به گزارش اصفهان زیبا؛ «3/3/3»؛ تاریخ رندی که خیلیها آن را سرآغازی برای تصمیمهای جدید قرار دادند؛ مثلا اینکه از این تاریخ رژیم خود را شروع کردند یا اینکه به کار و حرفهای در این تاریخ ورود کردند یا اینکه تصمیم به شروع فعالیتی در حوزههای مختلف گرفتند.
3/3/3، اما برای برخی تاریخ ویژهتری بود؛ زنان بارداری که اگرچه موعد زایمان آنها در این تاریخ نبوده، با انجام سزارین و اصرار به پزشک معالج خود تصمیم گرفتند تقویم بارداری خود را تغییر و زودتر به آن پایان دهند؛ چراکه میخواهند تاریخ تولد فرزندانشان «خاص» و رند باشد.
این اولین بار نیست که برخی از زنان باردار از پزشک خود چنین مطالبهای را دارند. تاریخ را اگر ورق بزنیم و به رندهای خاص برسیم، خواهیم دید که متقاضیان زایمان زودرس در تاریخهای رند، تعدادشان اندک نیست.
تقاضا برای ثبت تولد در تاریخ رند
اگرچه دو روز از این تاریخ گذشته است و هنوز آماری از زایمانهای زودرس برای ثبت در تاریخی رند اعلام نشده است، گشت وزنگذاری در فضای مجازی نشان میدهد برخی از مادران به این خواسته رسیدهاند که بنا به میل خودشان تاریخ تولد فرزندانشان را در تاریخی رند ثبت کنند.
تقاضا برای ثبت تولد در تاریخهای رند و زایمان زودرس به این منظور، باعث شده است که در سالهای اخیر، وزارت بهداشت نیز به این مسئله واکنش نشان دهد.
زهرا طاولی، رئیس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت ضمن هشدار به انجام زایمانها و سزارینهای تقویمی یکی از این افراد است که در گفتوگو با رسانهها گفته است: «پیش از آغاز سال جدید، به همه دانشگاههای علوم پزشکی کشور ابلاغ کردهایم که تاریخهای رُند تقویم را احصا کنند و فرمولی را نیز درباره تعداد زایمانهای منطقی در بیمارستانها به آنها ارائه کردیم؛ درصورتیکه تعداد زایمانها در این تاریخها در بیمارستانها از تعداد معمول در روزهای دیگر، فراتر برود نمره منفی در کارنامه جوانی جمعیت بیمارستانها درج و موضوع بررسی میشود. ممکن است این کارنامه در اعتباربخشی بیمارستانها نیز تأثیرگذار باشد. اگر بیمارستانی افزایش چشمگیری در موارد سزارین و زایمان طبیعی در این روزها داشت با آن به این شیوه برخورد میشود.»
به گفته او، افرادی که سزارین و زایمان طبیعی را در این تاریخها و قبل تکامل جنین انجام میدهند بهسلامتی خود و جنین خود ظلم میکنند؛ زیرا اگر نوزاد زودتر از موعد به دنیا بیاید احتمال عفونت و انتقال به بخش مراقبتهای ویژه نوزادان افزایش مییابد. همچنین مادرانی که اقدام به زایمان زودرس به روش القایی میکنند در فرایند طبیعی و فیزیولوژیک زایمان طبیعی قرار نمیگیرند و مادرانی که سزارین میکنند نیز عوارض شدیدتری را نسبت به زایمان طبیعی تجربه میکنند.
سعید کریمی معاون درمان وزارت بهداشت، در بخشنامهای به دانشکدهها و دانشگاههای علوم پزشکی کشور ضمن تأکید بر ضرورت مقابله با تخلفات سزارینهای تقویمی به رسانهها گفته است که با توجه به اینکه مقرر است عملکرد بیمارستانها و پزشکان در اجرای بخشنامههای ابلاغی و خواستگاه خانوادهها در امر سزارین غیرضروری تقویمی و تبعات ناخواسته تحمیلی به حوزه سلامت موردبررسی و تحلیل قرار گیرد، ضروری است برنامهریزی بهمنظور حضور تماموقت کارشناس نظارت در اتاق عمل بیمارستانهای دارای بلوک زایمان دارای افزایش آماری سزارین بهمنظور ثبت موالید مطابق با جدول مذکور انجام شود.
