به گزارش اصفهان زیبا؛ صبحهای شهریور، وقتی خانوادهها در تکاپوی خرید لوازم و آمادهسازی فرزندانشان برای سال تحصیلی تازهاند، پای دغدغهای تکراری دوباره به میان میآید: «لباس فرم مدرسه». لباسهایی که قرار است نشانی از یکدستی، نظم و هویت جمعی باشند، اما برای بسیاری از دانشآموزان چندان دلپذیر نیستند.
خیلیهایشان میگویند کاش میشد با این لباسها به مدرسه نرفت، لباسی که بیش از آنکه حس تعلق بدهد، یادآور اجبار است. همین نگاه باعث شده است بعضی مدارس غیردولتی در اصفهان به این فکر بیفتند که اصلا پوشش یکدست را حذف کنند و تنها در چهارچوب پوشش عرفی و با تعامل خانوادهها، شیوهای سادهتر و پذیرفتنیتر را پیش بگیرند.
از سوی دیگر، مادران نیز گلایههای مشابهی دارند. آنها میگویند هزینهای که باید برای لباس فرم بپردازند، گاه هیچ تناسبی با کیفیت و کارآمدی آن ندارد. بعضی از خانوادهها ترجیح میدهند بهجای هزینه بالا برای فرمی که تنها در مدرسه استفاده میشود، همان مبلغ را صرف خرید لباسهای روزمره و مهمانی فرزندانشان کنند؛ این در حالی است که تولیدکنندگان و اصناف، تأکید میکنند نظارت و رقابت در بازار وجود دارد و کیفیت اجناس در سالهای اخیر بهبود یافته است.
در میانه این اختلاف نگاهها، معاونان آموزشی مدارس هم روایت خود را دارند؛ آنها از تجربه انتخاب فرم، تعامل با تولیدکنندگان و تلاش برای جلب رضایت والدین سخن میگویند. به باورشان، طراحی زیبا و کیفیت مناسب اهمیت دارد؛ اما نمیتوان از فشارهای اقتصادی خانوادهها هم چشم پوشید. همین تلاقی دیدگاهها ما را به شنیدن دغدغه مادران، پاسخ اصناف و توضیحهای مسئولان مدرسه کشاند تا روشنتر ببینیم این چرخه چگونه میچرخد و چرا همچنان پرسش اصلی باقی است: لباس فرم نمادی از هویت دانشآموزی است یا باری اضافی بر دوش خانوادهها؟
در همین راستا، گفتوگویی داشتیم با مادران تا نظر آنها را دراینباره جویا شویم. یکی از مادران اظهار کرد: باوجود قیمت زیاد، کیفیت مناسبی دریافت نمیکنیم. پارچهها زود رنگ میبازند یا کیفیتشان کاهش مییابد و ما مجبور میشویم هرسال دوباره فرم جدید تهیه کنیم؛ درحالیکه اگر کیفیت پارچه مطلوب باشد، میتوان چند سال از یکدست لباس استفاده کرد.
مادر دیگری از تأخیرهای مکرر در تحویل لباسها گلایه کرد و گفت: زمان تحویل بسیار طولانی است. گاهی تا اوایل مهر هنوز لباسها آماده نیست و بچهها مجبورند روزهای اول مدرسه را با لباسهای غیررسمی سپری کنند. این موضوع علاوهبر هزینه، استرس زیادی برای خانوادهها ایجاد میکند.
یکی دیگر از والدین در گفتوگویی جداگانه با اشاره به مشکل تکرار خرید سالانه بیان کرد: حتی زمانی که طرح لباس ثابت است، بازهم به دلیل کیفیت پایین ناچاریم هرسال هزینه تازهای پرداخت کنیم. این مسئله به خانوادههایی که چند فرزند مدرسهای دارند، بهویژه در شرایط اقتصادی امروز، فشار زیادی وارد میکند.
یکی دیگر از مادران نیز به تغییر روند تهیه لباسها اشاره کرد و افزود: تا سال گذشته خیاط به مدرسه میآمد، اندازهگیری میکرد و لباسها را با قیمت مناسب تحویل میداد؛ اما از امسال مجبور شدیم در سامانه ثبتنام کنیم. این تغییر نهتنها هزینهها را بیشتر کرده، بلکه روند دریافت لباس هم پیچیدهتر شده است؛ البته در این میان مادرانی بودند که هم از کیفیت و هم از طرح و مدل رضایت داشتند.
