در باب ضرورت و اهمیت هیئت‌های دانش‌آموزی

اینجا فرزندانمان میزبان ما هستند

اینجا نیازی به درس‌نامه و برنامه‌ریزی نیست تا بچه‌ها ایمانشان رشد کند و نسبت به بقیه ایثار و ازخودگذشتگی نشان بدهند. هیئت دانش‌آموزی یک بستر قوی رشدی است در متن زندگی واقعی!

تاریخ انتشار: ۱۰:۰۸ - چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۴
مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه
اینجا فرزندانمان میزبان ما هستند

به گزارش اصفهان زیبا؛ اینجا نیازی به درس‌نامه و برنامه‌ریزی نیست تا بچه‌ها ایمانشان رشد کند و نسبت به بقیه ایثار و ازخودگذشتگی نشان بدهند. هیئت دانش‌آموزی یک بستر قوی رشدی است در متن زندگی واقعی!

هنوز که هنوز است، هرسال که به هیئت و روضه می‌روم خاطره‌های سال‌های کودکی‌ام زنده می‌شود که در کنار بزرگ‌ترها برای چای روضه قند تعارف می‌کردیم و در شلوغ‌کاری‌های کشیدن غذا، ناخنک می‌زدیم و هنگامی‌که همه با نوای مداح، سینه می‌زدند و گریه می‌کردند، کنجکاوانه آن‌ها را نگاه کرده و سعی می‌کردیم شبیه بزرگ‌ترها رفتار کنیم و ضرب سینه‌زدن را با ضرب‌آهنگ نوحه‌های مداح هماهنگ کنیم.

هیئت؛ فرصتی برای مسئولیت‌پذیرشدن

از طرفی، با کم‌رنگ‌شدن روضه‌های خانگی و شکل‌گیری هیئت‌های بزرگ و از طرف دیگر، تغییر نقش‌های والدفرزندی و کم‌رنگ‌شدن برخی نقش‌های فرزندان که امکان برخی تجربه‌ها را از ایشان در محیط خانه گرفته و آن‌ها را به مصرف‌کنندگان تمام‌عیاری بدل کرده که در خانه و مدرسه همه چیز برای درس‌خواندن ایشان آماده است و بیشتر از حقوق فرزندان صحبت می‌شود تا وظایفی که در روابط متقابل خویش دارند و مسئولیت‌هایی که باید تحمل کنند، ایجاد بستری‌هایی که کودکان و نوجوانان بتوانند مسئولیت قبول کنند و کارهایی را بر عهده بگیرند و احیانا به ارزیابی نقاط مثبت و منفی رفتار خویش بپردازند و به فکر بهبود عملکرد خود باشند، ضروری می‌نماید و هیئت‌های دانش‌آموزی یکی از مهم‌ترین بسترهایی است که می‌تواند اهداف تربیتی ما را در این زمینه پیش ببرد.کانون‌های فرهنگی مختلف و برخی از مدارس در این سال‌های اخیر هیئت‌های دانش‌آموزی تأسیس کرده‌اند و به این نحو کارها را بر دوش دانش‌آموزان می‌گذارند و آنچه سال‌های گذشته در روضه‌های خانگی و هیئت‌های خانوادگی برای کودکان و نوجوانان رخ می‌داد، به نحو تنظیم‌شده‌تر و شایسته‌تری انجام می‌پذیرد.

