنعتگر، تجارت
آرامگاه تکیه کازرونی، تخت فولاد