بعد از دغدغه مطرحشده از سوی مادران، در گفتوگو با مدیر بازرسی و نظارت
بر اصناف استان چگونگی نظارت بر فروش لباس فرم مدارس را جویا شدیم.
جواد محمدیفشارکی
مدیر بازرسی
و نظارت بر اصناف استان
او در توضیح سابقه مسئله فرم مدارس گفت: در سالهای گذشته بارها پیش میآمد که مدارس با تولیدیهای غیرمجاز همکاری میکردند، تولیدیهایی که نه پروانه کسب داشتند، نه کیفیت کارشان موردتأیید بود و نه قیمتهایشان منطقی. در برخی موارد، تولیدکننده قیمت مشخصی برای هر دست لباس اعلام میکرد؛ اما مدیر مدرسه از او میخواست مبلغ بالاتری را درج کند و اختلاف ایجادشده برای هزینههای مدرسه مصرف میشد. همین رویه سبب شد در ۱۳۹۴ انتقادهای گستردهای شکل بگیرد و درنهایت کمیتهای برای ساماندهی وضعیت تأمین فرم مدارس تشکیل شود.
به گفته او، در ابتدا طرح با مشکل جدی ضمانت اجرایی روبهرو بود. برخی مدارس از اجرای مصوبات سر باز میزدند و همین باعث شد روند ساماندهی در سطح محلی چندان موفق نباشد؛ اما با ورود وزارت آموزشوپرورش به موضوع، چهارچوبی سراسری تدوین شد و مدارس ملزم شدند صرفا با تولیدیهای موردتأیید اتحادیه پوشاک قرارداد ببندند.
یکی از تحولات مهم سالهای اخیر، راهاندازی سامانهای برای ثبت قراردادهاست. محمدی درباره این سامانه توضیح داد: سال گذشته اتحادیه پوشاک با حمایت اتاق اصناف سامانهای طراحی کرد که مدارس و تولیدیها باید در آن ثبتنام میکردند.
هر تولیدی قبل از ورود به سامانه ارزیابی میشد تا توان و ظرفیت تولیدش مشخص شده و از قراردادهای غیرواقعی جلوگیری شود. در کمیتهای متشکل از نمایندگان اتحادیه پوشاک، اتحادیه خیاطان، انجمن حمایت از مصرفکننده، اداره صمت و دیگر نهادها، کیفیت پارچه، رنگ و قیمت نهایی بررسی و تصویب میشود؛ بنابراین هیچ نهادی بهتنهایی تصمیمگیر نیست و همه بخشها در تعیین قیمت و کیفیت دخیلاند.
او افزود: راهاندازی این سامانه شفافیت بیشتری ایجاد کرد. در گذشته والدین نمیدانستند لباس فرزندانشان از کجا و با چه معیاری تهیه میشود؛ اما اکنون مسیر قانونی مشخصی برای این کار وجود دارد؛ البته این سیستم هنوز بینقص نیست و نیاز به اصلاحات دارد. همکاری بیشتر مدیران مدارس و همچنین مطالبهگری والدین میتواند به تکمیل این روند کمک کند.
مدیر بازرسی اصناف با ارائه آمار تازه گفت: امسال درمجموع ۳۶۶ واحد تولیدی در سامانه معرفی شدند و ۱۰۵۷ مدرسه با این تولیدیها قرارداد بستند. بسته به ظرفیت هر تولیدی، تعداد مدارسی که با آن قرارداد میبندند، متفاوت است؛ چراکه برخی توان تولید انبوه دارند و میتوانند نیاز چندین مدرسه را پاسخ دهند؛ اما برخی دیگر تنها برای تعداد محدودی ظرفیت دارند. تمامی مدارس زیرنظر آموزشوپرورش ملزم هستند قرارداد خود را از طریق این سامانه ثبت کنند؛ مگر تعدادی از مدارس که اذعان داشته باشند نیازی به لباس فرم جدید ندارند و همان فرم سال گذشته را استفاده کنند. در صورت مشاهده هرگونه تخلف، سازمان بازرسی حتما موضوع را پیگیری خواهد کرد.
