به گزارش اصفهان زیبا؛ در طب سنتی ایران، بهار بهعنوان فصل تجدیدحیات شناخته میشود و در این دوره، توجه به تمهیدهای خاص برای حفظ سلامتی و توازن بدن اهمیت دارد. به این نکتهها دکتر حسن اکبری، متخصص آسیبشناسی سلولی، متخصص طب سنتی و عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی اشاره میکند.
تغذیه
در این زمان توازن بدن ضروری است. به دلیل گرمشدن هوا، بهتر است از غذاهای چرب و سنگین پرهیز شود و به سمت غذاهای سبکتر گرایش یافت.
غذاهایی مانند آشهای ساده، بورانی اسفناج، بورانی شبدر و یونجه، کاهو سکنجبین و آش شبدر بهعنوان بهترین و لطیفترین غذاهای ایرانی برای فصل بهار نام بردهشدهاند.
این موادغذایی انرژی و ریزمغذیهای موردنیاز بدن را تأمینمیکنند و مصرف آنها باعث پاکسازی خون و تقویت اعصاب و قوای بدن میشود.
ضمنا مصرف میوهها و سبزیهای تازه به خصوص سبزیهایی مانند یونجه تازه بهاره، ریحان و نعنا برای پاکسازی بدن و تأمین ویتامینها ضروری است.
به عبارت دیگر برنامهریزی برای پاکسازی بدن از سموم و مواد زائد، مانند روزهداری یا مصرف میوهها و سبزیهای تازه، میتواند بسیار مفید باشد.
مصرف غلات و حبوباتی مانند جو، ماش، باقلا و نخود فرنگی نیز از سوی حکمای طب ایرانی توصیه شده است.
شربتهای خنک مانند شربت خاکشیر و آبلیمو با عسل هم میتواند به تنظیم دما و رطوبت بدن کمک کند.
فعالیت بدنی و مراعات فیزیکی
افزایش فعالیتهای ورزشی و انجام حرکتهای ملایم مانند پیادهروی برای تقویت گردش خون و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن مهم است؛ البته از ورزش بیش از اندازه خودداری شود؛ چرا که ورزش زیاد و فعالیت سنگین در این فصل، گرمای زیادی در بدن تولید میکند و باعث حرکت بیشتر اخلاط در بدن میشود.
فعالیت بدنی کم نیز فایدهای برای بدن ندارد؛ ضمنا بهترین زمان ورزشکردن در بهار، یکیدو ساعت بعد از طلوع آفتاب است تا سرمای صبحگاهی تعدیلشده و گرمای میانه روز غلبه نکرده باشد.
افزایش روشنایی روز، تنظیم خواب در اوایل شب و استراحت کافی برای حفظ انرژی بدن نیز ضروری است. درضمن سعی کنید در محیطهای طبیعی و سبز بیشتر زمان بگذرانید تا هم از هوای تازه و هم از زیباییهای طبیعت در این فصل بهرهمند شوید.
تمهیدهای لباس
در فصل بهار، انتخاب لباس مناسب اهمیت ویژهای دارد. برخی از نکتههای مهم درباره لباس بدین ترتیب است:
از لباسهایی با پارچههای نازک و تنفسپذیر مانند کتان استفاده کنید تا از گرما و رطوبت جلوگیری شود.
تمهیدهای خاص برای انتخاب رنگهای روشن و شاد، نه تنها به زیبایی ظاهری کمک کرده، بلکه احساس خوشایندی را نیز منتقل میکند.
لباسهایی که به راحتی لایه لایه میشوند، مناسب هستند. میتوانید از بلوز نازک زیر یک ژاکت استفاده کنید.
انتخاب کفشهای راحت و مناسب برای پیادهروی و فعالیتهای خارج از منزل نیز از اهمیت فراوانی برخوردار است.
از کلاه و عینک آفتابی برای محافظت در برابر آفتاب هم استفاده کنید.
لباسهای خود را متناسب با برنامهها و فعالیتهایتان انتخاب کنید؛ مثلا لباسهای ورزشی و آزاد را جهت فعالیتهای بدنی و لباسهای رسمیتر را برای دیدوبازدید قرار دهید.
خونگیری
در طب سنتی ایرانی، بهویژه بر اساس آموزههای حکمایی مانند ابنسینا، جرجانی و رازی، زمان اهدای خون (چه به صورت حجامت و چه فصد یا حتی خونگیری معمول) بسیار مهم است.
اما حجامت با توجه به مزاج فصلها تنظیم میشود؛ از این نظر، بهار بهترین فصل برای خونگیری شناخته شده است.
جالب است بدانید که طبق بررسیها، حجامتکردن از سکتههای قلبی و مغزی و ایجاد لخته در اندامهای مختلف بدن پیشگیری میکند.
درواقع، حجامت از روشهای درمانی مهم در طب سنتی ایرانی است که بهمنظور بهبود سلامت و تعادل بدن انجام میشود.
حجامت در فصل بهار، با توجه به تغییرات آبوهوایی و افزایش فعالیتهای فیزیکی، میتواند فواید خاصی داشته باشد.
از آنجایی که طبیعت در حال تجدیدانرژی و جوانهزنی است، حجامت میتواند به عنوان یک روش سمزدایی به بدن کمک کند تا با این تغییرات هماهنگ شود.
به عبارت دیگر، بهار با تعادل یا مزاج گرم و تر همراه است؛ ازاین رو حجامت میتواند به تنظیم تعادل بین گرمی و سردی در بدن کمک کرده و از بروز بیماریهای فصلی جلوگیری کند.
بهتر است بدانید در زمستان به علت سردی هوا و کمتحرکی، مواد زائد در بدن جمع میشود. با گرمترشدن هوا در بهار، این مواد به سمت سطح بدن حرکت میکنند.
با این اوصاف خونگیری کمک میکند این فضولات دفع شده و از بروز بسیاری از بیماریها پیشگیری شود؛از جمله اینکه در بهار، ممکن است غلظت خون در بدن افزایش یابد؛ در این صورت حجامت به کاهش غلظت خون کمک میکند و جریان خون را بهبود میبخشد.
ضمنا در بهار، طبیعت گرمتر میشود و بدن هم تمایل به گرم و رطوبتیشدن دارد. خونگیری میتواند از شدت گرمی بکاهد و تعادل حرارتی بدن را حفظ کند.
همچنین حجامت میتواند باعث تنظیم سیستم ایمنی بدن شود و فرد را در برابر بیماریهای فصلی و آلرژی و بیماریهای پوستی مثل کهیر و اگزما، دُمل، جوش، خارش و نیز تبهای بهاری و سنگکلیه محافظت کند.
این روش به بهبود گردش خون و اکسیژنرسانی به بافتها هم کمک میکند و میتواند انرژی و نشاط را در افراد افزایش دهد. این شیوه درمانی برای افرادی هم که دچار سنگینی، خوابآلودگی و بیحالی هستند، مفید است.
نکته دیگر اینکه با دفع مواد زائد از بدن، روح آرامتر شده و خواب راحتتر میشود. فراموش نشود که حجامت میتواند تأثیر مثبتی بر سیستم عصبی داشته باشد و به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
نکته
مشاوره با یک پزشک متخصص در طب سنتی یا یک حکیم مجرب طب سنتی الزامی است تا اطمینان حاصل شود که این روش برای فرد مناسب است؛ درضمن به این نکته توجه شود که حجامت باید توسط فرد مجرب و با روش بهداشتی صورت گیرد.
این روش درمانی میتواند به همراه رژیم غذایی سالم و سبک زندگی مناسب اثرات بسیار مثبتی بر سلامت داشته باشد.