گرایش به امور دینی با خاطره‌های خوش‌ هیئت

اما مهم‌ترین اتفاقی که باید در چنین هیئت‌هایی رخ بدهد، ایجاد خاطره خوب از مناسک شیعی و رفتارهای مذهبی است. ما آدمیان درگیر خاطره‌های خوب و بد گذشته خود هستیم و خاطره‌ها ازآن‌جهت که بااحساس و شناخت ما رابطه دارند، توانایی بیشتری در کنترل و جهت‌دهی رفتار ما دارند و مقطع دبستان و مخصوصا متوسطه اول ازاین‌جهت، اهمیت بیشتری دارند. افراد در سنین نوجوانی به‌اصطلاح در مرحله تعلیق هویت هستند؛ یعنی آنچه را از گذشته در بستر خانواده آموخته‌اند، محل سؤال و تردید قرار می‌دهند و باتوجه‌به آنچه از جمع دوستان و جامعه دریافت می‌کنند در حال طرح‌ریزی جورچین هویتی خویش‌اند و اگر در این مرحله حساس ما بتوانیم خاطره‌های خوشایند و مثبتی برای فرد رقم بزنیم، احتمال گرایش او به امور دینی در آینده را نیز تا حد خوبی فراهم کرده‌ایم.

هیئت دانش‌آموزی؛ یک کار تربیتی تمام‌عیار

نکته مهم دیگری که باید دقت کرد، انتقال معارف دینی متناسب با سطح درک و فهم مخاطب است. در این یادداشت درصدد آسیب‌شناسی این پدیده نیستیم؛ ولی تنها هدف ما نباید ایجاد یک حس خوب باشد.

هیئت و مراسم دانش‌آموزی هدف بالاتری را نیز دنبال می‌کند. معارف دینی باید متناسب با نیاز مخاطب و سطح رشدی او مطرح شود. انتقال معارف بلند عاشورا نیز از این قاعده مستثنا نیست. از طرفی، روضه و مرثیه نیز باید متناسب با کشش مخاطب طرح شود.

درست است که برخی هیئت‌های دانش‌آموزی مخاطب عام دارد و ممکن است والدین نیز در جلسه حضور داشته باشند، اما باید توجه کرد که مخاطب اصلی خود بچه‌ها هستند و مداح و روضه‌خوان باید مراقب این نکته نیز باشد که مبادا به‌اصطلاح آن‌قدر روضه باز باشد که القای ترس کند و تصویرسازی‌های ذهنی نوجوان از آنچه مداح می‌گوید استرس‌زا بشود.هیئت دانش‌آموزی خودش یک کار تربیتی تمام‌عیار است. هدفش خدمت به شیعیان و عزاداران حسینی است.

جهت‌گیری‌اش در راستای رضایت اهل‌بیت علیهم‌السلام و اقامه امر توحید است. در هیئت کسی از سختی کارها گلایه نمی‌کند و همه به‌نوعی در تلاش‌اند تا بار مراسم زمین نماند، کسی خودش را نمی‌بیند و کسی به خود دعوت نمی‌کند. از کسی که دم در خوشامد می‌گوید تا کسی که چای می‌ریزد تا سخنران و مداح همه‌وهمه خود را زیر بیرق اباعبدالله(ع) تصور می‌کنند. اینجا نیازی به درس‌نامه و برنامه‌ریزی نیست تا بچه‌ها ایمانشان رشد کند و به بقیه ایثار و ازخودگذشتگی نشان بدهند؛ هیئت دانش‌آموزی یک بستر قوی رشدی است در متن زندگی واقعی!

فرصتی که در هیئت هست؛ اما در مدرسه نه

اینکه دانش‌آموز در کنار بزرگ‌ترها برای انجام کارها تلاش کند و ببیند که مربیان و معلمان او از چند ماه قبل از محرم به فکر برنامه‌ریزی هستند و چگونه به تک‌تک جزئیات مراسم از قبل فکر کرده‌اند و بعد از مراسم جلسه ارزیابی می‌گذارند و در کمال احترام و صمیمیت نقاط ضعف یکدیگر را به هم تذکر می‌دهند و همه تلاش می‌کنند تا پرچم اباعبدالله بالا بماند، حاوی مهم‌ترین نکته‌های کار تشکیلاتی و مدیریتی است، نکته‌هایی که شاید هیچ‌گاه فرصت بیان آن در مدرسه پیش نیاید و اتفاقا بیش از هر موضوع دیگری موردنیاز آینده این دانش‌آموزان خواهد بود.