به گزارش اصفهان زیبا؛ نیم‌نگاهی به منوی کافه می‌اندازد و انگشت «اشاره» اش سُر می‌خورد روی نام قهوه ترک و لبخند می‌زند. دختر جوان سرش را تکان می‌دهد و با انگشت‌هایش عدد 10 را نشان می‌دهد؛ این یعنی که سفارش شما تا ده دقیقه دیگر آماده خواهد شد.
محیط کافه دنج و آرام است؛ جز صدای پچ‌پچ‌های سه چهار دختر جوان، صدای دیگری شنیده نمی‌شود.
کارکنان کافه همه با ایماواشاره با همدیگر صحبت می‌کنند و سفارش‌های مشتری‌ها را راه می‌اندازند؛ کافه‌ای که نسبت به باقی کافه‌های شهر متفاوت‌تر و خاص‌تر است. هنوز یک سال از تاسیس آن نگذشته، اما کارکنانش امید دارند که خیلی زود کارشان بگیرد و بتوانند مشتری‌های مختلفی داشته باشند:
«البته بعضی‌ها وقتی پا به اینجا می‌گذارند، نمی‌توانند با ما ارتباط بگیرند و ترجیح می‌دهند، فضای کافه را ترک کنند. برعکس، اما بعضی‌ها وقتی متوجه می‌شوند که همه پرسنل اینجا ناشنوا هستند، خوشحال می‌شوند و می‌گویند بودن در اینجا فرصت خوبی است تا آنها با مصائب ناشنوایان و همچنین زبان اشاره آشنا شوند.»
کافه‌ای، فقط با یک اشاره
کافه اشاره، حالا چند ماهی است که شروع به کارکرده؛ از وقتی که جمعی از ناشنوایان شهر دور هم جمع شدند و تصمیم گرفتند که برای خودشان پاتوقی جفت‌وجور کنند؛ جایی که بودن در آن هم فال است و هم تماشا:
«من و دوستان دیگری که در اینجا کار می‌کنیم در دوره‌های فنی و حرفهای شرکت کردیم و مدرک گرفته‌ایم و با کمک همدیگر کافه اشاره راه انداختیم؛ کافه‌ای که شاید مشابه آن در کشور چندان وجود نداشته باشد.»
این حرف‌ها را ندا کریمیان می‌زند؛ دختر جوانی که ناشنواست و در کافه اشاره مشغول به کار است. او از آرزوهایش می‌گوید: «دلم می‌خواهد دیگر دوستانم هم بتوانند دور هم جمع شوند و کافه راه بیندازند تا هم در جامعه حضور بیشتری داشته باشند و هم اینکه درآمدی به دست آورند.»
واکنش‌ها به کافه اشاره و دختران و پسرانی که در آن کار می‌کنند؛ اما متفاوت است. ندا می‌گوید: «بعضی‌ها آهسته و آرام با ما صحبت می‌کنند. از فضای کافه فیلم می‌گیرند. برخی دیگر، اما وقتی پا به کافه می‌گذارند و به آنها می‌گوییم که نمی‌توانیم صحبت کنیم یا حرفهای آنها را بشنویم، ترجیح می‌دهند فضا را ترک کنند.»
می‌گوید: «مشتری‌ها به شیوه‌های مختلف سفارش‌ها خود را ثبت می‌کنند؛ مثلاً اینکه انگشت اشاره‌شان را روی آیتم‌های مختلف منو قرار می‌دهند یا اینکه آرام و شمرده صحبت می‌کنند تا ما بتوانیم لب‌خوانی کنیم. به بعضی‌ها نیز زبان اشاره را آموزش می‌دهیم؛ مثلاً یاد می‌دهیم که چطور اسم خودشان را بگویند.»
راه‌اندازی کافه اشاره در شهر اصفهان، برای اولین‌بار سال گذشته اتفاق افتد؛ کافه‌ای که اگرچه افراد دارای معلولیت آن را اداره می‌کنند، اما درهای آن به روی همه شهروندان باز است و هر کسی می‌تواند برای چند لحظه هم که شده، مهمان جمعی از ناشنوایان شود و از نزدیک با آنها ارتباط بگیرد.
آیگین عباسی، مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان استان اصفهان می‌گوید که مشابه این کافه برای اولین‌بار در تهران راه‌اندازی شد، اما حالا «جمعی از ناشنوایان اصفهانی نیز پا به میدان گذاشتند و با مختصر سرمایه‌ای که داشتند، اقدام به راه‌اندازی «اشاره» کردند؛ جایی دنج و خلوت و آرام که شانه‌به‌شانه انجمن خانواده ناشنوایان است.»
او می‌گوید هدف از راه‌انداز این کافه مهیاکردن زمینه حضور افراد معلول مثل ناشنوایان در جامعه است: «دلمان می‌خواهد شهروندان به این فضا پا بگذارند و از نزدیک با توانایی‌ها و ظرفیت‌های ناشنوایان آشنا بشوند. همچنین آموزش زبان اشاره نیز یکی دیگر از اهدافمان است.»
یک پاتوق خاص!
همه اینها باعث شد تا ناشنوایان دست‌به‌دست هم بدهند و دی‌ماه سال گذشته پاتوقی جمع‌وجور و آرام را برای خود راه‌اندازی کنند: «هزینه و سرمایه آن‌چنانی نداشتیم که بتوانیم کافه را در مناطق مرکزی شهر راه‌اندازی کنیم؛ به‌هرحال، هنوز اول کارمان است و تازه شروع کرده‌ایم.
اما در تلاش هستیم تا بتوانیم شعبه‌های مختلفی راه‌اندازی کنیم. بیشتر مشتری‌هایمان اکنون بیشتر از ناشنوایان و خانواده‌های آنها هستند. سعی‌مان این است که تبلیغات بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم کافه را به باقی شهروندان معرفی کنیم ؛به‌گونه‌ای که آنها نیز به اینجا رفت‌وآمد داشته باشند و مهمانمان شوند.»
عباسی می‌گوید افرادی که در این کافه هستند، فعلاً از روی عشق و علاقه کار می‌کنند؛ ازآنجاکه هنوز به درآمدزایی نرسیده‌ایم توان پرداخت حقوق به آنها را نداریم. قرار است زمانی که کار کافه گرفت و به درآمدزایی رسید، دستمزد به آنها بدهیم.»
او می‌گوید: «توی این محیط تلویزیونی نصب کرده‌ایم که نام خوراکی‌ها در آن به نمایش در می‌آید تا افراد بتوانند از منو سفارش خود را انتخاب کنند؛ ضمن اینکه روی صفحه تلویزیون آموزش زبان اشاره این خوراکی‌ها نیز به نمایش در می‌آید.»
ناشنوایان حالا اما خوشحال هستند از اینکه دور هم جمع شده‌اند و ساعاتی را کنار باقی شهروندان به سر و از آنها میزبانی می‌کنند. خلیل رحیمی، ناشنوا و عضو هیئت‌مدیره و هیئت‌امنای انجمن خانواده ناشنوایان در این باره می‌گوید:
«راه‌اندازی این کافه به‌منظور تغییر دیدگاه افراد جامعه است؛ به‌طوری‌که آنها به این باور برسند که افراد دارای معلولیت نیز می‌توانند در جامعه حضور پیدا کنند و با سایر شهروندان تفاوت خاصی ندارند.»
