به گزارش اصفهان زیبا؛ بعید به نظر میرسد که دونالد ترامپ همچون دوره گذشته ریاستجمهوریاش، تحریمهای اضافی علیه ایران اعمال کند؛ چراکه اولا تا به امروز همه تحریمهایی که امکان اعمال آنها نسبت به ایران وجود داشته صورت گرفته است و درعینحال او تغییر رفتار یا امتیازدادن ایران در رابطه با مسائل اختلافی بین ایران و غرب، همچون موضوعهای هستهای یا مباحث مربوط به گروههای محور مقاومت، مسائل موشکی ایران و در نهایت موضوعهای در رابطه با حقوق بشر را نیز دیده است و مطمئنا به این جمعبندی رسیده که بیشتر از این در باره این موضوعها با ایران به نتیجه نمیرسد و نباید هزینه کند؛ به همین خاطر این احتمال وجود دارد که ترامپ رویکرد تشدید یا اضافهکردن تحریمها علیه ایران را شکستخورده بداند و آن را رها کند؛ کما اینکه او در خصوص مذاکره مستقیم با ایران هم صحبتهایی کرده است.
از سوی دیگر، دونالد ترامپ اساسا تاجرمسلک است و همه زندگی گذشتهاش بر پایه تجارت و بازرگانی میگردد. او یکی از سرمایهدارهای بزرگ آمریکاست و امروز اگر در سیاست بحث مذاکره را پیش میکشد، بیشتر جنبه معامله را مدنظر دارد. تفاوت ترامپ با جو بایدن و کاملا هریس هم این است که ممکن است اختلافات سیاسیامنیتی را از طریق بازی تجاری، چانهزنی و بدهبستان اقتصادی را با میز مذاکره حلوفصل کند؛ کما اینکه هماکنون به این موضوعها هم اشاره کرده و قصد این را دارد که به جنگ اوکراین و غزه پایان دهد؛ چراکه معتقد است هزینههایی که آمریکا در اوکراین و غزه میکند، برای اقتصاد بحرانزده آمریکا غیرقابلبازگشت است؛ اقتصادی که دچار رکود و عقبگرد اقتصادی و بیکاری فراوان در کشور شده؛ به همین خاطر معتقد است که جنگ اوکراین و جنگ غزه در کمک به زلنسکی و نتانیاهو شرایط اقتصادی آمریکا را بدتر میکند و باید این هزینهها متوقف شود. ترامپ میگوید باید در استفاده از رویکردهای تجاری با طرفهای درگیر در این جنگها مذاکره کرد و به توافق رسید، تا هم هزینههای مالی و هم هزینههای انسانی در این جنگها برای آمریکا کاهش پیدا کند. البته عملیاتیشدن این رویکرد ترامپ بستگی به طرفهای مقابل در این جنگها هم دارد. اینکه جبهه مقاومت، ایران، روسیه و چین با این نگاه ترامپ همراهی کنند، بستگی به متغیرهای متعددی دارد و باید دید در ماهها و سالهای آینده احتمال تحقق ایده دیپلماسی و مذاکره تجاری فیمابین دونالد ترامپ و طرفهای مقابل وجود دارد یا خیر.
انتظار غرب در افزایش تحریمها علیه ایران محقق نخواهد شد
در ادامه بررسی احتمال دوباره اعمال تحریمهای آمریکا علیه ایران در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ نیز باید گفت، اگر ترامپ بنا به دلایلی به این جمعبندی برسد که امکان مذاکره با ایران وجود ندارد و از طریق دیپلماسی با ایران دستاوردی برای آمریکا حاصل نمیشود و درنهایت تصمیم به اجرای تحریمها علیه ایران بگیرد، با فضای خنثیسازی ایران علیه تحریمها مواجه خواهد شد؛ رویکردی که ایران طی این سالها از آن برای مقابله با تحریمهای حداکثری آمریکا استفاده کرده است.
او میداند که در شرایط تحریمها علیه ایران نمیتواند انتظار امتیاز از سمت ایران و یا شرایط شورش و فشار در کشورمان را داشته باشد؛ به همین خاطر اگر باز به اعمال تحریمهای بیشتر نسبت به ایران روی آورد، ایران هم رویکردهایی را که تا به امروز در فضای تحریمها استفاده کرده است، بار دیگر اجرایی کرده و ادامه میدهد. ازجمله این رویکردها بحث استفاده حداکثری از ظرفیتهای داخلی و اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی، گرایش به شرق و همکاری با کشورهای شرقی که عمدتا با غرب مشکل دارند و در فضای تحریم به سر میبرند و در عین حال عضویت در سازمانهای بینالمللی همچون شانگهای و بریکس که عمده اعضای آنها از چالشهای مشکلساز غرب و زیادهخواهی آمریکا فرار کردهاند و در نهایت تقویت ارتباط با همسایگان است. به هر جهت، ایران کشوری نیست که در محاصره اقتصادی صددرصد شکننده قرار گیرد. ایران با کشورهای بسیاری ارتباط مستقیم دارد و با واسطه این کشورها میتواند تحریمها را دور بزند؛ کما اینکه این کار را تا به امروز هم انجام داده و عملا نشان داده است که خروجی موردانتظار غرب در اضافهکردن تحریمها به وجود نخواهد آمد.
نقش مؤثر شهرهای ایران در خنثیکردن تحریمها
علاوه بر این، شهرهای خواهرخوانده و شهرهای که بعد بینالمللی آنها در کشور پررنگ است، مثل اصفهان، تهران، مشهد، شیراز و… میتوانند با ارتباطات بینالمللی و دیپلماسی شهری، دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی علمی و صنعتی خود بخشی از تحریم هایتکنیک را در ارتباط با نهادهای شهرهایی از کشورهای دیگر همچون دانشگاهها، صنایع، کارخانهها و مراکز علمیتفریحیورزشی، خنثی کنند؛ شهرهایی که عمده آنها از کشورهایی هستند که از تحریم حداکثری غرب تبعیت نمیکنند یا تحریمها را دور میزنند و یا واسطه ایجاد میکنند. ایران از این طریق هم میتواند فشارهای برآمده از تحریمهای آمریکا علیه خود را کاهش دهد و خنثی کند.
بحث عضویت ایران در سازمانهای بینالمللی هم که پیشتر به آن اشاره کردم، از دیگر راهکارها و سیاستهای ایران در شرایط تحریم به شمار میرود؛ سازمانهایی مانند همکاری شانگهای که برنامههای تکمیلی برای توسعه اقتصادی اعضای خود دارد و بریکس هم که طی هفتههای اخیر در کازان روسیه از ارز خود برای جایگزینکردن دلار رونمایی کرد. این سیاستها اگر اجرایی شود، ایران در بستر آنها هم میتواند فشارهای قبلِ برآمده از تحریمها را کاهش دهد و هم با فشارهای جدید از سوی آمریکا مقابله کند. کشورهای عضو این سازمانها نیز همصدا و همدرد با ایران هستند و بهراحتی میتوانند در همکاری با ایران این فشارها را خنثی کنند.