«مدارس در تمام مقاطع تعطیل شدند»؛ این پیامی است که در سالهای اخیر در ماههای آذر و دی بارها با آن مواجه شدهایم؛ مدارسی که در گذشته با کمتر از نیم متر برف هم تعطیل نمیشدند، حالا با هر تغییر دمایی تعطیل میشوند.
مدیریت مطالعات و توسعه آمـوزش پزشکی دانشگاه علومپزشکی، یکی از زیرمجموعههای معاونت آموزشی دانشگاه و اتاق فکر دانشگاه در حوزه آموزش است. این مرکز عملا در تمام فعالیتهای علمی و فنی مرتبط با توسعه آموزش در سطح دانشگاه، مثل برنامهریزی درسی، کارشناسی موضوعهای مرتبط با آموزش، نظارت، ارزشیابی و اجرا حضور دارد.
تا آنجا که به خاطر دارم، وقتی دوران تحصیل ما در سالهای پایانی دهه 60 شروع شد، هیچگاه با کسی بهعنوان مشاور آشنا نشدیم. تنها وقتی دانشآموزی در دوره نوجوانی با مشکلی مواجه میشد، دبیر هنر، پرورشی و قرآن، نقش مشاور را بازی میکردند و برخی از آنها به دلیل رابطه خوبشان با دانشآموزان، سنگ صبور آنها میشدند؛ اما کسی با تخصص مشاوره در کنار دانشآموزان نبود. در حال حاضر دانشآموزان بهخصوص در سنین نوجوانی، به کسی نیاز دارند که متخصص مشاوره باشد، دانشآموزان را بشناسد، با آنها ارتباط برقرار کند و برای مشکلاتشان راهحلی درست ارائه کند؛ اکنون جای خالی آنها در کنار دانشآموزان، مشکلات را دوچندان کرده است.
آیین آغاز اجرای رسمی طرح کلاس شهر در مدارس اصفهان با حضور جمعی از مسئولان آموزشوپرورش و سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان، معلمان و دانشآموزان در سالن کتابخانه مرکزی اصفهان و همراه با اجــــــرای برنامههــــــای متنــــــوع با موضوعهای مرتبط با محیطزیست و… برگزار شد. کلاس شهر، تلاشی اســــت از سوی معاونت اجتمـــــاعی و مشارکتهای مردمی سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان برای آموزش مباحث اجتماعـــــی، محیطزیســــت و اخلاق شهروندی به دانشآموزان که با همراهی ادارهکل آموزشوپرورش استان به تدوین کتابهایی در این زمینه منجر شد و پس از اجرای آزمایشی، قرار است از این پس در تمام مدارس اصفهان و در دو پایه اول و ششم دبستان تدریس شود.
دردسرهای تعلیموتربیت در زمانه کرونا انگار تمامی ندارد؛ خواه آموزش بهصورت حضوری باشد و خواه مجازی! اول آذرماه سال جاری بود که پس از یک وقفه و غیبت طولانی دانشآموزان در مدارس به دلیل شرایط خطرناک کرونایی، وزارت آموزشوپرورش اعلام کرد که با مجوز ستاد ملی کرونا همه مدارس موظف به بازگشایی هستند و دانشآموزان باید ازاینپس سر کلاس درس بیایند و بهصورت حضوری دروس خود را دنبال کنند. محمد اعتدادی، مدیرکل آموزشوپرورش استان اصفهان نیز دراینباره با بیان اینکه از اول آذرماه همه مدارس در کلیه مقاطع تحصیلی روند آموزش ترکیبی حضوری و مجازی را مطابق گروهبندی دانشآموزان خواهند داشت، به ایمنا گفت که هیچ مدرسهای در استان نداریم که صرفا در فضای مجازی به دانشآموزان درس ارائه دهد.
پاندمی کرونا با تمام محدودیتها، سختیها و نقاط منفی که دارد؛ دو نکته مثبت هم دارد و آن افزایش زمان مطالعه و حرکت به سمت آنلاین شدن خدمات است. اما موقع مطالعه در خانه، موضوع یک کتاب هر چقدر هم که جذاب باشد، ممکن است به علتهای زیادی نتوانیم تمرکز کنیم. علتهایی مثل صحبت افراد خانواده، تلویزیون، رادیو، موبایل یا حتی وسایل منزل. حالا که سال تحصیلی از راه رسیده و کلاسهای حضوری به صورت آنلاین برگزار میشود، مشکلات محصلان با توجه به ایرادهای فنی، دسترسی به تجهیزات و قطعی اینترنت بیشتر خواهد شد.
