محمد جواد نصیری
خبرنگار
آرشیو مطالب منتشر شده
بافت فرسوده؛ آغوشی ناامن برای کودکان
امروزه با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی و در پی آن تسریع ساخت‌وسازهای خارج از قــاعــده و همچنین بی‌توجهی به بازآفرینی بافت‌های تاریخی و فرسوده در برخی مراکز شهری، این بــخـش‌ها به حوزه‌هایی ناامن برای زیستن تبدیل شده‌اند.
کودکان قائمیه چه می‌خواهند؟
باوجوداینکه رشد فناوری و توسعه شهرها با خدمات بسیار زیادی برای نسل‌های مختلف همراه بوده، اما این توسعه پیامدهای منفی نیز به همراه داشته است. وقتی به گذشته نه‌چندان دور می‌نگریم، مشاهده می‌کنیم که باوجود عدم دسترسی به امکانات و خدمات شهری یا دراختیارداشتن فضاهایی مخصوص اقشار مختلف جامعه، به‌ویژه کودکان، شادابی و پویایی در میان این افراد که آینده‌سازان جامعه هستند، بیشتر به چشم می‌خورده است.
گردشگری معماری بین چهارطاقی‌های باستانی
کاوش در میان بناهای باستانی در همه حال نکات جالب‌توجهی را برای گردشگران در پی داشته است. در متن امروز تلاش شده با معرفی آتشکده‌های ایرانی، مسیری باستانی برای گردشگران معرفی و با مرور این بناها اهمیت عصر ساسانی در تاریخ معماری ایرانی خاطرنشان شود؛ آشنایی با جایگاه‌های «سه آتش مقدس»، تماشای چــهـــارطـــاقـــی‌هــای «قـــصـــرشــیــریــــن»، «جولـیـان»، «شیرکوه» و «بازه هــور» و قرارگـیـــری بــنـاهـــای اســلامـــی در کــنــــار «چهارطاقی نطنز»، مسیر گردشگری امروز ما را شکل داده‌اند.
سفر به مدارس ایرانی از غیاثیه تا چهارباغ!
شوق به گردش در سرزمین علم و دانش و پیمایش مسیری برای کسب دانش ساختمانی مدارس ایرانی و آشنایی با بهترین این نمونه‌ها، شناخت منطقه باستانی «گندی‌شاپور»، آشنایی با فضاهای مدرسه از «حجره» تا «مدرَس»، کشف رموز مدرسه «خان شیراز»، تماشای زیبایی‌های مدرسه «غیاثیه خرگرد» و ویژگی‌های ساخت مدرسه «آقابزرگ کاشان» سبب شد تا مسیری جذاب را برای گردشگری معماری این هفته معرفی کنیم.
زیر‌و‌بم بازارهای تاریخی
تجارت در طول تاریخ ایران و در میان گردشگران جهانی همیشه جریانی منصفانه داشته است که معماری بازارها بی‌تردید نقش مهمی در شکل‌گیری این جریان ایفا کرده است. آشنایی با بازار صفوی «میدان نقش‌جهان»، بازار زندی «شهر شیراز»، بازارهای قجری از جمله «بازار تهران»، کهن‌ترین بازار ایرانی یعنی «بازار علاء‌الدوله» و «بازار تبریز» و شناخت جزئیات بازار ایرانی مسیر گردشگری معماری ویژه‌ای است که امروز در این صفحه می‌خواهیم درباره‌اش با شما صحبت کنیم.
چشم‌‌نوازهای رنگین
پوشاندن نماهای داخلی و خارجی ابنیه به وسیله کاشی‌کاری، هنری است که گردشگران را به‌سوی خود جذب کرده است. آشنایی با این هنر چشم‌نواز و مطالعه تاریخچه آن، مسیری رنگین برای سفری از منطقه باستانی شوش به سمت آرامگاه‌های مشاهیر ایرانی معرفی می‌کند. تزیینات چند هزارساله در «منطقه باستانی شوش»، کاشی‌های لعاب‌دار در «کاخ‌های هخامنشی»، هنر کاشی‌کاری سلجوقی با کاشی‌های فیروزه‌فام در «گنبد سرخ مراغه»، خطوط برجسته و کاشی‌کاری انجام‌شده در «حرم حضرت‌‌معصومه(س)» در عصر ایلخانی، اوج آرایش و استفاده از کاشی هفت‌رنگ در عصر تیموری در بنای «آق سرای»، شکوه کاشی‌کاری معقلی به شیوه صفوی در «مسجد شیخ لطف‌الله» اصفهان، کاشی‌های هفت‌رنگ عمارت «کلاه‌فرنگی» شیراز و ابداع کاشی‌های کاهی و صورتی در عصر قاجار و استفاده از کاشی‌های هفت‌رنگ در «مسجد نصیرالملک» مواردی هستند که در مسیر گردشگری معماری به‌عنوان مقاصد جذاب شناخته می‌شوند.
