استان اصفهان هم‌اکنون با رشدی چشمگیر، 28 سینما با 54 سالن دارد. البته قرار است تا پایان امسال از 8 سالن دیگر نیز رونمایی شود. از این تعداد، 23 سینما ممتاز، 4سینما مدرن و یک سینما هم با عنوان درجه‌یک مشغول به فعالیت هستند. این تعداد سینما، 12هزار و 670 صندلی دارند که یک آمار خارق‌العاده برای یک استان محسوب می‌شود. هر چند که این تعداد صندلی به نسبت جمعیت حدودا 5 میلیون و نیمی استان، فاصله زیادی تا استانداردهای جهانی دارد، اما به لحاظ نمودار برخورداری کشوری، اصفهان در وضعیت بسیار خوبی به لحاظ سالن‌های سینما و تعداد صندلی قرار دارد. به طوری که اصفهان به لحاظ تعداد سینما، پس از تهران با 69سینما، در رده دوم کشوری و به لحاظ تعداد سالن، پس از تهران و خراسان رضوی، در جایگاه سوم کشوری قرار دارد. شهر اصفهان نیز 8 سینما با 28 سالن دارد که تعداد صندلی‌های این سالن‌ها، 6300 عدد است. این آمارها حاصل ساخت و سازهای جدیدی است که طی دهه 90 در حوزه سینما و البته ترمیم بافت قدیمی سالن‌ها رقم خورده وگرنه تا پیش از آن، وضعیت ناوگان سینمایی استان، بغرنج بود و چنین آمارهای صدر جدولی را به خود نمی‌دید. در ادامه، نگاهی خواهیم انداخت به برخی شاخص‌های سینمایی استان اصفهان طی 35 سال اخیر.
تعداد سینماها
اصفهان در سال 64، 10 سالن سینما داشت. این تعداد تا سال 77، به 15سینما رسید و از این سال تا سال 92، روند کاهشی را به خود دید تا جایی که سینماهای استان در بدترین تنزل آماری خود به 8 و 9 سینما هم رسید که این اتفاق در نتیجه فرسودگی بیش از اندازه سینما و از رده خارج‌شدن آن‌ها بوده است. در سال 92 تعداد سینماهای استان، 9 باب بود.از همین سال، این آمار با رشد تصاعدی خوبی مواجه شد، به طوری که سینماهای استان اصفهان از سال 92 تا امروز، هیچ‌گاه درجا نزده و سالانه با رشد قابل توجهی همراه بوده است. بیشترین میزان جهش نیز مربوط به سال‌های 98 تا 99 بوده است. استان اصفهان در سال 98، 22 سینما با 45 سالن داشت که این رقم تا نیمه ابتدایی سال 99 به 28 سینما با 54 سالن رسیده است. تأسف‌برانگیزترین آمار سینماها هم به سال‌های 71 تا 73 بازمی‌گردد که استان اصفهان طی این 3 سال، تنها 8 سینما داشته است.
تعداد صندلی‌ها
در ایران بیش از آنکه نهضت سینماسازی داشته باشیم، نهضت سالن‌سازی در جریان بوده است. این اقدام، هم برای سینمادار توجیه اقتصادی خوبی دارد و هم راندمان کاری مدیران را در شاخه‌های مختلف با ارتقای مطلوبی مواجه می‌سازد. در سال 64، تعداد صندلی‌های استان اصفهان 6 هزار و 985 عدد بود. این میزان تا سال 85 می‌تواند خود را در مدار 6 و 7 هزار صندلی نگه دارد و در سال‌هایی چون 74، تا بیش از 12هزار صندلی را هم به خود ببیند. از سال 86، تعداد صندلی‌های سینماهای استان اصفهان به 5 هزار و 660 صندلی تنزل می‌یابد و این روند با یک رکود نگران‌کننده تا 4هزار و 682 صندلی در سال 93 نیز می‌رسد. از سال 94، وضعیت تعداد صندلی‌های سینمایی استان، روند بهبودی به خود گرفته و با گذر از آمارهای 6 و 7 هزار صندلی به 9 هزار و 412 صندلی در سال 98 و حالا به 12هزار و 670 صندلی تا پایان شهریور 99 رسیده است. اتفاق خوشایندی که با رونمایی از 8سالن دیگر تا پایان امسال، در مدار بیش از 13 هزار صندلی قرار خواهد گرفت و تراز برخورداری اصفهان را در کل کشور با بهبود مواجه خواهد ساخت.
