به گزارش اصفهان زیبا؛ امروزه هنر در ابعاد و رشته‌های مختلف به‌عنوان بخشی ضروری از زندگی انسان شناخته شده و با پشتوانه‌های عظیم مالی و تجهیزاتی و تکنولوژی عامل تبلیغ و توسعه فرهنگ (چه در بُعد مثبت و چه در بُعد منفی) در گستره جهان قرار گرفته است.
حکومت‌های مختلف با حربه هنر، سبک زندگی انسان‌ها را مطابق میل و نظر خود تحت تأثیر قرار داده و می‌دهند. شهر اصفهان از قدیم با عنوان مهد هنر شناخته شده است و به همین دلیل، پایتخت فرهنگ و هنر ایران‌زمین نامیده می‌شود.
همین فرهنگ و ذائقه هنری باعث شده بزرگ‌ترین هنرمندان ایران اسلامی از قبیل محمود فرشچیان، حسن کسایی، رضا بدرالسماء، همایون اسعدیان، جهانبخش سلطانی، رسول صدرعاملی و… همه در همین خاک سرشته شوند و زندگی کنند.
جمهوری اسلامی تهران!
خاک اصفهان هنرمندپرور است؛ اما دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی و صنعتی، باعث شده این کهن‌الگوی زیستی در اصفهان امروز کم‌رنگ شود.
ایجاد فضاهای خاص اقتصادی و صنعتی در اصفهان و در مقابل آن، مصرف تمامی بودجه‌های حمایتی هنری در پایتخت باعث کم‌سوشدن روح هنر در اصفهان شده است.
گرچه این استعداد هنوز در کالبد این شهر و استان نهفته است؛ اما مشخص نیست تا چه زمانی بتوان به احیای روح اصفهان امید داشت.
بدون تردید برای حل مشکل هر یک از هنرهای جامعه هنردوست اصفهان می‌توان طرح و برنامه‌ای داشت؛ اما این نوشتار قرار است به هنر هفتم، یعنی سینما نیم‌نگاهی داشته باشد و جایگاه و مسیر ساکنان عزیز این شهر را در نسبت با این هنر تعریف کند.
سینما به‌عنوان هنر، زیرشاخه‌های متعدد، نوع، گونه و شاخه در دل خود دارد و جالب است بدانید در تمامی حرفه‌های سینمایی، گروه‌های متعدد در سطح استان اصفهان فعال هستند.
برای آشنایی بیشتر با فضای فرهنگی اصفهان چند نمونه از این گروه‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.
در حوزه مستند
چند گروه مستندسازی در اصفهان فعال هستند، از جمله:
1- گروه مستند شهید آوینی، وابسته به بسیج صداوسیما
2- گروه مستند آقای روح‌الله توکلی
3- مَهوین فیلم (ماه مدیا)
4- گروه هنری رهوا
بهتر است بدانید یکی از ده گروه برتر مستندساز کشور گروه «رهوا» است که ساکن شهر اصفهان هستند. هدایت این گروه بر عهده سید مجتبی خیام است و آقای روح‌الله جوانی و آقای مهدی خیام در این مسیر با آقامجتبی همراهی می‌کنند.
سید مجتبی خیام
دوستان گروه «رهوا» خود را این‌طور معرفی می‌کنند: «آگاهی انسان نسبت به خود، جامعه، محیط زندگی، طبیعت و به‌طورکلی جهان‌شناسی، برای ما روشن است. با گسترش روزافزون وسایل ارتباط‌جمعی و پیچیدگی‌های فرهنگی و تربیتی، عرصه مستند باید بیش‌ازپیش موردتوجه قرار گیرد؛ سینمایی که ماهیتا مقاصد غیرتجاری را دنبال می‌کند و هدفی به‌جز سرگرمی آنی و سطحی تماشاگر دارد و به علت نیروی فرهنگ‌سازی‌اش، بسیار حائز اهمیت است».
گروه فرهنگی‌هنری «رهوا» در راستای تعالی فرهنگ اجتماعی و دینی مخاطبان، فعالیت خود را از سال ۱۳۸۷ به‌صورت رسمی آغاز کرده و با تولید مستندهای به‌روز اجتماعی، نقش مؤثری در پیوند سنت‌های اصیل دینی و فرهنگی با زندگی مدرن امروزی ایفا کرد.
رعایت اصول تولید، به‌کارگیری نیروهای متخصص و متعهد، مدیریت راهبردی در تولید مستندهای متنوع در شرایط ویژه زمانی و مکانی، بخشی از ویژگی‌های این گروه فرهنگی هنری است.
بسیاری از تولیدات این مجموعه از شبکه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران، مهمان خانه‌های مردم شریف ایران شده و در بسیاری از جشنواره‌های مربوط رضایت صاحب‌نظران حوزه مستند را جلب کرده است.
«رهوا» در سال‌های گذشته آثار مستندی با همکاری سازمان هنری رسانه‌ای اوج، صداوسیما و سایر ارگان‌های هنری کشور تولید کرده است.
از مهم‌ترین آثار آن‌ها می‌توان به مجموعه مستند سریال «سلبریتیسم»، مستند «آستین خالی» و «گردان قاطریزه» اشاره کرد.
