جشنواره سیونهم فیلم فجر در مواجهه بیم و امیدهای برگزاری و تعلیق، رونمایی شد و با حجم قابل توجهی از مخالفتها به مرحله برگزاری رسید و با حاشیههای فراوان به کار خود پایان داد. اغراق نیست اگر ادعا کنیم اتفاقهایی که در این دوره از جشنواره رقم خورد تاکنون در هیچ دورهای مشاهده نشده بود. اتفاقهایی که اگر مدیران جشنواره، نسبت به وقوع آنها ایمان داشتند، شاید عطای برگزاری بزرگترین رخداد سینمایی ایران را به لقایش میبخشیدند.جشنواره فجر امسال با محدودیتهایی که در بخش سودای سیمرغ داشت، تقریبا به روال سال گذشته برگزار شد.
زالاوا فیلم اول ارسلان امیری ادامه جریانی در فیلم سازی چند سال اخیر سینمای ایران است که داستانی را در یک موقعیت تاریخی (عموما دوران پهلوی دوم) با بنمایههایی نظیر دلهره، معما و ترس تعریف میکند. سرآمد این فیلمها و به نوع آغاز کننده آن در یک دهه اخیر فیلم «اژدها وارد میشود» مانی حقیقی است که با استفاده از کتاب ملکوت بهرام صادقی و اتفاقی تاریخی فیلمی دلهرهآوری را میسازد. بعد از آن نمونه موفق این عرصه فیلم «سرخپوست» به کارگردانی نیما جاویدی است که موفق میشود موقعیتی دلهره آور را با پیرنگی عاشاقانه درهم بیامیزد.
دم خروس را باور کنیم یا قسم حضرت عباس را؟ ستاد ملی مقابله با کرونا هر روز و هر لحظه که نمایندگان خود را جلوی دوربین خبرگزاریها و صدا و سیما میفرستد، انگشت اتهام را بهسوی مردم دراز میکند و با اشاره به تعداد جانباختگان و افزایش آمار بستریهای ناشی از مرگومیر کرونایی آنها را مقصر اصلی این موضوع جلوه میدهد و مدام از آنها گله و شکایت میکند که چرا بهرغم این همه هشدار و اخطار به رعایت پروتکلهای بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی پایبند نیستند و در همچنان بر همان پاشنهای میچرخد که یکسال پیش( زمانی که تازه زمزمههایی از ورود ویروس چینی به کشور شنیده میشد و کسی نمیدانست سوغاتی چینی چیست و تا کی قرار است گریبانمان را بگیرد) میچرخید.
سیونهمین دوره جشنواره فیلم فجر از چهارشنبه در اصفهان کلید خورد تا طی هشت روز، تمامی فیلمهای این دوره در سه سینمای ساحل، سیتیسنتر و فلسطین به روی پرده برود. اطلاعاتی که «سمفا» از میزان مشارکت مردمی در شهر ما گزارش داده، حاکی از استقبال پرشور مخاطبان سینمادوست است. استقبالی که طی دورههای قبل، عموما در نیمه دوم جشنواره صورت میپذیرفت، اما اینبار به دلیل پخش تنها یکباره فیلمها و عدم تخصیص سانسهای فوقالعاده، مخاطبان را واداشته تا از نخستین روز به تماشای فیلمها نشسته و میزان مشارکت را بالا ببرند.
تا همین یک ماه پیش مشخص نبود در سالی که کرونا همچنان به تاختن ادامه میدهد، آیا بزرگترین رویداد سینمایی کشور اجرا خواهد شد یا خیر. وقتی شیب شیوع کرونا نزولی و وضعیت کرونایی بسیاری از استانها به زرد و آبی تبدیل شد، در روزهای ابتدایی بهمن، مجوز برگزاری جشنواره فجر نیز صادر شد. مجوزی که پیرو آن، فیلمها علاوه بر اهالی رسانه و منتقدان، برای مردم نیز نمایش داده میشدند؛ اتفاقی که از همان زمان، موافقان و مخالفان بسیاری را به خود دید.اما حالا با تداوم وضعیت زرد و آبی کرونایی در کشور، این جشنواره از روز گذشته در مراکز بسیاری از استانهای کشور نیز رونمایی شده تا بزرگترین رویداد سینمایی کشور که خیلیها از لغوشدن قطعی آن سخن میگفتند، حالا تقریبا به روال سالیان گذشته برگزار شود.
جشنواره فیلم فجر امسال، در تمام اشکال خود با شاخصههای 38 دوره قبلی خود تفاوتهایی دارد. دورهای که حالا قرار است در انبوه بیم و امیدهایی که نسبت به موج جدید کرونا وجود دارد، کار اجرایی را در همان زمان همیشگی 12 تا 22 بهمن برگزار کند. امروز که کمتر از دو هفته تا برگزاری این رویداد فاصله داریم، هنوز ابعاد بسیاری از موارد اجرایی برای مخاطبان و حتی برگزارکنندگان آن مشخص نیست.
سال 99 سال غافلگیری دولت در هزینهکرد بودجه بود، اما در بخش فرهنگ، اوضاع چندان هم بغرنج نشد. کرونا اگرچه هزینههای مازاد بسیاری روی دست دولت گذاشت، قدرمسلم اینکه وزارت ارشاد، آن طور که بایدوشاید از هنرمندان و خانواده نهچندان بزرگ خود حمایت نکرد تا با همان بودجه حداقلی، به رتقوفتق امور جاری بپردازد.
آخرین جمعه ماه نوامبر، به «جمعه سیاه» مشهور است؛ روزی که از این پس برای سینمای ایران نیز سیاه است. سینمای ایران که در روزگار کرونا عزیزان بسیاری را از دست داده، حالا در اتفاقی ناگوار، داغدار «پرویز پورحسینی» است؛ بازیگری که دوهفته پیش خبر بستری شدن او در بیمارستان، دل بسیاری از دوستدارانش را لرزاند. پسرش اما خیال همه را راحت و بارها اعلام کرد که ضریب هوشی استاد بالاست و روحیه او برای مقابله با کرونا، ستودنی است. چند روز بعد نیز اعلام شد که مشکل اصلی رفع شده و مشکل چندانی وجود ندارد.
داستان «خرس» از پاییز 90 آغاز شد. «پرویز پرستویی» چند سالی بود که از سینما فاصله گرفته و در هیچ پروژهای ظاهر نشده بود، تا اینکه رسانهها در پاییز 90 خبر دادند پرستویی قرار است در جدیدترین ساخته «خسرو معصومی» علاوه بر بازی، در نقش سرمایهگذار نیز ظاهر شود؛ همین خبر کافی بود تا دامنه کنجکاویها نسبت به «خرس» بالا بگیرد. فیلم به جشنواره سی ام فجر رسید و در بخش رقابتی نمایش داده شد. در همان روزهای جشنواره بود که زمزمه توقیف فیلم به گوش رسید. معصومی که گویا این زمزمهها به گوش او نیز رسیده بود، بلافاصله پس از جشنواره، قصد نمایش فیلم را داشت که متوجه شد آن حرفهای درگوشی درست بوده است. بهاینترتیب، «خرس» بدون هیچ دلیلی از همان سال 90 در محاق توقیف رفت.