به گزارش اصفهان زیبا؛ صبح دوشنبه بود که با همه تلاشمان برای ناامیدنشدن، آخر آن خبر تلخ رسمیت یافت و خبر تلخ شهادت رئیسجمهور و همراهان گرامیشان اعلام شد.
ازآنپس هرکس که در گوشه و کناری از آن بزرگواران خاطرهای دارد، نقل میکند. از طرفی برخی دست به روشنگری زدهاند و اقداماتی که دست شخص ایشان یا دولت سیزدهم رقم خورده و پنهان مانده را عیان میکنند؛ اقداماتی که هریک باقیالصالحاتی خواهد شد برای یاد نیکوی خدمتگزاران. «من سعی فی حاجة أخیهِ المـؤمن فکأنّما عبدالله تسعة آلاف سنة صائما نهاره، قائما لیله»؛ «هر فردی که در برآوردن نیاز برادر مؤمنش تلاش کند، گویا نُه هزار سال خداوند را عبادت کرده، درحالیکه روزها را روزهدار و شبها را شبزندهدار بوده است»(بحارالانوار، ج71، ص 315، ح72).
او فرهنگ خدمت را نهادینه کرد
یکی از محورهای اساسی اهمیت و ضرورت خدمت به مردم نوع تعامل میان دولتمردان و ملت است. خدمترسانی مسئولان و کارگزاران به ملت و در مقابل، حمایتهای ملت از سیاستهای دولت تبلور حقیقی این تعامل است.
نکته مهم و دقیقی که از آثار و اندیشهها و دغدغههای امام و مقام معظم رهبری استنباط میشود، این است که مردم ایران تا موقعی در فرایند تثبیت و استمرار نظام جمهوری اسلامی و استحکام بنیانهای آن قرار میگیرند و از پشتیبانی مسئولان و کارگزاران و سیاستهای کلی نظام دریغ نمیورزند که خدمات دولتمردان را عملا در همه سطوح مشاهده کنند؛ در غیر این صورت، گسست مسئولان و ملت پدید میآید و بهمرورزمان، مطالبهها بهعنوان اهرمی قوی نقطه مقابل سیاستهای دولت قرار میگیرد و این آغاز یک فاجعه است که نظام را به سمت دیکتاتوری سوق میدهد. شهیدجمهور این سخنان را به گوش جان سپرده بود؛ چراکه چند هفته است جملات زیر را در سایتها، روزنامهها، تلویزیون، رادیو، فضای مجازی، سخنان مسئولان، سخنان مردم کوچهبازار و… میشنویم.
آیتالله رئیسی تمام وجودش را صرف خدمت به مردم کرد. دغدغه اصلی شهید رئیسی خدمت به مردم و حفظ وحدت بود. محور تلاش شهیدجمهور بر مدار خدمت به مردم محروم بود. عشق خدمت به مردم در وجود شهید آیتالله رئیسی موج میزد.
تشابه همه این جملات کلمه «خدمت» و مفهوم همگی «خادم بودن» یک رئیسجمهور برای مردم یک کشور است؛ اما جمله من با همه جملات بالا فرق میکند. حرف آخر یا بهتر است بگویم نتیجهگیری آخر را بهتر است همین ابتدای سخن بگویم. شهیدجمهور که همگی تازه در این روزهای دشوار دقیقا زمانی که در کنارمان نیست به یاد صفات و عملکردش افتادیم تنها خدمت نکرد؛ بلکه خدمت به خلق را میان انسانها نهادینه کرد. نام کانونهای خدمت رضوی که در سراسر کشور هر روز به خدمت خلق میپردازند، برای همه ما آشناست. اما چه کسی میداند فکر برپایی این کانونها و بانی فعالیت آنها چه کسی بوده است؟
برای بررسی عملکرد کانونهای خدمت رضوی با مصطفی حجهفروش، مدیر کانونهای خدمت رضوی اصفهان، به گفتوگو پرداختیم.
