در ادامه مشکلات دیرینه تهران_کابل بر سر حقابه ایران رودخانه هیرمند، طی روزهای گذشته، رئیسجمهور کشورمان در جریان سفر به سیستان و بلوجستان در سخنانی به طالبان هشدار داد که «حقابه هیرمند» را بسیار جدی بگیرند.
سردار محمدرضا میرحیدری، فرمانده انتظامی استان اصفهان در جمع خبرنگاران با اشاره به ممنوعیت تولید کشت خشاش در افغانستان با به رویکار آمدن طالبان، گفت: در این مدت کشفیات مواد مخدر در سطح کشور با کاهش زیادی روبهرو بوده که در این میان اصفهان هم نسبت به میانگین کشوری عملکرد بهتری داشته است.
پس از قدرتگیری طالبان در افغانستان، این کشور با حجم عظیمی از بحرانهای اقتصادی (معیشتی)، سیاسی، اجتماعی و ناامنی شدید مواجه شد؛ فضایی برآمده از فقدان توازن و تقسیم قدرت که به گفته کارشناسان، تنها با تشکیل یک دولت فراگیر و حضور و مشارکت مؤثر و پایدار همه گروههای قومی و مذهبی افغانستان و البته بدون مداخله بازیگران خارجی برطرف خواهد شد. در این میان، کشورهای همسایه افغانستان با برگزاری اجلاسهای منطقهای در تلاش برای کشف راهحلهایی منطقی بهمنظور ایجاد صلح و آرامش در افغانستان برآمدهاند.
چهارشنبه هفته گذشته (5 آبان) تهران میزبان دومین نشست کشورهای همسایه افغانستان به اضافه روسیه با هدف ارسال پیام همکاری به مردم این کشور و تمرکز بر وضعیت جدید افغانستان بود، اجلاسی با حضور وزرای امور خارجه ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و البته چین و روسیه و دبیرکل سازمان ملل متحد بهصورت آنلاین، که گفتوگو و تفاهمهای میان آنها منجر به خروجی بیانیهای در باب شرایط کنونی افغانستان شد.
انــفــجــارهــای پــیدرپــی و کشــتــه و مجروحشدن تعداد زیادی از مردم افغانستان در هفتههای اخیر که طالبان سعی دارد حکومت مرکزی خود را در افغانستان نهادینه کند، بازهم توجه جامعه جهانی را به این کشور بحرانزده خاورمیانه جلب کرده است. مطلب پیش رو ترجمه مقالهای است به قلم اجمل احمدی که در تاریخ 11 اکتبر 2021 در وبسایت فارن افرز (foreignaffairs.com )منتشر شده است. او بهعنوان یکی از دولتمردان سابق این کشور از دیدگاه خود به تشریح علل و عوامل سقوط دولت اشرف غنی در افغانستان و قدرت گیری مجدد طالبان میپردازد.
هفتاد و ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل از روز سهشنبه 30 شهریور، در نیویورک آغاز به کار کرد. مقامهای بیش از ۱۰۰ کشور جهان برای حضور در هفتاد و ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل طی روزهای اخیر به نیویورک سفر کردهاند. این نشست که برخی از برنامههای آن بهصورت حضوری و برخی نیز بهصورت مجازی برگزار میشوند، در میانه شیوع ویروس کرونا و در کرونا زدهترین شهر آمریکا در جریان است. «تغییرات آب و هوایی، واکسیناسیون کرونا، تحولات افغانستان» ازجمله موضوعاتی هستند که در نشست مجمع موردبررسی قرار میگیرند.