در این بخشنامه ضمن الزام ثبت تمامی موالید در ۲۴ ساعت تاریخ سوم خرداد ۱۴۰۳ در تمامی بیمارستانها، بر گزارش هرگونه تحمیل شرایط غیرعادی به اتاقهای عمل ازجمله کنسلی سایر عملهای جراحی، فراخوانهای نیروی انسانی، اشغال تختهای NICU و نیاز به تختهای مازاد، افزایش درخواست و نیاز به فراوردههای خونی، عوارض ناخواسته و مرگومیر مادر و نوزاد، تصریح شده است.
وقتی گوش شنوایی نیست!
گوش شنوایی اما وجود نداشت و مادرانی که اصرار بر ثبت تولد در تاریخهای لاکچری داشتند، معایب زایمان زودرس را انکار کردند تا نشان دهند در همیشه بر روی یک پاشنه میچرخد. با آنکه برخی پزشکان ادعا میکنند آمار زایمانهای لاکچری در کشور بالا نیست، واقعیت این است که آمار زایمان در روزهای خاص در مقایسه با روزهای دیگر چند برابر گزارش میشود.
این موضوع منحصر به استان خاصی هم نیست. برای مثال و آنطور که رسانهها گزارش دادهاند، در تاریخ ۹۹/۹/۹ آمار تولدها در استان کوچکی مثل یزد چهار برابر موالید در روزهای معمولی بود و حدود ۲۱۵ نوزاد در این تاریخ رند متولد شدند. یعنی افزایش ۳۰۰ درصدی تولد در این تاریخ رند! این در حالی بود که میزان تولدها در این استان در سال ۱۳۹۸، روزانه ۵۳ مورد بود.
سال ۹۹ برخی والدین حتی اصرار داشتند فرزندشان درست روز ۹/۹ و رأس ساعت ۰۹: ۰۹ به دنیا بیاید و برای رسیدن به هدف، بعضا رقمهای نجومی هم پرداخت کردند. برخی والدین برای رزرو اتاق عمل تا ۲۰۰ میلیون تومان نیز هزینه کردند که رقم بسیار بالایی برای یک زایمان بود. این در حالی بود که سال ۹۹ ایران در اوج بیماری کرونا به سر میبرد و بیمارستانها بهشدت با کمبود تخت و اکسیژن و نیروی انسانی مواجه بودند.
بعضی بیمارستانها انجام زایمان در تاریخ لاکچری را نمیپذیرند؛ اما تعدادی از بیمارستانها به دلایل مختلف ازجمله دلایل طبی یا با در نظر گرفتن تاریخ واقعی زایمان، تن به این موضوع میدهند و در معرض هشدارها و تهدیدهای وزارت بهداشت نیز قرار میگیرند. سال ۱۳۹۹ سازمان ثبتاحوال کشور در اقدامی مبتکرانه و هوشمندانه و بهجای استفاده از شیوه «تهدید و هشدار»، اعلام کرد برای آنکه در بیمارستانها ازدحام ایجاد نشود و نوزادان به خاطر تولد زودرس مشکلی پیدا نکنند، در صورت تمایلِ والدین، شناسنامههای متولدین ۵ تا ۱۵ آذر ۱۳۹۹ را با همان تاریخ ۹۹/۹/۹ صادر میکند. بنابراین برای زایمان در روز نهم، اصرار نکنند و خود و نوزاد را به خطر نیندازند. اگرچه هنوز آمار رسمی دراینباره اعلام نشده است، شنیدهها حاکی از این است که زایمانهای زودرس در این تاریخ رند، صورت گرفته است.
