پس از فتح جام جهانی در سال 2006، تیم ایتالیا جز در یورو 2012 و 2020 در دیگر تورنمنتها عملکرد خوبی از خود نشان نداده است. حذف در مرحله گروهی جام جهانی 2010 و 2014 و نیز عدم راهیابی به دو جام جهانی متوالی در سالیهای 2018 و 2022 جز صفحات سیاه فوتبال این روزهای ایتالیا به شمار میرود.
علاوه بر این، وضعیت ایتالیا در فوتبال باشگاهی نیز مساعد نیست. تیمهای ایتالیایی برخلاف گذشته مدعی فتح لیگ قهرمانان نیستند و به خصوص در سالهای اخیر در مراحل ابتدایی این جام حذف میشوند. در لیگ داخلی این کشور نیز در جدول گلزنان آنچنان شاهد درخشش مهاجمان ایتالیایی نیستیم و مهاجمین سایر کشورها ردههای مختلف این جدول را تصاحب کرده اند.
همچنین به عنوان کشوری که به عنوان مکتب فوتبال تدافعی شناخته میشود؛ دیگر همچون گذشته شاهد ظهور مدافعان با استعداد و بزرگ ایتالیایی نیستیم. تمام این مسائل به همراه موضوعات دیگری که بر فوتبال ایتالیا تاثیر گذاشته است؛ باعث شده که ضربان فوتبال ایتالیا به شدت ضعیف شود.
اقتصاد، مانع اصلی پیشرفت
در یک دهه اخیر در اکثر جمعهای فوتبالی، همیشه صحبت از رکود اقتصادی فوتبال ایتالیا بوده است. پس از سال 2010، کشور ایتالیا با مشکلات اقتصادی بسیاری رو برو شد و همین موضوع بر قدرت باشگاههای این کشور نیز تاثیر بسیار زیادی گذاشت. این لیگ که زمانی مقصد بسیاری از ستارگان دنیای فوتبال بوده و تیمهایش از قدرتهای بی رقیب فوتبال فوتبال اروپا بودهاند؛ چنین مشکلی به شدت برایشان دردسر ساز شد.
بازیکنان ایتالیایی بسیاری از این لیگ کوچ کرده و لیگ پر ستاره ایتالیا به سرعت خالی از بازیکنان درخشان شد. چنین اتفاقی برای باشگاههای کوچک بسیار سهمگین تر بود. برخی از آنها ورشکست شده و بسیاری آنچنان افول کردند که حتی با کمی بهبود اوضاع اقتصادی این کشور در سالهای اخیر نیز نتوانستهاند به خوبی خود را احیا کنند.
آندره آنیلی، مدیر تیم یوونتوس جمله بسیار معروفی درباره این موضوع دارد. او میگوید: تیم پیروز درون زمین را جنگ اقتصادی خارج از مستطیل سبز مشخص خواهد کرد.
این موضوع دلیل فتح جامهای متوالی داخلی، در یک دهه اخیر فوتبال ایتالیا توسط یوونتوس بوده است. در زمانی که دیگر تیمها از لحاظ اقتصادی شکست خورده بودند؛ یوونتوس با وضع اقتصادی بهتر خود موفقیتهای پیاپی را کسب کرد.
در نهایت با اینکه همچنان از بعد اقتصادی ایتالیا با ضعفهای بسیاری روبرو است اما کمیاوضاع نسبت به ده سال پیش بهبود یافته است. در ادامه نیز تیمهای شهر میلان به همین ترتیب توانستهاند رشد کنند و کمی به دوران خوب خود نزدیک شوند؛ هرچند که همچنان مشکلات مالی آنها را رها نکرده و در خرید و فروش خود باید بسیار با احتیاط عمل کنند. این مسئله همانطور که گفته شد باعث افول لیگ این کشور شده و خروجی لیگ در تیم ملی نمایان میشود.
