بازارها در حدود 300 روزی که از سال 99 سپری شده است، نوسانهای زیادی داشتهاند. انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و پیروزی بایدن نیز نقطه عطف بیشتر بازارها بوده است.
برخی از بازارها مثل بورس از چند ماه قبل به استقبال این انتخابات رفتند و روند برخی دیگر بعد از قطعیشدن پیروزی دموکراتها تغییر کرد.
با این حال بررسی روند بازارها از این حکایت دارد که بهرغم ریزش سنگین بورس، باز هم بازار سرمایه، امید اول در کسب بازدهی در سال99 است.
شاخصکل بورس در سال98 رشد چشمگیری را تجربه کرد. در پایان سال گذشته و در زمانی که نماگر بازار در محدوده 512 هزار واحد قرار داشت،
بسیاری از تحلیلگران دوست داشتند بورس بتواند روند سال گذشته خود را تکرار کند.
هیچکدام از اهالی بازار رشد عجیب و رؤیایی شاخصکل در چند ماه ابتدایی سال را پیشبینی نکرده بودند.
شاخصکل در اواسط مرداد از قله دو میلیون واحد هم عبور کرد و در همان زمان دولت از مردم خواست که همه چیز خود را به بورس بسپارند.
افت 10 کانالی
اما از حدود 20مرداد روند بازار به طور کلی عوض شد به نحوی که با شروع یک روند نزولی، دماسنج بازار افت 10 کانالی را تجربه کرد
و تا میانههای کانال 1.1 میلیون تومان کاهش یافت. بااینحال و با وجود این افت سنگین، اکنون بازدهی بورس در محدوده 140 درصد است.
با توجه به افت سنگین قیمت اغلب نمادها و رسیدن P/E بازار به محدوده 12واحد، احتمال رشد بازار سرمایه در میانمدت بیشتر از کاهش آن است.
در واقع بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند اگر روند ریزشی ادامه یابد، شاخص کل میتواند حدود 10درصد دیگر افت داشته باشد
و در محدوده یک میلیون واحد، حمایت قوی بر سر راه خود میبیند؛
اما در روی دیگر سکه، فضای زیادی برای رشد بورس وجود دارد. در نتیجه احتمال میرود در پایان سال99، بازدهی بورس از مرز 140درصد هم فراتر رود.
ادامه نوسانها چشمانداز بازار ارز تا پایان سال
در کنار بورس، بازار ارز همانند سالهای گذشته در کانون توجه سرمایهگذاران قرار داشته است. تحریمهای خصمانه آمریکا باعث شد
فنر فشردهشده ارز در دو سال اخیر باز شده و هر اسکناس دلار از مرز 5 هزار تومان در ابتدای سال97 تا مرز 32 هزار تومان در آبان سال جاری افزایش یابد.
فعالان بازار ارز که احتمال پیروزی ترامپ را بیشتر میدانستند، از دلار 50 هزار تومانی در پایان سال99 سخن میگفتند؛
اما پیروزی بایدن ورق بازی را در این بازار برگرداند، به نحوی که دلار طی چند مرحله در سه ماه اخیر تا مرز 21هزار تومان نیز کاهش یافت.
اگرچه رئیسجمهور از این گفت که دلار میتواند در صورت آزادشدن منابع بلوکهشده تا مرز 15 هزار تومان هم کاهش یابد؛
اما جو عمومی بازار ارز و تقاضای بالقوهای که چشمانتظار ارز کمتر از 20 هزار تومان است، اجازه کاهش قیمت زیاد به دلار نمیدهد.
دلار در ابتدای سال در محدوده 16هزار تومان قرار داشت و اگر طبق اعلام صرافی بانک ملی، قیمت دلار را 24هزار تومان در نظر بگیریم،
بازدهی بازار ارز در سال99 و تا بدینجا در محدوده 50درصد بوده است.
احتمال کاهش تحریمها، افزایش فروش نفت و بازگشت احتمالی آمریکا به برجام،
میتواند تعادل عرضه و تقاضا را در این بازار برهم زند و دلار را دوباره در مسیر کاهشی قرار دهد.
از سوی دیگر اگر اتفاق خاصی در شرایط سیاسی و اقتصادی کشور رخ ندهد، احتمال رشد نرخ دلار به قیمتی بالاتر از 27 هزار تومان تا پایان سال جاری ضعیف است.
