به گزارش اصفهان زیبا؛ از سوی سازمان بهداشت جهانی، مقاومت ضدمیکروبی (AMR)یکی از ۱۰ تهدید اصلی سلامت به شمار می‌رود. از همین رو در این زمینه گفت‌وگویی با دکتر مهشید عابدی، داروساز و رئیس اداره نظارت و پایش مصرف فراورده‌های سلامت داشتیم که حاصل آن را می‌توانید بخوانید:
تخمین زده می‌شود مقاومت میکروبی مسئول مستقیم 1.27 میلیون مرگ در جهان در سال 2019 بوده و در مرگ 4.95 میلیون نقش داشته است.
داروهای ضدمیکروبی
از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها، ضد‌ویروس‌ها، ضد‌قارچ‌ها و ضد‌انگلی‌ها، داروهایی هستند که برای پیشگیری و درمان بیماری‌های عفونی در انسان، حیوانات و گیاهان استفاده می‌شوند.
مقاومت ضدمیکروبی (AMR)
مقاومت ضدمیکروبی، زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها(به علت تغییرات ژنتیکی در پاتوژن‌ها در طول زمان) به داروهای ضدمیکروبی که برای درمان مؤثر آنها استفاده می‌شد، پاسخ نمی‌دهند.
در پی آن، مقاومت دارویی، آنتی‌بیوتیک‌ها و سایر داروهای ضدمیکروبی بی‌اثر شده و درمان عفونت‌ها دشوار یا غیرممکن می‌شود، بنابراین خطر گسترش بیماری، شدت بیماری، ناتوانی و مرگ را افزایش می‌دهد.
عوامل بروز مقاومت آنتی‌بیوتیکی
باکتری‌ها به‌طور طبیعی و به مرور زمان به داروها مقاوم می‌شوند. اما عوامل خاصی می‌توانند این روند را تسریع کنند، از جمله:
استفاده بیش از حد از آنتی‌بیوتیک‌ها: مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در مواقعی که به آنها نیاز ندارید، به مقاومت آنتی‌بیوتیکی کمک می‌کند. به عنوان مثال، عامل گلودرد، اغلب ویروس‌ها هستند که مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان آن کمکی نمی‌کنند.
استفاده نادرست از آنتی‌بیوتیک‌ها: باکتری‌ها از هر فرصتی برای تکثیر استفاده می‌کنند. اگر مصرف یک یا چند دوز آنتی بیوتیک را فراموش کنید، درمان را خیلی زود متوقف کنید یا از داروهای شخص دیگری استفاده کنید.
باکتری‌ها شروع به تولید‌مثل می‌کنند. با تکثیر آنها می‌توانند تغییر کنند(جهش پیدا کنند). باکتری‌های جهش‌یافته به‌طور فزاینده‌ای در برابر دارو مقاوم می‌شوند.
آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌هایی را که برای مقاومت در برابر درمان جهش نکرده‌اند، از بین ببرند، اما باکتری‌های مقاوم را پشت سر می‌گذارند.
مقاومت ضدمیکروبی منتقل شده: شما می‌توانید یک عفونت باکتریایی مسری مقاوم به دارو را به شخص دیگری منتقل کنید.
افراد در معرض خطر عفونت‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک
عفونت‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد، اما گروه‌های خاصی هستند که در برابر این نوع عفونت‌های خطرناک آسیب‌پذیرتر هستند. از جمله:
- نوزادان، به ویژه نوزادان نارس
- بزرگسالان بالای 65 سال
- افرادی که بی‌خانمان هستند یا در محیط شلوغ زندگی می‌کنند.
- افرادی که سیستم ایمنی بدن ضعیفی دارند مانند بیماران تحت درمان پیوند عضو و بیماران مبتلا به سرطان
- افرادی که به مدت طولانی آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنند.
نگرانی جهانی مقاومت میکروبی
- داروهای ضدمیکروبی سنگ بنای پزشکی مدرن هستند. ظهور و گسترش میکروب‌های مقاوم به دارو، توانایی ما را برای درمان عفونت‌های رایج و انجام درمان‌های نجات‌بخش از جمله شیمی‌درمانی تهدید می‌کند و خطر بروز بیماری شدید و طولانی مدت یا مرگ را افزایش می‌دهد.
- علاوه بر این، عفونت‌های مقاوم به دارو بر سلامت حیوانات و گیاهان تأثیر می‌گذارد، بهره‌وری در مزارع را کاهش می‌دهد و امنیت غذایی را تهدید می‌کند.
- هزینه‌های قابل‌توجهی برای سیستم‌های سلامت و هم برای اقتصاد ملی دارد. برای مثال، نیاز به مراقبت‌های گران‌تر و فشرده‌تر را ایجاد می‌کند، بهره‌وری بیماران یا مراقبان آنها را از طریق اقامت طولانی‌مدت در بیمارستان تحت تأثیر قرار می‌دهد و به بهره‌وری کشاورزی آسیب می‌زند.
- گسترش پدیده مقاومت میکروبی، مرزهای کشور را به رسمیت نمی‌شناسد و به‌راحتی در جهان پخش می‌شود.
راه‌های مبارزه با مقاومت آنتی‌بیوتیکی
بهداشت را خوب رعایت کنید: محافظت از خود در برابر عفونت می‌تواند به شما در جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی که نیاز به آنتی‌بیوتیک دارند، کمک کند.
چه بیشتر به عنوان جامعه از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کنیم، مشکل مقاومت آنتی‌بیوتیکی بیشتر می‌شود. شستن دست‌ها یکی از گام‌های مهمی است که می‌توانید بردارید.
آنتی‌بیوتیک‌ها را فقط در صورت نیاز و با نسخه پزشک مصرف کنید: آنتی‌بیوتیک‌ها علیه عفونت‌های ویروسی کار نمی‌کنند، اما گاهی اوقات، عفونت‌های باکتریایی و ویروسی می‌توانند علائم مشابهی داشته باشند.
از این رو ممکن است فکر کنید که به آنتی‌بیوتیک نیاز دارید، در حالی که به آن نیاز ندارید
اگر بیمار هستید، با پزشک خود در مورد نوع دارویی که نیاز دارید و دلیل آن صحبت کنید. اگر پزشک فکر نمی‌کند که شما به آنتی‌بیوتیک نیاز دارید، به او فشار نیاورید تا به شما آنتی‌بیوتیک بدهد. در ضمن آنتی‌بیوتیک‌ها را برای بعد ذخیره نکنید یا از نسخه شخص دیگری استفاده نکنید.
واکسن‌هایی را که پزشک توصیه می‌کند، دریافت کنید: واکسن پنوموکوک شما را در برابر بیماری پنومونی محافظت می‌کند. همچنین واکسن آنفولانزا شما را دربرابر عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا محافظت می‌کنند. اجتناب از عفونت‌های ویروسی می‌تواند از علائمی که ممکن است باعث مصرف آنتی‌بیوتیک‌های غیر‌ضروری شود، جلوگیری کند.
