برای همین برایمان سوالی مطرح میشود که نرخ روانشناسی چطور مشخص میشود؟ از کجا بفهمیم روانشناسی نرخ مصوب را میگیرد و اگر کلینیکی بیشتر از حد معین حق ویزیت بگیرد، باید چهکار کنیم؟ در همین راستا با دکتر محسن لعلی که عضو هیات رسیدگی به تخلفات روانشناسان و مشاوران استان اصفهان است، صحبت کردیم.
نرخ مصوب و افزایش 30درصدی
لعلی در مورد تعرفههای روانشناسی اینطور میگوید که هرسال در همان ماههای آغازین سال جدید، رئیس سازمان نظام روانشناسی نرخی را تعیین میکند و آن را به مجلس میدهد. بعد از آن با رای مجلس آن نرخ تصویب میگردد و در سایت سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، درج میشود. تعرفهای که در سایت سازمان نظام در سال 1399 آمده است، برای درمانگرانی که در مقطع دکترا بودند 156هزار تومان و برای درمانگران مقطع کارشناسی ارشد 108 هزارتومان بوده است. که در سال جدید هرکدام از این تعرفهها با افزایش 30درصدی همراه بوده است. او میگوید: «درمانگران و کلینیکهایی هستند که خارج از این تعرفه، حق ویزیت میگیرند که این کارشان تخلف محسوب میشود. اگر افراد با دیدن تعرفههایی با مبالغ بالا روبرو شدند، با ارائه مدرک به سازمان نظام روانشناسی شهرشان مراجعه کنند و این تخلف را گزارش دهند تا رسیدگی شود.»
این استاد دانشگاه بارها تاکید میکند که گرفتن تعرفههای بیش از حد، غیرمجاز است و کلینیکها بهخاطر بیاطلاعی مردم نسبت به این قضیه، دست به چنین اقداماتی میزنند.
مجوز رسمی با تابلوی روانشناسی
این عضو هیئت علمی نرخهای کلینیکهای روانشناسی را به دو گروه دستهبندی میکند. کلینیکهایی که زیر نظر نظام روانشناسی هستند وکلینیکهایی که زیر نظر بهزیستی قرار دارند. این دو گروه ممکن است نرخهایشان باهم متفاوت باشد اما نه در حد کلان. در سطحی جزئی که باز هم هرکدام از تعرفهها را سایت مربوط به آن سازمان اعلام میکند. او میگوید: «علاوهبر اینکه مردم باید مراقب این باشند که نرخهای مصوب را بپردازند، باید پیش روانشناسهایی بروند یا در کل به کلینیکهایی مراجعه کنند که حتما تابلو داشته باشند. گاهی برخی از روانشناسان تابلویی ندارند اما در کلینیکی کار میکنند که آن کلینیک تابلو رسمی از سازمان نظام روانشناسی یا بهزیستی دارد. این موردی ندارد. اما گاهی افرادی با عنوان روانشناس یا مشاور در ساختمانهایی مشغول به کار میشوند که هیچ تابلویی آنجا ندارد. این کار هم خلاف قانون است و باید گزارش داده شود.»
کارگاههای روانشناسی
از لعلی در مورد نرخ و شهریهی کارگاههای روانشناسی پرسیده شد و او جواب داد که شهریه بیشتر کارگاهها بستگی به استاد کارگاه مربوطه دارد. بیشتر اساتید به دلیل سابقه و تخصص بالایی که در آن مبحث دارند، ممکن است شهریه بالاتری نسبت به اساتید کم تجربهتر بگیرند. «چیزی که در مورد کارگاههای روانشناسی باید به آن توجه کرد این است که مردم مطلع باشند که در هرکارگاهی، با هر استادی شرکت نکنند. هر فردی که با چهارتا پاورپوینت ادعای برگزاری کلاس داشت، استاد نیست.» او میگوید نظام روانشناسی نظارتی برمحتوای کارگاهها نمیتوانند داشته باشند اما مردم با آگاهی خودشان و اطلاع داشتن از هر مبحث و تخصص، میتوانند جلوی رویش افرادی را که در هر حیطه فعالیت میکنند، بگیرند و در هر کلاسی ثبتنام نکنند.
همچنین او اذعان میکند که هرفردی قبل از ثبتنام در کارگاه روانشناسی از خودش باید بپرسد که آیا لازم است این کارگاه را شرکت کند یا نه. ممکن است با خواندن یک سری کتابها بتوان به آن دانش دست پیدا کرد و شرکت در کارگاهش کار بیهودهای باشد.
شکایت از روانشناسان یا کلینکها
این درمانگر در مورد نحوه شکایت به سازمان نظام روانشناسی و مشاوره میگوید که افراد باید در وهله اول مدرکی درخصوص شکایتشان داشته باشند. بعد از آن با ارائه مدرک به سازمان نظام روانشناسی شهرشان مسئولین را در جریان قرار میدهند و آنها آن شکایت را بررسی خواهند کرد. نکته دیگری که لعلی چندین بار در طول صحبتهایش به آن اشاره میکند این است که مردم باید با اطلاعرسانی همدیگر، روانشناسان خوب و بعد را بشناسند و تصمیم بگیرند پیش چه کسی بروند.