رئیسجمهور کشورمان در دومین سفر خارجی خود در سال جدید به دعوت شخصی رئیسجمهور اندونزی شامگاه دوشنبه عازم جاکارتا شد تا طبق گفته خود طی روزهای اقامتش در این کشور مسلمان با نگاهی صلحمحور که از اولویتهای مشترک سیاست خارجی ایران و اندونزی به شمار میرود، پیوندهای اقتصادی، سیاسی، تمدنی، فرهنگی و مذهبی 70 ساله دو طرف با استراتژی و اهداف مشخص تقویت شود.
طی هفتههای اخیر موضع برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در استفاده از نام اصلی و کهن «خلیج فارس»، به استفاده از نام جعلی «خلیج عربی» تغییر کرده است.
یشبینی تحولات خاورمیانه بهعنوان ملتهبترین منطقه در مقایسه با دیگر بخشهای جهان از دیرباز موردبحث و بررسی تحلیلگران و کارشناسان این حوزه بوده و از سوی دیگر، به دلیل موقعیت برتر استراتژیک و ژئوپلیتیک این ناحیه، موردتوجه قدرتهای برتر جهانی برای بهرهبرداریهای سیاسی و اقتصادی نیز است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، محور مقاومت در سطح منطقه و با محوریت اشغال فلسطین و مقاومت در برابر تجاوزات و توسعهطلبیهای رژیم صهیونیستی باز تعریف شد و مبارزه با این نظام سلطهگر در زمره اهداف آن قرار گرفت. این حرکت اسلامی که بهمرور با دستاوردهای بسیاری در لبنان در مبارزه با رژیم صهیونیستی، در فلسطین در مقابله با اشغالگری این رژیم، در عراق و سوریه در مبارزه با اشغالگریهای داعش و در یمن نیز با حمایت از انقلاب مردم این کشور خود را نشان داد، کارشناسان حوزه ژئوپلیتیک را به بیان این احتمالات وا داشت که با گسترش و ارتقای قدرت و توانمندیهای این محور ما شاهد موج جدیدی از اقدامات این جبهه و در سطح بینالملل خواهیم بود.
روز شنبه 6شهریور اجلاس حمایت منطقهای از عراق در بغداد و با حضور مقامات ارشد کشورهای ایران، مصر، قطر، اردن، امارات، کویت، عربستان، ترکیه و همچنین فرانسه و البته با غیبت سوریه برگزار شد. نشستی یکروزه که حمایت از امنیت و ثبات در عراق، کاهش تنشها در منطقه و تمرکز بر تلاشها برای مبارزه با گروههای تروریستی از جمله اهداف آن بود و به گفته مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق برگزاری چنین اجلاسی، بیانگر لزوم برقراری بهترین روابط با جهان در راستای حل بحرانهاست. این در حالی است که منطقه با تحولاتی همچون خروج نظامیان آمریکایی و ناتو از افغانستان، سقوط دولت این کشور توسط طالبان و خطر قدرتگیری گروههای رادیکال و تندروریی همچون داعش مواجه است و از سویی روند مذاکرات ایران و عربستان به منظور تنشزدایی و با میانجیگری عراق نیز در جریان است.
روابط ایران و عربستان در طول چهار دهه گذشته دچار فرازونشیبهای فراوانی بوده است، فرازونشیبهایی که گاه روابط دو کشور را بهشدت تیره کرده و تا مرحله قطع کامل پیش برده است. از جمله وقایع مهم بین دو کشور میتوان به واقعه کشتار حجاج ایرانی در مراسم برائت از مشرکان در سال 66 از سوی دولت سعودی اشاره کرد که تا سالها باعث تیرگی روابط دو طرف بود و با تلاشهای دولت اول سازندگی رو به بهبود گذاشت. اعدام شیخنمر از سوی عربستان و متعاقب آن حمله به سفارت عربستان در ایران، تجهیز داعش بهوسیله عربستان، روابط این کشور با رژیم صهیونیستی، فاجعه منا و حمله عربستان به یمن از جمله مهم ترین عوامل تیرگی روابط دو کشور بوده است؛
سال 2019 موج دوم جنبشهای بزرگی در حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا را به همراه داشت. زنان از سوریه و لبنان [تا ترکیه و افریقا]، در خط مقدم اعتراضات بودند و مسائلی چون بیکاری، نابرابری، فساد، بیثباتی سیاسی و خشونت قومیتی/فرقهای را مطرح کردند. این نوشتار جشنی کلیشهای به مناسبت رها شدن زنان عرب نیست. نقش اساسی زنان در این تحولات انقلابی -به عنوان رهبر، سازماندهنده و بسیجکننده- تنها میتواند تحت عنوان یک بازتاب عمیق از تأثیر بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در منطقه بر زندگی و معیشت آنها درک شود. اما گرچه جنبشها نویدبخش تغییر بودند؛ اما همهگیری کرونا در سال 2020 تمام ابعاد زندگیهایمان را دستخوش تغییر کرد و نیز توقفی ناگهانی در این تحرکات به وجود آورد.
