او بر فراز بلندترین نقطه باغ که میایستاد، در یک نمای تام و تمام، کوه و جنگل و دریا و شهر سلطنتی و باغ پارسی را نظاره میکرد و حالا بعد از 420 سال، در یک پاییز عجیب به دیدار پنجمین باغ پارسی میراث جهانی بشر میروم تا نماها و روایتهایی از این باغ را ببینم و بشنوم؛ بلکه بتوانم بخشی از شکوه گذشته و اعجاز و ایجاز معمارانهاش را درک کنم. از شهری که شاهعباس کبیر و معماران خوشذوق دوران، نقشجهان و جواهرات دولتخانه صفوی را برایش به یادگار گذاشتند، به شهری میروم که شاهعباس در موطن مادریاش از نو ساخت تا به تعبیر برخی از جهانگردان و تاریخ نویسان، «اصفهان» شمال باشد؛ شهری بندری با باغ و بناهای زیبا و صدالبته باغ پرشکوه عباسآباد که نامش در کنار هشت باغ دیگر در پرونده باغهای پارسی به ثبت جهانی رسیده است، باغی که به روایت مصطفی شریفی، کارشناس مجموعه، میراثش در پایان دوران حکومت صفویان به اصفهان منتقل شد، متروک ماند و به زیر تلی از خاک رفت تا اینکه ربع قرن پیش، به مدد باستانشناسی کمکم هویدا و به میراث جهانی بشر بدل شد.
اصفهانی که میبینید فقط پوستهای از اصفهان واقعی است. برای پی بردن به ژرفای این کهنشهر پارسی یکی از بهترین و جذابترین کارها، خواندن سفرنامههای تاریخی است و مخصوصا در این دوران که کمتر میتوانیم به گردشگری شهری تشویقتان کنیم و بیشتر باید از همه شما عزیزان بخواهیم که گردشگری را از خانه پی بگیرید، اتفاق خوب میتواند این باشد که دعوتتان کنیم به سفر مجازی به اصفهان نامرئی!
«باید صد چشم داشته باشید تا بتوانید تنوع بیمثال جلال و جبروت هشتبهشت»، این کاخ «فرحانگیز و مطبوعتر از مجللترین کاخهای ممالک اروپایی» را دریابید؛ این روایت انگلبرت کمپفر، جهانگرد آلمانی، است از باغ بلبل و کاخ هشتبهشت؛ یکی از معدود کاخهای دولتخانه صفوی اصفهان که تخریب نشد و به یادگار برایمان ماند تا مفهوم واقعی «زندگی» را وقتی به ملاقاتش میرویم، درک کنیم. در دومین روز از هفته گردشگری از همه شما که دل در گرو «زندگی» و «زیبایی» دارید، دعوت میکنیم این مطلب را بخوانید و به دیدار یکی از زیباترین میراث تاریخی اصفهان بروید. ایده و پیشنهاد ویژه سرویس میراث و گردشگری روزنامه اصفهان زیبا این است که کاخ هشتبهشت به مقصد گردشگری شبانه اصفهان تبدیل شود؛ چراکه اوج زیبایی این بنا را در شب و با نورپردازی ویژه میتوان درک کرد و مهمتر آنکه این کار هم اتفاق ویژهای در گردشگری اصفهان است (به اتصال پیادهراه چهارباغ و میدان نقشجهان به عنوان دو مقصد گردشگری شبانه منجر میشود) و هم به حفاظت بهتر از بنا کمک خواهد کرد.
