به گزارش اصفهان زیبا؛ شاید تصور کنید که طبقه سرمایهدار در هر جامعهای از خرید کالاهای برند و لاکچری استقبال میکنند، اما این گمان صحت ندارد. در آمارهای جهانی، این طبقه متوسط هستند که تمایل شدیدی به استفاده از کالاهای لوکس دارند. به طوری که حتی حاضرند مقروض باشند و با پرداخت قسطی یا پیشخرید به محصولات لوکس دست پیدا کنند.
در همین ایران خودمان چند سال پیش یک پدیده در فضاهای اجتماعی و فرهنگی بسیار پررنگ شد و توجه فعالان اجتماعی را جلب کرد. گوشی موبایل آیفون که به نوعی کالای لوکس محسوب میشود، در دست طبقات محروم و یا کمبرخوردار جامعه دیده شده بود که البته دلیل آن برای جامعه مجهول بود.
تحلیل اولیه جامعهشناسان از این پدیده به این شرح بود: «شهروند طبقات ضعیف، برای ارتقای خود به مقدار پولی احتیاج دارد که فراتر از خرید گوشی آیفون و کفش نایک و ساعت رولکس و غیره است. بنابراین این فرد تصمیم میگیرد که به جای تلاش برای ارتقای طبقه اجتماعی، فقط لحظات خوش و افزایش منزلت اجتماعی را با خرید این کالاهای لوکس برای خود رقم بزند. در واقع این افراد معتقدند که پسانداز طولانیمدت به دلیل اختلاف روزافزون ارزش دلار و ریال نمیتواند آنان را به سمت طبقات بالاتر اقتصادی ارتقا دهد، بنابراین تصمیم میگیرند حداقل با خرید کالاهای لوکس احساس بهتر و منزلت اجتماعی بالاتر را خریداری کنند.»
این ماجرا در ابعاد مختلفی از زندگی ما دیده میشود و صرفا به خرید کالای لوکس محدود نیست. چرا ما حاضریم با دوستانمان در کافیشاپ قرار بگذاریم و چندصد هزار تومان برای یک تکه کیک هزینه کنیم؟ چون کافیشاپ به ما حس خوب و در اصطلاح حس باکلاس بودن را میفروشد نه یک تکه کیک را.
چرا ما علیرغم اینکه میدانیم فروشگاههای بزرگ نیازهای کاذبی در ما ایجاد میکنند، باز هم از این فروشگاهها بازدید میکنیم؟ چون این فروشگاهها و خریدهای متعدد حس خوبی به ما میفروشند. چرا با وجودی که کمد لباسهایمان در حال انفجار است، با ترند شدن هر لباسی آن را خریداری میکنیم؟ باز هم همان حس خوب و لاکچری بودن.
همه کمپانیهای بزرگ هم به ما حس خوب و جایگاه اجتماعی میفروشند. امروزه فروش کالا جز با عرضه حس خوب مقدور نیست. این حس خوب در پی فروش شأن اجتماعی ایجاد میشود و همچون یک مخدر عمل میکند؛ مخدری که باعث میشود فرد مصرفکننده کالای لوکس فراموش کند که متعلق به کدام طبقه است و تحت ستم نظام سرمایهداری قرار گرفته است.
به این معنا، سرمایهداری حتی ما را هم میخرد، بدون اینکه خودمان را فروخته باشیم. به این نحو امنیت سرمایهداران را تضمین میکند و از اعتراضات طبقانی و فروپاشی نظام طبقاتی جلوگیری میکند.
