راز درمان زخم گوارشی

به گزارش اصفهان زیبا؛ سلامت دستگاه گوارش اهمیت زیادی دارد؛ ازاین‌رو باید به این سیستم از بدن توجه زیادی داشت. ازجمله راهکارهای پیشنهادی که می‌توان بازگو کرد، استفاده از ایده‌های مفید دکتر جمشید هاشمی، ملقب به استاد آرام است. با عمل به آن‌ها، به راز درمان زخم‌ معده پی خواهید برد.

زخم گوارشی به زخم فرسایشی در مخاط روده‌ای‌معدوی اطلاق می‌شود. این زخم می‌تواند در هر بخشی از دستگاه گوارش که در معرض شیره اسیدی معده قرار می‌گیرد، شکل بگیرد؛ اما این زخم معمولا در معده و اثنی‌عشر وجود دارد.

زخمی که در معده واقع ‌شده است، زخم معده و زخمی که در اثنی‌عشر واقع‌ شده است، زخم اثنی‌عشر نامیده می‌شود. معمولا هر دوی این زخم‌ها در یک گروه قرار می‌گیرند و زخم دستگاه گوارش نامیده می‌شوند.

علائم بروز زخم دستگاه گوارش

شایع‌ترین علائم بروز زخم دستگاه گوارش، درد تند و شدید و ناراحتی در بخش مرکزی و فوقانی شکم است.

درد اغلب شدید یا عذاب‌آور توصیف می‌شود. درد زخم معده معمولا یک ساعت بعد از مصرف وعده غذایی رخ می‌دهد؛ اما در شب‌ها به‌ندرت اتفاق می‌افتد.

درد زخم اثنی‌عشر به‌طور معمول بین مصرف وعده‌های غذایی هنگامی رخ می‌دهد که معده خالی است و با مصرف غذا، به‌ویژه شیر، رفع می‌شود.

این درد اغلب به شکل درد ناشی از گرسنگی توصیف‌ می‌شود و بین ساعت دو و چهار بامداد بیمار را از رختخواب بیرون می‌کشد.

اگر بیماری گسترش پیدا کند، به دلیل نفخ شدید، تورم معده نیز وجود خواهد داشت؛ علاوه بر آن، تنش ذهنی، بی‌خوابی و ضعف تدریجی بدن نیز مشاهده خواهد شد.

این بیماری ممکن است باعث ایجاد یبوست شود که گه‌گاهی خون نیز در مدفوع دیده می‌شود. اگر زخم به‌آرامی خون‌ریزی کند، کم‌خونی نیز ممکن است در بدن بیمار رخ دهد.

دلایل بروز زخم دستگاه گوارش

زخم دستگاه گوارش از اسیدی‌شدن بیش‌ازاندازه معده به‌وجود می‌آید و اختلالی است که از افزایش اسید هیدروکلریک در معده ناشی می‌شود. این اسید قوی که به‌وسیله سلول‌های پوششی معده ترشح می‌شود، بر فرایند تجزیه غذا اثرگذار است.

این اسید بسیار خطرناک است و در شرایط مشخصی، موجب صدمه‌رساندن به پوشش معده یا اثنی‌عشر می‌شود و التهاب معده و درنهایت زخم معده را به‌دنبال
دارد.

بی‌احتیاطی‌های تغذیه‌ای همچون پرخوری، مصرف غذاهای سنگین یا بیش‌ازاندازه تند، قهوه، نوشیدنی‌های الکلی و سیگارکشیدن مهم‌ترین عواملی هستند که به بروز زخم دستگاه گوارش در بدن کمک می‌کنند.

مصرف داروهای خاص، به‌ویژه آسپرین، سموم موجود در غذاها، عفونت‌هایی همچون آنفولانزا و مسمومیت خون و نقرس نیز می‌تواند باعث بروز زخم‌های دستگاه گوارش شود.

ناگفته نماند که استرس‌های روحی‌روانی یا تنش‌های عصبی نیز نقش مهمی در تشکیل زخم‌ها دارند.

درمان

رژیم غذایی مناسب نقش مهمی در درمان زخم‌های دستگاه گوارش ایفا می‌کند.

رژیم غذایی بیمار مبتلا به زخم دستگاه گوارش باید به‌گونه‌ای باشد که مواد مغذی لازم را فراهم کند، به اندام‌های آسیب‌دیده استراحت دهد، اسید گوارشی را خنثی و تولید اسید را متوقف کند؛ همچنین التهاب شیمیایی و مکانیکی را کاهش دهد.

شیر، کره، میوه‌ها و سبزی‌های تازه، خام و جوشانده‌شده، غذاهای طبیعی، مکمل‌ها و ویتامین‌های طبیعی بهترین غذاها برای بیمار مبتلا به زخم‌های دستگاه گوارش هستند.

مؤثرترین درمان برای رفع زخم‌های دستگاه گوارش مصرف موز رسیده است. گفته می‌شود که موز دارای عنصر ناشناخته‌ای به نام ویتامین U (شاید به شوخی) برای رفع زخم‌های دستگاه گوارش است.

موز اسیدی‌شدن بیش‌ازاندازه شیره معده را خنثی می‌کند و از طریق آرام‌کردن پوشش معده التهاب آن زخم را کاهش می‌دهد. موز و شیر غذاهای مناسبی برای بیمارانی هستند که در مرحله پیشرفته این بیماری قرار دارند.

