به بهانه هفته سالمندان

در پیچ‌وخم افسردگی سال‌خوردگان

افسردگی، اختلالی روانی است که می‌تواند افراد را در هر سنی تحت‌تأثیر قرار دهد؛ ازجمله افراد مسن. در این زمینه دکتر حمیدرضا روح‌افزا، متخصص روان‌پزشکی توضیح می‌دهد.

تاریخ انتشار: ۱۱:۰۹ - پنجشنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۳
مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه
در پیچ‌وخم افسردگی سال‌خوردگان

به گزارش اصفهان زیبا؛ افسردگی، اختلالی روانی است که می‌تواند افراد را در هر سنی تحت‌تأثیر قرار دهد؛ ازجمله افراد مسن. در این زمینه دکتر حمیدرضا روح‌افزا، متخصص روان‌پزشکی توضیح می‌دهد.

درحالی‌که احساس ناراحتی گاهی اوقات طبیعی است، اگر این احساس برای دو هفته یا بیشتر ادامه یابد یا بر توانایی فرد در کنارآمدن با زندگی روزمره تأثیر بگذارد، ممکن است آن فرد دچار افسردگی شده باشد.

شیوع افسردگی

یک نفر از ۱۰ نفر در میان افراد مسن و بیش از سه نفر از ۱۰ نفر در مراکز مراقبت از سالمندان دچار افسردگی هستند؛ البته به یاد داشته باشید که همه افراد مسن دچار افسردگی نمی‌شوند؛ اما آن‌ها بیشتر از سایر گروه‌ها تمایل دارند درباره افسردگی خود صحبت نکنند و تنها زمانی که وضعیتشان بسیار بد می‌شود، به دنبال کمک بروند.

علل افسردگی در افراد مسن

وضعیت جسمی ضعیف: بیماری‌های جسمی می‌توانند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم باعث افسردگی شوند. شرایط پزشکی مانند کمبود ویتامین، سرطان، بیماری‌‌های قلبی و دیابت و حتی عفونت‌ها می‌توانند بر عملکرد بدن تأثیر بگذارند و افسردگی را تحریک کنند. افرادی که در سنین بالای ۶۰ سال دچار افسردگی می‌شوند، معمولا دارای شرایط پزشکی دیگری نیز هستند.

انزوای اجتماعی: افراد ممکن است به‌تدریج از دوستان، خانواده یا جامعه خود جدا شوند. این ممکن است به دلیل فوت دوستان و هم‌سالان یا دشواری در رفت‌وآمد برای دیدار با دیگران باشد.

ازدست‌دادن در سنین بالا: افراد مسن ممکن است با دوره‌های شدید ازدست‌دادن مواجه شوند؛ مانند ازدست‌دادن همسر، اعضای خانواده یا دوستان؛ همچنین می‌تواند شامل ازدست‌دادن سلامتی یا خانه باشد؛ ازدست‌دادن استقلال هم می‌تواند افسردگی را تحریک کند.

علائم افسردگی

شناسایی افسردگی در سالمندان کمی دشوار است؛ زیرا نشانه‌های آن ممکن است با علائم افسردگی در افراد جوان متفاوت باشد. برای برخی از آن‌ها، احساس غم ممکن است نشانه اصلی نباشد. آن‌ها ممکن است بیشتر احساس بی‌حالی یا عدم علاقه به فعالیت‌ها داشته باشند و ممکن است تمایل کمتری به صحبت درباره احساسات خود داشته باشند؛ اما به‌طورکلی علائم رایج افسردگی شامل موارد زیر است:

احساس مداوم غم، اضطراب یا خالی‌بودن؛
احساس ناامیدی، گناه، بی‌ارزشی یا ناتوانی؛
زودرنجی، بی‌قراری یا مشکل در نشستن به‌طور ثابت؛
ازدست‌دادن علاقه به فعالیت‌هایی که قبلا لذت‌بخش بودند؛
کاهش انرژی یا خستگی؛
حرکت یا صحبت‌کردن به‌طور کندتر؛
مشکل در تمرکز، به‌خاطرسپردن یا اتخاذ تصمیم‌ها؛
مشکل در خواب، بیدارشدن خیلی زود در صبح یا خوابیدن بیش‌ازاندازه؛
خوردن بیشتر یا کمتر از حد معمول، معمولا با افزایش یا کاهش وزن غیرقابل‌برنامه‌ریزی؛
کاهش حافظه می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی باشد و درصورتی‌که این مشکل وجود داشته باشد، درمان افسردگی می‌تواند به بهبود حافظه کمک کند؛
گاهی اوقات، افراد مسن یا نزدیکان آن‌ها تغییرات رفتاری را مشاهده می‌کنند که می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی باشد. این تغییرات عبارت‌اند از:خارج‌نشدن از خانه، لذت‌نبردن از فعالیت‌هایی که قبلا از آن‌ها لذت می‌بردند، نخوردن غذا و نگهداری اشیای بی‌اهمیت؛ یکی دیگر از نشانه‌های افسردگی، فکرکردن زیاد به پایان زندگی است. ممکن است خود را در حال بخشیدن دارایی‌های شخصی، تغییر وصیت‌نامه یا صحبت‌کردن زیاد درباره مرگ بیابید. این می‌تواند نشانه‌ای از افکار خودکشی باشد و باید به‌شدت جدی گرفته شود.

روش‌های رایج درمان افسردگی

روان‌درمانی، دارودرمانی، درمان الکتروشوک و تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال.
راه‌های پیشگیری از افسردگی فعالیت بدنی داشته باشید و یک رژیم غذایی سالم و متعادل انتخاب کنید: این رویه می‌تواند به جلوگیری از بیماری‌هایی که ممکن است منجر به ناتوانی یا افسردگی شوند، کمک کند. برخی رژیم‌ها ازجمله رژیم DASH با سدیم کم نشان داده‌اند که خطر افسردگی را کاهش می‌دهند.
هر شب ۷ تا ۹ ساعت خواب کافی داشته باشید.
با دوستان و خانواده در تماس باشید.
در فعالیت‌هایی که از آن‌ها لذت می‌برید، شرکت کنید.
با دوستان، خانواده و پزشک خود زمانی که علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، صحبت کنید.