شرکت ایرانخودرو در تازهترین اطلاعیه رسمی خود، پنجمین مرحله از طرح فروش محصولات خود شامل هر دو نوع فروش فوقالعاده و پیشفروش را آغاز کرد.
بـررســی آمـــار تـولـیـد و فــــروش خودروسازان اصلی در بهمن امسال نشان میدهد که ایرانخودرو و سایپا (و پارسخودرو بهعنوان زیرمجموعه سایپا) در مجموع کمتر از ۷۰ هزار دستگاه خودرو تولید کردهاند که از میزان تولید آنها در ماههای گذشته کم و کمتر شده است. این در حالی است که مجوز افزایش قیمت خودروها منوط به قول خودروسازان برای افزایش تولید صادر شد.
در پی نارضایتی رهبر معظم انقلاب و مردم در خصوص کیفیت پایین خودروهای داخلی، رئیسجمهور با بازدید سر زده از ایرانخودرو دستورهای مهمی برای تحول در این صنعت صادر کرد. دهم بهمن ماه بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی مواضع مهمی را درباره وضعیت نامطلوب خودروی داخلی مطرح و از آن انتقاد کردند. ایشان در دیدار جمعی از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی در این باره گفتند که با وجود حمایت زیاد از صنعت خودرو در کشور، کیفیت خودرو خوب نیست و مردم ناراضیاند و حق با مردم است.
آیا قیمتها در بازار خودروی اصفهان با آزادسازی واردات رابطه دارد؟ فعالان بازار معتقدند آزادسازی واردات خودرو بر افزایش عرضه و افت نسبی قیمت خودروهای داخلی و خارجی تأثیرگذار است. در طول سه سال گذشته قیمت خودرو همراه با نوسانهای ارزی بالا و پایین رفت؛ ولی از زمان انتشار اخباری مبنی بر آزادسازی واردات خودرو، قیمت انواع خودروهای ایرانی و خارجی بهرغم افزایش نرخ دلار، ثابت مانده است. حالا فعالان بازار و فروشندگان چشم امید به آزادسازی واردات اتومبیلهای خارجی دوختهاند تا شاید با پایان سال، قیمتها در بازار خود نزولی شود.
«هرکسی بتواند خودرو یا قطعات خودرو صادر کند و برای دولت هزینه ارزی ایجاد نکند میتواند واردات خودرو داشته باشد. البته تنها واردات خودروی هیبریدی و برقی با این شرایط آزاد میشود.» این جمله به نقل از سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس است و شاید پس از حدود سه سال مقدمهای بر آزادسازی واردات خودرو شود. نمایندگان مجلس این روزها در حال تصویب طرحی برای آزادسازی واردات خودرو به کشور هستند و مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، از احتمال افت 50 تا 80درصدی قیمتها در بازار خودروهای وارداتی پس از تصویب این طرح میگوید. ولی آیا این مسئله ممکن است؟
خریدوفروش حواله خودرو ممنوع است؛ ولی بررسیها نشان میدهد با قیمت 8 تا 30 میلیون تومان به سادگی آب خوردن یک حواله خودروی صفر کیلومتر به فروش میرسد. حوالههای خودرو پس از هر بار اعلام برندگان قرعهکشی در کانال و گروههای تلگرامی، اینستاگرام و سایتهای مجازی آگهی میشود. فروشندگان این حواله را با بالاترین قیمت پیشنهادی واگذار میکنند. همچنین فروشندگان برای دورزدن ممنوعیت انتقال سند خودرو، با خریدار قولنامه مینویسند و جهت ضمانت به اندازه مبلغ کل خودرو به خریدار سفته یا چک میدهند تا ریسک معامله به حداقل برسد.
افزایش قیمت دلار متوقف شد، سکه پس از برخورد با سقف قیمتی 16 میلیون تومان وارد دوران اصلاحی شد و شاخص بورس از دو میلیون و 70 هزار از فاز گاوی وارد فاز خرسی شد. روند افزایشی قیمت کالاهای مختلف در طول ماههای گذشته متوقف شد؛ ولی انگار خودروی چینی ترمز بریده است! اتومبیل یا کالاهای وارداتی مختلف از آبان سال گذشته وقتی دلار نتوانست 32 هزار تومان را پشت سر بگذارد، اصلاح قیمتی را آغاز کردند؛ ولی از همان روز مونتاژکاران چینی نهتنها طی چند مرحله قیمت مـحـصـولات خود را افزایش دادند، بلکه محصولات جدید چـیـنـی با قــیـــمـتهای عـجـیـبغـریـبـی پیشفروش شده اند.
