اگرچه مسئولان گمرک اصفهان اعداد و ارقامی از میزان صادرات فرش اصفهان اعلام می‌کنند، این‌طور که فعالان بازار در اظهارنظرهایشان بارها اشاره کرده اند نمی‌توان به آمار گمرک متوسل شد و شک و شبهاتی به میزان صادرات فرش دست‌بافت از اصفهان وجود دارد. حالا تولیدکنندگان و فروشندگان فرش دست‌بافت اصفهان از آینده این صنعت اظهار نگرانی می‌کنند. فرش دست‌بافت
مشکلاتی که در زمینه تولید فرش دست‌بافت اصفهان وجود دارد، از یک سو و از سوی دیگر موانعی همچون بازگشت ارز حاصل از صادرات در بازه زمانی دوازده ماه برای کالایی که مشخص نیست چه زمانی در بازارهای صادراتی به فروش رود، مزید برعلت شده و تولید و صادرات فرش دست‌بافت اصفهان را روی دست‌انداز قرار داده است. در این گزارش دو تن از متولیان فرش دست‌بافت که در عرصه استانی و ملی فعالیت دارند، به مشکل فروش و بازاریابی این تولید ارزشمند اشاره می‌کنند:
مرکز ملی فرش باید بازاریابی و تبلیغات کند فرش دست‌بافت
مهدی حقیقت‌نژاد رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دست‌بافت اصفهان:
پیدا کردن بازارهای جایگزین نیازمند مطالعه، بازاریابی و سرمایه‌گذاری در سطح ملی است. یک فروشنده یا صادرکننده فرش دست‌بافت نمی‌تواند تبلیغات وسیع داشته باشد. این بازاریابی و تبلیغات باید توسط یک سازمان عریض و طویل انجام شود که در هر کشور باتوجه به شرایط همان کشور تبلیغات فرش دست‌بافت اصفهان را انجام دهد و از سوی دیگربه فروشندگان فرش نیز اطلاعات بازارهای جدید را ارائه کند.
بازاریابی و کارهای تبلیغاتی هزینه‌بر است و این هزینه‌ها بر دوش متولی اصلی این کار است. اگرچه مرکز ملی فرش متولی اصلی بازاریابی و تبلیغات فرش دست‌بافت در کشورماست، این مرکز بودجه و قدرت اجرایی لازم را ندارد. البته درخواست‌هایی شده مبنی براینکه مرکز ملی فرش به سازمان تبدیل شود. در این صورت بودجه اش افزایش پیدا می‌کند و از لحاظ امکانات اجرایی قوی تر خواهد شد.
آمریکا، کویت، امارات، قطر، لبنان و روسیه در گذشته مقاصد صادراتی فرش دست‌بافت اصفهان بودند که ما تمامی این بازارها را به خاطر تحریم و مسائل سیاسی یا به خاطر مشکلات اقتصادی این کشورها از دست دادیم. در کمال تأسف صادرات فرش اصفهان قابل توجه نیست. در شرایط کنونی نمی‌توانیم با سایر کشورها رقابت کنیم؛ چون ترکیه و پاکستان و هند امکانات خوبی برای صادرات فرش دارند مضاف براینکه شامل مسائل تحریمی نیستند.
باوجود این تفاسیر قدرت رقابتی‌شان بیشتر است و به بازارهای صادراتی ورود پیدا کرده‌اند. تولیدکنندگان فرش و صادرکنندگان با مشکلاتی همچون افزایش هزینه تمام‌شده تولید، نوسانات نرخ ارز، بازگشت ارز حاصل از صادرات مواجه هستند. در شرایطی که نرخ ارز نوسان دارد، خریداران خارجی هربار با قیمت‌های جدیدی مواجه می‌شوند ضمن اینکه بازارهای جدید نیز به دلیل اینکه بازاریابی به درستی انجام نمی‌شود جایگزین نشده اند.
در این شرایط سرمایه‌های زیادی از صنف فروشندگان فرش دست‌بافت اصفهان خارج شده است. سرمایه‌گذاری که فرش را دپو می‌کند تا آن را بفروشد متوجه می‌شودبه نسبت تورم این فرش رشد قیمت نداشته و باعث می‌شود به مرور زمان سرمایه‌ها از این صنف خارج شود. بازگشت ارز حاصل از صادرات و عوارض گمرکی و سود بازرگانی نیز مزید برعلت شده است.
درخواست ما این است که پیمان تعهد ارزی برداشته شود تا دست صادرکنندگان نیز باز باشد و بتوانند با کمترین هزینه فرش را صادر کنند. فرش دست‌بافت بعضا طی دوازده ماه در بازارهای صادراتی به فروش نمی‌رود. در این شرایط صادرکننده نیز نمی‌تواند تعهداتش را انجام دهد و فرش صادر نمی‌کند. اقداماتی مانند برگزاری نمایشگاه در برخی کشورهای خارجی انجام می‌شود.