یکشنبه، ششم مهرماه، روز جهانی گردشگری است. هر سال شعار «رایگان موزه ببینید» را میشنویم و به این مناسبت هدیهای به مردم که اصولا هم کمتر به موزه و بناهای تاریخی سر میزنند، داده میشود. توصیه سرویس میراث و گردشگری روزنامه اصفهان زیبا این است که امسال با توجه به اوضاع کرونا که دوری از هرگونه تجمع را لازم میدارد و البته وضعیت بد درآمدهای موزهها و بناها طی هشت ماه اخیر، این شعار را نادیده بگیرید و یکشنبه به موزهها و بناهای تاریخی سر نزنید؛ اما اگر از جمله شهروندان کمدرآمد هستید و به خصوص، فرزندان کودک، نوجوان و جوان دارید یا خودتان در یکی از این سه گروه سنی هستید، با حفظ پروتکلهای بهداشتی، از فرصت دیدن رایگان موزه استفاده کنید؛ چرا که به هیچ وجه نباید دیدن و آموختن از میراث فرهنگی و هنر را از دست بدهید.
اجاره خانه به جای رزرو هتل یا آنطور که خارجیها میشناسند، ایربیانبی (of AirbnbHome-sharing) حالا با ورود کرونا با چالشهای تازهای روبهرو شده است. متخصصان حوزه گردشگری میگویند احتمالا تغییرات گستردهای در این حوزه رخ خواهد داد و البته نه فقط کرونا که روند رو به رشد علاقهمندشدن افراد به حوزه گردشگری و بروز گردشگری انبوه (Overtourism) هم یکی دیگر از دلایل این تغییر خواهد بود. مردم از اینکه مدام در فضاهای توریستی وقت بگذرانند و زیر نظر دوربینهای مداربسته اماکن مختلف و در میان انبوه جمعیت گردشگران مشغول عکاسی و فیلمبرداری و تماشا باشند، خسته شدهاند و بیشتر از قبل به فاصله اجتماعی روی آوردهاند و البته که کرونا مزید بر علت هم شده است.
محدودیت «گاهی» خلاقیت میآورد؛ مثلا حالا که کرونا چوب لای چرخ صنعت گردشگری شده، مسئولان یک مجموعه گردشگری در شرق قاره آمریکا مدرسه-هتلها را راهاندازی کردهاند تا خانوادههای خسته از قرنطینه را تسلی ببخشند و تازه، شماری کسب و کار بر اساس ایده مدرسه-تعطیلات (schoolcation) در کنار تعطیلات (vacation) به وجود آمده است؛ اما از سوی دیگر، در ایران مصادف با روز جهانی گردشگری، هیچ اتفاق خاصی در این حوزه قرار نیست رقم زده شود؛ فقط مثل همیشه اعلام شده که ششم مهرماه، روز جهانی گردشگری، بازدید از بناها و موزههای میراث فرهنگی رایگان است!.
ترکیه این روزها بسیار برای ایرانیان اهل گردشگری خبرساز شده است؛ از یکسو، خبر بازگشایی مرزهای این کشور به روی ایرانیان و برقراری پروازها حسابی امیدوارکننده است و از سوی دیگر، برگزاری جشنواره موسیقی عرفانی قونیه بهصورت آنلاین و با حضور پررنگ هنرمندان ایرانی اتفاق خوبی است که آغازین روزهای پاییزی را گرم و متفاوت میکند؛ نکته جالبتر اینکه شهریورماه سال گذشته مدیر فرهنگ و توریسم قونیه، عبدالستار یارار، دو روزی همزمان با سیودومین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان اصفهان، مهمان این شهر بود و ضمن دیدار از جاذبههای میراث و گردشگری اصفهان با علیرضا تابش، دبیر جشنواره و محمد عیدی، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصـفـهان، هـم جلساتی در راستـای همکاریهای متقابل برگزار کرد.
اصفهان را چطور به مهمانانمان نشان دهیم که بیشتر تأثیرگذار باشد؟ جوابهای بسیاری به این سوال میتوان داد که به زمان، نحوه ورود و نوع شخصیت و کسوت مهمان بستگی مستقیمی دارد. نکته جالب اینکه این سوال چندان تازه نیست و ردپای تامل در این موضوع را میتوان در سفرنامههای تاریخی جست و جو کرد. یکی از سفرنامههایی که کمتر به آن پرداخته شده، متنی است به قلم کنت ژولین دوروششوار (Julien Comte de Rochechouart) که درآغاز سده نوزدهم میلادی (دوران سلطنت ناصرالدین شاه) از جانب دولت فرانسه به ایران اعزام شد و دقیقا در روز 29 سپتامبر (هفتم مهرماه) به اصفهان وارد شد. او 17 روز در اصفهان مانده اما این مدت را بسیار کم میداند.
