بازیکنان خارجی در لیگ ایران هندوانههای دربستهای هستند که اگرچه بعضی از آنها را بهعنوان ستارههای تیمهای خود به یاد میآوریم، بیشتر آنها موجب ناامیدی بوده و خریدی ناموفق محسوب شده و تنها هزینه اضافی بر تیمها تحمیل کردهاند. به بهانه نقلوانتقالهای جدید لیگ برتر میخواهیم بدترین خریدهای خارجی تاریخ ایران را بررسی کنیم.فابی سیو: سال ۱۳۸۳ امیر قلعهنویی آستینها را بالا زد که تیمش را با خریدهای خارجی به قهرمانی لیگ برساند. یک مدافع و یک مهاجم برزیلی به تیم او اضافه شدند؛ مهاجمی به نام فابی سیو که بر اساس گفتههای سرمربی استقلال قرار بود خط حمله تیمش را متحول کند، اما در پایان فصل با آمار یک گل زده در ۱۱ بازی و دو مصدومیت از ایران رفت.مهمترین و تاریخیترین خاطرهای که از فابی سیو در خاطرهها باقی مانده است، مصاحبهاش با برنامه ۹۰ بود. او در آن برنامه بیان کرد: «از کودکی هوادار استقلال بوده است.»سامبو جوچی: دقیقا ۱۰ سال پس از آنکه فوتبالش را بهصورت حرفهای در نیجریه آغاز کرد، به پرسپولیس آمد. در بدو ورودش، راینر زوبل، سرمربی آلمانی وقت پرسپولیس، او را پدیده آینده فوتبال آسیا خواند؛ اما پیش از آنکه لیگ برتر آغاز شود، علی پروین بهعنوان مدیر فنی باشگاه پرسپولیس در مصاحبهای گفت: «او حتی توانایی روپاییزدن را ندارد.»
سامبو جوچی تنها یکمرتبه برای پرسپولیس گلزنی کرد. با اخراج راینر زوبل، او هم از پرسپولیس جدا شد و البته هیچیک از هواداران پرسپولیس سراغش را نگرفتند. تکنیک نداشت، سرعتش از تکتک مدافعان میانی روبهرویش کمتر بود و از بسیاری استانداردهای ابتدایی برای یک فوتبالیست بیبهره بود. لادو آخالایا: یکی از معماهای بزرگ استقلال و امیر قلعهنویی نام لادو آخالیا است. دقیقا چند هوادار استقلال میدانند که او بازیکن تیمشان بوده است؟نیمفصل دوم لیگ ۸۵ -۸۴ لادو آخالیا گرجستانی با قراردادی ۱۸ماهه برای تقویت خط حمله استقلال به تهران آمد. سه هفته تمرین کرد و پس از آن، تنها دو بار در هفته در تمرینها حاضر میشد. آقای آخالیا بدون یک جلسه بازی، با دریافت کامل قراردادش در پایان نیمفصل به گرجستان بازگشت.اواندرو سیلوا: زمانی که سایپا در لیگ ششم فوتبال ایران به قهرمانی رسید؛ علی دایی برای تقویت تیمش فهرستی از بازیکنان داخلی و خارجی را به مدیران باشگاه تحویل داد. تنها خارجی آن فهرست، اواندرو سیلوا برزیلی بود. در آن زمان شایعههایی درباره او به گوش میرسید که بیان میشد: «علی دایی هافبک هجومی، تکنیکی و سرعتی را خریده که قدرت بدنی فوقالعادهای نیز دارد.»او در تمرینهای پیش از فصل و زمان گرمکردن مصدوم شد و پس از مصدومیت سه مرتبه با پیراهن سایپا وارد زمین شد و در هر سه بازی چنان نمایش تأسفباری داشت که سرمربی تیم تعویضش کرد. درنهایت پیش از آغاز نیمفصل دوم و زمانی که مجددا در تمرینها مصدوم شد، قراردادش را با باشگاه فسخ کردند. لیام رایس ردی: این استرالیایی یکی دیگر از خریدهای شاهکار امیر قلعهنویی در استقلال بود. او را به تهران آوردند تا جانشین مهدی رحمتی شود. چهار روز پس از عقد قرارداد مشخص شد که باشگاه اف.ث سیدنی او را به دلیل آنچه مصرف مشروبات الکلی خوانده بودند، اخراج کرده است.دروازهبانی که قرار بود جانشین شماره یک استقلال شود، نیمفصل روی نیمکت این تیم نشست؛ سپس مجددا به دلیل آنچه باشگاه استقلال حضور در ضیافتهای نامتعارف بیان کرد، اخراج شد. برخی بازیکنان وقت استقلال دلیل اخراجش را صرفا ضعف فنی او میدانستند.
