لوازمخانگی
لوازمخانگی در شمار کالاهایی قرار میگیرد که طبق آخرین نشست ستاد تنظیم بازار مشمول بازرسی و نظارت این ستاد قرار خواهد گرفت تا فعالیتهایی نظیر عرضه خارج از شبکه، احتکار، کمفروشی، امتناع از عرضه و گرانفروشی و … در این بازار رخ ندهند. بررسی میدانی از بازار لوازمخانگی اصفهان نشان میدهد کمبود، گرانی و عرضه چند نرخی انواع لوازمخانگی از مشکلات این بازار محسوب میشود. از طرفی لوازمخانگی وارداتی باوجود ممنوعیت واردات و تحریمها بهصورت قاچاق با نرخهای بسیار بالایی روانه بازار میشود و این امر منجر به تشدید رکود در بازار لوازمخانگی داخلی شده است. مسئولان دستگاههای نظارتی، لوازمخانگی را در اولویت بازرسیهای ستاد تنظیم بازار قرار دادهاند تا شاید پس از چند سال این بازار به ثبات و آرامش برسد.
لاستیک
بازار لاستیک دو سه سالی است که قربانی نرخ ارز شده و لاستیکهای وارداتی با نرخهای بالایی به فروش میرسند. همچنین نرخ لاستیکهای تولید داخل دو تا سه برابر نسبت به اوایل تابستان افـزایـش یافته است؛ تـاجـایــی کــه فـروردین سال جاری، با موافقت سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان، قیمت مصوب انواع تایر تولید داخل کشور 30درصد افزایش یافت؛ ولی در اردیبهشت 20درصد دیگر بر نرخ مصوب لاستیک داخلی افزوده شد تا در شش ماه گذشته، قیمت لاستیک بهطور رسمی تا ۵۵درصد افزایش یابد. دولت چندی پیش طرح فروش دولتی لاستیک را با هدف ثبات قیمتها اجرا کرد؛ ولی این طرح نتیجهای جز کمبود عرضه و ایرادهای فنی در فروش به همراه نداشت و بسیاری از متقاضیان از دریافت تایر دولتی انصراف دادند. بنابراین ستاد تنظیم بازار لاستیک را دومین کالا در لیست کالاهای مشمول اولویت نظارت و بازرسی قرار داده تا این کالا با قیمت مناسب در بازار عرضه شود.
سیمان
سیمان از دیگر کالاهای مشمول اولویت نظارت و بازرسی ستاد تنظیم بازار محسوب میشود؛ زیرا این محصول با سایر مصالح ساختمانی اختلاف قیمت چشمگیری دارد. طبق گفتههای علی نیکزاد، نایبرئیس مجلس شورای اسلامی، سیمان و فولاد دو عامل بسیار اثرگذار در کارگاههای عمرانی کشور است که درواقع قیمت این دو مصالح ساختمانی رها شده بود. بر این اساس، هر تن سیمان فلهای با احتساب کرایه حمل، ۲۹۰ هزار تومان و هر کیسه سیمان پاکتی در درب کارخانه ۱۳هزار و ۵۰۰ تومان و برای مصرفکننده ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت دارد. باوجوداین، سیمان با نرخ بسیار بالایی در بازار اصفهان عرضه میشود و عرضه جوابگوی تقاضا نیست.
شکر بستهبندی
سال گذشته هر کیلوگرم شکر فلهای با نرخی بین 3 تا 4 هزار و 500 تومان در بازار توزیع میشد که این قیمت برای شکرهای بستهبندی یک تا دو هزار تومان بیشتر بود؛ ولی نرخ هر کیلوگرم شکر فلهای اکنون به بیش از 9 هزار تومان میرسد و قیمت بستههای 900 گرمی شکر از هفت هزار و 900 تومان شروع میشود. طبق توضیحات محمدرضا کلامی، سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صمت، دو نوع شکر چغندری و نیشکری در کشور وجود دارد و از خرداد هرسال تا شهریور شکر وارداتی عرضه میشود تا کمبودی در بازار وجود نداشته باشد. علت گرانی شکر، سوءاستفاده عدهای برای سودجویی است. درنتیجه ستاد تنظیم بازار، شکر بستـهبـنـدی را در لیست کالاهای دارای اولویت نظارتی خود جای داده است تا با بازرسی مکرر مانع سودجویی فرصتطلبان شود.
محصولات فولادی
محصولات فولادی نظیر آهن، شمش، میلگرد، اسلب و ورق نـیـز در لیست کالاهای بازرسی ستاد تنظیم بازار جای دارند. سید محسن دهنوی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، ضعف سیستم توزیع در کشور را عامل التهابهای بازار و افزایش قیمت محصولات فولادی دانست. همچنین طبق گفته نیکزاد، نایبرئیس مجلس، قیمت هر کیلو ورق و میلگرد از رابطه «قیمت جهانی ضربدر ارز نیمایی» حاصل میشود و قیمت هر کیلو میلگرد و ورق نباید بالاتر از ۸ هزار و ۵۰۰ تومان باشد. در مقابل محصولات فولادی بهسختی و با نرخهای بسیار بالایی در بازار اصفهان عرضه میشوند و هرکس با نرخ دلخواه این کالاها را به دلیل حذف ارز دولتی به فروش میرساند.
مرغ و تخممرغ
گرانی از تیرماه به جان بازار مرغ و تخممرغ افتاد و ستاد تنظیم بازار در اوایل تابستان نرخ مصوب هر کیلوگرم مرغ را 2 هزارو 100 تومان افزایش داد تا با قیمت حدود 15 هزار تومان به فروش برسد. ولی قیمت هرکیلوگرم مرغ درهمان زمان به بیش از 15 هزار تومان رسید و اکنون برای خرید یک کیلوگرم مرغ در اصفهان باید 18 تا 19 هزار و 900 تومان هزینه کرد. در خصوص نرخ تخممرغ نیز ناصر نبیپور، رئیس هیئتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار، متوسط قیمت هر کیلو تخممرغ درِ مرغداری را ۹ هزار و ۸۰۰ تا ۱۰ هزار تومان معادل شانهای ۲۰هزار تومان اعلام کرد. ولی در بعضی از فروشگاههای اصفهان هر شانه تخممرغ تا 30 هزار و 900 تومان قیمتگذاری میشود. از طرفی اکنون زمزمههای گرانی مرغ و تخممرغ بین مردم شنیده میشود که ستاد تنظیم بازار مرغ و تخممرغ را بهعنوان کالاهای دارای اولویت بازرسی اعلام کرد تا با شروع نظارت مانع افزایش مجدد نرخ این کالاها شود.
نهادههای دام و طیور
نهادههای دام و طیور آخرین کالاهایی است که طبق نشست ستاد تنظیم بازار در اولویت بازرسی قرار دارد. درواقع رشد قیمت نهادههای دام و طیور از عوامل عمده گرانی مرغ، تخممرغ و گوشت است و بر اساس توضیحات نبیپور، قیمت کنونی هر کیلو کنجاله سویا بالای ۲۰ هزار تومان و ذرت ۳ هزار تومان است که در افزایش قیمت تمامشده تولید تأثیر بسزایی دارد. علاوه بر این، در بازار نهادههای دام و طیور کمبود وجود دارد؛ زیرا واحدهای بزرگ به سبب افزایش قیمت نمیتوانند ۷تا ۸ تن کنجاله در روز تأمین کنند، درنتیجه باید بر بازار نهادهها نظارت جدی صورت گیرد تا روند صعودی نرخ محصولات وابسته متوقف شود.