محمدی در واکنش به برخی از انتقادهای والدین پیرامون قیمت و کیفیت، اظهار کرد: این روند وحی منزل نیست و قطعا ضعفهایی دارد؛ بااینحال، نسبت به گذشته که مدارس بدون ضابطه با تولیدیهای ناشناس قرارداد میبستند، شرایط بسیار سامانیافتهتر شده است.
او به یکی دیگر از معضلهای این حوزه اشاره کرد و افزود: برخی تولیدیها علاوهبر فرم مدارس، کالاهایی مثل لباس و کفش ورزشی یا قمقمه و… هم عرضه میکردند. این موضوع نیز در سالهای اخیر موردبرخورد قرارگرفت و چنین واحدهایی ملزم به دریافت پروانه مرتبط با آن صنف شدند؛ درواقع دیگر کسی نمیتواند با عنوان تولیدکننده فرم مدرسه، اجناس متفرقه را وارد چرخه کند.
محمدی در پایان تأکید کرد: اگر خانوادهها نارضایتی یا تخلفی مشاهده کردند، میتوانند از سه طریق شکایت خود را ثبت کنند:
۱. مراجعه به بخش شکایت در سامانه پوشاک مدارس؛
۲. ثبت شکایت در سامانه 124.ir؛
۳. تماس یا ارسال مستندات به شماره 09140403039 در پیامرسان ایتا.
همشهریان گرامی مطمئن باشند همکاران ما با جدیت موضوع را پیگیری خواهند کرد.
با توجه به توضیحهای مدیر بازرسی و نظارت بر اصناف استان، در گفتوگو با معاونان مدرسه دیدگاه آنها در خصوص این طرح و اجراییشدن آن در مدارس را جویا شدیم.
معاون آموزشی مدرسه شاهد مقطع متوسطه اول معتقد است که روند انتخاب لباس فرم مدارس در سالهای اخیر دچار تغییرات مهمی شده است. او میگوید: «در سالهای قبل، تولیدکنندهها مستقیم به مدرسه میآمدند، نمونه کار ارائه میدادند و ما از بین آنها انتخاب میکردیم؛ اما امسال سامانهای طراحی شده است و چند تولیدکننده مشخص معرفی میشوند؛ ما هم بر اساس شناخت و پیشزمینهای که داشتیم، دست به انتخاب زدیم.»
او با اشاره به نقش اصناف در این سازوکار ادامه میدهد: «در این روش جدید، صنف وارد عمل میشود و بر قیمتها نظارت دارد؛ مثلا وقتی تولیدکنندهای قیمت ۲۹۸هزار تومان را اعلام میکرد، اگر من میگفتم همان ۳۰۰ تومان حساب شود، بلافاصله توضیح میداد این موضوع بهعنوان گرانفروشی تلقی میشود. همین نشان میدهد نظارت جدی و دقیقی از سوی صنف وجود دارد.»
این معاون آموزشی با تأیید این روند میگوید: «الان تعداد زیادی تولیدکننده حضور دارند. هرکدام اجناسشان را به صنف ارائه میدهند و اصناف بر اساس کیفیت و قیمت تصمیمگیری میکنند. همین رقابت باعث میشود تولیدکنندهها مجبور شوند کیفیت را بالا ببرند و قیمت را هم منطقیتر اعلام کنند.»
او همچنین درباره انتخاب فروشگاهی خاص بهعنوان تولیدکننده ثابت مدرسه در طول سالهای گذشته، برخلاف دیدگاه مادران که اجناس فروشگاه را فاقد کیفیت میدانند، توضیح میدهد: «این فروشگاه خاص که اکثر مدارس با آن کار میکنند، اگرچه کمی گرانتر میفروشد، کیفیت لباسهایش آنقدر بالاست که میتواند تا مقطع دبیرستان هم دوام بیاورد.»
این معاون آموزشی توضیح میدهد که انتخاب مدل لباس هم با تعامل میان مدرسه و تولیدکننده انجام میشود: «طرح نهایی با همکاری انجمن اولیاومربیان مشخص میشود؛ البته گاهی تولیدکنندهها هم پیشنهادهایی میدهند که اعمال میکنیم.»
