به گزارش اصفهان زیبا؛ پاییز امسال اصفهان و بسیاری از استان‌های دیگر با گرمی هوا و همچنین بی‌بارشی طی شد؛ این درحالی است که پیش‌بینی شده بود پاییز امسال میزان بارش‌ها در حد نرمال و حتی فراتر از نرمال باشد؛ اما نه‌تنها پیش‌بینی‌ها محقق نشد بلکه میزان بارش‌ها در پاییز امسال نسبت به سال گذشته کاهش ۶ درصدی را ثبت کرد که این موضوع نشان دهد سایه خشک‌سالی ۲۰ ساله بر منابع آب این کشور همچنان پابرجاست.
بر این اساس از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۸ آذرماه، ۳۴.۲ میلیمتر بارش در کشور رخ داده است، در حالی که در دوره بلندمدت ۴۷.۲ میلیمتر بارش در این مدت داشتیم و این نشان از کاهش ۲۷ درصدی بارش‌های امسال نسبت به دوره بلندمدت دارد. استان چهارمحال و بختیاری با ۵۸ درصد کاهش، فارس با ۴۸ درصد، استان‌های خراسان رضوی و زنجان با کاهش ۴۷ درصدی بیشترین کاهش بارش‌ها را نسبت به سال آبی پارسال را دارند.
فعالیت سامانه بارشی ادامه دارد
زمستان امسال نیز دست کمی از پاییز نداشت و تا همین چند روز پیش، بارش مؤثری رخ نداد. در روزهای گذشته اما با ورود سامانه‌های جدید بارشی، برف و باران تمامی استان‌های کشور را درگیر کرد و باعث شد تا کوهرنگ، یکی از سرچشمه‌های زاینده‌رود که تا پیش از این با بحران روبه‌رو بود، وضعیت بهتری پیدا کند.
بنا به گفته‌های مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری به دنبال فعالیت این سامانه بارشی ارتفاع برف در شهرستان کوهرنگ تا ظهر یکشنبه ۶ اسفند جاری به ۵۹ سانتیمتر رسید؛ ضمن اینکه با فعال شدن سامانه بارشی از روز شنبه و استمرار آن تاکنون بارش برف و باران مناطق مختلف چهارمحال و بختیاری را در برگرفته است و فعالیت آن هنوز ادامه دارد.
او همچنین گفته است که بر این اساس تا ساعت 30: 12 روز یکشنبه مجموع بارش‌های شهرکرد ۲۱.۴ میلیمتر و ۱۰ سانتیمتر برف، بروجن ۱۳.۵ میلیمتر و ۱۱ سانتیمتر برف، لردگان ۱۷.۶ میلیمتر، کوهرنگ ۳۹.۷ میلیمتر و ۵۹ سانتیمتر برف، اردل ۱۸.۹میلیمتر و ۱۱ سانتیمتر برف و فارسان ۳۸.۴ میلیمتر و ۲۸ سانتیمتر برف باریده است.
در این مدت میزان بارش‌ها در سامان ۲۵.۵ میلیمتر و ۱۵ سانتیمتر برف، در بن ۱۸ میلیمتر و ۱۴ سانتیمتر برف، در شلمزار مرکز شهرستان کیار ۱۶.۳ میلیمتر، در فرخ‌شهر ۱۸ میلیمتر و ۱۰ سانتیمتر برف، در مال‌خلیفه مرکز شهرستان فلارد ۲۵.۲ میلیمتر، در سورشجان مرکز بخش لاران شهرستان شهرکرد ۲۴.۲ میلیمتر، در بلداجی شهرستان بروجن ۱۴.۴ میلیمتر، در ایلبگی شهرستان سامان ۲۰.۹ میلیمتر و ۶ سانتیمتر برف، در دوآب‌صمصامی کوهرنگ ۴۶ میلیمتر، در بازفت کوهرنگ ۳۳ میلیمتر، در خانمیرزا ۱۸.۸ میلیمتر، در دزک شهرستان کیار ۱۲ میلیمتر و ۱۴سانتیمتر برف و باباحیدر شهرستان فارسان ۳۵ سانتیمتر برف ثبت شده است.