معمارانه‌های اصفهان
مسیر گردشگری معماری اصفهان را از کجا باید آغاز کنیم؟ آشنایی با تهرنگ میدان نقش جهان و شگفتانه‌های ساخته شده در این میدان، مسیری کهن از این میدان تا میدان کهنه، آشنایی با نقوش تزئینی مساجد اصفهانی و ورود به پردیس‌های ایرانی به قصد گذر از پل‌های صفوی برای نشستن به تماشای تلفیقی از هنر ایرانی و هنرمندان ارامنه در جلفا مسیری جذاب از معماری این شهر را به جهانگردان معرفی می‌کند.
آویزوارهای زینتی معماری ایران
شاید تاکنون مقرنس‌کاری را جزئی از آرایه‌های تزیینی یک بنا می‌دانستید؛ اما در این سفر مکتوب برایتان تعریف می‌کنیم که مقرنس فقط یک نوع تزیین نیست! این مطلب درنگی است برای سفر در مسیر شناخت تزیینات مقرنس معماری ایران؛ سفری پرشور و پررمزوراز در مسیر «دکان داوود» در سرپل ذهاب، «مقبره صخره‌ای داوود دختر» در فارس، «آتشگاه پاسارگاد»، «کاخ سروستان»، «طاق‌بستان»، «مقبره امیراسماعیل سامانی» در بخارا، «برج رزگت» ساری، «گنبد عالی ابرقو» در شهرستان ابرکوه یزد، «گنبد کبود مراغه»، «مدرسه خرگرد»، ایوان‌های «مدرسه خرگرد» یا غیاثیه خراسان، «مقبره شیخ عبدالصمد» در نطنز، «مــسجــد جامــع اردبــیــل»، گنبدخانه‌های «تاج‌الملک» و «نظام‌الملک» در «مسجدجامع عتیق اصفهان»، بالای ورودی «مسجدجامع عباسی اصفهان»، سرستون‌های چوبی ایوان «عمارت عالی‌قاپو»، سرستون‌های «عمارت چهلستون»، مقرنس‌های «مدرسه کارگران»، مدخل «مدرسه چهارباغ» و ایوان «مسجد علی‌قلی‌آقا»، بنای «هفت‌تنان» شیراز و محراب تالار مربع جنوبی «مسجد سپهسالار».
شگفتانه‌های گنبدها
برای آشنایی با پوششی به نام گنبد و مشاهده حاصل توسعه طاق و چفد پله‌پله از بیشابور به‌سوی شوش می‌رویم و در میان راه در ارتفاع 150 متری در قلعه دختران برای تنفس توقف می‌کنیم؛ پس‌ازآن خستگی مسیر را با زیبایی و ظرافت پرهای طاووس شیخ لطف‌الله به اشتیاق تبدیل می‌کنیم تا در کنار رودخانه شاوور آرام گیریم و گردش خود را به‌پایان برسانیم. گزارش ایــن هفته «گردشگریِ معماری» به روایت‌هایی از گنبدهای ایران اختصاص دارد.
راهنمای سیاحان «جی‌پی‌اس» گردشگران!
اگر شما یک گردشگر حرفه‌ای باشید یا اینکه کتاب یا متنی راجع به جزئیات سفر یک گردشگر خوانده باشید، متوجه می‌شوید که داشتن یک دستگاه مسیریاب قوی چه تأثیر بسزایی بر آسودگی سفر شما خواهد داشت. اگر می‌خواهید بدانید که سیاحان در گذشته چگونــه مسیــریــابــی می‌کردند، جهانیان چگونه زیبایی نصف‌جهان را در آسمان شهر خود دیده‌اند و شبگردها چگونه تاریکی جاده را درمی‌نوردند، تاریخچه مسیریابی را در متن پیش رو مطالعه کنید.
اسرارساز زیگورات‌ها
قدیمی‌ترین پل جهان، بافتی اسرارآمیز، معابد سومری، بلندترین طاق‌های جهان، خووَن چینی، تزئینات و ترکیبات متنوع همگی حاصل هنرپذیری عنصری به‌نام آجر است. اگر می‌خواهید بدانید ارتباط بافت اسرارآمیز و تاریخی دزفول، زینت آپادانا و گذرگاه‌های عاشقانه ساخته شده روی زاینده‌رود چیست، باید رموز آجر را کشف کنید!
چفد و تخت، رقبایی از دیرباز
شهر سوخته، آتشکده نوشیجان، زیگورات چغازنبیل، تخت جمشید، کاخ نسا، کاخ آشور، چهارطاقی نیاسر، کاخ سروستان، مسجد جامع اردستان، مسجد جامع عتیق اصفهان و شمس‌العماره، همه را می‌توانید در یک مسیر جذاب گردشگری معماری قرار دهید؛ اگر هدفتان، دیدن نمونه‌های متنوع و اعلای طاق و قوس در بناهای تاریخی باشد!
آرشیو کامل روزنامه