حتی اگر دلار در کمتر از 50 روز باقیمانده تا پایان سال به مرز 32 هزار تومان هم برسد، بازدهی این بازار در نهایت به مرز 100درصد خواهد رسید.
از سوی دیگر افزایش قیمت ارز، محرکی برای بازار سرمایه است. در نتیجه هر قدر دلار در این چند هفته باقیمانده از سال99 رشد کند،
باز هم بازدهی آن به اندازه بازار سرمایه نخواهد شد.
افت اندک قیمت سناریوی محتمل بازار مسکن
بازار مسکن از جمله بازارهایی است که اعلام بازدهی برای آن سخت است؛
چرا که رشد قیمت واحدهای مسکونی و زمین با واحدهای تجاری و اداری تفاوت چشمگیری دارد
و از سوی دیگر رشد قیمت در مناطق مختلف هم تفاوت فراوانی با یکدیگر دارد.
با این حال اگر فرض را بر دادههای وزارت راه و شهرسازی قرار دهیم،
متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران در ابتدای سال حدود 15 میلیون و 300 هزار تومان بود و اکنون به مرز 27 میلیون تومان رسیده است.
اوج جذابیت بازار مسکن در مهر سال جاری بود؛ جایی که با هر هزار تومان افزایش قیمت دلار، مالکان یک میلیون تومان به قیمت فروش هر مترمربع اضافه میکردند.
از یک سو قیمت دلار کاهش چشمگیری داشته و در نتیجه حباب بازار مسکن نیز در حال خالی شدن است.
از سوی دیگر قیمت مصالح ساختمانی از جمله میلگرد، سیمان و… همچنان در حال افزایش است.
در نتیجه محـتـمـلترین سناریوی پیش روی بازار مسکن، کاهش مختصر قیمتهاست.
افزایش قیمت مسکن بهطور قابلتوجهی بر میزان تقاضا تأثیرگذار است؛ در نتیجه حتی اگر قیمت مسکن کاهش نیابد، احتمال ورود آن به یک فاز رکود وجود دارد.
تا بدین جای کار بازدهی بازار مسکن در سال99 به حدود 80درصد رسیده و بعید است تا پایان اسفند بازدهی این بازار افزایش چشمگیر دیگری داشته باشد.
تأثیر طلا از کرونا
بازار طلا همانند دیگر بازارها از قیمت ارز تأثیر میپذیرد؛ اما قیمت انس جهانی نیز یکی از دو مؤلفه تأثیرگذار بر نرخ فلز طلایی است. بهای جهانی طلا تا بدینجا نوسان زیادی در 10 ماه اخیر داشته و در عبور از مرز دو هزار دلار ناکام بوده است. با کاهش قیمت دلار، قیمت هر سکه هم از مرز 16 میلیون تومان تا مرز 10 میلیون تومان افت داشت. هماکنون قیمت سکه در محدوده 11میلیون تومان است و با توجه به قیمت شش میلیون تومانی سکه در ابتدای سال، بازدهی این بازار حدود 80درصد بوده است. در صورتی که کرونا در سطح جهان مهار شود، انس در مدار کاهش قرار خواهد گرفت و با توجه به اینکه رشد قابل توجهی برای دلار متصور نیستیم، این بازار نمیتواند به بازدهی بورس برسد.
بازار ارز، سود و ریسک بالا در کنار هم
در میان بازارهای موازی با بورس، اکنون رمز ارزها در کانون توجه سرمایهگذاران قرار دارند. صعود چشمگیر بیتکوین در ماههای اخیر باعث شده بازدهی این ارز دیجیتال و برخی دیگر از رمزارزها با فاصله زیادی از دیگر بازارها قرار گیرد. با این حال نوسان این بازارها به قدری زیاد است که ریسک ورود به آن برای عموم سرمایهگذاران بسیار بالاست. اگرچه بیتکوین تا مرز 40هزار دلار هم صعود کرد و تگکردن نام این ارز دیجیتال توسط ایلان ماسک، به رشد چشمگیر قیمت آن در هفته گذشته منجر شد؛ اما اغلب تحلیلگران اعتقاد دارند در کوتاهمدت ریسک ریزش بیتکوین وجود دارد. از سوی دیگر ورود به این بازار نیاز به دانش حداقلی دارد و شاید برای سرمایهگذاری تازهواردان مناسب نباشد.
