افزایش قیمت‌ها از خیلی وقت پیش بر بازار تایر سایه انداخت و منجر به آشفتگی در این بازار شد. تولیدکنندگان تایر نیز هراز گاهی خواستار افزایش قیمت تایر به‌دلیل افزایش هزینه‌هایشان هستند و با نامه‌نگاری روی افزایش قیمت پافشاری می‌کنند.
برای رفع مشکلات بازار تایر سیاست‌گذاری مسئولان فروش تایر از طریق برخی پلتفرم‌هاست. پلتفرم‌هایی همچون کسبینو و تولید ایرانی به سامانه جامع تجارت متصل شدند تا از این پس مردم لاستیک موردنیاز خودرا از این پلتفرم‌ها خریداری کنند.
آشفتگی قیمت‌ها زمینه را برای سوءاستفاده برخی افراد و شرکت‌ها فراهم می‌کنند. یکی از هدف‌گذاری‌های مسئولان صمت نیز این است که با راه‌اندازی این سامانه‌ها دیگر شخصی نمی‌تواند از آب گل‌آلود ماهی بگیرد.
درواقع هدف از راه‌اندازی این سامانه‌ها برای فروش تایر، این است که دست سوءاستفاده‌کنندگان قطع شود و مردم بتوانند از نزدیک‌ترین فروشگاه‌ها با قیمت‌های مصوب، تایر موردنیازشان را خریداری کنند.
مصطفی تنها، سخن‌گوی انجمن صنعت تایر، گفته است که «فروش اینترنتی تایر سواری که در هفته‌های پایانی سال ۱۴۰۱ با همکاری برخی اپلیکیشن‌ها آغاز شده بود، تا شکست قیمت‌ها ادامه خواهد یافت.»
پیگیری‌ها اما نشان می‌دهد که اصناف و کسبه اصفهان با طرح فروش تایر از طریق پلتفرم‌ها مخالف‌اند.
نایب رئیس اتحادیه لاستیک اصفهان به اصفهان‌زیبا می‌گوید: «کسبه با طرح فروش تایر از طریق پلتفرم‌ها موافق نیستند. کسبینو مجوزهای اولیه مانند نماد اعتماد الکترونیکی یا مجوز اتحادیه کسب وکارهای اینترنتی را ندارد و نگرانی‌های جدی در این زمینه وجود دارد.»
جلیل مشکاتی تصریح می‌کند: «در این طرح اعلام شده بود که با واحدهای صنفی تسویه می‌شود. ولی این اتفاق نیفتاده و یا اینکه اگر هم تسویه‌ای شده بیشتر از 10 روز انجام شده است. »
او خاطرنشان می‌کند: «اصناف راغب به انجام این کار نیستند. چون واحد فروششان را باید کامل در اختیار شرکت دیگرقرار دهند و این از لحاظ راهبرد فضای کسب وکار اشتباه است.»
عرضه تایر افزایش یابد
مشکاتی بیان می‌کند: «باوجود ابلاغ این طرح ولی در بدنه جامعه همراهی صورت نگرفته است. مشکل اصلی بازار تایر، کمبود عرضه در بازار است. از این رو تقاضای جدی ما این است که عرضه افزایش پیدا کند تا قیمت‌ها به تعادل برسد.»
نایب رئیس اتحادیه لاستیک اصفهان خاطرنشان می‌کند: «تولیدکنندگان داخلی طی دوسال گذشته در سازمان صمت جلسه گذاشته و تعهد دادند که توان تأمین خودروهایی مانند پژو، پراید و سمند را دارند؛ از این رو سازمان صمت نیز براساس سیاست های حمایت از تولید تعرفه هایی سنگین روی واردات اعمال کردند. به گونه ای که خودروهای سواری با 32درصد حقوق ورودی به اضافه 9درصد ارزش‌افزوده حدود 40درصد حقوق و عوارض پرداخت می‌کنند.»
مشکاتی ادامه می دهد: «تولیدکنندگان داخلی به وعده خود عمل نکردند و نتوانستند نیاز بازار را پوشش دهند. به همین خاطر کمبود عرضه در بازار رخ داده است. از سوی دیگر واردات تایر با مشکلات جدی در بحث تخصیص ارز و تأخیرهای سازمان استاندارد مواجه است.»
او عنوان می‌کند: «اگر عرضه تایر در بازار افزایش یابد بازار به سمت تعادل پیش می‌رود و این مسئله اگر حل شود سایر مسائل نیز حل خواهند شد.»
تولید افت کرد یا تایرها قاچاق شد؟
اوایل مهرماه سال جاری بود که براساس بخشنامه گمرک ایران، صادرات تایر آزاد شد. آمارهای صمت نشان از افزایش تولید تایر می‌دهد. تا جایی که براساس آمار منتشرشده در نه‌ماهه سال گذشته تولید انواع تایر یک‌درصد رشد داشته است.
از سوی دیگر، مطابق با آمارهای رسمی تایرسازان داخلی، ۲۵۹هزار تن انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، باری و اتوبوسی، کشاورزی و ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی را در سال ۱۴۰۰ تولید کردند. همچنین تولیدکنندگان تایر از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، ۱۹۶هزار تن انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، اتوبوسی، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی تولید کردند.
از سوی دیگر، مطابق با آمارهای رسمی تایرسازان داخلی، ۲۵۹هزار تن انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، باری و اتوبوسی، کشاورزی و ماشین‌آلات راه‌سازی و صنعتی را در سال ۱۴۰۰ تولید کردند. همچنین تولیدکنندگان تایر از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، ۱۹۶هزار تن انواع تایر خودروهای سواری، وانتی، اتوبوسی، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی تولید کردند.
مصطفی تنها گفته است که انجمن صنعت تایر ایران چندین بار درخواست داشته که انحصار صادرات تایر فقط در اختیار تولیدکنندگان داخلی باشد و کسی غیر از تولیدکنندگان نتواند تایر صادر کند. زیرا این موضوع به دلیل خرید ریالی و فروش آن با دلار باعث اختلال در بازار داخلی خواهد شد.
باوجود تمام این گمانه‌زنی‌ها کمبود عرضه در بازار تایر بر آشفتگی قیمت‌ها دامن می زند. سازو کار جدید صمت برای توزیع لاستیک نیز در حالی آغاز شده که ساز بازاریان با این طرح ناکوک می زند.
