به گزارش اصفهان زیبا؛ «بچه‌ها آماده‌اند، همه با اشتیاق فراوان دستکش‌های مخصوص باغبانی را پوشیده‌اند و می‌خواهند توت‌فرنگی‌ها را بچینند. مربی قبل از هر چیز به بچه‌ها یاد داده چطور و از کدام قسمت توت‌فرنگی‌ها باید چیده شود و قول داده بعد از چیدن آن‌ها با هم تارت توت‌فرنگی درست کنند. توی دهکده توت‌فرنگی بچه‌ها مشغول چیدن توت‌فرنگی‌ها می‌شوند. گاهی چندنفری پنهانی و از روی شیطنت، یکی دو تا توت‌فرنگی می‌گذارند توی دهانشان و آب توت‌فرنگی چکه می‌کند روی پیش‌بند سفید باغبانی کوچکی که بر تنشان است، اما از این کار لذت می‌برند. بچه‌ها چیزی را تجربه می‌کنند که هیچ‌وقت نتوانسته‌اند در آپارتمان‌های کوچک و زندگی ماشینی امروز آن را به‌دست آورند. سبد توت‌فرنگی بچه‌ها که پر می‌شود، همگی توت‌فرنگی‌هایشان را می‌شویند و با کمک مربی، آن‌ها را خرد می‌کنند تا با هم تارت درست کنند. دهکده توت‌فرنگی، شبیه کارخانه‌ای است که در آن فرایند از تولید به مصرف را بچه‌ها با تمام وجود حس و لمس می‌کنند و طعم شیرین تارت توت‌فرنگی تا مدت‌ها زیر زبانشان می‌ماند.»
این نمونه کوچک گردشگری کودک در یکی از کشورهای آسیای شرقی است. انگار تمام امکانات فقط برای بچه‌ها مهیا شده تا تجربه شیرینی از باغبانی و شیرینی‌پزی و کار گروهی داشته باشند.
این تجربه در ایران و در اصفهان هم می‌تواند اتفاق بیفتد؛ چرا که طبق آمار گفته می‌شود تقریبا 21 درصد جمعیت ایران را کودکان تشکیل می‌دهند؛ کودکانی که مدیران، برنامه‌ریزان، هتل‌داران و… این سرزمین‌اند.
گردشگری کودک علاوه بر تأثیرات روانی، اجتماعی و فرهنگی بر کودکان، بر خانواده‌ها نیز تأثیر مثبتی می‌گذارد و طبق تحقیقات موجب تقویت روابط خانوادگی خواهد شد؛ اما این موضوع انگار هنوز به‌درستی در ایران جا نیفتاده است؛ به‌گونه‌ای که فرحناز علیزاده، کارشناس تربیتی از تجربه گردشگری کودک در ناژوان به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «در کمپی بچه‌ها را همراه والدینشان به ناژوان بردیم، اما پدر‌و‌مادرها فقط می‌خواستند کار کنند و مانع از کار کردن فرزندانشان می‌شدند. این‌گونه کودک وابسته به پدر و مادر است و نمی‌تواند در کمپ طبیعت را تجربه کند. کودک باید خودش یاد بگیرد و تلاش کند و نگرانی والدین از رسیدن آسیب‌های احتمالی به فرزندانشان و محافظت دائمی از آن‌ها مانع رشد کودک، یادگیری و لذت او خواهد شد.»
او از ایده‌ها و طرح‌های خوب بچه‌ها در سفر و کمپ می‌گوید: «وقتی با بچه‌ها بیرون می‌روم، ایده‌هایی به ذهنشان می‌رسد که شاید به ذهن بزرگ‌ترها نرسد، این بچه‌ها هستند که تغییر را به وجود می‌آورند؛ ولی اگر با نکات منفی ما مثل «نه الان خطرناکه»، «نه الان نمی‌شه این کار رو کرد»، «الان برا سِنت مناسب نیست»، روبه‌رو شوند، نوآوری و خلاقیت در بچه‌ها را از بین می‌رود و آینده، تکراری از وجود ما خواهد شد که نباید این اتفاق بیفتد. باید چیزهای جدید به وجود بیاید و این در خلاقیت و نوآوری بچه‌ها نهفته است.»
علیزاده معتقد است: «در اردوهای مدارس و در گردشگری کودک، اتفاقات می‌تواند با برنامه‌ریزی بهتر و نظام‌یافته باشد و نهادی با مسئولیت گردشگری کودک وجود داشته باشد که این مسائل را برنامه‌ریزی کند و اتفاق خوبی رقم بزند.»
