به گزارش اصفهان زیبا؛ درحالی مردم برای دریافت وام های خرد با مشکلات زیادی از سوی بانک‌ها مواجه شده‌اند که آمارهای رسمی نشان می‌دهد بانک‌ها به خودی‌هایشان وام‌های کلان پرداخت کرده‌اند. شعب بانکی برای پرداخت تسهیلات شرط‌وشروطی همچون نگهداری سپرده طی چندماه نزد بانک و همچنین معرفی چند ضامن رسمی حقوق‌بگیر اعلام می‌کنند و نرخ سود تسهیلاتشان هم بالاست.
متقاضیان وام‌های خرد نیز با مراجعه به شعب بانکی بارها این جمله را از زبان کارمندان بانک‌ها شنیده‌اند که «برای پرداخت وام منابع نداریم!» سخت‌گیری شعب بانکی برای پرداخت وام به مردم در حالی است که منابعشان صرف اعطای تسهیلات به کارمندان و شرکت‌های زیرمجموعه‌شان شده است.
روایت سنگ‌اندازی‌های شعب بانکی
برای حمایت از جوانان و مستأجران کشور، وام‌های ازدواج و ودیعه مسکن مصوب و به بانک‌ها ابلاغ شده است؛ اما وقتی متقاضیان به بانک‌ها مراجعه می‌کنند با رفتارهای سلیقه‌ای بانک‌ها درباره شرایط ضامن معتبر مواجه می‌شوند.
در حالی بانک مرکزی اعلام کرده است که بانک‌ها برای گرفتن تسهیلات خرد تنها به یک ضامن باید اکتفا کنند که هیچ‌کدام از شعب بانکی اصفهان زیر بار چنین ابلاغیه‌ای نمی‌روند.
هیچ‌کدام از بانک‌ها حاضر نیستند برای پرداخت تسهیلات، کارمندی را که پیمانی و قراردادی است، قبول کنند. اگر حقوق دریافتی ضامن کم باشد، به یک ضامن راضی نمی‌شوند و اعلام می‌کنند بسته به درآمد ضامن‌هایی که توسط فرد متقاضی معرفی می‌شود، باید چندین ضامن به بانک معرفی شود.
باوجود اینکه مسکن اصلی‌ترین دغدغه مردم را تشکیل می‌دهد؛ ولی بخش مسکن کمترین سهم را در حوزه تسهیلات بانکی به خود اختصاص داده است. بر اساس آمارها، مسکن و ساختمان در سال 1401 کمترین سهم را در کل تسهیلات بانک‌ها به میزان 6/8 درصد در این سال داشته است. در سال 1402 سهم بخش مسکن از کل تسهیلات بانک‌ها به‌زور به 3درصد می‌رسد که کمترین سهم است.
قانون جهش تولید مسکن برای تقویت و تکمیل پروژه‌های نهضت ملی در سال گذشته در مجلس به تصویب رسید. این قانون بانک‌ها را موظف کرده که ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به بخش مسکن اختصاص دهند؛ اما بررسی‌ها و آمارها نشان می‌دهد که بسیاری از بانک‌های کشور از این وظیفه تخطی کرده‌اند و هیچ تسهیلاتی را در این بخش پرداخت نکرده‌اند و عملا مرتکب تخلف شده‌اند؛ حتی هشدارهای پیاپی و تهدید به مالیات‌ستانی هم نتوانسته آن‌ها را وادار به همکاری با طرح نهضت ملی مسکن کند.
بر اساس قانون، اگر بانک‌ها به این وظیفه تمکین نکنند، باید معادل یک‌پنجم عدد تعهدشده، به سازمان امور مالیاتی جریمه بپردازند. مبالغ این جرائم نیز به صندوق ملی مسکن واریز خواهد شد تا در عرصه‌های ساخت‌وساز مسکن به کار گرفته شود. اما اسماعیلی، مدیرعامل صندوق ملی مسکن هم پیش از این اعلام کرده که هیچ مبلغی از کم‌کاری بانک‌ها به صندوق واریز نشده است.