عاشقان امامرضا(ع)
اولینگامهای خدمت را برداشتند حجهفروش داستان کانون خدمت رضوی استان اصفهان را از 1395 بیان کرد: زمانی که حکم تولیت آستان قدس رضوی توسط مقام معظم رهبری به شهید رئیسی ابلاغ شد، در آن حکم توصیه شده بود که گستردگی خدمات مردمی توسط خدام امام رضا(ع) و علاقهمندان این حضرت به اقشار مختلف مردم خدمات بیشتری ارائه شود.
درنتیجه طی این حکم با دیدگاهی که خادم جمهور داشت، این مسئله را به صورت فراگیر عمومی کرد تا اقشار مختلف مردم در سراسر ایران بتوانند خادم امام رضا(ع) شوند و به اقشار مختلف مردم با هدف علاقه و خدمت به امام مهربانیها انجام وظیفه کنند. در راستای کمک به مردم طی آن فراخوانی که آن زمان داده شد، حدود 150 هزار نفر خادمیار اعلام آمادگی کردند تا یک روز در هفته خود را به خدمت کردن در راه مردم برای آقا علی بن موسی الرضا(ع) قرار دهند.
از اقشار مختلف مردم از کسبه گرفته تا هنرمندان، ورزشکاران، حقوقدانان، قضات، فرهنگیان، پرستاران، بانوان خانهدار و… باتوجهبه عشق و علاقهای که به آقا دارند، برای خادمیار شدن اقدام کردند.
فعالیت کانونهای خدمت رضوی از روزی شروع شد که خادمیاران خدمترسانی به مردم را اعلام کردند. بهمرورزمان خدمات کانون سازماندهی شد. نحوه ارائه خدمات مورد بررسی قرار گرفت تا این خدمات بهصورت فراگیر به همه اقشار مردم ارائه شود؛ نه اینکه صرفا به اقشار نیازمند جامعه تعلق گیرد. باوجوداینکه اقشار نیازمند در اولویت هستند، چون خدمت، خدمت خالصانه رضوی است، تصمیم گرفته شد خدمات به همه اقشار مردم برسد.
در استان اصفهان یازدههزار خادمیار اعلام آمادگی کردند تا در این راستا با ما همکاری کنند. اکنون نیز مشتاقان زیادی هستند که اعلام آمادگی کردند؛ اما باتوجه به امکانات و ظرفیت موجود نتوانستیم همه علاقهمندان را دربر بگیریم. حدود 65درصد خادمیاران آقایان و 35درصد خانمها هستند. اکنون در اقصانقاط استان اصفهان و در شهر اصفهان بیش از پنجهزار نفر آماده خدمت هستند.
این افراد در حوزههای مختلف در خدمت مردم قرار گرفتند. باتوجه به گستردگی فعالیتهای خادمیاران توانستیم 250 کانون محلهای خدمت در سراسر استان برپا کنیم. از این تعداد حدود 90 کانون در شهر اصفهان قرار دارند. در حاشیه شهر که مناطق محروم را در بر میگیرد، به مراکز علمی و نهادها و سازمانهای مختلف که زمینه فعالیت خادمیاران را فراهم کردند، کمکرسانی کردیم.
خدمترسانی به مردم در سختترین روزها
در کانونهای خدمت رضوی خدمات مؤثری به مردم ارائه میشود. این خدمات بسته به نوع مشکلات جامعه، نیازهای مردم و مناسبتهای مختلف متفاوت هستند؛ بهعنوان نمونه، در زمان کرونا بهواسطه وجود بیماری، مشکلاتی در جامعه به وجود آمد که روح و جسم مردم را تحتتأثیر خود قرار داد و یک اتفاق ناگوار رقم خورد. بیمارستانها و مراکز درمانی ما قادر به سرویسدهی به تمامی مبتلایان به بیماری کرونا نبودند.
خادمیاران کانون خدمت رضوی، عزم خود را جزم کردند تا به مردم خدمترسانی کنند؛ درنتیجه به کمک بیماران و بیمارستانها شتافتند. بیش از 1200 تخت بستری و صدها دستگاه هواساز آماده کردیم تا بیمارانی که نیاز به خدمترسانی دارند، در منازل خود بستری شوند. این خادمیاران بودند که توانستند به بیماران خدمترسانی کنند تا آسیبهای بیشتری به آنها وارد نشود. پس از پایان کرونا نیز ارزیابی انجام دادیم و نتیجه آن، مشخصشدن مشکلات ناشی از کرونا در جامعه بود.
