
رالی صعودی شاخص کل از ابتدای خرداد آغاز شد و در مرداد شدت و قدرت بیشتری پـیــدا کرد. پس از 10ماه طاقتفرسا، بالاخره نماگر بازار از کف 1.1میلیون واحدی خود را بالا کشید تا سهامداران نیز با خاطری آسودهتر، بالا و پایینشدن پورتفوی خود را به نظاره بنشینند. با ورود شاخص کل به کانال 1.5 میلیون واحد، بازی عوض شد و حالا سهامدارانی که تا دو ماه پیش به جبران بخشی از زیان خود راضی بودند، اکنون خواهان بازپسگیری قلههای قبلی هستند. این خواسته سهامداران چقدر قابل تحقق است؟













آن چیزی که این روزها در بازار دیده و تجربه میشود، رشد قیمتهاست، اما آنچه علت این رشد است و دیده نمیشود، ترس سرمایهگذاران نسبت به شرایط اقتصادی است. شاخصکل بورس توانسته تا مرز کانال 1.6 میلیون واحد رشد کند و به این ترتیب، از آخرین و پایینترین مقدار خود در حدود 9 ماه اخیر، رشد 500هزار واحدی را به ثبت رسانده است. بخشی از این رشد طبیعی است و بخشی دیگر به هیجان خرید سرمایهگذاران باز میگردد.













عنون کتاب «فقر احمق میکند» کار را برایتان آسان کرده است، چراکه از همین عنوان میتوان به یکی از نتایج مهم کتاب رسید. اگر کسی درباره کتاب «خرمگس» از شما بپرسد و شما شناختی از آن نداشته باشید، پیشفرض ذهنیتان این است که با کتابی در حوزه علوم حشرات روبهرو هستید و یا اینکه اسم کتاب استعاره از قهرمان داستان است یا اشاره به دوره خاصی دارد. اما در اینجا لازم نیست رؤیاپردازی کنید؛ همان چیزی که در لحظه اول به ذهنتان خطور کرده، درست است.













روزهای صعودی بورس با چند رکوردشکنی همراه شده است. برخی رکوردشکنیها از دل معاملات بورس به دست آمده است که از این میان میتوان به رکوردشکنی در ارزش معاملات خرد، خروج سرمایه از صندوقهای درآمد ثابت و رسیدن شاخصکل به کانال 1.5 میلیون واحد اشاره کرد. اما تعطیلات چندباره و طولانی مدت بورس، از جمله رکوردشکنیهایی است که ارتباطی با بازار و معاملات آن ندارد. با آغاز معاملات روز گذشته، بازار هم به مسیر عادی خود بازگشت.













یکی از تکنیکهای پرکاربرد قماربازان، اکنون به استراتژی سرمایهگذاران تبدیل شده و این گونه است که نام و آوازه شیوه مارتینگل، در ماههای اخیر زیاد شنیده شده است. بسیاری از سهامداران عنوان میکنند شیوه خرید سهام با پیروی از روش مارتینگل، میتواند از میزان زیان و ضرر آنها بکاهد. اما روش مارتینگل چیست و آیا میتواند استراتژی سودآوری باشد؟













بالا و پایین شاخصکل بورس در سال گذشته، تجربههای گرانبهایی را برای سهامداران رقم زد. رؤیاپردازانی که به دنبال چندین برابر کردن سرمایه خود در عرض چند ماه بودند، با زیان چند دهدرصدی سال را به پایان بردند. اما فقط سهامداران نبودند که تجربه کسب کردند! افزایش چندین برابری کدهای سهامداری و ورود بخش قابلتوجهی از مردم به بازار سرمایه، چالشهای زیادی برای مسئولان سازمان به همراه داشت.













رشد شاخص کل از حداقل مقدار خود که در خردادماه به ثبت رساند تا به حال به بیش از 22 درصد رسیده است. نه تنها کانال 1.1 و 1.2 میلیون واحد تثبیت شد، بلکه اکنون نماگر بازار به کانال 1.3 میلیون واحد هم راضی نیست و سودای فتح قلههای بالاتر را دارد؛ اما پشتوانه صعود شاخصکل در مدت اخیر چه بوده است؟













بازار سرمایه در سال 98 و 99 روزهای طلایی را پشت سر گذاشت و با رشد بیسابقهای مواجه شد؛ تا جایی که هزاران سهامدار را بهسوی خود جذب کرد. رشد تقاضا برای سرمایهگذاری در بورس باعث رونق سبدگردانی شد؛ از شرکتهای رسمی در این حوزه گرفته تا اشخاص حقیقی به سبدگردانی در بازار سرمایه مشغول شدند، ولی بازار سرمایه از نیمه دوم سال 99 با اصلاح و ریزش شدید مواجه شد و دود آن به چشم سهامداران و سبدگردانها رفت. درنهایت تیرماه 1400 اخبار سبزشدن شاخصهای بورس دلیلی شد تا سبدگردانان دوباره وارد گود شوند.