ولی این کشورها بازارهای اصلی فرش اصفهان که در گذشته بودند نیستند و فروش فرش دست‌بافت در این بازارها قابل توجه نیست. در شرایط کنونی نگرانی‌هایی در زمینه تولید فرش دست‌بافت اصفهان نیز وجود دارد؛ چون متوسط سن بافنده‌ها بالای 50 سال است و نسل جوان دیگر وارد این شغل نمی‌شود. این موضوع نیز مزید برعلت شده و باعث می‌شود به مرور تولید فرش دست‌بافت اصفهان به ورطه نابودی کشیده شود.
بازاریابی فرش بودجه کافی را ندارد فرش دست‌بافت
یاسرحنیفی معاون امور تولید فرش دست‌بافت مرکز ملی فرش:
در مرکز ملی فرش بازاریابی در بازارهای سنتی و بازاریابی برای ورود به بازارهای جدید فرش دست‌بافت مورد توجه قرار می‌گیرد. ورود به بازار چین طی ده سال گذشته از طریق مرکز ملی فرش انجام شد. حمایتی که از چندین نمایشگاه فرش در حوزه غرب چین انجام شد، به نوعی بازرگانان را مجاب کرد که چین بازارخوبی برای عرضه فرش دست‌بافت است. چندین سال مرکز فرش درباره بازار چین مطالعه کرده بود و الان تجار در غرب چین و شانگهای و پکن حضور دارند.
مرکز ملی فرش همچنین از برگزاری نمایشگاه‌ها در اوراسیا حمایت کرده است و تجار منتخب در این بازارها حضور یافته اند؛ ضمن اینکه مرکز ملی فرش در ارمنستان تفاهم‌نامه ای در اختیار تجار فرش قرار داده است که به منطقه اوراسیا ورود پیدا کنند. به تازگی برای راه‌اندازی خانه‌های فرش دستورالعملی از سوی این مرکز تهیه شده است و خانه‌های فرش برای توسعه بازارهای جدید در کشورهای هدف راه اندازی خواهند شد که بخش خصوصی نیز در این خصوص می‌تواند اعلام آمادگی کند.
ضمن اینکه برنامه‌هایی به‌عنوان مشوق‌های صادراتی هرساله از سوی سازمان توسعه تجارت درنظر گرفته می‌شود. مرکز ملی فرش در بخش توسعه بازار و مطالعات بازار طرح‌های حمایتی طی سال‌های گذشته تهیه می‌کرد؛ اما چندسالی است که بودجه و تخصیص منابع برای این مهم کمتر شده ولی در دستور کار کلی مرکز ملی فرش قرار دارد. ضمن اینکه پروژه‌های سلیقه‌یابی ، پروژه‌های شناخت بازار و تحلیل بازار در دستور کار مرکز ملی فرش قرار دارد.
یکی از بازارهای مهم فرش اصفهان روسیه و بازارهای منطقه اوراسیاست. تجار اصفهانی چندین فروشگاه در مسکو دایر کرده‌اند که فرش اصفهان در این فروشگاه‌ها عرضه می‌شود. تعرفه فرش اصفهان در منطقه اوراسیا صفر است و بازارهای منطقه اوراسیا متقاضی فرش‌های نفیس و گران‌قیمت اصفهان هستند. بازار سنتی فرش اصفهان اروپای غربی است.
تجار سنتی در اروپای غربی کشورهایی مانند انگلستان، آلمان، نروژ، سوئد که مرکز فرش دست‌بافت بوده‌اند حضور پیدا کرده اند. تجار فرش اصفهان در این مناطق حضور دارند. فرش اصفهان نفیس است و قیمت بالایی دارد، بنابراین در بازارهایی که لوکس‌ترند بیشتر به فروش می‌رسد و مشتریان خاص خودش را دارد.چین و روسیه، هنگ‌کنک و سنگاپور بازارهای جدیدی هستند که متقاضی فرش اصفهان هستند.
مشکل تبادلات بانکی و جابه‌جایی پول به دلیل تحریم‌ها با تمامی کشورهای صادراتی وجود دارد اما تجار به واسطه روش‌های مختلف که خصوصی هم هست این مسئله را حل می‌کنند. در شرایط کنونی بازگشت ارز حاصل از صادرات فرش دست‌بافت مشکل ساز شده است. در حقیقت این قاعده کلی برای همه کالاها جواب نمی‌دهد.
به عنوان مثال برای کالاهایی که فروش و بازاریابی و بازگشت ارز حاصل از فروششان در بازه زمانی مشخصی امکان‌پذیر نیست، این قانون نباید اجرا شود؛ چون علاقه‌مندی تجار رابرای صادرات کاهش می‌دهد. رفع تعهد ارزی تحولی در صادرات رسمی ایجاد می‌کند و تاجران می‌توانند از مبادی رسمی فرش را صادر کنند که در آمار صادراتی نیز ثبت شود. فرش کشور از چند گمرک خاص بیشتر هم از فرودگاه امام و گمرک غرب تهران صادر می‌شود و تفکیک اینکه این فرش از گمرک غرب تهران یا فرودگاه امام صادر شده چه میزان است، دشوار است.