بوی پــاییز پیچیده بین کوچهپسکوچهها. شاخههای نازکِ درختان خودشان را سپردهاند به دستان باد و لابهلای انگشتان نحیف و کمجانش، آرام و باکرشمه به رقص درآمدهاند و دلبری میکنند. صبح اولوقت صدای کلاغها و گنجشکها و قیلوقال ماشینهایی که برای رفتن شتاب دارند، شهر را پر میکند. لابهلای این هیاهو، اما هنوز صدای همهمه و خندههای کودکانه از پشت دیوارهای بلند مدارس به گوش نمیرسد. گوشهوکنار شهر دختران و پسرانی که فرم یکرنگ به تن کردهاند و با چشمانی پر از خواب، اما با شورونشاط راهی مدرسه میشوند و چشمهایشان از خوشحالی برق میزند، به چشم نمیخورند؛ همین هم، دومین سال تحصیلی متفاوت را برای دانشآموزان رقم میزند؛ سالهایی که کرونا فرصت رفتن به مدرسه و نشستن پشت نیمکتهای چوبی را از آنها بیرحمانه گرفت و آنها را تبدیل به دانشآموزانِ غایب کرد.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزشوپرورش در آستانه شروع سال تحصیلی در نشست خبری با خبرنگاران در اصفهان با اشاره به برگزاری امتحانات دانشآموزان بهصــورت حضوری گفت: تمام سیاستهایی کــه در حوزه آموزش عمومی و متوسطه در کشـــور اجرا مـیشود در شورای عالی آموزشوپرورش تصویب و سپس به وزارت آموزشوپرورش ابلاغ میشود. به گفته عباس سلطانیان، بر اساس مصوبه 977 شورای عالی آموزشوپرورش مصوب مرداد1399، در زمانی که بیماری کرونا یا سایر بیماریهای مشابه در کشور شیوع پیدا کنند، بهغیراز پایههای نهم و دوازدهم، در سایر پایهها امتحانات غیرحضوری خواهد بود.
اما و اگرها بالاخره به کوچه پایانی خود رسید و ستاد کرونا در روزهای گذشته بهرغم نگرانیها آب پاکی را روی دست دانشآموزان و خانوادههای آنها ریخت. براین اساس و مطابق با دستور ستاد ملی کرونا، مقرر شده سال تحصیلی جدید از اول مهر به صورت غیرحضوری آغاز شود و 14 میلیون دانشآموز تنها سه هفته دیگر مثل سال گذشته بر سر کلاسهای مجازی حضور پیدا کرده و آموزشهای خود را به صورت آنلاین دریافت کنند. اما آنطور که ستاد کرونا اعلام کرده، آموزش آنلاین فقط برای یک ماه خواهد بود و پس از آن، یعنی در آبان، زنگ مدارس به صورت حضوری به صدا در خواهد آمد و با بازگشایی مدارس، دانشآموزان پس از یک وقفه طولانیمدت و دوری از کلاسهای درس باید راهی مدرسه شوند و بر سر نیمکتهای چوبی و فلزی بنشینند؛ هرچند که از اول مهـر30 تا ۴۰درصد مدارس که زیر ۱۰۰ نفر جمعیت دارند نیز میتوانند بهصورت حضوری دانشآموز پذیرش کنند.
دومــیـن ســال تـحصـیـلـی در شــرایــط کرونایی نیز به سر آمد و حالا و با آغاز واکسیناسیون معلمان زمزمههایی مبنی بر بازگشایی مدارس در مهر سال جاری از گوشهوکنار شنیده میشود. همین چند روز پیش بود که محسن حاجیمیرزایی، وزیــــر آمــوزشوپــــرورش، لابــــهلای حرفهایش نوید بازگشایی مدارس را به دانشآموزان و خانوادههایشان داد؛ آنجا که به پایگاه اطلاعرسانی دولت گفت: «۹۰درصد دانشآموزان دلتنگ فضای مدرسه شدهاند و اشتیاق بازگشت به مدرسه را دارند. بسیار خوشحال هستیم که در روزهای پایانی مأموریت این دولت، آماده افتتاح باشکوه و با آرامش سال تحصیلی جدید، همراه با کاستن نگرانی خانوادهها در سال جدید شدهایم.»
یوسف شاقول، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان، در جمع خبرنگاران با اشاره به لزوم ارتقای کیفیت آموزش، بیان کرد: این مسئله چــنــد بُعدِ دانشجـــو، هیئـــتعلمی، ساختارها و فرایندها را دربرمیگیرد. زمانی گفته میشود دانشجو ارتقا یافته است که او توانمندتر شده است؛ بر همین اساس و بهمنظور توانمندسازی دانشجویان اقداماتی در دانشگاه انجام شده است؛ برای مثال، تأسیس مرکز بالندگی مسیر شغلی دانشجویان. در این مرکز اهدافی برای تمام دانشجویان (با اولویت مقطع کارشناسی) در نظر گرفته شده است؛ البته کرونا موانعی برای رسیدن به این اهداف ایجاد کرده، اما قرار است برای همه دانشجویان یک پرونده شغلی باز کنند و وضعیت شغلی آنها را رصد کنند.
بیش از یک سال است که گسترش بیماری کرونا موجب شده تا دانشگاهها کلاسهای خود را بهصورت آنلاین در فضاهای مجازی برگزار کنند. اگرچه در روزهای نخست، دانشجویان و اساتید با پدیدهای ناآشنا مواجه بودند اما بهناچار آن را پذیرفتند و این شیوه آموزشی به توفیقی اجباری تبدیل شد که در برخی دروس به ویژه دروس نظری بسیار موفق بود و در برخی دیگر نیاز به برگزاری کلاسها و کارگاهها بهصورت حضوری امری ضروری به نظر میرسید، نیازی که شاید در رشتههای هنری دانشگاهها نمود بیشتری پیداکرد و نشان داد که امکان برگزاری بعضی از کارگاههای رشتههای هنری بهصورت مجازی فراهم نیست و هنر همیشه در تعامل بالنده میشود.