کارشناس تربیتی در ادامه خاطرنشان می‌کند: «نباید موضوعاتی را که در اجتماع وجود دارد، از زندگی کودک جدا کنیم؛ یعنی مثلا یک فضای گردشگری درست کنیم که کودک با طبیعت یا هنر آشنا شود، کودک در اجتماع و زندگی روزمره می‌تواند تجربه‌های مختلف را کسب کند. پس اگر نگاهمان این باشد که در فضای طبیعی و اجتماعی واقعی قرار می‌گیرد و در کنارش تجربه‌هایی را به جهت محیط‌زیست، هنر و تاریخ انجام می‌دهد پس باید فکر کنیم ما چه ظرفیت اجتماعی برای این کار داریم؟ وقتی به شهر اصفهان نگاه می‌کنیم، پارک، کوه، طبیعت، مکان‌های تاریخی برای آشنایی با ادوار تاریخی و کارگاه‌های متنوع هنری برای آشنایی با هنر اصفهان در این شهر وجود دارد که مناسب گردشگری کودک در اصفهان است.»
چگونه کودک به موزه علاقهمند می‌شود؟
او با بیان اینکه باید فضاهایی مثل موزه، مناسب حضور کودکان نیز باشد، می‌گوید: «وقتی پای کودک وسط می‌آید، باید مناسب‌سازی‌هایی برای کودک انجام شود؛ مثلا در موزه، مربی یا مسئول موزه باید با زبان کودک و ساده و به‌صورت قصه، هنر را مطرح کند. احتیاج به متخصصانی داریم که کودک را بفهمند، با داستان آشنا باشند و به‌خوبی با کودکان ارتباط برقرار کنند. از طرفی باید در موزه، اتفاقات خاصی وجود داشته باشد که در ذهن کودک، خاطره‌اش بماند و وقتی بزرگ‌تر می‌شود و دوباره به موزه می‌رود، تجربه‌های جدیدی از موزه به دست آورد. حتی اگر کافه‌ای در موزه وجود دارد، باید آیتم‌های موردعلاقه کودکان را نیز داشته باشد. کودک به‌واسطه کتاب‌خوانی یا قصه‌گویی نیز می‌تواند جذب آن موزه یا مکان تاریخی شود. حتی هدیه‌های کوچکی در موزه به فروش می‌رسد که می‌تواند بخشی از آن‌ها مربوط به کودکان باشد تا به‌عنوان یادگاری از آن موزه یا مکان تاریخی پیش خود نگه دارند، مثل سنجاق‌سینه‌ای که طرحی از دوره قاجار دارد و با طرحی کودکانه، به تصویر کشیده شده است.»
علیزاده معتقد است در اصفهان ظرفیت زیادی برای جذب کودک در گردشگری کودک وجود دارد؛ ولی برنامه‌ریزی مناسبی برای آن وجود ندارد.
به‌جای ایجاد پارک مصنوعی برای کودکان، برای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید
کارشناس تربیتی با اشاره به اینکه برخی خانواده‌ها گمان می‌کنند کودکشان باید همیشه در محیطی لوکس و امن زندگی کند، در خصوص طبیعت‌گردی می‌گوید: «همه‌چیز در زندگی واقعی برای کودک ایمن نیست. پس باید کودک را با طبیعت واقعی آشنا کنیم؛ اگر ناژوان جاهایی برای کودکان درست کند که بچه‌ها چادر بزنند، غذا درست کنند و از طرفی با کمک مربی با نحوه نگهداری از درختان و جلوگیری از آتش‌زدن در دل طبیعت آشنا شوند، می‌توانند برای آینده جامعه خود مؤثر باشند. در شهر اصفهان همه‌چیز برای گردشگری کودک مهیاست ولی در هر بخش باید برای کودک و گردشگری کودک، فکر و برنامه‌ریزی شود و این شاید از هزینه‌های گزافی که برای ایجاد یک محیط مصنوعی صرف می‌شود جلوگیری کند.»
