به گزارش اصفهان زیبا؛ شنبه گذشته بنا به دستور دولت، ساعات کاری کارکنان تغییر یافت و مقرر شد که از ساعت 6 تا 13 در محل کار خود حاضر شوند. تغییر ساعت در حالی رخ داد که پیش از این دولت لایحه دوفوریتی تغییر ساعات رسمی کشور و اجازه دولت برای آن را به مجلس ارسال کرد؛ اما مجلس با فوریت این لایحه موافقت نکرد و این لایحه دولت در دستور کار عادی مجلس قرار گرفت. گفته می‌شد که تغییر ساعت در فصل گرما می‌تواند به کاهش مصرف انرژی، آن هم در روزهایی که ناترازی بیداد می‌کند و در بسیاری از شهرهای کشور روزانه حداقل دو ساعت برق قطع می‌شود، کمک زیادی کند. این‌گونه که شرکت مدیریت شبکه برق ایران اعلام کرده بود، در صورت تغییر ساعت رسمی کشور به ساعت تابستانی، به این معنا که ساعت رسمی کشور یک‌ساعت به جلو کشیده شود و در ابتدای پاییز به جای خود بازگردد، حدود 1000 مگاوات در مصرف برق زمان پیک صرفه‌جویی خواهد شد؛ اما با موافقت‌نکردن مجلس با فوریت اجرای این طرح، تغییر ساعت رسمی که با طرح مجلس قبل از ابتدای سال 1402 متوقف شده بود، به آغاز فصل گرم امسال هم نرسید؛ اتفاقی که باعث تغییر ساعت کاری کارکنان دولت از شنبه گذشته شد.
دری که همیشه بر یک پاشنه می‌چرخد!
اگرچه پیش از این گفته شده بود که تغییر ساعت کاری از نیمه خردادماه اتفاق خواهد افتاد؛ اما حالا به نظر می‌رسد گرمای زودرس و افزایش بی‌سابقه دمای هوا و ناترازی باعث شد تا وزارت کشور زودتر دست‌به‌کار شود و با ابلاغ مصوبه از کارمندان بخواهد تا ساعت 6 صبح در محل کار خود حاضر شوند. این اولین باری نیست که گرما و مصرف بی‌رویه انرژی باعث تغییر ساعت کاری کارکنان می‌شود؛ بلکه در سال گذشته نیز این اتفاق رخ داد تا نشان دهد در همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد و قرار نیست اقدام جدیدی صورت بگیرد.
این موضوع، اما باعث نارضایتی برخی از کارکنان شده است؛ چراکه بسیاری از آن‌ها می‌گویند حاضرشدن در محل کار در ساعت 6 صبح برای آن‌ها بسیار سخت و طاقت‌فرساست و باعث پایین آمدن بهره‌وری آن‌ها می‌شود.
«ندا» یکی از همین افراد است؛ زنی 29ساله که ماشین شخصی ندارد و هر روز مسیر خانه تا محل کارش را با اتوبوس یا مترو طی می‌کند. او می‌گوید: «تا پیش از این به دلیل اینکه خودم خودرو نداشتم و فاصله خانه تا محل کارم تقریبا دور بود، حدود یک ساعت و ربع در مسیر بودم؛ مثلا برای اینکه ساعت 7:30 سر کار باشم، حدود ساعت شش تا شش‌ونیم از خانه بیرون می‌زدم؛ اما حالا باید حدود 4:45 تا 5 راه بیفتم تا شش به اداره برسم!»
او می‌گوید که با توجه به اینکه شب‌های تابستان کوتاه است، فرصتی برای استراحت پیدا نمی‌کند و مدام باید استرس این را داشته باشد که به‌موقع به محل کارش برسد: «حدود نیم‌ساعت نیز باید برای آماده‌شدن وقت بگذارم و همه این‌ها باعث می‌شود تا صبح‌ها با انرژی پایین و خسته و خواب‌آلود بر سر کارم حاضر شوم. این موضوع باعث می‌شود تا نتوانم کارهایم را درست‌وحسابی انجام دهم؛ چراکه واقعا بیدارشدن از خواب این موقع صبح، کار آسانی نیست.»
«ناهید» نیز که از این موضوع گلایه دارد، می‌گوید: «تا پیش از تغییر ساعت، خودم بچه‌هایم را به مدرسه می‌رساندم و بعد راهی کار می‌شدم؛ اما حالا چون حدود ساعت 5 صبح باید راه بیفتم، نمی‌توانم آن‌ها را توی خانه تنها بگذارم. مجبورم آن موقع صبح بچه‌هایم را به خانه مادرم ببرم تا ساعت 7:30 آن‌ها را به مدرسه برساند و بعد خودم راهی محل کارم شوم. این موضوع باعث می‌شود تا کودکانم خواب‌زده شوند و روز خود را با کسالت طی کنند؛ ضمن اینکه زحمت بردن آن‌ها به مدرسه نیز به گردن مادرم می‌افتد و او هم به خاطر من درگیر می‌شود. از طرف دیگر، مجبورم هرروز اسنپ بگیرم تا به‌موقع برسم که این هم هزینه زیادی را در ماه به من تحمیل خواهد کرد.»