خریدهای فاجعه برانکو
در این بخش با یک بسته ویژه روبهرو هستیم. برانکو ایوانکوویچ، سرمربی بسیار موفق پرسپولیس، در سال ۹۵ دست به خریدهای متعددی زد.اولکسی پلییانسکی و ولادیمیر پریموف اوکراینی را به ترتیب برای خط دفاع و حمله تیمش استخدام کرد. پلییانسکی تنها چهار مرتبه بهعنوان بازیکن ذخیره وارد زمین شد. او با بیش از ۱۰ کیلو اضافهوزن حتی هواداران را نیز به خشم آورده بود. پرسپولیس آخرین مقصد این بازیکن بود و دیگر در فوتبال حرفهای جایی برایش وجود نداشت.ولادیمیر پریموف ۱۱ بازی با پیراهن پرسپولیس وارد زمین شد و بیش از آنکه همتیمیها یا هواداران را به وجد بیاورد، با کیفیت پایین فنیاش، باعث آسودگی خیال مدافعان حریف بود. او پس از جدایی غیردوستانه از پرسپولیس به باشگاه اولکساندریا رفت. هفت مرتبه پیراهن این تیم را برتن کرد و بدون آنکه گلی به ثمر برساند، بازهم از آن باشگاه اخراج شد.سومین شخص آنتونی گولس استرالیایی بود. او نیز همچون پلییانسکی در پست دفاع میانی قرار بود جزئی از ساختار مستحکم دفاع تیمی برانکو ایوانکوویچ شود، اما بدون حتی یک بازی از این تیم اخراج شد. سال بعد به تیم «بوچه اون» در لیگ دو کره جنوبی رفت و در آنجا نیز سرنوشتی مشابه پرسپولیس داشت.با شنیدن نام جونیور براندائو، بعید است یک هوادار باشگاه پرسپولیس احساس خوشایندی پیدا کند. جونیور براندائو برزیلی را گابریل کالدرون، سرمربی آرژانتینی پیشین پرسپولیس، در ابتدای فصل به این تیم آورد.او که بهصورت محسوسی اضافهوزن داشت و تا پایان نیمفصل حتی یک گرم از اضافهوزنش کم نشد؛ نه قدرت سرزنی خوبی داشت، نه شوتزن خوبی بود، نه دروازه را میشناخت. او درنهایت با دریافت ۵۰۰هزار دلار از پرسپولیس جدا شد.
نامهایی که به یاد ندارید
هواداران تیفوسی و متعصب تیمهای لیگ برتری که اسامی و چهره بازیکنان تیمشان را در ذهن خود حکاکی میکنند نیز شاید بسیاری از این بازیکنان را به یاد نیاورند، بازیکنانی که همچنان مشخص نیست با نظر فنی چه کسی و با چه میزان سطح موردتوقعی از دید فنی جذب شدند. تنها تأثیر آنها خرج بینصیبی بود که بر باشگاههای لیگ برتری کشورمان تحمیل کردند و رفتند. شاید اگر برخی کانالهای خاص جذب بازیکن نبودند، فجایع اخیری نیز همچون استوکس، اریک بایانما و… رخ نمیدادند و بازیکنان باکیفیتتری به فوتبال ایران وارد میشدند.