کودکانی برای نجات اصفهان
او در خصوص تأثیر گردشگری کودک بر آینده اصفهان این‌طور توضیح می‌دهد: «وقتی از کودک حرف می‌زنیم، یعنی از آینده حرف می‌زنیم، آینده‌ای که ممکن است ما بزرگ‌ترها در آن وجود نداشته باشیم، یعنی باید کودکانی پرورش دهیم که بتوانند اصفهان را شهر مناسبی برای زندگی تبدیل کنند. آینده‌ای که در آن فرزندانمان از مکان‌های تاریخی بهتر نگهداری می‌کنند. پس باید کودکان امروز به مسائل شهر آگاه شوند و دغدغه پیدا کنند. اگر این اتفاق بیفتد می‌توانیم بگوییم که این بچه‌ها فکرهای جدید می‌آورند و ممکن است راه‌حل‌هایی به ذهنشان برسد که تاکنون به ذهنمان نرسیده و می‌توانیم شهرمان را نگه‌داریم و بهتر از الان بکنیم. ممکن است ما چیزهایی را در شهر از بین ببریم؛ شاید اگر کودکانمان درست پرورش پیدا کنند و درست به این شهر نگاه کنند، طرح‌ها و ایده‌هایی برای نجات اصفهان داشته باشند.»
دراین خصوص، سمانه آقائی، فعال فرهنگی نیز به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «گردشگری کودک فعالیتی است که کودک توأمان هم آموزش می‌بیند و هم از زیبایی‌های محیط اطرافش لذت می‌برد. تورهای فرهنگی در قالب بازدید از اماکن تاریخی و موزه‌ها یکی از مهم‌ترین وجوهی است که در گردشگری کودک می‌توان به آن پرداخت. به‌طورکلی آشنایی با طبیعت، آشنایی با بناهای تاریخی و موزه‌ها، آشنایی با مشاغل و فرهنگ‌ها ازجمله مواردی هستند که می‌تواند به‌عنوان زیرمجموعه گردشگری کودک طبقه‌بندی شده و به شکل مجزا یا ترکیبی به‌صورت برنامه‌ای ماجراجویانه و درعین‌حال آموزشی به کودکان ارائه شود. از مهم‌ترین اهداف گردشگری کودک ارتقای سواد اجتماعی و توسعه توانایی‌های روحی و جسمی اوست. به بیانی دیگر فعالیت‌هایی که در قالب گردشگری کودک تعریف می‌شود، باید بستری را فراهم کند تا کودکان فرصت یادگیری و رشد در یک محیط امن و سرگرم‌کننده را تجربه کنند.»
او در خصوص ویژگی تورهای کودکانه در اصفهان می‌گوید: «ایجاد فضایی برای تجربه یک روز خاطره‌انگیز یا ساختن یک خاطره خوش از هر چیزی مهم‌تر است. بچه‌ها فعالیت‌هایی را دوست دارند که بتوانند با آن تعامل داشته باشند و به‌نوعی خودشان بخشی از آن فعالیت شوند. در این راستا اگر مفاهیم مدنظر به شکل قصه‌گویی همراه با بازی، نمایش و ساخت کاردستی ارائه شود، مفهوم مدنظر باکیفیت بهتری برای کودکان نهادینه خواهد شد.»
ظرفیت‌های اصفهان برای گردشگری کودک
آقائی معتقد است شهر اصفهان دارای تاریخ و میراث فرهنگی غنی است که آن را به مقصدی عالی برای گردشگر کودکان تبدیل می‌کند و درخصوص برخی از ظرفیت‌های گردشگری شهر اصفهان برای کودکان می‌گوید: «این شهر دارای مکان‌های تاریخی زیادی مانند محوطه تاریخی میدان نقش‌جهان، پل‌ها و کاخ‌هاست. همه این سایت‌های تاریخی فرصت بی‌نظیری را برای کودکان فراهم می‌کند تا با تاریخ و فرهنگ ایران آشنا شوند. اصفهان دارای پارک‌ها و باغ‌های زیادی است؛ مانند پارک جنگلی ناژوان و باغ پرندگان. این مکان‌ها تجربه‌ای آرام و لذت‌بخش را برای کودکان فراهم می‌کند تا اوقات خود را بگذرانند و با طبیعت آشنا شوند. این شهر دارای چندین موزه ازجمله موزه ملی هنرهای اصفهان، موزه تاریخ طبیعی، موزه موسیقی و… است. این موزه‌ها یک تجربه آموزشی و سرگرم‌کننده را برای کودکان فراهم می‌کند تا درباره تاریخ، علم، موسیقی و هنر بیاموزند. اصفهان به‌عنوان شهر خلاق در حوزه صنایع‌دستی شناخته شده است. وجود کارگاه‌های قالی‌بافی، قلم‌زنی و نگارگری شرایطی را فراهم می‌کند تا کودکان بتوانند در کارگاه‌ها شرکت کنند و این مهارت‌ها را از کارشناسان بیاموزند. باغ‌وحش اصفهان یکی از مکان‌های جذاب برای کودکان است. گونه‌های مختلفی از پرندگان، خزندگان و… در آن نگهداری می‌شود. درمجموع، شهر اصفهان طیف وسیعی از ظرفیت‌های گردشگری را دارد که مناسب علایق کودکان است و فرصتی را برای داشتن تجربه‌ای آموزشی و لذت‌بخش به آن‌ها می‌دهد. کمبود حضور نیروهای متخصص در امر آموزش به کودکان، عدم وجود یک برنامه مدون و مناسب برای کودکان در حوزه گردشگری، کمبود مراکز اقامتی متناسب با ذائقه کودک و فقدان بسترهای مناسب برای کودکان توان‌یاب ازجمله مواردی است که در این حوزه به آن می‌توان اشاره کرد.»
