
در قسمت قبل خواندیم مجلس اول شورای ملی پس از پیروزی انقلاب در سه مرحله 24 اسفند 1358 و 19 اردیبهشت 1359 و میاندورهای سال 60 برگزار شد. با تصویب شورای انقلاب انتخابات بین نامزدها (و نه احزاب و فهرستهای انتخاباتی) و در حوزههای انتخابیه جداگانه برگزار شد که هرحوزه انتخابیه معمولا از یک شهرستان تشکیل میشد. برای پیروزی در انتخابات کسب اکثریت مطلق (۵۰ درصد به علاوه یک رأی) برای هر کاندیدا لازم بود و اگر این اکثریت حاصل نمیشد انتخابات به مرحله دوم میکشید.




در قسمت قبل خواندیم که مجلس هفدهم در هفتم اردیبهشتماه 1330 بازگشایی شد. آقایان آیتالله کاشانی، عبدالله معظمی و سید حسن امامی در این دوره ریاست مجلس را بر عهده داشتند. 45 قانون، یک کابینه و 81 نماینده ثمره این دوره از مجلس بودند. انتخابات مجلس هفدهم از آبان ۱۳۳۰ آغاز و انتخابات تهران در ۱۷ دی ۱۳۳۰ برگزار شد. پس از انتخاب ۸۰ نماینده، محمد مصدق دستور توقف انتخابات تا پس از بازگشت خود از لاهه را صادر کرد. انتخابات سایر حوزهها هرگز انجام نشد.




در قسمت قبل؛ حضور رضاخان، قدرتگیری جناح اصلاحطلب و تأثیرگذاری نمایندگان اصفهان بر مجلس ملی را مرور کردیم که درنهایت این مجلس نیز مانند دیگر دورههای پیش از خود نتوانست زمان مشخص را به پایان برساند و پس از ایجاد مشکلاتی در سیاست خارجی و اشغال ایران با قرارداد 1919 منحل شد. دوره پنجم مجلس شورای ملی که با فراز و نشیبها و تصمیمهای تاریخی همراه بود در تاریخ دوم بهمن 1302 با نطق برادر و جانشین احمدشاه، محمدحسن میرزا، آغاز به کار کرد. در آن زمان، سردار سپه در مقام نخستوزیر و حسینخان پیرنیا در مقام ریاست مجلس حضور داشتند. شاید از میان تمامی مجالس شورای ملی تا پیروزی انقلاب اسلامی، مجلس پنجم یکی از قابلبحثترین و مهمترین پارلمانهای تاریخ ایران باشد. بهجز یک تصمیم سیاسی مهم، دیگر مصوبات مجلس پنجم عمدتا اقتصادی و در راستای اختصاص بودجههای مختلف بوده است.