شیره‌بادام (از مخلوط بادام‌های پوست‌کنده‌ با مقداری آب در یک مخلوط‌کن درست می‌شود) برای درمان زخم‌های دستگاه گوارش بسیار مفید است؛ زیرا این ماده غذایی، اسید اضافه را در معده از بین می‌برد و پروتئین‌های با کیفیت بالا را فراهم می‌کند.

مصرف شیر خام بز نیز در درمان زخم‌های دستگاه گوارش مؤثر است. این نوع شیر به درمان این بیماری کمک می‌کند.

کلم، درمان خانگی مفید دیگری برای رفع زخم‌های دستگاه گوارش به‌حساب می‌آید. کلم را باید در آب جوشاند؛ سپس اجازه داد تا آن آب خنک شود. این آب را دو بار در روز مصرف کنید.

برگ‌های درخت kalyana murangal که از گیاه چوب طبل است و در جنوب هندوستان وجود دارد، در درمان این زخم‌ها بسیار مفید است. برگ‌های این درخت را باید به خمیر تبدیل و به همراه ماست و به‌صورت روزانه مصرف کرد.

عصاره سبزی‌های خام، به‌ویژه عصاره هویج و کلم نیز در درمان زخم‌های دستگاه گوارش مناسب هستند.

آب هویج را می‌توان به‌تنهایی یا با ترکیب اسفناج، چغندر یا خیار مصرف کرد. فرمول ترکیب این عصاره‌ها درباره ترکیب اول، 300 میلی‌لیتر هویج و 200 میلی‌لیتر اسفناج و درباره ترکیب دوم، 300 میلی‌لیتر هویج و سه اونس چغندر و سه اونس خیار است که درمجموع نیم‌لیتر عصاره این سبزی‌ها می‌شود (هر اونس = 28.350 گرم).

سایر راهکارهای درمانی

رعایت قوانین مشخص در ارتباط با عادت‌های خوردن از سوی بیماری که از زخم‌های دستگاه گوارش رنج می‌برد، ضروری است.

او هرگز نباید هنگام خستگی یا هنگام ناراحتی‌های روحی‌روانی یا هنگامی که گرسنه نیست، غذا بخورد؛ حتی اگر زمان غذاخوردن نیز فرارسیده باشد.

او همچنین نباید هنگامی‌که دهانش خشک است، غذا مصرف کند. بیمار مبتلا به زخم‌های دستگاه گوارش باید هر لقمه را کاملا بجود. او باید فقط از غذاهای طبیعی استفاده کرده و تا جایی که می‌تواند غذاهای خشک مصرف کند.

وعده‌های غذایی باید کوچک و در چند وعده باشد. بیمار باید از مصرف تمام غذاها و نوشیدنی‌هایی که بیش‌ازاندازه سرد یا بیش‌ازاندازه گرم هستند، خودداری کند.

بیمار مبتلا به زخم‌های دستگاه گوارش باید به اندازه لازم آب بنوشد؛ بااین‌حال، او نباید به‌همراه غذا آب بنوشد. بهترین زمان برای مصرف آب، نیم‌ساعت قبل و یک ساعت بعد از مصرف غذاست.

بیمار باید دو بار در روز ترجیحا با آب سرد حمام بگیرد. حمام لگن با آب سرد و گرم به شکل متناوب برای 10 تا 15 دقیقه و بسته گلی که روی بخش تحتانی شکم به مدت نیم ساعت روزانه به کار می‌رود، به درمان زخم‌ها کمک می‌کند. از حمام لگن یا بسته گل باید با معده خالی استفاده کرده و به‌دنبال آن پیاده‌روی کرد.

در مواردی که خون‌ریزی در معده وجود دارد، تنقیه را باید چهار بار در روز با آبی که دمای آن 110 تا 115 درجه فارنهایت است، به کار برد.

درباره درد معده یا شکم، بسته گرم را باید با آبی که دمای آن 120 درجه فارنهایت است، روی شکم قرار داد. بسته گرم را باید بین استخوان‌های شانه قرار داد. ماساژهای روزانه و تمرین‌های تنفسی عمیق نیز در درمان زخم‌های دستگاه گوارش مفید است.

ماورای تمامی این‌ها، بیمار مبتلا به زخم‌های دستگاه گوارش باید سعی کند خود را از نگرانی و استرس برهاند و خوشحال و شاد باشد.

او باید از نظم در عادت‌های روزانه خود همچون رفتن به سرکار، ورزش‌ و استراحت‌کردن پیروی کند؛ اما آساناهایی که در درمان اسیدی‌شدن بیش‌ازاندازه معده و زخم‌های دستگاه گوارش مفید هستند، شامل واجراسانا، اتاناپاداسانا، پاوانموکتاسانا، بوجانگاسانا و پاسچیموتاناسانا هستند.

کریاهای یوگایی همچون جالانتی و پرانایاماهایی مانند آنولوما-ویلوما، سیتالی و سیتکاری نیز در درمان این بیماری مؤثر هستند.

ضمنا این را بدانید که اسیدی‌شدن بیش‌ازاندازه معده ناگهان رخ نمی‌دهد. این اختلال به‌تدریج توسعه پیدا می‌کند و درنتیجه، درمان آن نیز تدریجی است.

بیمار مبتلا به زخم‌های دستگاه گوارش نباید صبر خود را در فرایند درمان از دست بدهد؛ بلکه باید فرایند درمان را طبق توصیه‌های گفته‌شده ادامه دهد. درمان‌های ذکرشده در بالا درنهایت به درمان این بیماری کمک می‌کند.