این فعال فرهنگی در خصوص لزوم گردشگری کودک و آینده آن برای اصفهان خاطرنشان می‌کند: «توجه به گردشگری کودک مقوله‌ای است که حتی در امنیت ملی یک کشور می‌تواند تأثیرگذار باشد. فردی که در کودکی جاذبه‌های طبیعی و تاریخی کشورش را شناخته، در حقیقت با هویت ملی خودش آشنا شده است. انسان‌ها از چیزی مراقبت می‌کنند که دوستش داشته باشند و این دوست‌داشتن مستلزم این است که آن پدیده را بشناسند. آگاهی کودک به گذشته فرهنگی و تاریخی خود در آینده به‌صورت خودکار از او فردی را می‌سازد که نه‌تنها به این هویت افتخار کند؛ بلکه در صدد حفظ و معرفی آن تلاش خواهد کرد. گذشته از این، حضور کودک در چنین فعالیت‌هایی منجر به ارتقای هوش اجتماعی او می‌شود که همین موضوع به او کمک می‌کند تا در آینده با مسائل بهتر روبه‌رو شود و در مقابل مشکلات و موقعیت‌های خاص واکنش‌های دقیق و درست ارائه دهد. درمجموع حضور کودک در چنین فعالیت‌هایی از او یک فرد کارآمد برای جامعه می‌سازد.»
او برای بیان تجاربش از گردشگری کودک به بازدید از اماکن تاریخی و موزه‌ها، بازدید از کارگاه‌های صنایع‌دستی و آشنایی با کارگاه اساتید این حوزه، بازدید از اماکن طبخ شیرینی، گز و پولکی و غذاهای سنتی مثل خورشت‌ماست و بریان و آش شله‌قلمکار، مجموعه تاریخی تخت‌فولاد و گلستان شهدا و طبیعت‌گردی (پارک ناژوان) اشاره می‌کند و در خصوص اطلاع خانواده‌های اصفهانی از گردشگری کودک می‌گوید: «میزان اطلاع خانواده‌ها بسته به دغدغه هر خانواده متفاوت است؛ چراکه در سطح شهر برنامه‌های مدونی برای عموم اقشار جامعه در حوزه گردشگری کودک برگزار و اطلاع‌رسانی نمی‌شود و می‌توان گفت خانواده‌ها عمدتا اگر خودشان دغدغه‌ای داشته باشند با پرس‌وجو به مؤسسات و گروه‌هایی که در این حوزه فعال هستند، متصل می‌شوند.»