معاون یکی از مدارس غیرانتفاعی اصفهان در گفتوگو با «اصفهانزیبا» ابتدا به تجربههای مشابه در آموزشوپرورش اشاره میکند و میگوید: «بحث انحصارگری و یکپارچهسازی برای مدارس و والدین بار روانی زیادی ایجاد کرده است. همانطور که سامانه ثبت سفارش کتابهای درسی باعث کمبود و تأخیر شد یا سامانه سفیر مهر مشکلاتی برای قرارداد سرویس مدارس ایجاد کرد، حالا موضوع لباس فرم هم به همین سمت میرود. در این روند، والدین و حتی کادر مدرسه متحمل فشارهای زیادی میشوند.»
او مهمترین چالش را کیفیت پایین و نبود جذابیت در طراحی لباسها میداند و تصریح میکند: «بچهها دوست دارند لباسی بپوشند که حس خوب به آنها بدهد؛ اما متأسفانه چه در فرم پسرانه و چه در فرم دخترانه، طرحها تکراری بوده و سالهاست تغییر نکرده؛ همان چهارخانه و راهراه برای پسران یا مانتوهای سرمهای برای دختران! آیا رنگ و طرح دیگری وجود ندارد؟ برخی مدارس خلاقیت به خرج دادهاند و لباسهای متفاوتی طراحی کردهاند؛ اما در بسیاری از مدارس وقتی دانشآموزان را میبینیم، مشخص است که علاقهای به این لباسها ندارند.»
این معاون مدرسه در ادامه بر کیفیت پایین پارچهها و دوخت نیز تأکید میکند: «بچهها باید با لباس فرم احساس راحتی داشته باشند؛ اما واقعیت این است که کیفیت موجود پایین بوده و طرحها هم جذابیتی برایشان ندارد. گرچه انجمن اولیاومربیان و شورای مدرسه در انتخاب مدلها نقش دارند، آموزشوپرورش محدودیتهایی اعمال میکند و بر استفاده از طرحهای خاص تأکید دارد. همین موضوع باعث شده است خروجی نهایی ازنظر راحتی و زیبایی و تنوع برای دانشآموزان رضایتبخش نباشد.»
او به تجربه شهرهای دیگر هم اشاره میکند و میگوید: «اگر در فضای مجازی نگاهی به مدارس تهران بیندازید، میبینید که برخی لباسهای شیک، پیراهنهای متنوع، شلوارهای کتان و حتی کفشهای مناسب انتخاب کردهاند؛ اما در اصفهان، جز در تعداد معدودی مدرسه، در باقی مدارس چنین خلاقیتی دیده نمیشود. گاهی مشاهده میکنیم به دلیل این عدم تناسب در ذائقه نسل امروز و طراحی فرمها، دانشآموزان حتی حاضر نیستند با این لباسها عکس یادگاری بگیرند.»
این معاون مدرسه مهمترین انتقاد خود را به انحصار موجود در سامانه پوشاک مدارس وارد میکند و ادامه میدهد: «اینکه مدارس و والدین مجبور باشند فقط از میان ۱۰ یا ۱۵ تولیدی خاص انتخاب کنند، بههیچوجه منطقی نیست. ما در شهری مثل اصفهان تولیدکنندههای زیادی داریم، چرا نباید اجازه انتخاب آزادانه میان ۱۰۰ تولیدی مختلف داشته باشیم؟ هرچه گزینههای بیشتری روی میز باشد، امکان انتخاب بهتر ازنظر قیمت و کیفیت هم بیشتر است. این محدودسازی به نظر من چیزی جز رانت نیست.»
معاون آموزشی مدرسهای همراه با حفظ قرآن، توضیح میدهد که وضعیت این مدرسه نسبت به سایر مدارس کمی متفاوت است. او میگوید: «بااینکه مدرسه مجوز دارد، الزام ندارد لباس فرم را حتما از طریق سامانه انتخاب کند؛ بااینحال، تصمیم مدرسه این است که بچهها حتما لباس فرم داشته باشند و این موضوع برای همه دانشآموزان الزامی است.»