تعداد تماشاگران
باید بپذیریم که سیاسـت‌گذاری‌های کلان سینمایی کشور، نتوانسته شاخصه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افـــــزاری سینما را به موازات یکدیگر جلو ببرد. ما در این سال‌ها با رشد قابل توجهی در حوزه افزایش ناوگان سینمایی کشور مواجه بوده‌ایم، اما به همین اندازه، نتوانسته‌ایم مخاطب را به سینما بکشانیم، به طوری که با ازدیاد سالن‌های سینمایی، تعداد مخاطبان سینمایی ما در برخی استان‌ها، رشدی ناچیزی داشته‌اند و در برخی استان‌ها نیز با رشد منفی مواجه بوده‌ایم. استان اصفهان در سال 64، 3 میلیون و 593 مخاطب سینما داشت که با توجه به رقم 2 میلیون و 200 هزار نفری جمعیت استان، آمار قابل توجهی محسوب می‌شود. این آمار تا ابتدای دهه 70 بر همین مدار 3 و 4 میلیون مخاطب قرار دارد، اما از سال 74 تا همین امروز، هرگز نتوانسته به مرزهای 3 میلیون مخاطب نزدیک شود. مخاطبان سینماهای استان اصفهان تا سال 88 میلیونی هستند و بیشتر آمار سینماها حول یک تا 2 میلیون مخاطب است. در سال 89، این تعداد به 714 هزار مخاطب می‌رسد یعنی یک پنجم تعداد مخاطبان سال 64 و این در حالی است که در طول این 25 سال، جمعیت استان به دو برابر و نیم افزایش یافته است. ناامیدکننده‌ترین آمار مخاطبان سینما در استان به سال 92 می‌رسد که تعداد کل تماشاگران سینماهای استان اصفهان، تنها 301 هزار نفر است. از سال 95 نیز، مخاطبان سینما در استان با توجه به رشد سالن سازی، به جامعه میلیونی بازگشتند و از سال 96 تا همین امروز خود را در مدار 2میلیون مخاطب قرار داده‌اند، به طوری که طی آخرین آمار از میزان مخاطبان سینماهای اصفهان طی سال 98، به عدد 2میلیون و 414نفری می‌رسیم که اگرچه به نسبت متوسط کشوری، آمار نسبتا خوبی محسوب می‌شود، اما به لحاظ رشد سالن‌های سینما و افزایش جمعیت استان، به مانند دیگر استان‌های کشور عددقابل توجهی نیست.
میزان فروش
باید بپذیریم که میزان فروش سینماهای اصفهان با توجه به تعدد سالن‌های آن به نسبت کشوری، آمار مطلوبی است. اصفهان که به لحاظ سینما در جایگاه دوم و به لحاظ سالن، در رتبه سوم کشوری قرار دارد، طی سال گذشته 13درصد فروش سینمایی کشور را داشته است، به‌طوری که سال گذشته موفق شد از میزان 299 میلیارد فروش کشوری، 22 میلیارد و 900 میلیون را از آن خود نماید. این میزان فروش با توجـــــه به ازدیاد سالن‌های دیگر و البته رشد سیاست‌های تشویق مخاطب به سینما رفتن، با افزایش نیز مواجه خواهد شد. میزان فروش سینماهای استان اصفهان در سال 64، 22 میلیون و 500 هزار تومان بود. در سال 72، از 100 میلیون فراتر رفت و به رقم 163میلیون رسید. در سال 85، میلیارد را تجربه کرد و یک میلیارد و 180 میلیون تومان فروخت و از سال 95 تا 98 با جهش میزان فروش به ترتیب به ارقامی چون 9، 12، 17 و 23 میلیارد دست یافت.
پرفروش‌ترین سینماها
خیلی جالب است که در طول 35سال اخیر، عنوان پرفروش‌ترین سینماهای استان اصفهان به سه سینمای ساحل، قدس و ایران مربوط بوده است. البته پردیس چهارباغ هم یک بار تنها در سال 97 به عنوان پرفروش‌ترین سینمای استان انتخاب شد و در 34 سال دیگر، این عنوان بین این سه سینما در رفت و آمد بوده است. سینما ساحل که به لحاظ جغرافیایی در نقطه‌ای ایدئال واقع شده و علاوه بر شهروندان، مورد توجه مسافران نیز قرار می‌گیرد، توانست طی 35سال اخیر، در 17 سال به عنوان پرتماشاگرترین سینمای استان انتخاب شود. سینما قدس که در ابتدا تک‌سالنه بود و سپس به نخستین سینمای دوسالنه شهر اصفهان تبدیل شد، توانست به عنوان یک سینمای خصوصی، عملکرد درخشانی از خود به نمایش گذاشته و طی 12 سال به عنوان پرتماشاگرترین سینمای استان اصفهان انتخاب شود.
