به گزارش اصفهان زیبا؛ حمله به مراکز درمانی و شکستن شیشه‌ها، آسیب رساندن به پزشک و کادر درمان و تهدید آن‌ها و خانواده‌هایشان تنها بخشی از مشکلاتی است که امنیت جانی و روانی این افراد را به خطر انداخته و باعث گلایه‌های فراوان آن‌ها شده است. همین چند روز پیش بود که فردی دست به قتل یک متخصص قلب در یاسوج، مقابل خانه‌اش زد و پس از کشتن آن با انتشار تصاویری از خود در فضای مجازی، مدعی کوتاهی این پزشک در درمان بیمار شد. بسیاری از کادر درمان می‌گویند روزی نیست همراه یا بیماری که به هر دلیل، درمان موفقی را پشت سر نگذاشته یا اتفاقی برایش افتاده است، دست به تهدید یا فحاشی و… نزند و برای آن‌ها یا خانواده‌شان مشکلی به وجود نیاورد؛ اتفاقی که آن‌ها را با عدم امنیت روانی مواجه و طبابت را هم سخت کرده است.
علیرضا لطیفی، پزشک عمومی که در یکی از مراکز درمانی دولتی کار می‌کند، می‌گوید حمله و تهدید به کادر درمان، بسیار رخ می‌دهد. او که در اورژانس مشغول به کار است، می‌گوید: «بارها پیش آمده که همراه بیمار یا خود بیمار به دلایل مختلف شروع به فحاشی یا اهانت کردن به پزشک یا باقی کادر درمان کرده‌اند؛ حتی در برخی از مواقع نیز کار به درگیری فیزیکی کشیده است.» درخواست‌های مکرر بیماران از پزشکان و زیر بار نرفتن آن‌ها باعث می‌شود تا برخی از همراهان یا بیماران دست به خشونت بزنند: «مثلا بیمار اصرار به تجویز آنتی‌بیوتیک دارد؛ اما پزشک ضرورتی نمی‌بیند و حاضر به این کار نمی‌شود. مریض یا همراهش این موضوع را قبول نمی‌کنند و به کادر درمان توهین می‌کنند. حتی در برخی از مواقع، درگیری فیزیکی رخ می‌دهد. این اتفاق بارها برای من و دیگر همکارانم رخ داده است.» به گفته او، موضوع دیگری که بیماران یا همراهانشان به خاطر آن به خودشان اجازه توهین به پزشک یا پرستار می‌دهند، عدم تحمل آن‌هاست؛ برای مثال، اگر مریض چند دقیقه منتظر ماند شروع به فحاشی و توهین می‌کند؛ درحالی‌که بیماران بدحال همیشه در اولویت درمان هستند.»
لطیفی ادامه می‌دهد: «در مواقعی هم که بیمار به هر دلیلی فوت می‌کند، همراهان آن تمام ناراحتی خود را بر سر کادر درمان خالی می‌کنند. فحاشی می‌کنند. فریاد می‌زنند. شیشه‌های مرکز درمانی را می‌شکنند.» لطیفی می‌گوید پس از قتل دکتر داوری که نشان‌دهنده عدم امنیت پزشکان و کادر درمان است، بسیاری از همکارانش نسبت به کار و حضور در بیمارستان بی‌رغبت شده‌اند: «آن‌ها خودشان را جای این پزشک می‌گذارند و معتقدند این اتفاق ممکن است دیر یا زود برای آن‌ها نیز بیفتد. متأسفانه حمایتی هم از این قشر نمی‌شود و سازمان نظام پزشکی نیز مداخله‌ای ندارد؛ درحالی‌که پزشکان نیازمند مصوبه حمایت هستند.»
صیانت از پزشکان به کجا رسید؟
آذرماه سال گذشته بود که کارزاری با عنوان «تصویب و اجرای طرح و لایحه صیانت از کادر سلامت کشور» راه‌اندازی شد؛ کارزاری که از نمایندگان مجلس درخواست کرده بود تا با استناد به ماده ۶۰۸، ۶۰۹ و ۶۱۵ قانون مجازات اسلامی، در ماده‌قانونی جداگانه و با عنوان صیانت از کادر سلامت کشور، طرحی در مجلس تصویب شود. این اتفاق، اما هنوز نیفتاده است و حالا و پس از قتل دکتر داوودی بسیاری از کادر درمان می‌گویند احساس امنیت نمی‌کنند و بیم این دارند که در حین کار، اتفاقی مشابه برایشان رخ دهد. همین هم شده است که به‌تازگی رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور، محمد رئیس‌زاده، با تأکید بر ضرورت ایجاد کمیته صیانت از پزشکان، اعلام می‌کند این کمیته برای حفظ امنیت پزشکان و کارکنان بهداشتی ایجاد خواهد شد.
خشونت علیه پزشکان و کادر درمان، اما تمامی ندارد. بسیاری از این افراد می‌گویند که بارها در محیط کار با انواع خشونت‌ها مواجه شده‌اند و امنیتشان به خطر افتاده است. مریم 42 ساله، پرستار اورژانس یکی از همین افراد است. می‌گوید: «آخر هفته‌ها بیماران و همراهانشان که هوشیار نیستند و معمولا الکل مصرف کرده‌اند، به بیمارستان سرریز می‌شوند و به هر بهانه‌ای دنبال دعوا می‌گردند و کادر درمان را تهدید می‌کنند.» او می‌گوید: «همین چند وقت پیش، بیمار جوانی را به بیمارستان آوردند که قبل از رسیدن به مرکز بر اثر تصادف فوت کرده بود. زمانی که خبر فوتش به دوستان و همراهانش اعلام شد، آن‌ها شروع به فریاد‌زدن و فحاشی کردند. شیشه‌های اورژانس را با سنگ شکستند. بعضی‌هایشان هم چاقو داشتند و برای همین کسی جرئت نزدیک شدن به آن‌ها را نداشت. تا پلیس برسد و قائله را ختم کند، بی‌نظمی و ناامنی زیادی در بخش اورژانس رخ داد.» خشونت علیه کادر درمان موضوعی است که محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها به آن اشاره کرده است: «در آخرین مطالعه‌ای که با موضوع خشونت علیه پرستاران انجام شده بود، بیش از ۸۵ درصد پرستاران کشور عنوان کرده‌اند که طی دوره شش‌ماهه موردمطالعه، مدام در معرض خشونت‌های کلامی و فیزیکی قرار داشته‌اند. بااین‌حال اما تاکنون هیچ اقدامی برای حفاظت از جان کادر سلامت و درمان صورت نگرفته است.»