التهاب و نوسانهای بازار خودرو موجب بهکارگیری روش قرعهکشی برای فروش خودرو شد؛ ولی شیوه قرعهکشی با گذشت یک سال نهتنها دردی از بازار خودرو دوا نکرد، بلکه افزایش تعداد سودجویان را بهدنبال داشت. در حال حـاضــر آگهی و تبلیغات مختلفی در فضای مجازی برای برندهشدن در قرعهکشی خودرو منتشر میشود و عدهای با دریافت مبالغ میلیونی به فــریــب مردم مــیپــردازنــد. دستــهای از سودجویان نیز به قرعهکشی اعتقاد ندارند و مدعیاند بدون قرعهکشی میتوان خودرودار شد! پایینبودن شانس برندهشدن در قرعهکشی نیز عاملی برای رویآوردن مردم به این سودجویان شده است.
«تیبا، ارزانترین خودروی خارجی در جریان معاملات روز گذشته بازار خودرو مقاومت روانی یک میلیارد تومان را رد کرد تا خودرو صفرکیلومتری دیگری با قیمت کمتر از یک میلیارد تومان نداشتهباشیم»، «سکه وارد کانال 300 میلیون تومان شد» و «تعزیرات اعلام کرد فروش هر کیلوگرم مرغ به قیمتی بالاتر از کیلویی 250 هزار تومان تخلف است و با متخلفان برخورد خواهدشد.» شاید با خواندن این جملات لبخند زده باشید. تیبا یک میلیارد تومانی غیر منطقی است ولی هشت سال قبل پراید صفر کیلومتر کمتر از هفت میلیون تومان قیمت داشت و امسال مرز 150 میلیون تومان را رد کرد! شاید هشت سال قبل باور پراید 150 میلیون تومانی آسان نبود.
آمارهای مرکز پژوهشهای مجلس از افزایش تولید خودرو درسال جاری حکایت میکند؛ ولی آن سوی ماجرا نشان میدهد خودروسازان نسبت به حجم تولید، خودروی کمتری در بازار عرضه کردهاند. سه متهم در تناقض بین میزان تولید و عرضه خودرو در بازار وجود دارد: متهم اول کاهش عرضه را میتوان تحریمها دانست زیرا به واسطه تحریمها و نقص قطعات در خط تولید، تعدادی از اتومبیلها راهی پارکینگ شدهاند. دو متهم دیگر این تناقض خود خودروسازان و در ادامه، قیمتگذاری دستوری است؛ زیرا قیمتگذاری دستوری منجر به ضررو زیان تولیدکنندگان شده و خودروسازان به جای عرضه محصولات خود، آنها را موقت در پارکینگهایشان پارک کردهاند.
فاصله قیمت خودرو در کارخانه و حاشیه بازار، نیمه اول سال 99 زیاد بود؛ ولی وضعیت بازار آزاد خودرو در پاییز تغییر کرد تا اکنون قیمت خودرو در کارخانه با حاشیه بازار به هم نزدیک شوند. در واقع روند کاهش نرخ ارز موجب افت قیمت خودروهای صفرکیلومتر و کارکرده در بازار آزاد شده است و به نظر میرسد افت دلار بر قیمت خودرو در مبدأ نیز تأثیرگذار خواهد بود؛ زیرا تورمبخشی پاییز رقمی کمتر خواهد بود. به دنبال افت تورمبخشی، شورای رقابت اجازه افزایش قیمت خودرو در کارخانه را به میزان 9 ماه گذشته نخواهد داد.
خودروهای داخلی و خارجی پس از یک رالی صعودی در قیمتها، دهه آخر آبان به صورت دستهجمعی ریزش کردند. در این میان بعضی از خودروهای لوکس مانند محصولات بیامو تا دومیلیارد تومان ارزان شد و محصولات تولید داخل نیز افتی چند ده میلیون تومانی را تجربه کردند. فعالان بازار خودرو علت اصلی ریزش قیمتها را نزولیشدن نرخ ارز میدانند. با این حال کاهش قیمتها بازار را قفل کرد؛ زیرا فروشندگان در انتظار افزایش مجدد نرخ ارز و گرانی خودرو هستند و خریداران به امید ادامه روند نزولی خودرو نشستهاند؛ اگرچه مشاهدات میدانی نشان میدهد تعداد فروشندگان بازار خودروی اصفهان روز به روز بیشتر میشوند.