در چه شهرهایی گردشگری کودک داریم؟
آقائی با اشاره به سایر شهرهای ایران در این زمینه می‌گوید: «از میان مجموعه فعالیت‌هایی که در شهرهای مختلف ایران انجام شده، می‌توانم به برپایی کارگاه آموزشی کودک و محیط‌زیست در مدارس بندرعباس، طرح گردشگری کودک و نوجوان در مهد رضویه یزد، غرفه گردشگری صنعتی کودک در اهواز، طرح کودک‌همیار گردشگری در کرمان، تأسیس سرزمین سحرآمیز در سمنان، احداث پارک اکباتان در همدان و تور قزوین‌گردی کودکان بر روی کامیونت سیار در قزوین اشاره کنم. برپایی کارگاه میراثک در موزه ملی هنرهای اصفهان یکی از فعالیت‌هایی بود که در قالب یک تور فرهنگی برگزار کردیم. در این کارگاه آموزشی ابتدا فیروزه محمدی ماجرای «موجود عجیب‌‌غریبی به نام میراثک» را برای بچه‌ها به روش قصه‌گویی خلاق اجرا کرد. بچه‌ها در این قصه با مفاهیمی همچون میراث فرهنگی و میراث طبیعی و نمودهای آن آشنا شدند. ساخت کاردستی و نقاشی از جمله فعالیت‌هایی بود که در راستای این قصه انجام گرفت. سپس بچه‌ها از بخش‌های مختلف موزه بازدید کردند و در انتها به هر کدام از بچه‌هایی که در کارگاه شرکت کرده بودند، یک فرفره کاغذی به همراه اولین آرزوی میراثک داده شد. آرزویی برای آنکه بچه‌ها قدر میراث فرهنگی و طبیعی ایران را بدانند و از آن محافظت کنند؛ آرزویی برای ایران. در انتها هم این کارگاه با گرفتن عکس یادگاری به پایان رسید. بازخورد بچه‌ها از کارگاه خیلی خوب بود تا جایی که مربیان و والدینی که همراه با بچه‌ها به کارگاه آمده بودند، اذعان می‌کردند که روزها پس از برپایی کارگاه بچه‌ها سراغ میراثک را می‌گرفتند و حتی یکی دو مورد از بچه‌ها عروسک میراثک را ساخته بودند و تصویر آن را برای ما فرستادند. میراثک هم برای تشکر از این بچه‌ها برای هر کدامشان یک کارت‌پستال (از کارت‌پستال‌‌های اختصاصی خودش) ارسال کرد تا خاطره خوب آن کارگاه در ذهنشان ماندگارتر شود.»
بازدید کودکان از باغ‌پرندگان و باغ‌گل‌ها بدون لیدر
محبوبه روحانی نیز یکی از افرادی است که در زمینه گردشگری کودک فعال است، او نیز به «اصفهان‌زیبا» درخصوص ظرفیت‌های اصفهان از منظر گردشگری کودک می‌گوید: «در شهر اصفهان ظرفیت‌های‌های زیادی برای گردشگری کودک وجود دارد. ولی باید به زیرساخت‌هایش توجه شود. هرساله اردوهای تفریحی زیادی برای مدارس در باغ‌پرندگان و باغ‌گل‌ها برگزار می‌شود؛ ولی فقط به جنبه بازدید معطوف می‌شود و هیچ لیدر یا برنامه تخصصی کودکی برای بچه‌ها در نظر گرفته نمی‌شود که با محوریت خاصی درباره مهاجرت پرندگان یا انواع آن‌ها برای بچه‌ها توضیح داده شود. حتی بچه‌ها اگر از روی تابلوها بخوانند اسم پرنده‌ها را می‌فهمند و هیچ‌کسی آنجا نیست که بچه‌ها را راهنمایی کند تا به‌صورت یک تور تخصصی این اردوها برای بچه‌ها برگزار شود که البته ما خیلی داریم تلاش می‌کنیم این بخش سروسامان بگیرد؛ ولی هیچ ارگانی ما را حمایت نکرده است.»
او می‌گوید شاید اولین گردشگر کودک، کودکی بوده که همراه مادرش به طبیعت رفته و مادرش با او درباره آب‌وهوا، گل‌ها و هر چیزی که اطرافش بوده با کودکش صحبت کرده است. پدر و مادرها اولین کسانی هستند که بچه‌هایشان را وارد گردشگری کودک کردند و بچه وارد طبیعت شده و توانسته با طبیعت ارتباط بگیرد. همان‌طور که در خانه خیلی از مراقبت‌ها را باید داشته باشد توی طبیعت هم همین‌طور است و بچه‌ها باید متعهدانه و مسئولانه وارد طبیعت شوند و از طبیعتی که در آن هستند، هم بهره ببرند هم آسیبی به طبیعت وارد نکنند و این گردشگری متعهدانه و مسئولیت‌پذیر، شاید چیزی باشد که در روند کلی برنامه‌های طبیعت‌گردی برای کودک همیشه لحاظ می‌شود تا بچه‌ها این حس مسئولیت را هم نسبت به هم‌نوعان خود (کودکان دیگری که در برنامه حضور دارند) و هم نسبت به‌جایی که وارد شدند (بنای تاریخی یا طبیعی) این را لحاظ کنند و همیشه مدنظرشان باشد. گردشگری کودک یعنی بچه‌ها بتوانند در فضایی وارد شوند که به‌جز یادگیری بتوانند با چیزهای طبیعی سرگرم شوند؛ البته باید فرایندهایی برای کودکان تعریف شود تا با وارد شدن به بنای تاریخی یا طبیعی، در آن‌ها حس کنجکاوی به وجود بیاید و ترغیب شوند ماجرای بنای تاریخی را بدانند.
