فرهنگ تاناکورا تنوع بیشتر یا حفظ محیط‌زیست؟

به گزارش اصفهان زیبا؛ تاناکورا در ایران به لباس‌هایی گفته می‌شود که نسبت به دیگر لباس‌ها اغلب تنوع و کیفیت و مهم‌تر از همه قیمت مناسب‌تری دارند؛ اما قبلا مورداستفاده شخص دیگری بوده‌اند. به ‌عبارت ‌دیگر، تاناکورا به لباس‌ها یا برخی کالاهای دست‌دوم گفته می‌شود.اما تاناکورا از کجا می‌آید؟ کلمه تاناکورا برگرفته از سریال ژاپنی «سال‌های دور از خانه» است که در دهه ۶۰ سریال محبوب مخاطبان تلویزیون بود.

این نام برگرفته از اسم خانوادگی «اوشین» یعنی تاناکورا است که خود او نیز فروشگاه‌های لباس را اداره می‌کرد.فروش لباس‌های تاناکورا در ایران مخصوصا از دهه۷۰ شمسی اوج می‌گیرد. بازار رسولی‌های زاهدان در استان سیستان‌وبلوچستان را قطب تاناکورا در کشور می‌دانند. بازار مهاباد در آذربایجان غربی نیز مرکز مهمی است که تاناکورای آن شهرت دارد و مانند بازار زاهدان پذیرای مشتریانی از سراسر ایران است. کالای برخی از بازارهای تاناکورا ازجمله لباس و کیف و کفش از همین بازار اخیر تأمین می‌شود.

اما بازار رسولی‌ها و مهاباد هر دو لباس‌هایشان را از آن‌طرف آب می‌آورند. بازار تاناکورا نه‌فقط در سطح شهر اصفهان و مغازه‌های متعدد کم‌وبیش داغ است؛ بلکه هم‌اکنون در اپلیکیشن دیوار و محیط اینستاگرام هم بین اصفهانی‌ها رونق خودش را دارد. در بین تاناکوراها اغلب همه‌جور لباسی دیده می‌شود؛ اما لباس‌های بیرونی، مثل انواع شلوار جین، پوشاک مجلسی و زمستانه خریداران بیشتری دارد.

چرا عده‌ای از مردم به خرید تاناکورا روی می‌آورند؟

یکی از دلایل تمایل مردم، در درجه اول به‌خاطر گرانی است؛ یعنی یک خانواده که مثلا سه بچه قدونیم‌قد و ازطرفی درآمد کمی داشته باشد، بعید نیست که به خرید تاناکورا گرایش پیدا کند. هرچه گرانی بیشتر و قدرت خرید مردم کمتر می‌شود، گرایش به خرید این لباس‌ها نیز در جامعه بیشتر به چشم می‌خورد. صرفه‌جویی در عین تنوع‌طلبی نیز عامل دیگری است که باعث توجه به تاناکورا می‌شود. این افراد شاید خیلی هم از نظر مالی در تنگنا نباشند؛ اما تنوع‌طلبی و تمایل به نپوشیدن لباس تکراری در گرایششان به تاناکورا اثر دارد؛ یعنی پول کمتر اما تنوع بیشتر! به‌خصوص افرادی که به استایل‌کردن اهمیت می‌دهند، ممکن است مدت‌ها وقت بگذارند تا بتوانند لباس، کیف، کفش، جواهرات و لوازم جانبی دیگر را از مسیر به‌صرفه‌تر تاناکورا انتخاب و با هم ترکیب کنند.

افرادی نیز که رفتن به مهمانی و مجالس دورهمی جزو علاقه‌مندی‌های همیشگی‌شان است، ممکن است از این جنبه به تاناکورا روی خوش نشان دهند.با این حال رویکرد تازه‌ای نیز در بین ما ایرانیان به وجود آمده که خرید تاناکورا برای پاسداشت محیط‌زیست مطلوب است؛ رویکردی که باید دید دیر یا زود فراموش می‌شود یا روند روبه‌رشد خواهد یافت.

خریدن تاناکورا در اینجا نه نشانگر ناداری و نه نمادی از مصرف‌گرایی است. خرید تاناکورا یعنی آگاهی، یعنی حرکتی هوشمندانه تا زباله کمتری تولید شود. به باور کسانی که به این رویکرد برای خرید تاناکورا تمایل دارند، هم خود لباس می‌تواند زباله بیشتری تولید کند و هم فرایند تولید لباس می‌تواند به طبیعت آسیب بزند.

این رویکرد، متأثر از تبلیغات فضای مجازی و بخشی از آن برآمده از اطلاع‌رسانی فعالان محیط‌زیست است. این نگاه که استفاده از لباس دست‌دوم در کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای مؤثر است، مسئله‌ای جهانی است که روزبه‌روز نظرهای بیشتری را به خود جلب می‌کند. بر این اساس، لباس را تا وقتی می‌شود استفاده کرد، باید پوشید. از بین سلبریتی‌هایی که در سال‌های اخیر اهمیت پوشیدن لباس تکراری را در عمل نشان داده و در رسانه‌ها تحسین شده‌اند، می‌توان به کیت میدلتون، کیت بلانشت و واکین فینیکس اشاره کرد.

آنچه مسلم است، گرایش به تاناکورا بین ایرانیان در درجه اول به‌خاطر گرانی و فقر و سپس صرفه‌جویی بیشتر است؛ اما نمی‌توان نادیده گرفت که خرید تاناکورا با اهداف محیط‌زیستی دست‌کم بین گروهی از افراد شکل گرفته. این مسئله که با تولید زباله کمتر پیوند دارد، به‌نوعی دیگر در ایران جا افتاده است. افرادی که تلاش دارند وسایل دورریز را به چرخه زندگی برگردانند، جزو همین گروه دغدغه‌مند قرار می‌گیرند. به‌هرروی، پوشیدن تاناکورا با اهداف محیط‌زیستی به کنار، حتی استفاده از لباس تکراری در مجالس و خصوصا بین زنان نیازمند فرهنگ‌سازی و بحث‌های کارشناسی بیشتر است.