بعد ازظهر جمعه یکی از دانشمندان مؤثر و ردهبالای حوزه تحقیقات هستهای ایران در منطقه آبسرد دماوند حوالی پایتخت از سوی افراد ناشناس مورد حمله قرار گرفت و علیرغم تلاش های محافظان، به درجه رفیع شهادت رسید. نام «دکتر محسن فخریزاده» را علیرغم اهمیت فعالیتهایش در جریان برنامه هستهای ایران تا پیش از شهادت، کمتر کسی از میان هموطنانش شنیده بود، اما «بنیامین نتانیاهو» او را به خوبی میشناخت و پیش تر آشکارا تهدیداتی مبنی بر ترورش مطرح کرده بود.
سرانجام روابط امارات متحده عربی و بحرین با رژیم صهیونیستی روز چهارشنبه هفته گذشته (25 شهریور) رسمیت پیدا کرد و بنیامین نتانیاهو، عبداللهبنزاید و عبداللطیف الزیانی با حضور دونالد ترامپ برای امضای این توافقنامه دیپلماتیک در آمریکا بر سر یک میز نشستند، توافقی دوجانبه و با محوریت رابطه با رژیم صهیونیستی و تا اندازهای با احتمال مقابله با ایران که پیشازاین نیز خبر عادیسازی آن از سوی امارات و پسازآن بحرین در 23 مرداد و 23 شهریور رسانهای شده بود. این پیمان که شامل مبادله سفیر، گشایش سفارتخانهها، ایجاد پروازهای مستقیم میان این کشورها و همکاریهای اقتصادی و امنیتی است، این پرسش را مطرح میکند که هریک از طرفهای این توافق بهدنبال چه منافعی بهصورت جداگانه و گروهی هستند و ایران در این شرایط با چه چالشهایی روبهروست؟ مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بینالملل، در گفتوگو با (اصفهان زیبا) به این موضوعها پرداخت.
13 آگوست بود که خبر توافق امارات متحده عربی با رژیم صهیونیستی از رسانهها اعلام شد. توافقی که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا نیز در پیامی توییتری درباره آن نوشت: «یک موفقیت بزرگ. توافقنامهای تاریخی برای صلح میان دو دوست بزرگ ما، اسرائیل و امارات متحده عربی.» تــرامپ هــمچنین متن بیانیهای که در همین رابطه و بهطور مشترک از سوی سه کشور ایالاتمتحده آمریکا، اسرائیل و امارات متحده عربی تهیهشده بود را در صفحه توییتر خود منتشر کرد. از طرفی رژیم صهیونیستی، توافق صلح و همکاری با امارات متحده عربی را «روزی بزرگ برای صلح» اعلام کرد. وزارت امور خارجه ایران نیز در واکنش به این تصمیم با صدور بیانیهای ضمن محکومیت شدید برقراری روابط دیپلماتیک میان امارات متحده عربی و رژیم صهیونیستی، این اقدام را یک حماقت راهبردی از سوی ابوظبی و تلآویو عنوان کرد.
گویا امانوئل مکرون فراموش کرده که لبنان دیگر کشور تحتالحمایه فرانسه نیست. رهبر فرانسه پس از انفجار در بیروت که این شهر را ویران کرد، به جمعیت پریشان از این موضوع وعده داد که این شهر را مجددا بازسازی کرده و ادعا کرد که این انفجار قلب فرانسه را سوراخ کرده است. مکرون با اعلام اینکه فرانسه هرگز لبنان را رها نخواهد کرد، گفت: «قلب مردم فرانسه هنوز به عشق بیروت میتپد.»
از زمان شکلگیری دولت عراق و اعمال سیاستهای گوناگون از سوی دولتمردان این کشور، اختلافاتی بسیاری با دولت ایران بهعنوان تأثیرگذارترین قدرت منطقه طی سالها به وجود آمد؛ اختلافاتی که بیشتر منطقهای و کمتر فرامنطقهای بود و عوامل اصلی تنش و منازعه میان این دو را به جنگی هشتساله کشاند. بااینحال روابط میان تهران و بغداد همواره نامطلوب نماند و نقاط روشنی نیز در آن به چشم میخورد؛ آنچه در 15 سال گذشته و با روی کار آمدن دولتهای موقت در عراق، منجر به همکاریهای قابلتأمل و تا به امروز شد.