«احسان» کارمند بانک است و می‌گوید
سختی و عدم بهره‌وری در آن موقع صبح به کنار؛ اما مسئله این است که تنها تعداد اندکی از ارباب‌رجوع‌ها حاضر می‌شوند ساعت 6 صبح برای انجام کارهای بانکی خود به بانک مراجعه کنند:
«به خاطر همین مجبوریم حدود دوساعتی را بیکار بمانیم تا کم‌کم سروکله ارباب‌رجوع‌ها و مشتری‌ها پیدا شود و بتوانیم کار آن‌ها را راه بیندازیم.» البته در این میان برخی از کارمندان نیز از این اتفاق استقبال می‌کنند و معتقد هستند می‌توانند ساعات بیشتری را در کنار خانواده و فرزندان خود طی کنند.
«رعنا» یکی از این افراد است. می‌گوید: «چون فاصله خانه تا محل کارم کم است، مشکلی برای من پیش نمی‌آید؛ ضمن اینکه بچه‌هایم بزرگ هستند و می‌توانند بعد از خارج‌شدن من از خانه، خودشان به مدرسه بروند. از آن‌طرف، زودتر به خانه برمی‌گردم و وقت بیشتری می‌توانم برای آن‌ها بگذارم؛ ضمن اینکه با توجه به گرمی هوا به نظر من صبح زود از خانه خارج‌شدن، کمتر آدم را اذیت می‌کند.»
دردسرهایی با طعم کارمندی!
حالا تغییر ساعت قطعی شده و اگرچه برخی از کارمندان با این اتفاق دچار دردسر شده‌اند؛ اما چاره‌ای جز تبعیت از این مصوبه ندارند. آن‌طور که رسانه‌ها گزارش داده‌اند، با تغییر ساعات کاری ادارات، میزان صرفه‌جویی حاصل‌شده از این تصمیم، حدود 300 مگاوات برآورد می‌شود؛ چراکه اولا این تصمیم فقط برای ادارات دولتی اجرا خواهد شد و بیش از 70درصد ادارات کشور، غیردولتی هستند. از سوی دیگر، همان ادارات دولتی نیز برای اتمام ساعت کاری در ساعت 13، مورد نظارت قرار نمی‌گیرند و ادارات متعددی، بعد از ساعت 13 نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
آن‌طور که رسانه‌ها گزارش داده‌اند، در صورت تغییر ساعت رسمی کشور، شروع فعالیت‌های کاری همه مردم، در ادارات دولتی و غیردولتی و حتی در منازل، مغازه‌ها و همه بخش‌های کشور، یک ساعت زودتر بود و به‌همان نسبت از روشنایی روز و ساعات غیرگرم روز، بهره بیشتری گرفته می‌شد. درواقع دولت و مجلس، صرفه‌جویی حدودا 1000مگاواتی تغییر ساعات رسمی کشور را با صرفه‌جویی حدودا 300 تا نهایتا 500مگاواتی تغییر ساعات ادارات عوض کرده‌اند؛ آن هم در تابستان سالی که شدیدترین ناترازی سال‌های اخیر را در پیش داریم. البته وزارت نیرو امیدوار است با رعایت صددرصدی تغییر ساعات ادارات، توسط ادارات دولتی و خصولتی و خاموش‌شدن وسایل سرمایشی تمامی ادارات رأس ساعت 13، میزان تأثیر این اقدام در کاهش مصرف برق پیک تا 1500 مگاوات هم برسد؛ که به‌نظر می‌رسد این امیدواری، بسیار خوش‌بینانه است. البته برخی نیز معتقد هستند تغییر ساعت مشکل‌گشا نخواهد بود.
به گفته سیدهاشم اورعی، رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی ایران به رسانه‌ها تغییر ساعت مثل آسپرین برای درمان بیماری‌های سنگین است؛ به اندازه‌ای بی‌تأثیر که نمی‌تواند مشکل اصلی را حل کند. با وجود اینکه تغییر ساعت میزان مصرف انرژی را تا حدودی کاهش می‌دهد؛ اما این تغییرات ناچیز است و برای حل ناترازی انرژی در ساعات اوج مصرف بی‌تأثیر خواهد بود. اورعی پیشنهاد کرد دولت باید در این زمینه برنامه‌ریزی هوشمندانه‌تری انجام دهد؛ مانند تعرفه‌گذاری صحیح و ایجاد انگیزه‌های اقتصادی برای کاهش مصرف برق.
مدیریت انرژی به معنای قطع برق در ساعات اوج مصرف نیست؛ بلکه باید برنامه‌ای اجرا شود که مصرف‌کنندگان خود به‌دنبال مصرف بهینه بروند. در این میان اما مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارش‌های خود تغییر ساعت را به‌عنوان ابزاری مؤثر برای کاهش فشار بر شبکه برق در ساعات اوج مصرف معرفی کرده است.