بارش برف‌ها مؤثر است؟
کوهرنگ اما امسال با کاهش بارندگی مواجه شد و به گفته معاون توسعه و پیش‌بینی هواشناسی چهارمحال و بختیاری گفت: شهرستان کوهرنگ که منبع تغذیه دو حوضه مهم آبریز کشور محسوب می‌شود، در سال آبی جاری با کاهش ۶۲ درصدی بارش‌ها روبه‌رو شده است.
در حالی‌که میانگین بارش‌های سال آبی شهرستان کوهرنگ از ابتدای مهر تا ۱۵ دی در دوره بلندمدت ۳۷۳ میلیمتر بود اما در سال آبی جاری با کاهش ۲۳۳میلیمتر، بارش‌ها به ۱۴۱ میلیمتر رسیده است. معصومه نوروزی در دی ماه گذشته به «ایرنا» گفته بود که ارتفاع برف نیز در حال حاضر در ایستگاه کوهرنگ صفر است و این موضوع نشان می‌دهد منبع تغذیه آب پایدار در منطقه و برای مناطق پایین‌دست در شرایط بحرانی قرار دارد و چنانچه درخصوص میزان مصرف در بخش‌های شرب، کشاورزی و صنعت مدیریت نشود، در تابستان سال آینده با کمبود جدی آب روبه‌رو خواهیم شد.
بیشترین کاهش بارش‌ها در استان در سال آبی جاری با ۶۲درصد مربوط به شهرستان کوهرنگ است و تمامی مساحت این شهرستان درگیر خشک‌سالی است. حالا، اما با ورود سامانه جدید بارشی کوهرنگ نیز میزبان برف شد و بنا به اعلام هواشناسی ارتفاع برف در این سرچشمه به 59 سانتیمتر می‌رسد؛ اما آیا این میزان برف می‌تواند شرایط بحرانی را نجات دهد و باعث کاهش تنش آبی شود؟
رضا آقایی، کارشناس حوزه آب در این باره در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» با اشاره به اینکه حتی میزان اندک بارش‌ها نیز می‌تواند بر وضعیت سرچشمه‌های زاینده تأثیرگذار باشد، می‌افزاید: البته این به آن معنا نیست که این میزان بارش بتوانند تنش‌های آبی زاینده‌رود را به‌طور کامل از بین ببرد. ازآنجاکه تأمین آب شرب خط قرمز به شمار می‌رود، بعید است که میزان آب اختصاصی به شرب کاهش و به بخش‌های دیگر اختصاص یابد.
اما تمامی نگرانی‌ها حول تأمین آب اراضی کشاورزی به‌خصوص اراضی است که دو سه ماه گذشته آبیاری شدند و بیم آن می‌رود که ذخیره سد زاینده‌رود اجازه بازگشایی مجدد آب به‌منظور آبیاری نوبت دوم کشت پاییزه کشاورزان بدهد. این کارشناس حوزه آب در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه هنوز برای قضاوت زود است، بیان می‌کند: امید می‌رود که در حوضه و سرچشمه‌های زاینده‌رود تا اواسط اردیبهشت بارش‌های خوبی را شاهد باشیم و تا حدودی تنش‌های آبی را کاهش دهد.
به گفته او، هر ده میلیمتر برف، معادل یک میلیمتر بارش است؛ یعنی 59 سانتیمتر برفی که اکنون در کوهرنگ باریده است، معادل 60 میلیمتر آب است. پس ملاک ارتفاع برف نیست بلکه بارش است. بارش متوسط کوهرنگ حدود یک هزار و 250 میلیمتر است.
او با اشاره به اینکه میزان ذخیره سد زاینده‌رود تابع ورودی است، بیان می‌کند: می‌توان پیش‌بینی کرد که بعد از عید بارش‌هایی را داشته باشیم که برف را به روان‌آبی‌هایی با دبی بالا بکند. نتایج پژوهشی تحت‌عنوان «بررسی روند تغییرات مؤلفه‌های اقلیمی و تأثیر آن‌ها بر آورد کوهرنگ» که در مجله مهندسی منابع آبی منتشر شده، حاکی از این است که مقدار کل بارش سالانه، تعداد روزهای بارانی سال، بیشینه شدت بارش روزانه و شمار روزهای برفی سال به ترتیب به مقدار 11 (4/155 میلیمتر در سال)، 7/5، 4/9، 7/4 درصد کاهش را نشان می‌دهد.