مردم پس از بیماری دچار آسیبهای روحی و روانی شده و از حالت طبیعی خارج شده بودند؛ چراکه تعدادی از مردم با ازدستدادن عزیزان خود به دلیل بیماری آسیب دیده، تعدادی ضربه اقتصادی خورده و قشر عظیم دانشآموزان و دانشجویان از تحصیل حضوری محروم شده و دچار آسیبهای گوناگون در روند تحصیل خود شده بودند.
خادمیاران با عزم خود به برطرفکردن این آسیبها پرداختند. گروه مشاوران آماده خدمترسانی در اقصانقاط شدند تا بتوانند حالت طبیعی روحی و روانی گذشته را به مردم بازگردانند. گروه معلمان بهعنوان کانون تعلیم و تربیت با تفاهمنامهای که بین ما و آموزشوپرورش انجام شد، در مکان آموزشی و تربیتی مدارس استقرار پیدا کردند تا فعالیتهای مورد نیاز را انجام دهند و دانشآموزانی را که از درس عقب مانده و آسیب دیده بودند، در مسیر تعلیم و تربیت همراهی کنند.
در کنار کلاسهای آموزشی، کلاسهای تعلیم قرآن و حفظ قرآن، جلسههای مشاوره برای دانشآموزان و والدین آنها نیز برگزار شد؛ همچنین کانون علمی برای ایجاد شادی و نشاط دانشآموزان در آن زمان برای شادی آنها برنامههای گوناگونی برگزار کرد و کانون ورزشی برای دانشآموزان، کلاسها و برنامههای ورزشی برگزار کرد. درکل طرح موفقی را داشتیم؛ چرا که این طرح بسیار مورد استقبال قرار گرفت و مؤثر واقع شد.
نام امام هشتم همه چیز را متفاوت میسازد
زمانی که نام امام رضا(ع) در میان باشد، ماجرا شکل دیگری به خود میگیرد. دو سال قبل مدیر کل دادگستری استان اصفهان بیان کرد: پروندههای طلاقی که به مراکز مشاوره رضوی ارجاع شده است، تصور میکردیم بین 25 تا 30درصد آنها به صلح و سازش برسد؛ اما با کمال تعجب بیش از 80درصد این پروندهها به صلح و سازش و درنتیجه ادامه زندگی منجر شد که این اتفاق تنها به خاطر نگاه امام رضا(ع) و خدمت صادقانه و دلی خادمیاران حاصل میشود.
تخصصیبودن؛ مزیت متفاوت کانونهای خدمت رضوی
زمانی که خادمیاران را متناسب با نوع تخصصشان تقسیم کردیم، به 20 کانون تخصصی تقسیم شدند که 18 کانون تخصصی و دو کانون خدماتی هستند. کانون خدمت در حوزه برگزاری نمایشگاه و برنامههای مختلف فعالیت انجام میدهند. خادمیاران متناسب با تخصصشان در کانونهای تخصصی مختلف فعالیت میکنند؛ در کانون تخصصی سلامت، پزشکان و پرستاران عضو هستند و به انجام خدمات به اقشار مختلف جامعه میپردازند.
در کانون تخصصی ورزشی ،مربیان ورزشی به مردم جامعه خدمات ورزشی ارائه میدهند. کانون تخصصی جوانان هم در راستای امور جوانان فعالیت میکند. کانون تخصصی بانوان و خانواده در راستای ازدواج، سلامت خانواده و فرزندآوری فعالیت انجام میدهد. در کانون تخصصی مشاوره و مددکاری، متخصصان این حوزه در موضوعهای مختلف به مردم خدمات ارائه میدهند. کانون تخصصی ایثار و شهادت وظیفهاش رسیدگی به امور خانواده شهدا، مخصوصا شهدای فاطمیون است. کانون تخصصی تعلیم و تربیت، آموزگاران را برای خدمترسانی به دانشآموزان سازماندهی میکند. کانون خیرین نیز مال خود را در آستان قدس با هدف خدمت به مردم وقف میکند و… . اینها تعدادی از کانونهای تخصصی هستند.
