به گزارش اصفهان زیبا؛ اصفهان در مقایسه با دیگر استانها، بیشترین فشار تورمی اقلام خوراکی را تجربه کرده و در جایگاه نخست این رتبهبندی قرار گرفته است. بالا بودن تورم خوراکیها بیشترین آسیب را به دهکهای کمدرآمد وارد میکند. با توجه به اینکه اقلام خوراکی سهم بالایی را در سبد مصرفی دهکهای فقیر دارند، افزایش بهای این نوع کالاها تورم دهکهای کمدرآمد را بیش از تورم دهکهای ثروتمند تحتتأثیر قرار میدهد و باعث افزایش تورم در دهکهای پایین جامعه میشود.
تورم خوراکی به معنای افزایش قیمت مواد غذایی و اقلام خوراکی است که میتواند تأثیر قابلتوجهی بر هزینههای خانوارها و الگوی مصرفی آنها داشته باشد. تورم خوراکی بر توان خرید افراد اثر دارد و موجب تغییرات در انتخابها و ترجیحات غذایی میشود. بهعبارتدیگر، با افزایش قیمتها، بسیاری از خانوارها ممکن است مجبور به تغییر در الگوی مصرف خود شوند و برخی از مواد غذایی ضروری را از سبد خرید خود حذف کنند. این موضوع میتواند پیامدهای جدی برای سلامت عمومی و تغذیه مردم به همراه داشته باشد.
تورم یکی از مهمترین متغیرهای اقتصادی است و افزایش این متغیر میتواند ثبات اقتصاد را به چالش بکشد. بهطورکلی افزایش تورم میتواند از دو کانال «اقلام خوراکی» و «اقلام غیرخوراکی» رخ دهد. تورم در کالاهای خوراکی ناشی از افزایش قیمت کالاهای خوراکی، آشامیدنی و دخانیات است. به همین ترتیب، افزایش قیمت در کالاهای غیرخوراکی به تورم کالاها و خدمات غیرخوراکی و خدمات مثل مسکن و آموزش منجر میشود.
اصفهان رکورددار تورم خوراکیها
جدیدترین دادههای مرکز آمار از شاخص قیمتها نشان میدهد تورم سالانه کشور در آذرماه برابر با ۳۲.۵ درصد بوده است. تورم سالانه اقلام خوراکی در این ماه حدود ۲۷ درصد بوده که استان اصفهان بیشترین تورم سالانه این اقلام را تجربه کرده است. در مقابل، استان سیستان و بلوچستان کمترین تورم سالانه خوراکی را داشته است.
استان اصفهان بیشترین تورم خوراکی را با ۲۹.۳ درصد تجربه کرده است. پسازآن، استان خراسان رضوی قرار دارد که تورم اقلام خوراکی در این استان برابر با ۲۸.۷ درصد بوده است. در رتبه سوم، استان سمنان با تورم خوراکی ۲۸.۳ درصد قرار دارد.
کمترین تورم خوراکی در آذرماه در استان سیستان و بلوچستان با ۱۸.۷ درصد ثبت شده است. به دنبال آن، استانهای خراسان شمالی و زنجان قرار دارند که به ترتیب تورم سالانه خوراکی معادل ۲۲.۳ درصد و ۲۲.۶ درصد را تجربه کردهاند.
نوسانات فصلی در تورم خوراکیها اثرگذارند
درباره عواملی که در افزایش تورم اقلام خوراکیهای اصفهان تأثیرگذار هستند شهرام معینی، عضو هیئتعلمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان به «اصفهانزیبا» میگوید: نوسانات فصلی و سالیانه در تورم خوراکیها تأثیرگذارند؛ در برخی استانها تقاضا برای کالا بیشتر است یا زنجیره تأمین کالا بهصورت فصلی تغییر میکند؛ ولی این تغییرات کوتاهمدت است.
عضو هیئتعلمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان خاطرنشان میکند: تورم به معنای رشد قیمت اقلام خوراکی است. دلیل تورم بیشتر قیمت خوراکیها در اصفهان اشتباهات آماری است. آمارگیرها در خلال آمارگیریها مرتکب خطاهای اشتباهی میشوند.
معینی تأکید میکند: آمارهایی که ارائه میشود جنبه کوتاهمدت دارد و بلندمدت نیستند.
التهاب قیمت گوشت در بین خوراکیها
با توجه به سهم بالای مواد غذایی در سبد هزینههای خانوار در ایران، افزایش تورم خوراکی میتواند بهطور مستقیم بر سفره مردم و دسترسی آنها به غذاهای سالم و متنوع تأثیرگذار باشد؛ بهویژه در شرایطی که این تورم بهسرعت افزایش پیدا کند و درآمدهای مردم نتواند همراستا با آن رشد کند. رشد قیمت گوشت محدود به گوشت قرمز نمیشود و گوشت ماهی و صدفداران نیز رشد قیمت قابلتوجهی را تجربه کرده است.
در بین اقلام خوراکی گوشت قرمز، گوشت سفید و ماهیها بیشترین قیمت را داشتهاند. تورم گوشت قرمز و ماکیان 39/5 درصد، گوشت قرمز، گوشت سفید و فراوردههای آن 39/4 درصد، ماهیها و صدفداران 37/8 درصد، چای، قهوه، کاکائو، نوشابه و آبمیوه 32/5 درصد، شکر، مربا، عسل، شکلات و شیرینی 33/7 درصد، سبزیها 31/4 درصد، میوه و خشکبار 31 درصد، شیر، پنیر و تخممرغ 21 درصد، نان و غلات 14/4 درصد، روغن و چربی 1/7 درصد برآورد شده است.
شاخص قیمت مصرفکننده یا CPI یکی از شاخصهای مهم اقتصادی است که سطح عمومی قیمتها را در طول زمان نشان میدهد. این شاخص بر اساس سبد کالا و خدمات مصرفی است که یک خانوار مشخص میشود. از دلایل اهمیت شاخص قیمت مصرفکننده این است که قدرت خرید مردم در طول زمان نشان میدهد. همچنین، از تغییرات آن تورم به دست میآید. بهعبارتیدیگر، اگر عدد این شاخص افزایش یابد، نشاندهنده تورم و اگر کاهش یابد نشاندهنده کاهش قیمتهاست.
تورم سالانه کشور در آذرماه ۳۲.۵ درصد بوده است. بهعبارتدیگر، مردم برای یک سبد کالا و خدمات یکسان در ۱۲ ماه منتهی به آذر امسال نسبت به دوره مشابه در سال گذشته ۳۲.۵ درصد بیشتر هزینه پرداختهاند. تورمهای بالا و مستمر یکی از آسیبهای مزمن اقتصادی است که به دلیل بیثباتی در سیاستگذاری و ورود شوکهای پیدرپی و بیرونی ایجاد شده است. تغییر شاخص قیمت، بهصورت مستقیم بر رفاه مصرفکنندگان اثر میگذارد و موجب کاهش آن میشود. ازاینرو کنترل آن توسط سیاستگذار دارای اهمیت است.