«نه آویز برای خانه صفوی» عنوان نمایشگاه دیگری از مجموعه نمایشگاههای آرت پروژه است که به ارائه آثاری از «حسین تحویلیان» پرداخته و حس نوستالژیک مکانهای قدیمی را درکنار ذهنیت او از نگارههای صفوی و تلفیق سمبلیک آن با رخدادهای امروز جهان نمایش میدهد. حسین تحویلیان درباره آرت پروژه و اهداف آن میگوید: «دوره تخصصی آرت پروژه افرادی را که بهصورت نیمهحرفهای آموزشهایی را از راههای مختلفی گذرانده و یا دانشگاه رفته و مدارک هنری دارند، اما نتوانستهاند آموزش خود را تکمیل کنند و مانند یک هنرمند حرفهای فعالیت کنند و روی پای خودشان بایستند و به عبارتی به خودکفایی درونی دست یابند، جذب میکند، البته بسیاری از هنرمندان که حتی با برگزاری چند نمایشگاه احساس کردند که باید وارد وادی یک جریان هنری شوند نیز شامل این گروه هم میشوند.»
حدود یک ماه میشود که طالبان تقریبا تمام ولایتهای افغانستان را بدون این که با مقاومتی روبرو شوند، تصرف کرده است. اما پنجشیر، تنها ولایت افغانستان است که طالبان نتوانسته آن را تصرف کنند. احمد مسعود، فرزند احمد شاه مسعود و شماری از فرماندهان سابق محلی با تشکیل جبههای موسوم به «جبهه مقاومت ملی» در حال حاضر به نبردی علیه حملات طالبان به این ولایت برآمدهاند.
تـصرف افغانستــان تــوســط طالبان، هیجانهای بازار ارز اصفهان را بالا برد تا در فاصله کوتاهی دلار به نزدیکی کانال 28 هزار تومان برسد. دلالهای خیابان سپه و بازار بزرگ ذوقزده از آمدن طالبان از تــعــطــیــلــی مــعــامـلات هــرات و دلار 40هزارتومانی تا انتهای سال گفتند. آنها طی سال جاری به بهانههای مختلف بارها وعده دلار 40هزارتومانی تا پایان سال جاری را دادند؛ ولی اینبار مدعی شدند با آمدن طالبان دیگر از افغانستان ارزی وارد ایران نخواهد شد تا حرکت دلار بهسمت 40هزار تومان با سرعت بالاتری همراه شود.
با سقوط حکومت ملی افغانستان و سربرآوردن امارت اسلامی در این کشور جنگ زده، مردمی که خاطره خوبی از زمامداری طالبان نداشتند، به هر شکل ممکن پا به فرار گذاشتند. ویدئو ها، گزارش های میدانی و اخبار تلخ رسانههای افغانستان و سپس رسانههای بینالمللی، نشان میداد که کسی از چرخ هواپیمای باری آمریکایی بر زمین سقوط میکند و کسان دیگر از دیوارهای فرودگاه کابل بالا میروند، در حالیکه جماعت انبوهی به نظاره در آن پایین ایستادهاند و عدهای نیز، در خون شریف و بیگناه خود غلطیدهاند. این اخبار تلخ، بار دیگر مسئله مهاجران و معضلات همراه با آن را در افکار عمومی جهان و به خصوص در ایران برجسته کرده است. این بیجاشدگان افغانستانی، از چهار دهه پیش تاکنون به دنبال حضور طالبان و مسائل متعدد قومی و امنیتی هم اکنون در 90 کشور جهان پناه گرفتهاند.
طالبان در افغانستان همچنان میتازد و شهرها را یکی پس از دیگری به تصرف خود در میآورد. آیا همانطور که برخی از چهرههای سیاسی میگویند طالبان طی این سالها تغییر کرده است؟ آیا طالبان یکی از «جنبشهای اصیل منطقه» است؟ آیا طالبان امروز نسبتی با داعش دارد؟ وضعیت افغانستان امروز و دیروز امیدوارکننده نیست. کشوری که قبلتر از آنکه نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در سال 2001 میلادی به اسم مبارزه با تروریسیم و خشکاندن ریشههای ترور در افغانستان از زمین و آسمان آن را تصرف کردند، آنقدر زخمهای متوالی از سوی طالبان و قبلتر از این همه توسط ارتش سرخ شوروی بر پیکرش وارد آمده که توانی برای ایستادگی بیشتر و ستیز با بنیانگذاران تحجر را نداشت.