زهرا جوانمردی، رئیس اداره مامایی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتوگو با «اصفهانزیبا» نیز به دستورالعملهایی اشاره میکند که به بیمارستانها ابلاغ شده است: «بهطورکلی انجام زایمان خارج از موعد مقرر آن و صرفا بهمنظور تولد نوزاد در یک تاریخ خاص مجاز نیست. گاهی اوقات بنا به دلایل خاص پزشکی و شرایط خاص جسمی مادر، انجام زایمان زودتر از موعد مقرر برای نجات جان مادر اجتنابناپذیر است که در این مواقع هم باز سعی و تلاش بر این است که علاوه بر حفظ جان و سلامتی مادر، سلامتی نوزاد هم در نظر گرفته شود؛ متأسفانه در برخی از موارد هنوز شاهد اصرار و درخواست والدین و خانوادهها برای این موضوع هستیم که البته در طی این چند سال تلاش شده تا با آگاهیرسانی به خانوادهها و اطلاعرسانی مخاطراتی که این درخواست آنها میتواند در پی داشته باشد، میزان انجام اینگونه زایمانها به حداقل برسد.»
بااینوجود هستند هنوز والدینی که اصرار به ثبت تولد در تاریخ خاص دارند و البته پزشکانی که زیر بار این موضوع میروند: «هنوز درخواست و اصرار از سمت برخی از خانوادهها وجود دارد ولی نسبت به چند سال گذشته، میزان آن بسیار کاهش پیداکرده است که یک دلیل آن انجام اقدامات کنترلی و نظارتی بر عملکرد بیمارستانها و پزشکان بوده که با اعلام ممنوعیت و غیرمجاز بودن پذیرش چنین درخواستهایی، بیمارستانها و پزشکان هم تا حد زیادی در این زمینه همکاری داشتهاند.
مطابق با دستورالعمل وزارت بهداشت در زمینه انجام اقدامات کنترلی بهمنظور عدم رشد آماری سزارینهای تقویمی و اعمال مقررات با تخلفات، دستورالعمل مذکور به تمام بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اعم از دولتی، خصوصی، خیریه و وابسته به ارگانها و انجمن علمی متخصصان زنان و زایمان و سازمان نظام پزشکی ابلاغشده تا به اطلاع تمام همکاران پزشک رسانده شود. همچنین مطابق با روال دیگر تاریخهای خاص قبلی، تیمهای نظارتی معاونت درمان با حضور در بیمارستانها و بررسی زایمانهای انجامشده در آن تاریخ خاص، گزارشی به تفکیک بیمارستانها تهیه کرده و پسازآن پروندههایی که به نظر فاقد دلیل علمی خاص برای انجام سزارین باشد در کمیتهای علمی و کارشناسی موردبررسی قرار خواهد گرفت.»
اصرار به جلوگیری از زایمانهای زودرس اما دلایل خاص خودش را دارد؛ مثلا اینکه این نوع از تولد به دلیل مداخله در فرایند طبیعی زایمان، مخاطرات اجتنابناپذیری برای مادر و نوزاد به همراه خواهد داشت و بزرگترین ظلم والدین در حق فرزندشان است. طول مدت طبیعی بارداری بین ۳۷ هفته تا ۴۲ هفته بارداری است و نوزادی که بهصورت زودرس یعنی قبل از ۳۷ هفته بارداری متولد شود با انواع عوارض ناشی از زایمان زودرس مواجه خواهد شد؛ مثل اختلال در روند رشد و تکامل ارگانهای بدن جنین که باعث ایجاد عوارض جسمانی خصوصا عوارض تنفسی و مغزی و کموزنی در نوزاد خواهد شد.
ایجاد اشکال در فرایند ارتباطی بین مادر و نوزاد و بروز مشکلات عدیده در شیردهی مادر به نوزاد، اختلال در گردش کار عادی بیمارستانها و اتاقهای عمل و اشغال شدن غیرضروری تختهای مراقبت ویژه نوزادان (NICU) و همچنین اختلال در تأمین امکانات موردنیاز زایمان ازجمله خون و فراوردههای خونی، شدید ایمنی مادر و نوزاد را به خطر انداخته و ممکن است سبب ایجاد آسیبهای جدی در مادر و نوزاد شود.
بنابراین والدین باید آگاه باشند که صرفا از روی احساسات و به خاطر دلایل غیرمنطقی سبب ایجاد اختلال در رشد و تکامل طبیعی نوزاد خود قبل از تولد نشوند و اجازه دهند تا رشد و تکامل نوزاد قبل از تولد و روند زایمان، روال طبیعی خود را طی کند.