کم‌کاری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات ساخت مسکن حاکی از آن است که روند ساخت پروژه‌های نهضت ملی مسکن با کندی مواجه شده و همین امر باعث شده که سازندگان ابراز گله‌مندی کنند؛ تا جایی که به‌تازگی دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان کشور در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده، در حال حاضر شاهد آن هستیم که بانک‌ها تسهیلاتی را هم که به‌صورت عمومی در ساختار بانکی برای حوزه مسکن و ساختمان تعریف‌شده از سال گذشته قفل کرده است.
ایجاد موانعی از سوی بانک‌ها سال‌هاست سد راه متقاضیان تسهیلات شده است. فرقی هم نمی‌کند که متقاضی چه نوع وامی باشند؛ مهم جلب رضایت بانک‌هاست و این سخت‌گیری‌ها بدون قانون در شرایطی رخ می‌دهد که بارها مسئولان مختلف همچون نمایندگان مجلس، وزیر اقتصاد و بانک مرکزی درخصوص عدم لزوم آن به شبکه بانکی توصیه کردند و در برخی مواقع هم بخشنامه‌هایی صادر کردند؛ بخشنامه‌هایی که تاکنون عملیاتی نشده‌اند.
رکورددار بیشترین تسهیلات پرداختی به خودی‌ها
مجلس شورای اسلامی در جزء «5» بند «ح» تبصره «16» قانون بودجه سال 1402 دولت را مکلف کرد اطلاعات مربوط به تسهیلات پرداختی به شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها را (شرکت‌هایی که بانک‌ها به هر میزان سهام آن‌ها را دارا هستند) منتشر کند؛ ازاین‌رو بررسی آمارهای جدید تسهیلات پرداختی بانک‌ها به شرکت‌های زیرمجموعه خود نشان می‌دهد تا پایان آذرماه امسال بانک‌های دولتی و خصوصی جمعا ۳۲۱هزار میلیارد تومان وام به شرکت‌های خود پرداخت کرده‌اند.
بانک آینده همچنان رکورددار بیشترین تسهیلات پرداختی به اشخاص مرتبط است. مانده غیرجاری تسهیلات پرداختی این بانک به اشخاص مرتبط که عمدتا مربوط به ایران‌مال است، 85هزار و 367 میلیارد تومان است.
بعد از بانک آینده، رکورد بیشترین تسهیلات پرداختی به اشخاص مرتبط متعلق به بانک‌های شهر، ملل، پاسارگاد، گردشگری، ایران‌زمین و ملت است. بانک‌های خاورمیانه، صنعت و معدن، سپه و کارآفرین کمترین وام را به اشخاص مرتبط خود پرداخت کرده‌اند.
در پایان آذرماه امسال، بانک اقتصادنوین یک‌هزار و 736 میلیارد تومان، بانک دی 7هزار و 357میلیارد تومان، تجارت یک‌هزار و 184 میلیارد تومان، خاورمیانه 445 میلیارد تومان، شهر 73هزار و 449 میلیارد تومان، کارآفرین یک‌هزار میلیارد تومان، کشاورزی یک‌هزار و 619 میلیارد تومان، ایران‌زمین 25 هزار میلیارد تومان، پارسیان دوهزار و 464 میلیارد تومان، پاسارگاد 22هزار و 378 میلیارد تومان، رفاه کارگران 11هزار و 325 میلیارد تومان، آینده 85هزار و 367 میلیارد تومان، سامان یک‌هزار و 649 میلیارد تومان، گردشگری 19هزار و 182 میلیارد تومان، ملت 18هزار و 196 میلیارد تومان، مؤسسه ملل 32هزار و 919 میلیارد تومان، ملی دوهزار و 973 میلیارد تومان، صادرات 9هزار و 414 میلیارد تومان، سینا یک‌هزار و 565 میلیارد تومان، سپه یک‌هزار و 125 میلیارد تومان، صنعت‌ومعدن 335 میلیارد تومان و مسکن 110 میلیارد تومان به اشخاص مرتبط وام داده‌اند.
