مستند «یک‌ از هزار» به کارگردانی روح‌الله توکلی از تاریخچه مکانی که در اصفهان موردحمله رژیم صهیونیستی قرار گرفت پرده برداشته است

از تولید نارنجک تا حمله اسرائیل

صبح یکشنبه؛ بیست و پنجم خرداد بود که خبر حمله موشکی اسرائیل به خیابان امام خمینی اصفهان در رسانه‌ها منتشر شد؛ انفجار در سوله‌ای در مجاورت شهر فرش!

تاریخ انتشار: ۱۳:۰۰ - یکشنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۴
مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه
از تولید نارنجک تا حمله اسرائیل

به گزارش اصفهان زیبا؛ صبح یکشنبه؛ بیست و پنجم خرداد بود که خبر حمله موشکی اسرائیل به خیابان امام خمینی اصفهان در رسانه‌ها منتشر شد؛ انفجار در سوله‌ای در مجاورت شهر فرش!

کارخانه توحید که در سال‌های دفاع مقدس نقطه‌ای برای ساخت و تولید مهمات بود حالا شده بود نقطه‌ای حساس برای رژیم صهیونی که در سومین روز شروع جنگ، آنجا را می‌زند…

پایه گذار این مکان اما قدرت الله میرزاییست، مردی که حالا نقش آفرین اصلی مستندی به نام «یک از‌هزار» شده است. مستندی بلند و هشتاد و نه دقیقه‌ای که هفته گذشته در حوزه هنری اصفهان از آن رونمایی شد.

با روح‌الله توکلی؛ کارگردان این اثر به گفت‌وگو نشستیم. او از سال 89 مستندسازی را آغاز کرده و آثار زیادی را در کارنامه فعالیتی خود به جا گذاشته است؛ آثاری همچون خانه عمادزاده، فرش عرش، اوس اکبر، و عشق پایان ندارد، خلعت خورشید، کتیبه‌های عشق و باب الشهدا…..

«یک از هزار» از چه می‌گوید؟

مستند «یک از هزار» خاطرات آقای قدرت الله میرزایی و در رابطه با تولید مهمات در زمان جنگ و طراحی و تولید تعدادی از سلاح‌هاییست که کم کم در چرخه تولید قرار گرفتند.

آقای میرزایی با توجه به سابقه‌ای که در انجام کارهای فنی داشته، بعد از قائله کردستان مصمم به رفع مشکلاتی که در خصوص مهمات و سلاح‌ها شاهدش بودند، می‌شود اما چیزی نمی‌گذرد که جنگ شروع و البته در این راستا و پیگیری این موضوع مصمم‌تر می‌شود.

سپاه نیز که همت او ورفقایش را در این امر می‌بیند، سوله‌ای را در اختیارشان قرار می‌دهد تا فعالیت‌های‌شان به صورت متمرکز در آن نقطه انجام شود. این سوله نامش می‌شود کارخانه توحید؛ همان جایی که اخیراً مورد حمله موشکی رژیم صهیونی قرار گرفته است.

در ابتدای تأسیس چه فعالیتی در این کارخانه صورت می‌گرفته است؟

تولید نارنجک در سال‌های جنگ از اینجا شروع می‌شود و به مرور به سلاح‌‎های باکیفیت‌تر دیگری هم می‌رسد. مثل سلاح نارنجک انداز به نام مستوفا یا سلاحی به نام رسا که متناسب با اقلیم ایران بوده و با وضعیت آب و هوایی ما سنخیت داشته است.

بر این اساس روز به روز فعالیت آقای میرزایی و رفقایشان در این مجموعه گسترده‌تر می‌شود تا جایی که آن مکان دیگر جوابگوی آنها نیست و چندین و چند سوله دیگر نیز برای این کار درنظر گرفته می‌شود. چیزی حدود هفت تا هشت کارخانه در راستای تولید مهمات اعم از خمپاره، گلوله‌های توپ و موتور ملیکاتیوشا و تا آخر جنگ همین روال ادامه داشته است.

شما به عنوان کارگردان این اثر، انگیزه‌تان از ساخت این مستند و انتخاب این سوژه چه بوده است؟

شخصاً فعالیت در این حوزه دغدغه بنده بوده و هست. از طرف دیگر این سوژه نیز چندین سال پیش، توسط فردی به من معرفی شده بود اما به دلایلی، پیگیر آن نشده بودم تا اینکه حوزه هنری اصفهان پیشنهاد ساخت و تولید مستندی با محوریت تاریخ و جغرافیا و حتی چهره‌های اصفهان را به من داد و در همین حین یادم به این سوژه که از مدت‌ها پیش در ذهنم مانده بود، افتاد. از طرف دیگر این سوژه تفاوت ویژه‌ای با دیگر سوژه‌های دفاع مقدسی داشت که من را ترغیب به انتخاب آن کرد.

به نظر شما این سوژه تفاوتی با دیگر سوژه‌های دفاع مقدسی داشت؟

چیزی که به نظر من، این مستند را با دیگر مستندهای دفاع مقدسی و جنگ متفاوت می‌کرد، این بود که به این موضوع و این بخش از جنگ پرداختی انجام نشده و به نوعی مغفول مانده است. ما اکثراً از فضای مبارزاتی و خطوط مقدم دیده و شنیده‌ایم و کمتر پیش آمده که به سراغ چنین موضوع مهمی در کنار جنگ برویم. ما در سوژه های‌مان اغلب از پشتیبانی جنگ فاصله گرفته‌ایم. این اتفاق، اتفاق ویژه و بزرگی در آن سالها بوده است. داشتن جایی که محدودیت‌های سلاحی و نظامی کشور را در سال‌های جنگ برطرف می‌کرده است. از طرف دیگر، اصفهانی بودن سوژه نیز باعث شد که با تمایل بیشتری درگیر آن شوم.

و رسیدید به نقطه شروع….

بله. ابتدا با آقای میرزایی ارتباط گرفتم و متوجه شدم که سوژه خاطرات بسیار خوبی دارد.

از چه زمانی شروع به ساخت کردید و نقطه شروع از کجا بود؟

سفارش این کار را دی ماه 1402 از حوزه هنری گرفتم اما مدت طولانی درگیر پیدا کردن سوژه بودم. سوژه پیدا شد و طرح نوشته و ارائه شد. در ابتدا نیز قرار بود کار به شکل دیگری باشد. قرار بود به صورت بازسازی باشد اما باتوجه به بودجه بالایی که مورد نیاز بود، نشد که به سمت بازسازی برویم. تصویربرداری کار نیز از سال 1403 آغاز شد.

قالب کار به چه صورت است؟

مستند بلند، 89 دقیقه‌ و راوی محور است و البته هم از مصاحبه و هم از آرشیوهای مختلفی مثل عکس، فیلم صوت و اسناد مکتوب نیز در آن استفاده شده است. یعنی به این صورت که راوی، داستان ما را پیگیری و شخصیت اصلی ما را پیدا می‌کند و بعد از صحبت با ایشان، اسنادی در اختیارش قرار می‌گیرد که به واسطه آن، اسناد بررسی و داستان روایت می‌شود.