نام دابلیو دی گن (یا گان GANN) نامی شناخته شده در بیان اهالی بازار به خصوص تکنیکالیستهاست، چراکه داستانهای زیادی درباره موفقیتهای فوقالعاده او بیان شده است، اما در عین حال جزئیات زیادی درباره نظریات او وجود ندارد و آنچه اکنون در دست تکنیکالیستهاست، چکیدهای از نظریات اوست که توسط شاگردانش منتقل شده و همچنین بسط تئوریهای او بر بستر نرمافزارهای تحلیلی است. او در سال 1878 میلادی به دنیا آمد و علاقه شدید او به مباحث ریاضی، نقطه عطفی شد برای ایجاد الگوهایی بر بستر زمان و قیمت. به اعتقاد گن، بازارها از قوانین ریاضی و چرخههای زمانی تبعیت میکند. گن برای توسعه نظریات خود، حتی به انگلستان، هندوستان و مصر سفر کرد تا در مورد نظریات ریاضی و قیمتهای تاریخی تحقیق کند.













تورم، نرخ دلار و سکه و شاخصکل بورس به چهار شاخص مهم اقتصادی کشور طی سالهای گذشته تبدیل شدهاند و امروز فعالان اقتصادی برای تصمیمگیری در مورد آینده از روند این چهار شاخص استفاده میکنند. تورم همیشه در فعالیتهای اقتصادی مؤثر است، نوسانات قیمتی سالهای گذشته نیز نشان داد نرخ دلار بر قیمت داخلیترین کالاهای کشور نیز تأثیرگذار است، بازاریان قیمت سکه را تصویری شفاف و واقعی از نرخ تورم میدانند و در انتها شاخص کل بورس تصویری از سرمایهگذاری داخلی تولید است. بررسی این چهار شاخص در طول 30 سال گذشته نشان میدهد سرمایهگذاری در تولید داخل یعنی بورس همیشه بازدهی چندبرابر بیشتری نسبت به تورم و سکه داشت در مقابل دلار از تورم عقب ماندهاست.













اوایل خرداد سال جاری شاخص کل کانال 1.1 میلیون واحد را از دست داد. بهاینترتیب ریزش سنگین نماگر بازار از نقطه اوج خود به یکمیلیون واحد رسید؛ اما از آن زمان تاکنون دماسنج بازار دو کانال بالاتر آمده است و در میانههای کانال 1.2 میلیون واحد نوسان دارد. بهطور مشخص میتوان مشاهده کرد که از شدت و قدرت موجهای صعودی در هر روز کاسته شده و به نوعی بورس در یکی دو هفته اخیر در همین محدوده درجا زده است. در فاصله یک ماه گذشته، هم ارزش معاملات خرد روزانه افزایش یافته و هم از تعداد نمادهای درگیر در صف فروش کاسته شده است؛ اما با رســیــدن شـاخـصکـل بــورس به مـــرز یکمیلیون و 250 هزار واحد، قدرت تقاضا و عرضه برابر شده است. برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند مذاکرات برجام و دیدگاه دولت جدید به مسائل بینالمللی و اقتصاد کشور، میتواند بر روند بازارها تأثیرگذار باشد.













از قدیم گفته شده «هیچ ارزانی بیعلت نیست و هیچ گرانی بیحکمت». قاعده آن است که اگر کالا یا خدمتی ارزان است، به خاطر کیفیت پایین محصول، خدمات نامطلوب و… است؛ در مقابل اگر محصولی قیمت بالایی دارد، منطقی پشت آن نهفته است که بهواسطه داشتن مزیت رقابتی در آن کالا یا خدمت است. اما در اقتصاد ایران که دولت در آن نقش ویژهای بازی میکند، بهدفعات ارزانیهای بیعلت و گرانیهای بیحکمت دیدهایم. دامنه قیمتهای نادرست به یک بازار یا صنعت محدود نمیشـود، ردپای آن را مـیتـوان در کالاهای اساسی همانند گوشت و میوه تا صنایعی همانند خودرو یا حتی بازار مسکن مشاهده کرد.