سینما ایران هم که متاسفانه سال‌هاست از چرخه فعالیت خارج شده و با تمام خاطرات خوشایندی که برای میلیون‌ها مخاطب سینما بر جای گذاشته و در میان غفلت مسئولان شهری و کشوری تخریب شده، توانست به‌تنهایی برای 4سال به عنوان پرفروش‌ترین سینمای استان مطرح باشد. البته که در آماری جالب، برای یک سال، دو سینمای قدس و ساحل توانستند به صورت مشترک به عنوان پرفروش‌ترین سینماهای استان انتخاب شوند. در سال 85، هر یک از این دو سینما موفق شدند 296 میلیون تومان بفروشند و مشترکا در رتبه نخست قرار بگیرند. برای برخی از سال‌ها نیز رقم فروش این دو سینما، با اختلاف جزئی، همراه بوده است. خیلی جالب است که در تمام این سال‌ها و با افزایش سینماهای جدید و البته ترمیم بافت فرسوده سینماهای دیگر و افزایش سالن‌های سینمایی، سینماهای ساحل و قدس توانستند پرستیژ حرفه‌ای خود را حفظ کرده و هم زمان با سینماهای جدید، الگوهای روز سالن‌داری را رعایت کرده و در رقابت با تمام این سازه‌های جدید و احیانا با امکانات بیشتر، صدر جدول فروش و تعداد مخاطب را از آن خود کنند.
آمارهای کلی سینماهای اصفهان
متاسفانه بدترین قسمت آمار برای سینماهای اصفهـــــان به بخش پرفروش‌ترین سینماها می‌رسد. به‌طوری که هیچ سینمایی از استان اصفهان در زمره 10 سینمای پرفروش کشور قرار ندارد. پرفروش‌ترین سینمـــــای کشور، کورش تهران است که سال گذشته بیش از 34 میلیارد تومان فروخت. دهمین سینمای پرفروش کشور هم پردیس ملت است که سال گذشته 7میلیارد و 400 میلیون تومان فروخت که این، فاصله‌ای یک میلیارد و 600 میلیون تومانی دارد با پرفروش‌ترین سینمای اصفهان یعنی ساحل که سال گذشته بیش از 5 میلیارد و 800 میلیون تومان فروخت. در فهرست 10 سینمای پرفروش کشور، دو سینما از مشهد و یک سینما از شیراز قرار دارند و 7 سینمای دیگر متعلق به تهران هستند که امیدواریم با توجه به سینماهای جدید و اقبالی که از برخی سینماهای قدیمی و معروف استان می‌شود، استان اصفهان در آینده، نماینده‌ای در میان 10 سینمای پرفروش کشور داشته باشد. طبق آخرین آمارهای رسمی سازمان سینمایی، تعداد فیلم‌های نمایش داده شده در سال 98، در تهران 84فیلم و در خراسان رضوی و اصفهان به عنوان دومین و سومین استان به لحاظ جذب تماشاگر، 81فیلم بوده است. از همین یک مورد نباید به سادگی عبور کرد؛ سینمادوستان اصفهانی هیچ‌گاه فراموش نخواهند کرد که روزگاری در شهر اصفهان و به دلیل کمبود سالن و البته خط‌کشی بسیار اشتباه مدیران آن، بسیاری از فیلم‌هایی که در تهران یا مشهد نمایش داده می‌شد، به اصفهان نمی‌رسید و آن‌ها مجبور بودند فیلم دل‌خواهشان را هفته‌ها پس از نمایش در تهران، در اصفهان ببینند. حالا اما ورق به کلی برگشته و نه‌تنها فیلم‌ها هم زمان با تهران در اصفهان نیز نمایش داده می‌شوند بلکه تمامی آثار، شامل اکران استانی شده و دیگر هیچ فیلمی نیست که در تهران اکران شود و در اصفهان نمایش داده نشود. سینمادوستان اصفهانی، هیچ گاه آن روزهای سخت را از یاد نخواهند برد. به لحاظ میزان کارایی، استان اصفهان در رتبه پنجم کشوری قرار دارد. استان‌های برتر کشور به لحاظ میزان کارایی به ترتیب عبارت هستند از قزوین، زنجان، خراسان رضوی، تهران و اصفهان. در بخش سینماهای پرتماشاگر، پردیس ساحل توانسته در رتبه دهم جدول جا خوش کند که آمار قابل قبولی است. پردیس ساحل با 9سالن و 1011 صندلی توانست سال گذشته، پذیرای 511 هزار مخاطب باشد. حالا اما سینماهـــــا در سخت‌ترین روزهای حیاط خود درگیری با کرونا را می‌گذرانند و با تعطیلی‌های مداوم از همیشه خالی‌ترند.ادامه بیماری کرونا و مشکلات مختلف نیاز سینماها به سیاست‌های تازه برای جذب مخاطب به شکل آنلاین و حضوری در دوران پسا کرونا را یادآور می‌شود.
آمارها به نقل از سازمان سینمایی وزارت ارشاد
