به گزارش اصفهان زیبا؛ معاهده جامع راهبردی ایران و روسیه که در دورهای حساس از روابط بینالمللی به امضا رسید، بهویژه با توجه به شرایط مشابه دو کشور از نظر سیاسی، میتواند فرصتی راهبردی برای تقویت همکاریها و تقویت روابط اقتصادی، فرهنگی و گردشگری به شمار رود.
این قرارداد که بهنوعی با هدف مقابله با سلطهگری یکجانبهگرایانه آمریکا و تقویت استقلال اقتصادی و سیاسی دو کشور در قاره آسیا در برابر چالشهای جهانی طراحی شده، علاوه بر ابعاد کلان و استراتژیک، در زمینه همکاریهای استانی نیز تمرکز دارد. آنطور که توجه به همکاریهای استانی در ماده ۱۶ این قرارداد آمده است، مطمئنا در صورت تحقق میتواند تأثیرات عمیقی بر روابط منطقهای و بینالمللی دو کشور داشته باشد. ماده ۱۶ قرارداد ۲۰ ساله ایران و روسیه که بر لزوم همکاریهای استانی میان دو کشور تأکید دارد، بر مبنای همکاریهای تجاری، اقتصادی و فرهنگی طراحی شده است و به دنبال ایجاد روابط نزدیکتر میان استانهای ایران و روسیه است.
در این بخش از قرارداد، اهمیت گسترش روابط در سطح استانی برای تأمین منافع مشترک، بهویژه از طریق برگزاری نمایشگاهها، تشکیل بازارچههای مرزی و تبادل بازدیدهای مقامات استانی، بهروشنی نمایان است. درواقع، این ماده بهعنوان یک چارچوب مشخص، به دو کشور این امکان را میدهد که بهطور عملیاتی و ملموس، همکاریهای خود را به سطوح استانی گسترش دهند. چراکه استانها در هر دو کشور از ظرفیتهای قابلتوجهی برخوردار هستند که در سطح ملی شاید کمتر به آنها پرداخته شده باشد. بهعنوان مثال، استانهایی مانند اصفهان میتوانند در این راستا نقش محوری ایفا کنند.
استانی که با داشتن جاذبههای صنعتی، کشاورزی و گردشگری میتواند بهعنوان پل ارتباطی میان دو کشور عمل کند. همچنین ظرفیتهای فرهنگی و تاریخی این استان، علاوه بر ایجاد فرصتهای تجاری، میتواند بستر مناسبی برای توسعه همکاریهای فرهنگی و اجتماعی میان ایران و روسیه فراهم آورد. اینگونه تعاملات، در کنار روابط اقتصادی، میتواند زمینهساز تقویت همبستگی فرهنگی و اجتماعی میان مردم دو کشور شود و روابط دوجانبه را از طریق تعاملات انسانی و فرهنگی مستحکمتر کند.
در این راستا مقامات استانی باید با هماهنگی وزارت خارجه و در بستر این ماده به برنامهریزی برای همکاری با استانهایی از روسیه که ظرفیتهای مشترک قابل بهرهبرداری برای اصفهان دارند، بپردازند. درعینحال باید سازوکارهای اجرایی و موافقتنامههای اجرا برای تحقق ماده 16 توسط دو کشور اجرا شود. در این صورت و در قالب این سازوکارها و البته مطالعات پیشرفته در رابطه با ظرفیتهای استانهای دو کشور، میتوان بر همکاری بین استانی که در معاهده راهبردی ایران و روسیه آمده است، سرمایهگذاری کرد.
در تحلیل دقیقتر معاهده بین ایران و روسیه و اهمیت آن در روابط دو کشور، باید به تأثیرات گستردهتر آن در زمینههای سیاسی و امنیتی هم توجه کنیم. ایران و روسیه در مواجهه با چالشهای مشترک در سطح منطقهای و جهانی، همواره به یکدیگر تکیه کردهاند. این همکاریهای دوجانبه، که عمدتا بر مبنای منافع مشترک در زمینههای مختلف استوار است، میتواند در زمینههای دیگر، از جمله مقابله با تهدیدات امنیتی مشترک نیز نقشآفرینی کند. در واقع، این قرارداد میتواند بهعنوان ابزاری برای ایجاد یک توازن جدید در روابط منطقهای عمل کند که علاوه بر تحکیم روابط دوجانبه، بر امنیت منطقهای نیز تأثیرات مثبتی داشته باشد.
بر اساس شرایط کنونی و فشارهای بینالمللی بهویژه تحریمهای اقتصادی علیه روسیه، این کشور بهطور فزایندهای به ایران بهعنوان یک شریک استراتژیک تکیه دارد. شریکی که میتواند در بلندمدت به ارتباط همهجانبه با آن بپردازد و این قرارداد ۲۰ ساله، میتواند بهعنوان یک اهرم قوی در روابط میان دو کشور عمل کند. به عبارتی این همکاریها که شامل تقویت روابط در زمینههای انرژی، صنعت و حتی توسعه زیرساختهای مشترک باشد، درنهایت به نفع هر دو کشور در طولانیمدت با توجه به همسویی استراتژیک ایران و روسیه خواهد بود و میتوان انتظار داشت که این همکاریها در بلندمدت و در ابعاد مختلف ادامه یابد.
هدفهای مشترک در زمینه امنیت انرژی، توسعه زیرساختها و همکاریهای نظامی میتواند این روابط را به یک مدل موفق از همکاریهای بلندمدت تبدیل کند. همکاریهایی که با تمرکز بر همکاریهای استانی نهتنها میتواند به گسترش روابط اقتصادی و فرهنگی میان دو کشور کمک کند، بلکه میتواند بهعنوان یک پیوند انسانی و فرهنگی در سطح مردمی نیز عمل کند و باعث تقویت پیوندهای اجتماعی میان دو کشور شود.