اصفهان مـوضوع هشتمین لایو اینستاگرامی مدیر موزه ملی ملک بود. رضا دبیرینژاد در مجموعه «چایخوانی» هر بار به سراغ مهمانانی از نقاط مختلف ایران میرود و گفتوگوهای بیستدقیقهای با موضوعهای گوناگون در حوزه میراث فرهنگی، صنایعدستی، گردشگری و… تدارک میبیند. اولین مهمان این رویداد آنلاین، نسیم زند، مدیر اقامتگاه بومگردی حوضک، بود که به موضوع «پرسهزنی و گردشگری» پرداخت. چایخوانی هشتم با روایتی از تأسیس اولین اقامتگاه بومگردی در شهر اصفهان آغاز شد؛ نسیم و بابک، یکی از تهران و دیگری از شهرکرد، در اصفهان باهم آشنا شدند و تصمیم گرفتند در همین شهر هم زندگی مشترکشان را آغاز و حوضک را هم تأسیس کنند؛ اقامتگاهی در نزدیکی مسجد جامع عتیق اصفهان، میراث جهانی بشر.
اپیدمی کرونا چوب بزرگی لای چرخ گردشگری جهان بود، اما مقاصدی هم بودند که دقیقا به دلیل کسادی گردشگری، از خاک بلند شدند و در میان بزرگان گردشگری، سری میان سرها درآوردند! اگر از تهران خط مستقیم فرضی به سمت غرب دنیا بکشید، به جنوب اسپانیا و شمال مراکش که میرسید، مقصدی هست به نام گیبرالتر که ناگهان شهره عشاق جهان شده است. چطور؟! در ادامه ماجرای این مقصد عجیب را از زبان خبرنگار نیویورک تایمز بخوانید؛ مقصدی که در اسپانیاست اما متعلق به بریتانیا و خارج از اتحادیه اروپا محسوب میشود و حالا پر از گردشگران اروپایی و آمریکایی مشغول گذراندن ماه عسل شده است.
درِ فلزی مقبره پژوهشگر غیرایرانی و همسرش که نتایج سالها تحقیق و مطالعهشان در تاریخ هنر ایران بینظیر است، گشوده شد تا در سالگرد فوت پروفسور پوپ، بعد از سالها مقبره او و همسرش آبوجارو شود. این مقبره را البته حالا میتوان جزو میراث فرهنگی اصفهان و یک مقصد گردشگری ایرانشناسی محسوب کرد؛ آنهم در جوار پل خواجوی اصفهان، یکی از زیباترین پلهای جهان. این رخداد به درخواست روزنامه اصفهانزیبا و با همکاری اداره خدمات شهری منطقه 3 اصفهان انجام شد و توجه شهروندانی را هم که به قصد پیادهروی صبحگاهی به این پارک آمده بودند، حسابی جلب کرد.
میزبانی اصفهانی، وزیر سوئیسی را به سفیر گردشگری ایران بدل کرد؛ آیا عمر این گزاره، در حد همین 24 است یا ما میتوانیم کاری کنیم که تولید محتوای گردشگری صورت گرفته پیرامون سفر وزیر امور خارجه سوئیس به اصفهان عمر و دامنه اثرگذاری بیشتری داشته باشد؟ پاسخ به این سؤال روشن است؛ حتما میدانیم و همه باید تمام تلاشمان را در هر حدی که از دستمان برمیآید انجام دهیم تا این سفر را به برگ برنده و کورسوی امید گردشگری اصفهان و ایران در دوران تاریک کنونی تبدیل کنیم.