او درباره روند تهیه لباس میافزاید: «روش ما این است که با تولیدکنندهای قرارداد میبندیم و همان فرد یا مجموعه را به خانوادهها معرفی میکنیم؛ البته دقت میکنیم که آن تولیدکننده مجوز تولید داشته باشد تا خانوادهها با خیال راحت خرید کنند.»
این معاون آموزشی درباره طراحی لباس فرم هم تأکید میکند: «تلاش ما این است که فرم طراحیشده زیبا باشد؛ چون در دوران تحصیل خودمان خیلی وقتها با لباسهایمان مشکل داشتیم و برای دیگر دانشآموزان هم مشکل ایجاد میشد.»
او در ادامه به چالش هزینهها اشاره میکند و میگوید: «متأسفانه خانوادهها اغلب حاضرند برای لباس مهمانی هزینه زیادی بپردازند؛ اما وقتی پای لباس مدرسه به میان میآید، توقع دارند با هزینه بسیار پایین تهیه شود. همین موضوع باعث محدودیت در طراحی و انتخاب پارچه میشود.»
معاون آموزشی مدرسهای که تحت نظارت نهادی مذهبی است، توضیح میدهد: «بااینکه مجوز آموزشوپرورش داشته، این اختیار را داریم که لباس فرم را از هرجایی که بخواهیم، تهیه کنیم. در همین راستا، برای مدرسه یک شکل واحد در نظر گرفتیم و به خانوادهها هم اعلام کردیم که یا از سایت معرفیشده خرید کرده یا خودشان مشابه آن را تهیه کنند.»
او درباره ویژگی لباس فرم اضافه میکند: «لباس ما طراحی خاصی ندارد، یک مانتوی سرمهای ساده است. اگر خانوادهها از سایت خرید کنند، روی لباس یک گلدوزی هم اضافه میشود؛ اما هیچ الزامی برای داشتن این گلدوزی وجود ندارد.»
مریم غلامعلیان
تولیدکننده پوشاک کودکونوجوان
با توجه به آنچه از سوی معاونان مدرسه مطرح شد، تولیدکننده پوشاک کودکونوجوان در گفتوگو با «اصفهانزیبا» به لزوم درنظرگرفتن ابعاد مختلف لباس فرم مدارس تذکر میدهد.
غلامعلیان که بیش از 10 سال است در این عرصه فعالیت میکند، معتقد است ازآنجاکه لباس فرم مدارس با گذشت سالهای متمادی، همچنان حفظشده، نشانگر جنبههای مثبت آن است و در این راستا میگوید: «یکی از مهمترین محاسن لباس فرم این است که شکاف اقتصادی میان خانوادهها تا حدی کمرنگ میشود. خانوادهها تمکن مالی متفاوتی دارند و ممکن است لباسهای مختلف باعث ایجاد تفاوتهای آشکار میان بچهها شود. این موضوع بهخصوص در مدارس دخترانه بیشتر نمود دارد؛ چون نوع پوشش میتواند بر اعتمادبهنفس یا برعکس بر منزویشدن فرد اثر بگذارد. شما همین موضوع را در مجالس زنانه هم میبینید که لباس گاهی ناخودآگاه بر جایگاه اجتماعی یا اعتمادبهنفس افراد اثر میگذارد. حالا اگر همه دانشآموزان یکشکل لباس بپوشند، این مسئله تا اندازه زیادی در ذهنشان کمرنگ میشود و تمرکز بیشتری روی درس خواهند داشت. این یکشکلی، ناخودآگاه همدلی را هم در بین بچهها ایجاد میکند. مسئله بعدی، نظم و انضباط است. وقتی همه یکشکل لباس میپوشند، مدرسه وجهه مرتبتر و منظمتری پیدا میکند و این موضوع بر رفتار و روحیه بچهها هم اثر میگذارد.»
او سپس با تأکید بر اینکه لباس فرم خالی از ایراد نیست، ادامه میدهد: «از نگاه من بهعنوان یک مادر و کسی که سالها در حوزه تولید لباس فعالیت کردهام، لباس فرم معایب جدی هم دارد: اول اینکه، بچهها تا حدود پنج یا ششسالگی مدام یاد میگیرند که فردیت و استقلال دارند و ما از آنها میخواهیم تلاش خودشان را بکنند؛ چون هرکدام هویت متمایزی دارند؛ اما همینکه وارد مدرسه میشوند، با پوشیدن فرم بخش کوچکی از این فردیت از آنها گرفته میشود؛ هرچند اندک. این موضوع میتواند بر شکلگیری شخصیت آنها اثر داشته باشد.»
