به گزارش اصفهان زیبا؛ خانوارها به میزانی که هزینه‌های سفر خود را کاهش می‌دهند، سهم چشمگیری از نشاط خود را نیز از دست خواهند داد؛ نیازی که برای بسیاری از خانواده‌ها دیگر جایی در سبد هزینه‌ها ندارد. افزایش روزافزون هزینه‌های ضروری مانند مسکن، خوراک و آموزش، اولویت‌های مالی خانواده‌ها را به سمت نیازهای اساسی سوق داده و قدرت خرید را به‌شدت کاهش داده است.
در این شرایط، هزینه‌هایی که به تفریح و سرگرمی اختصاص پیدا می‌کنند، اغلب در اولویت‌های آخر قرار می‌گیرند و بسیاری از خانواده‌ها ناچارند از این بخش صرف‌نظر کنند. طبق گزارش مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۲، سهم هزینه‌های خوراکی و دخانیات خانواده‌های ایرانی 9/24درصد بوده که شامل مواد غذایی قند، حبوبات، میوه، لبنیات، نان، نوشابه، ادویه‌ها، گوشت و دخانیات است. سهم هزینه‌های غیرخوراکی در سبد هزینه خانوار ایرانی1/75درصد بوده که بیشتر این هزینه‌ها صرف مسکن، انرژی، بهداشت و درمان، حمل‌ونقل، پوشاک، لوازم و خدمات خانوار، کالاها و سایر خدمات و تفریحات و سرگرمی و خدمات فرهنگی شده است. اما سهم هزینه تفریحات و سرگرمی در سبد هزینه خانوار شهری6/1درصد است که کمترین هزینه را در میان سایر هزینه‌ها به خود اختصاص داده است.
سهم 3/1درصدی هزینه تفریحات و سرگرمی در سبد خانوار روستایی نیز کمترین هزینه را به خود اختصاص داده است. سهم هزینه مربوط به گروه تفریحات و سرگرمی در سال ۱۳۸۰، حدود ۴درصد بوده و در سال ۱۳۸۵ سهم این گروه کاهش‌یافته و به 8/2درصد رسیده است. این روند در سال ۱۳۹۰ نیز کاهشی بوده و سهم گروه تفریحات به 7/2درصد از سبد هزینه خانوار شهری رسید. از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷، سهم ۳درصدی هزینه تفریحات و سرگرمی روندی ثابت را در سبد هزینه خانوار طی کرد.
در نهایت، سهم ۲درصدی هزینه تفریحات و سرگرمی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ به سهم 6/1درصدی در سال ۱۴۰۱ کاهش یافت. در سال ۱۴۰۲ نیز این سهم ثابت و به اندازه 6/1 درصدی باقی ماند. سهم تفریحات و سرگرمی نسبت به ۲۲ سال گذشته کاهشی ۶۰درصدی داشته است. از سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ به بعد سهم تفریحات به‌شدت کاهش پیدا کرده و در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به کمترین میزان خود یعنی 6/1درصد رسید.
این کاهش می‌تواند نتیجه فشارهای اقتصادی و افزایش تورم باشد که باعث شده خانوارها هزینه‌های تفریحی خود را کاهش داده و روی سایر نیازهای اساسی‌تر خود متمرکز شوند. افزایش تورم هم‌زمان با کاهش سهم هزینه تفریحات خانوار است که نشان می‌دهد تورم بالا خانوارها را به کاهش هزینه‌های غیرضروری از جمله تفریحات وادار کرده است. کاهش سفر و تفریح و حذف آن از سبد هزینه‌ای خانوارها می‌تواند تبعات اقتصادی برای مراکز جاذبه گردشگری و تبعات اجتماعی و روانی برای خانوارها و جامعه داشته باشد.