شما می‌توانید تعدادی از آثار مجموعه «رهوا» را در این آدرس مشاهده کنید:
https://www.filimo.com/crew/mojtaba-khayam-alhoseyni
یکی از گروه‌های مستندساز دیگر «مَهوین فیلم» (با نام سابق ماه مدیا) به سرپرستی محسن شهبازی است که تاکنون مستندهای «پل معلق»، «بازی‌بازی زندگی» و «گشت خرید» را تولید کرده است.
آخرین اثر این گروه مستند «نخل‌های مردابی» است که درباره حاشیه‌نشینی در شهر اصفهان است و به‌زودی از شبکه‌های سیما پخش خواهد شد.
در حوزه فیلم داستانی
اصفهان اما در حوزه داستانی هم دست پری دارد؛ ازجمله گروه‌های هنری:
1- حلقه صد، محمدرضا شیخ بهایی
2- گروه هنری گراف، احسان طالقانی
3- گروه هنری آسمان
گروه هنری «آسمان» اما توانسته به خوبی در شهر اصفهان بدرخشد. این گروه هنری با تولید اثر اپیزودیک، درباره شهدای 25 آبان پس از سال‌ها توانست یاد و نام این شهدا را زنده کند.
جالب‌توجه است که بعد از پخش این اثر داستانی روز 25 آبان به‌عنوان روز اصفهان در تقویم مشخص شد. گروه هنری آسمان توسط برادران اسماعیلی تشکیل شده است.
جواد اسماعیلی
محمد اسماعیلی
آن‌ها خود را این‌گونه معرفی می‌کنند: گروه هنری آسمان در سال 1394 و با فرمان آتش‌به‌اختیار مقام معظم رهبری با هدف فعالیت در زمینه تولید محصولات رسانه‌ای در جبهه انقلاب اسلامی شروع به کار کرد.
اولین محصول این گروه فیلم داستانی «بعدازظهر» با موضوع فتنه 88 بود که در سال 1395 تولید و موفق شد جایزه بهترین فیلم جشنواره «عمار» و بهترین فیلم جشنواره «هنر آسمانی» را اخذ کند.
یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های خلق‌شده توسط مردم اصفهان در طول دوران دفاع مقدس، تشییع 375 شهید در یک روز و اعزام نیرو در روز بعد از آن بود که حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(حفظه‌الله) بارها در فرمایشات خود به آن اشاره کردند.
در چهلمین سالگرد دفاع مقدس یک برنامه‌ریزی پس از سه ماه تحقیق درباره این حماسه و حدود پنج ماه برای نوشتن فیلم‌نامه، یک مجموعه سه‌اپیزودی طراحی و به لطف خدا فیلم‌برداری آن حدود یک سال انجام و در 24 آبان سال 1400 از شبکه‌های سیما پخش شد.
این گروه هنری توانسته افتخارات فراوانی را ازجمله بهترین فیلم عمار برای فیلم «بعدازظهر» و بهترین اثر داستانی کوتاه از جشنواره کاتالانیای آمریکا برای اثر داستانی «صبح حلب» را کسب کند.
در حوزه انیمیشن
اصفهانی‌ها در زمینه انیمیشن هم گروه‌های فعالی در این شهر دارند. ازجمله:
1- استودیو هدهد، احمد رضایی
2- طین مدیا، علی نوربخش
3- گروه هنری رویانو، منصور شاهین‌فر
4- استودیو هم‌نگاه، سیدمحمد واعظ
برای آشنایی با یکی از این گروه‌ها «رویانو» را برگزیدیم. خانواده رویانو خود را این‌گونه معرفی می‌کنند: «رویانو مجموعه‌ای دانش‌محور و متشکل از افراد تأثیرگذار در حوزه‌های مختلف رسانه‌ای است که فعالیت خود را از سال 92 با تولیدات انیمیشن دوبعدی و سه‌بعدی آغاز کرده و با بیش از 79 شرکت فعال و معتبر (ازجمله دانشگاه آزاد اسلامی، شبکه افق سیما، شبکه نسیم، شبکه سه سیما، سازمان انتقال خون استان اصفهان، سازمان بهزیستی اصفهان، سازمان محیط‌زیست اصفهان، پتروشیمی اصفهان، بیمارستان خورشید اصفهان، گروه صنعتی انتخاب، فولاد مبارکه، ذوب‌آهن، بهریزان، کارخانه‌های کامور و فراکام، و نظایر آن) همکاری داشته است. این مرکز به حول و قوه الهی تاکنون 340 دقیقه در رنج‌های مختلف کار تولید کرده است که خبر از میزان توانمندی کم‌سابقه در بین رقبای خود دارد.»
برای آشنایی بیشتر با این مجموعه می‌توانید به تارنمای آن مراجعه کنید:
https://royanow.ir/
در حوزه استاپ‌موشن
یکی از شاخه‌های انیمیشن که امروزه بیش از گذشته مورداستفاده قرار می‌گیرد «استاپ‌موشن» است که با ترکیب آن با لوازم معمول روزانه، هنری تحت‌عنوان «موشن آبجکت» ایجاد می‌شود.