این تولیدکننده پوشاک کودکونوجوان، بخش دیگری از مشکلات را به تجربه خودش بهعنوان تولیدکننده گره میزند و توضیح میدهد: «یکی از معایب جدی، شکلگیری بازارسیاه برای فروش لباس فرم است؛ بهخصوص در شهر اصفهان این موضوع بسیار پررنگ است؛ چون برندهای محدودی اختیار تولید را در دست گرفتهاند. من خودم زمانی که برای خرید لباس فرم دخترم مراجعه کردم، دیدم که تقریبا همه مدارس مطرح شهر سفارشهایشان را به یک فروشگاه میدهند. این انحصار باعث میشود بازار مالی بسیار بزرگی شکل بگیرد و فرصت اعتراض از مادران و حتی مدیران گرفته شود. این انحصار عملا خانوادهها را مجبور به پذیرش شرایط موجود میکند.»
او درباره قیمتها هم مثال روشنی میزند: «بهطورمثال، اگر برای تولیدکننده، یک لباس یکمیلیون تومان هزینه داشته باشد، همان لباس را سهمیلیون تومان به خانوادهها میفروشند؛ آنهم در شرایطی که خریدار تضمینی وجود دارد. این یعنی سودآوری بسیار بزرگی در این حوزه شکل گرفته است؛ حتی بهعنوان یک مادر، اگر بخواهم لباسی را خودم بدوزم، میتوانم با هزینه خیلی کمتر آن را تهیه کنم؛ بنابراین سودی که نصیب تولیدکنندگان خاص میشود، بسیار بالاتر از حد منطقی است.»
غلامعلیان درباره ادعای برخی تولیدکنندگان که میگویند کیفیت پایین به دلیل کاهش هزینهها و شرایط اقتصادی است، میگوید: «این حرف پذیرفتنی نیست. با قیمتی که الان در بازار از خانوادهها دریافت میشود، میتوان بهراحتی از الیاف طبیعی و مرغوب استفاده کرد؛ برای مثال، همین چند وقت پیش فرم دختر من حدود سهمیلیون تومان شد: شامل یکدست مانتووشلوار، دو مقنعه و یک ست لباس ورزشی. فرم پسرم هم همین حدود هزینه داشت. وقتی یک مقنعه فقط ۴۰ سانت پارچه لازم دارد، برای آن ۲۵۰هزار تومان از ما پول گرفتند؛ این در حالی است که همان مقنعه برای تولیدکننده شاید ۵۰هزار تومان هزینه داشته باشد؛ یعنی چیزی حدود پنج برابر قیمت واقعی به خانواده فروخته میشود؛ آنهم با اطمینان از اینکه مشتری حتما خرید میکند.»
این تولیدکننده پوشاک کودکونوجوان در ادامه میافزاید: «مورد دیگری که باید به آن توجه کنیم، این است که لباس فرم تنها نباید برای ایجاد نظم استفاده شود. ما باید به این نکته توجه کنیم که لباس بخشی از تربیت و پرورش دانشآموز است. درست است که دوست داریم نظموانضباط را حفظکرده و شکافهای طبقاتی را کمرنگ کنیم، اما از سوی دیگر باید مسائل دیگری هم در نظر گرفته شود. خیلی وقتها لباسهایی که برای مدارس طراحی میشوند، هیچ تناسبی با شرایط آبوهوایی ندارند؛ یا بیشازاندازه گرم هستند یا جنسشان پلاستیکی است و باعث حساسیت پوستی در بچهها میشود. همین اذیتشدن در پوشیدن لباس باعث میشود تمرکز دانشآموزان پایین بیاید و درنتیجه، همان هدف اولیه، یعنی تمرکز و آرامش از دست برود.»