ارائه خدمات صعودی است
در 1402 نزدیک به 200 هزار خدمت را خادمیاران در سامانه خدمت رضوی به ثبت رساندند؛ در صورتی که در 1401 این آمار 48 هزار خدمت بود. خدمات کانونهای رضوی هر سال بیشتر از سال گذشته میشود؛ چراکه بستر مناسب برای ارائه خدمت خادمیاران فراهم بوده است. در هر محله کانونهای خدمت رضوی مستقر بوده و دسترسی مردم به مراکز بسیار راحت است. دسترسی مناسب مردم به کانونهای خدمت رضوی یکی از دلایل افزایش خدمت خادمیاران به اقشار مردم در نقاط مختلف شهر است؛ به عنوان مثال، در گذشته آموزش قرآن منحصر به برخی مناطق بود؛ اما در سال گذشته در تمامی مراکز مربیان قرآنی فعالیت انجام میدادند.
کانونی که فراتر از خدمت است
از گفتوگو با مدیر کانوهای خدمت رضوی اصفهان متوجه شدم که وجود کانونهای خدمت رضوی نهتنها خدمت به خلق را که یکی از شایستهترین اعمال است، به ما میآموزد، بلکه سبب تقویت ارتباط مردم جامعه با امامرضا(ع) میشود. خوشبختانه ما در کشوری زندگی میکنیم که بر پایه نظام جمهوری اسلامی است و انقلابی داریم که بر محوریت مردم و ثمره خون شهدا و ایثارگری و رشادت آنان است.
به تأسی از سیره شهدا و برای ادامه راه آنان، باید بیشازپیش برای رابطه بین امام و امت تلاش کنیم؛ البته با تمسک و توسل به امامی که زیارتنامهاش را میخوانیم و به آن یقین و باور داریم که هم میبیند و هم میشنود و جواب میدهد. اگر این بستر و زمینه ارتباط ملت با امام مهیا شود، بسیاری از مشکلات و ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی بهوجود نمیآید و ما بایستی در بهوجودآمدن برخی کاستیها و نقصانها، بهویژه برای جوانان خود را مسئول بدانیم.
اگر تلاش و کار خالصانه انجام دهیم و این معارف و سبک زندگی ائمهاطهار(ع) و آگاهیهای لازم را به گوش مردم و جوانان برسانیم، صحنه زندگی و جامعه تغییر میکند و در مسیر رشد و تعالی قرار میگیرد و این عَلَم و وظیفه امروز بر دوش همه دلسوزان و فعالان فرهنگی و اجتماعی است.
من نهتنها خدمت به مردم را وظیفه خادمیاران دیدم، بلکه وظیفه دیگر آنها بهعنوان خادمان دستگاه امامت، ایجاد و تقویت پیوند بین این امام همام با امت بود؛ زیرا اگر این رابطه تقویت شود، با برکت و اثرگذاری آن، بسیاری از معضلات و مشکلات موجود در جامعه نیز رفع خواهد شد.
وظیفه دیگر این کانونها ترویج و تبیین آموزههای دینی و سیره امامرضا(ع) در جایجای ایران و جهان است؛ چرا که گرهگشایی از کار مردم، تنها به توزیع بستههای معیشتی خلاصه نمیشود؛ بلکه باید در کنار توجه به نیازهای معیشتی، به نیازهای معرفتی نیز دقت کرد و به این منظور لازم است معارف ناب اهلبیت عصمت و طهارت (ع) و سیره زندگی امام رضا(ع) برای همگان تبیین شود.
به آثار و برکات کانونهای خدمت رضوی که نگاه میکنیم، یک مسئله ذهن ما را به خود مشغول میکند؛ مسئلهای که سبب میشود زبان باز کنیم و بگوییم: «خوش به سعادت آنکس که در برکات تمامی این اتفاقها سهیم است.» از امروز تا زمانی که مشخص نیست، هر خدمتی به مردم شود و هرکس آن خدمت را انجام دهد، در ثواب خدمت انجامشده و خدمتگزاری که خدمت را انجام داده است، سهیم خواهد شد و آن شخص کسی نیست بهجز شهید آیتالله ابراهیم رئیسی.