آمار ثبت‌نشده!
آمار رسمی در رابطه با ضرب و جرح پزشکان و پرستاران وجود ندارد؛ اما آن‌طور که رسانه‌ها اعلام کرده‌اند، از پاییز سال گذشته تا به الان، دو کشته و 13 مجروح قربانی خشونت بیماران یا خانواده‌های آن‌ها شده‌اند. اتفاقی که امنیت کادر درمان را به خطر انداخته و آن‌ها را نسبت به کار و حضور در بیمارستان بی‌انگیزه کرده است.
محسن مصلحی، قائم‌مقام و معاون پشتیبانی و رفاهی سازمان نظام‌پزشکی اصفهان دراین‌باره به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «در همه جای دنیا برای صیانت از کادر درمان تمهیدات ویژه‌ای اندیشیده شده و مجازات‌های سخت‌گیرانه‌ای برای افرادی که دست به خشونت می‌زنند، در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا کسی که قرار است به طبابت و درمان افراد بپردازد، باید آرامش خاطر داشته باشد. این درحالی است که در سال‌های اخیر در کشور ما خشونت علیه کادر درمان افزایش یافته که بخشی از آن به دلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی است و بخش دیگر نیز به دلیل عدم وجود تمهیدات و قوانین بازدارنده است. اکنون شاهد آن هستیم که افراد به راحتی با انواع سلاح‌های سرد وارد بیمارستان می‌شوند و برای کادر درمان مشکل ایجاد می‌کنند. به گفته او، عدم امینت پزشکان و همچنین دستمزدهای پایین آن‌ها باعث شده تا خیلی‌ها تصمیم به مهاجرت بگیرند و عطای رفتن را به لقایش ببخشند؛ اتفاقی که دود آن در چشم مردم می‌رود و باعث می‌شود تا شهروندان ضرر ببینند؛ مثل همین الان که با کمبود پزشک مواجه هستیم و خیلی از پزشکان عمومی تمایلی به ماندن و ادامه تحصیل و انتخاب تخصص ندارند.
دردی که درمان ندارد!
خشونت علیه پزشکان، درمانی تا به الان نداشته و نسخه‌هایی که برای آن پیچیده شده، راهی به جایی نبرده است؛ درحالی‌که آمارهای غیررسمی حاکی از افزایش این خشونت‌ها در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها هستند.
محمدرضا جباری، دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور در گفت‌وگو با رسانه‌ها خشونت علیه کادر درمان را نه‌تنها یک بحران در حوزه سلامت، بلکه بازتابی از مشکلات عمیق‌تری در ساختار اجتماعی و فرهنگی کشور می‌داند. جباری با اشاره به پیشینه فرهنگی غنی ایران، تأکید می‌کند: «در کشوری با چنین تاریخ و تمدنی، شاهد این‌گونه خشونت‌ها علیه پزشکان و کادر درمان، به‌ویژه در سال‌های اخیر، امری نگران‌کننده و غیرقابل‌قبول است. خشونت علیه کادر درمان تنها محدود به برخوردهای فیزیکی نمی‌شود و ابعاد پیچیده‌تری دارد که از خشونت‌های کلامی و رفتاری شروع شده و گاهی به برخوردهای فیزیکی و حتی قتل منجر می‌شود. افزایش خشونت علیه کادر درمان در ایران تنها یک مشکل حرفه‌ای نیست، بلکه به‌نوعی نشان‌دهنده مشکلات عمیق‌تری در ساختار اجتماعی و فرهنگی کشور است. مشکلات اقتصادی و اجتماعی و ناترازی‌های موجود در جامعه ازجمله عوامل اصلی هستند که به افزایش استرس و خشم در افراد منجر می‌شوند.» جباری همچنین به کاهش آستانه تحمل و افزایش تحریک‌پذیری در جامعه اشاره می‌کند و می‌گوید: «مدارای اجتماعی در کشور ما کاهش یافته و این امر باعث می‌شود که افراد در برابر مشکلات روزمره بیشتر عصبی و واکنش‌پذیر شوند.»
به گفته او، در کوتاه‌مدت، باید امنیت و نظارت در مراکز درمانی تقویت شده و تدابیر حفاظتی به‌منظور حفاظت از کادر درمان اتخاذ شود؛ همچنین او بر لزوم حمایت‌های قضایی مؤثر برای برخورد با متجاوزان به حقوق کادر درمان تأکید کرد و گفت: «قوانین موجود می‌توانند پاسخ‌گو باشند، اما باید با جدیت بیشتری به اجرا درآیند» او همچنین بر اهمیت تغییر نگرش‌های عمومی در باره خشونت تأکید کرد و افزود باید جامعه را به این آگاهی رساند که خشونت نه‌تنها راه‌حل مشکلات نیست بلکه موجب تشدید بحران‌ها می‌شود.