زیرساخت‌های اصفهان مناسب گردشگری کودک است؟
آقائی با اشاره به ظرفیت‌های اصفهان برای گردشگری کودک خاطرنشان می‌کند: اصفهان ظرفیت خوبی در زمینه تاریخی‌فرهنگی دارد و از میدان نقش‌جهان و محور چهارباغ گرفته تا محله‌های قدیمی که ادیان مختلفی داریم، ظرفیت خوبی برای گردشگری کودک است و می‌شود روی نقشه‌ها و محورها بیشتر کار کرد؛ از یک خانه قدیمی گرفته تا محورها و محله‌هایی مثل دردشت و علی‌قلی‌آقا که خودش مادی و مسجد و زورخانه دارد و بچه‌ها با ظرفیت و نحوه شکل‌گیری محله‌ها در شهر آشنا بشوند، ورود ادیان مختلف به شهر، اینکه کجاها زندگی می‌کردند، کجاها باهم رابطه داشتند، تجارت می‌کردند، ورود تجار به اصفهان از سال‌های قبل تا همین الان. ولی جای خیلی چیزها در شهر ما خالی است؛ مثل اینکه هنوز یک موزه کودک که مخصوص کودکان و فرایند ورود کودکان به موزه باشد، نداریم، جای دست‌ساخته‌های بچه‌ها در المان‌های شهری خالی است، ما بوستان کودک داریم؛ ولی هیچ نام و نشانی جز سرگرم‌کردن بچه‌ها با وسایل سرسره و تاب در بوستان‌های کودک نداریم. الان تقریبا در خیلی از شهرها موزه عروسک یا موزه‌هایی که کودک را بیشتر درگیر می‌کند، نوستالژی‌هایی که هست را بیشتر روی آن کار می‌کند؛ ولی در اصفهان جایش خیلی خالی است. کتابخانه‌های کودک در شهر خیلی محدود است، کسانی که تخصصی در زمینه کودک فعالیت داشته باشند، فرهنگ‌سرایی برای کودک و فضاهایی که صد‌در‌صد برای کودکان باشد و احتیاجات بچه‌ها رفع شود، نیست (البته به جز آموزشگاه‌های خصوصی).
فعال گردشگر کودک، درباره لزوم گردشگری کودک در اصفهان می‌گوید: اینکه بچه‌ها از سنین کودکی یاد بگیرند چگونه وارد فضای طبیعی یا فرهنگی تاریخی شوند، چه چیزی را باید رعایت کنند تا این به نسل‌های بعدی برسد؛ همان‌طور که از سال‌های پیش یک بنای تاریخی به ما رسیده است، مهم است. باید بچه‌ها بدانند همین‌ها را باید یادگار برای نسل‌های بعد نگه دارند؛ چراکه خودشان مدیران آینده این سرزمین هستند و اگر این لمس و حس در بچگی اتفاق بیفتد، در خاطره بچه‌ها می‌ماند و حس مسئولیت بیشتری برای شهرشان خواهند داشت و می‌تواند آینده روشنی برای ما داشته باشد. برای مثال خیلی از مشاغل کم‌کم از بین می‌روند. وقتی بچه‌ها در کوچه‌پس‌کوچه‌های اصفهان برخی مشاغل را می‌بینند علاقهمند می‌شوند و شغل‌های بچه‌ها ختم نمی‌شود به مهندس و دکتر شدن و می‌بینند که بعضی از هنرها سرمایه ملی ماست و چقدر بچه‌ها علاقه‌مندانه به این مشاغل دقت می‌کنند و چقدر خوب که شرایطی را فراهم کنیم که بچه‌ها در فضای کوچکی هنر را اجرایی و لمس و حس کنند و بدانند خودشان هم می‌توانند برحسب شرایط، آن هنر را تجربه کنند.با این تفاصیل، گردشگری کودک، نوع ارزشمندی از گردشگری به‌خصوص در اصفهان است که می‌تواند کودکان را از سن پایین با مفاهیم تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و… آشنا کند؛ موضوعی که به چشم میراث ارزشمند می‌توان به آن نگاه و برایش برنامه‌ریزی کرد.
