با افزایش نرخ ارز طی سالهای اخیر، نقدینگی وارد بازارهای دارایی مانند مسکن، خودرو، طلا و سکه و… شد و بر افزایش تورم دامن زد. درصورتی که نرخ ارز کاهش پیدا کند، جهتدهی نقدینگی نیز تغییر پیدا خواهد کرد، التهاب بازارهای سودده کاهش پیدا کرده و نقدینگی بیشتر به سمت بازارهای حقیقی حرکت خواهد کرد. در این بین، بخشهای صنعت، کشاورزی و… بیشتر از سرمایهها منتفع میشوند. کارشناسان ارزی در گفتوگوهایشان به این نکته اشاره میکنند که به طور قطع توافقات وین در کاهش نرخ ارز تأثیر دارد و منجر به افت نرخ دلار حتی به زیر کانال 20هزار تومان نیز خواهد شد؛ ولی پایداری این افت قیمت بستگی مستقیمی به نتیجه مذاکرات وین و آورده این توافقات برای ایران دارد. کارشناسان ارزی پایداری افت قیمت دلار را به لغو کامل تحریمهای ایالت متحده آمریکا مرتبط میدانند. از سوی دیگر، کارشناسان اقتصادی نیز درباره تأثیر مذاکرات وین روی رفع دغدغههای اقتصادی مردم و رفع مشکلات اقتصادی همچون جبران کسری بودجه، کاهش حجم نقدینگی، مهار تورم، افزایش رشد اقتصادی و… معتقدند که اگر توافقات وین با رفع مسئله اصلی یعنی افایتیاف همراه شود، به طور قطع وضعیت اقتصادی ایران را متحول کرده و شاهد بهبود بیشتر شرایط اقتصادی خواهیم بود. در واقع مذاکرات وین باید با عادی سازی وضعیت مراودات بانکی ایران همراه باشد تا به حل و فصل تمامی مشکلات اقتصادی بتوان امیدوار شد؛ چون وصل مطالبات ایران باید از طریق مجاری رسمی و شبکه بانکی صورت بگیرد.
یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی به اصفهان زیبا میگوید: خوشبختانه روند مذاکرات وین مثبت است و این روند چالشی و چکشی نیست؛ بنابراین این مذاکرات به نتیجه میرسد؛ بااینحال تصور اینکه تمامی مشکلات اقتصادی به واسطه مذاکرات وین حل و فصل شود، دور از انتظار است. درواقع برای کمرنگشدن مشکلات اقتصادی باید مسئله افایتیاف هم حل و فصل شود تا ایران امکان مبادلات بانکی بینالمللی را داشته باشد. کاووسی تصریح میکند: اگر استانداردهای بینالملل بانکی را نداشته باشیم بانکها با کشور ما کار نمیکنند. دراین شرایط صرافیها باید با درصد بالایی کار نقل و انتقال ارزی را انجام دهند. این کارشناس اقتصادی اذعان میکند: تخصیـــــصنـــــــدادن ارز برای واردات محصولات و کالاها ناشی از محدودیتهایی بوده که تاکنون با آن مواجه بودهایم. در شرایط فعلی بانک مرکزی منابع ارزی محدودی دارد تا ارز برای واردات کالاها اختصاص بدهد.
افزایش عرضه ارز در سامانه نیما
کاووسی ادامه میدهد: در شش ماه گذشته بانک مرکزی بیش از شش میلیارددلار ارز اختصاص داده و توافقات اولیه منجر شده دلار برای واردات کالاهای اساسی به شرکتهای اصلی واردکننده اختصاص داده شود؛ ولی برای اختصاص ارز به سایر شرکتهای خصوصی واردکننده، بانک مرکزی ارز دولتی تخصیص نمیدهد؛ در نتیجه باید ارز موردنیاز را از سامانه ارز نیمایی تهیه کنند به خاطر همین شرکتها از تخصیصندادن ارز شکایت دارند؛ درواقع از این موضوع گلایهمند هستند که ارز با نرخ دولتی در اختیارشان قرار نمیگیرد و دلیلش هم محدودیت منابع ارزی بانک مرکزی است. او اذعان میکند: وزارت صمت شرکتهایی را که مشمول تخصیص ارز دولتی میشوند به بانک مرکزی معرفی میکند؛ ولی این ارز با نرخ دولتی به افراد عادی تخصیص داده نمیشود و باید از سامانه نیما ارز خود را تأمین کنند که البته طی هفتههای گذشته تقاضا برای ارز نیمایی هم کاهش یافته، چون همه مطلع شدند که قیمتها کاهش یافته و انتظار کاهش قیمت ارز رادارند. این کارشناس اقتصادی بیان میکند: عرضه ارز در سامانه نیما در شرایط فعلی زیاد است. اگر گروهی بخواهند نهاده دامی وارد کنند از سامانه نیما میتوانند تأمین کنند، ولی اینکه انتظار داشته باشیم با مذاکرات وین تمامی این مشکلات حل و فصل شود درست نیست. کاووسی خاطرنشان میکند: باوجود اینکه اخبار مثبتی از مذاکرات وین به گوش میرسد ولی نرخ ارز مقاومت میکند و اجازه نمیدهند که نرخ دلار به زیر 20 هزار تومان برسد یکی از دلایلش همین است؛ چون مذاکرات وین قرار نیست تمامی مشکلات اقتصادی را حل کند. این کارشناس اقتصادی میگوید: اثرات روانی اخبار مذاکرات وین این انتظار را ایجاد کره که دلار به زیر 20 هزار تومان برسد ولی اینطور نیست؛ اگر قرارباشد دلار به زیر 20 هزار تومان برسد، بورس ریزش میکند و مشکلات دولت در این حالت دو چندان میشود. کاووسی تصریح میکند: هرچقدر دلار افت قیمت داشته باشد، بورس هم ریزش میکند، چون شرکتهای صادراتی توان رقابت صادراتی را از دست میدهند، بنابراین اجازه نمیدهند دلار به زیر 20 هزار تومان برسد. این کارشناس اقتصادی عنوان میکند: الان هم که اخبار توافقات وین به گوش میرسد، دلار حولوحوش 20هزار و 500 تومان میچرخد ممکن است. روزی که توافق اعلام شود ممکن است دلار به کانال 20 هزار تومان برسد یا به عنوان مثال درصد کمی هم به زیر کانال 20 هزار تومان برسد ولی موقتی است چون نرخ 20هزار تومان برای دلار مدیریت شده است و احتمال اینکه ازاین نرخ پایینتر بیاید خیلی کم است. کاووسی میگوید: درمجمــــــوع توافقات وین قرار نیست تمامی مشکلات اقتصادی را حل و فصل کند، مسئله دیگر نیز رفع افایتیاف است تا مبادلات بانکی بینالمللی برقرار باشد.