آکادمیهای فراموش شده
تا حدود سال 2004، ایتالیا چه در زمینه استعدادیابی و پروش آنها و نیز پرورش مربیان، عملکرد بسیار فوق العاده ای داشت. بازیکنانی همچون آندره پیرلو، کاناوارو، بوفون، گتوزو، دلپیرو و بسیاری دیگر از بازیکنان بزرگ ایتالیایی از آکادمیهای این کشور و تیمهای بازیکنسازش به فوتبال جهان معرفی شدند.
ایتالیا در زمینه پرورش مربی نیزعملکرد بسیار خوبی از خود بر جای گذاشته است. کارلو آنچلوتی و آنتونیو کونته دو نمونه بارز از پرورش مربیان بزرگ در این کشور هستند. آکادمیcoverciano با ساختار خاص خود در این زمینه نقش بسیار مهمی داشت. افول این آکادمی و تاثیری که بحران اقتصادی بر باشگاههای بازیکن ساز ایتالیا گذاشت؛ باعث شد که دیگر برخلاف گذشته بازیکنان بسیار سطح بالایی به فوتبال جهان از ایتالیا معرفی شوند و نیز دیگر خبری از ایدههای نوین توسط مربیان این کشور نباشد.
این موضوع را نیز میتوان در سخنان روبرتو باجو، اسطوره فوتبال این کشور مشاهده کرد: هیچ ایده جدیدی در فوتبال ایتالیا وجود ندارد. نه بازیکنان تاثیرگذاری ظاهر میشوند و نه مربیان ایدههای جدیدی خلق میکنند؛ گویا زمان در چندین سال پیش متوقف شده و همه چیز به گذشته باز میگردد.
پس از ناکامی فاجعه بار در جام جهانی 2014 و عدم راهیابی به جام جهانی 2018، روبرتو مانچینی، مربی با تجربه ایتالیایی که به ساختن تیمها و شروع پروژهها معروف است، هدایت آتزوری را بر عهده گرفت.
او با پاکسازی در بین کادر فنی ایتالیا و نیز بازکنان درون زمین، توانست تیمی متشکل از بازیکنان جوان و با استعداد و نیز با تجربه را مجددا تشکیل دهد. تیمی که در مراحل ابتدایی مسابقات مقدماتی جام جهانی عملکرد بسیار خوبی از خود نشان داد و پس از آن با نمایشی قابل توجه و مطلوب توانست پس از سالها قهرمانی در مسابقات یورو را برای ایتالیا به ارمغان بیاورد.
در مسابقات یورو نیز علی رغم شروع قدرتمند، ایتالیا به مرور با پیش روی در جام با مشکل مواجه شد و شاهد بودیم که به سختی و در ضربات پنالتی از مراحل گذر کرده و در نهایت قهرمان شد. مصدومیتهایی که در مراحل پایانی مسابقات یورو 2020 آغاز شد در لیگ ملتهای اروپا ادامه یافت تا در نهایت با عدم حضور مهاجمان اصلی خود یعنی ایموبیله و کیزا و نیز دفاع چپ اصلی ایتالیا یعنی اسپینازولا، آتزوری به دور برگشت رقابتهای انتخابی جام جهانی برسند.
عدم توانایی گلزنی در نهایت برای ایتالیا دردسرساز شد و آنها با نتایج بسیار ضعیف خود در بازیهای پایانی به مرحله پلی آف رفتند. در این مرحله نیز کابوس سال 2018 مجددا برای ایتالیا زنده شد و عدم گلزنی باعث شد تا مقدونیه لاجوردی پوشان را شکست دهد.
ایتالیا مجددا به دنبال بازسازی تیمش با اضافه کردن جوانان است؛ جوانان 18 الی 22 ساله ای که برای جام جهانی 2026 میتوانند بسیار با تجربه تر باشند. این قدرت همیشگی فوتبال دنیا کمی از دوران فاجعه بارخود فاصله گرفته است اما همچنان روند با ثباتی را در پیش ندارد. همه فوتبال دوستان بدون شک مشتاق هستند تا دوباره ایتالیا با قدرت بازگردد و همراه دیگر غولهای فوتبال جهان مجددا شاهد مسابقات حساسی باشیم.