موشن آبجکت تکنیک چندین گروه هنری در اصفهان است؛ اما یکی از فعال‌ترین این گروه‌ها، «گردومدیا» است. سرپرستی این گروه با آقای حمیدرضا شمسایی است.
این گروه هنری فعالیت خود را این‌گونه شرح می‌دهند: «ما یک مؤسسه رسانه‌ای خلاقیم که به‌صورت تخصصی، روی چالش‌ها و شبهات حوزه علوم انسانی و اسلامی تمرکز کردیم. به سراغ مفاهیم پرچالش می‌رویم و بعد از رتق‌وفتق، آن‌ها را با زبان اشیا منتقل می‌کنیم.»
برای اطلاعات تکمیلی و شناخت این گروه می‌توانید به آدرس صفحه آن‌ها مراجعه کنید:
http://www.gerdoomedia.ir
در حوزه بازی‌سازی
جالب است بدانید به‌غیراز این گروه‌های هنری، گروه‌هایی نیز از سمت‌وسوی هنرهای تصویری دیجیتال و سینما به سمت بازی‌سازی یارانه‌ای رفته‌اند.
1- گروه هنری «پایاتا» با تمرکز ویژه بر بازی‌های موبایلی
2- گروه M7 با تمرکز ویژه بر بازی‌های کنسولی
گروه M7 اما برای مقابله با تحریم، این نام را برای خود برگزیده است. این گروه از دل یک استودیو انیمیشنی متولد شد. آن‌ها به بازی به‌عنوان یک ابزار برای گفت‌وگو با سایر مردم نگاه می‌کنند.
مسئول این گروه آقای «سید محمد واعظ» است. او درباره نگاه خود به بازی چنین می‌گوید: «انتقال مفهوم و القای سبک زندگی در رسانه‌های نوین، فرم‌های مختلفی به خود گرفته است. شاید تأثیرگذارترین آن‌ها فرم بازی است. ساخت بازی عبارت است از ساخت “تجربه”؛ تجربه‌ای که در آن مخاطب به‌صورت فعال با محیط و داستان تعامل می‌کند و بستری برای القای مفاهیم عمیق به‌وجود می‌آورد. برای بیشتر مردم، تجربه بازی‌های کامپیوتری با خرید چند بازی از فروشگاه‌های کامپیوتری شروع می‌شود و با جاگرفتن آن بازی‌ها در کمد اتاقشان به پایان می‌رسد. درصورتی‌که شاید یک بازی به‌اندازه یک فیلم پرخرج هالیوودی پیچیده باشد و سرمایه‌ای مانند آن لازم داشته باشد. ماه‌ها برنامه‌ریزی و آماده‌سازی، نوشتن داستان بازی، شخصیت‌پردازی، استفاده از فناوری‌های پیشرفته و قدرت بالای کامپیوتری ازجمله عوامل مهم برای ساخت یک بازی است.»
گروه 7M به تازگی بازی Flyto را در فروشگاه بازی منتشر کرده است.
شما می‌توانید آخرین تولید این مجموعه را در این تارنما ملاحظه کنید:
https://store.steampowered.com/app/2415770/Flyto/
راه‌حل: نگاه تشکیلاتی برای حیات هنری اصفهان
این گروه‌ها یا حتی گروه‌هایی که تنها نام آن‌ها در این نوشتار ذکر شد، بخش کوچکی از گروه‌های هنری اصفهان هستند. اما نکته قابل‌تأمل، فضای کاری سخت این مجموعه‌هاست.
این گروه‌های هنری علی‌رغم توانایی قابل‌توجه به‌دلیل فاصله از پایتخت و مشکل عدم سرمایه‌گذاری استانی به‌سختی می‌توانند با حداکثر نیروی خود کار کنند.
راه‌حل اما در مجال این نوشتار مختصر نیست؛ اما در حد اشاره باید گفت که اصفهان برای ایجاد حیات هنری و سینمایی خود نیازمند یک تشکیلات هنری رسانه‌ای از درون خود است؛ تشکیلاتی که از آموزش و تولید تا پخش و فروش داخلی و بین‌المللی فعال باشد و زمینه تولید مؤثر و فروش آن را ایجاد کند و این مسئله با هماهنگی ارگان‌های فرهنگی اصفهان و جذب بودجه‌های داخل استان قابل‌دستیابی است.
مسئولان فرهنگی و هنری اصفهان برای احیای روح هنری این شهر باید با یکدیگر همراه شوند و این مجموعه را ایجاد کنند.
بدون نگاه ساختارمند و تشکیلاتی به هنر صنعت سینما، این گروه‌ها حداکثر موفق به تولید آثار مطلوبی می‌شوند؛ اما به خاطر وجود منابع قدرتمند مالی و اعتباری در مراکز مختلف، امکان دیده‌شدن پیدا نخواهند کرد.
یک مجموعه منسجم می‌تواند راه‌حل برون‌رفت از مشکلات همیشگی، برای همه هنرمندان این شهر درزمینه رسانه و سینما باشد.
(این مطلب ادامه دارد…)