او معتقد است که امروزه لباس فرم مدارس به چشموهمچشمی تبدیل شده است: «مدارس و حتی خانوادهها بهجای اینکه به راحتی و کیفیت پارچه فکر کنند، بیشتر بهظاهر و زیباتربودن توجه دارند؛ درحالیکه این رویکرد، سلامت جسم و روان بچهها را تحتالشعاع قرار میدهد. ازطرفی، بسیاری از لباسها حتی زیبا هم نیستند و هیچ سلیقهای در طراحیشان به کار نرفته است. این مسئله، بهویژه برای دختران که زیبایی و مد برایشان اهمیت بیشتری دارد، پررنگتر است؛ حتی برای پسران نیز ظاهر لباس مهم است و باید بپذیریم که دنیای امروز، دنیای مد است.»
غلامعلیان درباره چرایی شکلگیری این انحصار میگوید: «برخی تولیدکنندگان در ابتدا با کیفیت خوب کار کردند یا به دلیل موقعیت مکانی شناخته شدند و همین باعث شد برند شوند؛ اما با گذشت زمان، کیفیت کارشان تغییر کرد. الان حدود ۵۰ برند معتبر شهر سفارشهایشان را به یک فروشگاه میدهند و این فروش هم به شکل نقدی انجام میشود؛ بدون آنکه کیفیت یا طراحی خاصی در کار باشد.»
این تولیدکننده پوشاک کودکونوجوان در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به اینکه چرا خانوادهها به این مشکلات اعتراضی نمیکنند، بیان میکند: «در مدارس، خصوصا مدارسی که برای جذب دانشآموز ورودی دارند، اعتراضکردن بهسادگی امکانپذیر نیست. مدیران معمولا میگویند همین است که هست و همین نگاه باعث میشود اعتراض جمعی شکل نگیرد. خیلی وقتها خانوادهها نیز آگاهی کافی ندارند و نمیدانند این لباس چه تأثیری بر روحیه و تمرکز فرزندشان میگذارد.»
او در ادامه، ضمن اشاره به تجربههای شخصیاش تصریح میکند: «چند سال پیش برای دخترم در طول یک سال مجبور شدم پنج بار شلوار فرم بخرم؛ چون کیفیت بسیار پایینی داشت و سریع فرسوده میشد؛ این در حالی بود که دختر من اصلا شیطنت خاصی در مدرسه نداشت. وقتی اعتراض کردیم، سال بعد کیفیت کار بهتر شد و شلواری طراحی کردند که هم جنس خوبی داشت و هم دوخت آن به شکلی بود که فقط برای مدرسه قابلاستفاده نبود و در محیطهای دیگر هم میشد پوشید. این نشان میدهد اگر تولیدکننده بخواهد و خانوادهها هم مطالبه داشته باشند، امکان تغییر و بهبود وجود دارد.»
این تولیدکننده پوشاک کودکونوجوان همچنین در پاسخ به اینکه آیا میتوان لباسی تولید کرد که هم موردرضایت دانشآموزان باشد و هم توصیههای آموزشوپرورش رعایت شود، میگوید: «امروزه آموزشوپرورش سختگیری چندانی ندارد و میتوان لباسی تولید کرد که هم توصیههای آموزشوپرورش در آن لحاظ شده و هم از پارچه مرغوب و لطیف دوخته شده باشد. این موضوع شدنی است؛ فقط به دقت و توجه بیشتر نیاز دارد.»
غلامعلیان درباره اینکه آیا سودآوری این حوزه میتواند مانع انحصار شود و شاهد حضور تولیدکنندگان بیشتر باشیم، بیان میکند: «قطعا این حوزه پرسود است؛ چون مشتری تضمینی دارد. من خودم زمانی که وارد این کار شدم، سعی کردم لباسی تولید کنم که هم کیفیت فراوانی داشته باشد و هم خدمات پس از فروش ارائه بدهم؛ حتی بخشی از پارچه را در اختیار خانواده قرار میدادم تا در صورت نیاز بتواند لباس را اصلاح کند؛ اما واقعیت این است که مدارس با تبلیغات خاص همچنان به سمت برندهای مشخص گرایش دارند. امیدوارم با رشد آگاهی خانوادهها و شکلگیری مدارس تحولخواه، این انحصار شکسته شود و درنهایت تعادلی در بازار لباس فرم بهوجود بیاید.»















