اظهارنظرهای اخیر رئیس‌جمهور درباره بحران اقتصادی گریبان‌گیر کشور شده و ارتباط این گیر و گرفتاری‌ها با تحریم‌های آمریکا با واکنش‌های متعددی همراه شده است.
حال اقتصاد ایران خوب نیست، مردم به سختی گذران زندگی می‌کنند و متولیان به جای راهکار برای برون‌رفت از مشکلات اقتصادی به دنبال فرافکنی و انداختن تقصیر برگردن دیگران هستند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا این‌گونه گفته است:
«مردم برای کمبود و مشکلات اگر می‌خواهند لعن و نفرین کنند، این لعن و نفرین آدرسش کاخ سفید در واشنگتن است، کسی به مردم آدرس اشتباه ندهد، آدرس درست واشنگتن دی سی کاخ سفید است.»
تحریم‌ها در بروز و ظهور مشکلات اقتصادی ایران بی‌تأثیر نیستند؛
اما اینکه تمامی این مشکلات به تحریم‌ها ارتباط داده شود و در شرایط کنونی راه‌حلی برای کم‌رنگ‌تر کردن فشارهای اقتصادی بر مردم ارائه نشود، قابل‌تأمل است.
در خصوص سهم تحریم‌ها بر مشکلات اقتصادی ایران با یک کارشناس اقتصادی و یک کارشناس سیاست خارجی گفت‌و‌گو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
متولیان از زیر بار مسئولیت فرار می‌کنند
در این خصوص علیرضا سلطانی، کارشناس اقتصادی به اصفهان زیبا می‌گوید:
ارتباط مشکلات اقتصادی کشور با تحریم‌های آمریکا پاک‌کردن صورت‌مسئله است، آقای رئیس‌جمهور با این اظهارنظرها خودشان را از پذیرفتن مسئولیت در قبال مشکلات اقتصادی کنار کشیدند، درست است که تحریم‌ها باعث شده شرایط اقتصادی ایران به این شرایط شکننده برسد،
اما باعث نمی‌شود دولت و رئیس‌جمهور از مسئولیت خود در قبال شرایطی که بر کشور حاکم شده کوتاه بیاید و این مسئولیت را نپذیرد.
سلطانی عنوان می‌کــند: بــرجام مسئولیت بزرگی برای کشور و دولت به همراه داشت تا به این واسطه به شرایط تحریمی پایان دهد؛
اما مهم‌تر از امضا‌کردن برجام و رفع تحریم‌ها حفظ برجام بود؛ این سؤال باید از دولت روحانی پرسیده شود که آیا از قراردادی که امضا کردند حفاظت و صیانت هم کردند؟
آیا مانع از این شدند که برجام به بن‌بست برسد؟ این کارشناس اقتصادی اذعان می‌کند:
باید از برجام به‌عنوان یک دستاورد حمایت می‌شد و از برجام به‌عنوان سدی در برابر فشارهای خارجی استفاده می‌کردند ولی آن اتفاق نیفتادو برجام امضا شد؛
ولی دو طرف ایران و آمریکا برجام را به رسمیت نشناختند. به همین دلیل مشکلات ایران در برابر فشارهای خارجی چندین برابر شد.
مسئولیت‌گریزی درباره ارتباط مشکلات اقتصادی به تحریم‌های آمریکا
او بیان می‌کند: صحبت‌های رئیس‌جمهور درباره ارتباط مشکلات اقتصادی به تحریم‌های آمریکا، قابل دفاع نیست و درواقع، مسئولیت‌گریزی است.
آقای روحانی یا باید مسئولیت این مشکلات را بپذیرند یا استعفا دهند و دولت را واگذار کنند.
ایشان وقتی از دستاورد خودشان دفاع می‌کنند دیگر توجیهی برای ماندن در قدرت وجود ندارد.
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: برای ارائه راهکار در راستای حل‌وفصل این مشکلات اقتصادی دیر شده است؛
ایران فرصت‌های زیادی را از دست داد. بهترین دوران همان سال اولی بود که ترامپ روی کار آمد و هم‌زمان دولت روحانی نیز آغاز به فعالیت کرد.
الان باید منتظر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ماند و دید نتیجه چیست تا بتوان براساس آن تحلیل کرد و اظهارنظر کرد که قرار است اقتصاد ایران با چه شرایطی روبه‌رو شود.
معضلات اقتصادی ریشه در عوامل داخلی دارد
از سوی دیگر مصطفی خوش چشم، کارشناس سیاست خارجی به اصفهان‌زیبا می‌گوید:
تحریم‌ها از اوایل دولت اوباما با همکاری تیم وزارت خارجی خانم کلینتون شروع شد و در دوران اوج تحریم‌ها اوباما و کلینتون اعلام کردند که سهم معضلات اقتصادی ایران به‌واسطه تحریم‌ها 30 درصد است؛
همان موقع هم دولتمردان ایران مانند آقای لاریجانی سهم تحریم‌ها در مشکلات اقتصادی ایران را 20 درصد اعلام کردند.
عده‌ای به دنبال بزرگ‌نمایی تحریم‌ها هستند
خوش‌چشم تصریح می‌کند: سهم شرایطی که به‌واسطه تحریم‌ها براقتصاد کشور حاکم شده بیشتر از 30 درصد نیست؛
اما عده‌ای به دنبال بزرگ‌نمایی تحریم‌ها هستند. خود آمریکایی‌ها هم اعلام کرده‌اند که معضلات اقتصادی ایران مربوط به مسائل داخلی است؛
چراکه گنجایش و ظرفیت تحریم‌ها برای اثرگذاری حداکثر تا 30 درصد است.
وضعیت فعلی ما تنها ناشی از تحریم نیست، دوره اوج تحریم‌ها حداکثر تا اردیبهشت ماه بوده است.
آنچه باعث شده فشار مضاعفی بر اقتصاد ایران بیاید وضعیت و تبعات کروناست.
این کارشناس سیاست خارجی اذعان می‌کند:
براساس گزارش‌هایی که رسانه‌های غربی ارائه می‌دهند و همان‌طور که رئیس‌جمهور اعلام کرده در شرایطی که همه‌جا میزان رشد منفی بوده است،
در ایران در سه‌چهار ماه اخیر میزان رشد مثبت بوده است.
بنابراین ثابت می‌شود حتی تأثیرگذاری تحریم‌ها نه تنها در حال رشد نیست،
بلکه در حال کاهش است و درصد زیادی از مشکلات اقتصادی به شیوع کرونا و مسائل داخلی ارتباط پیدا می‌کند.
تأثیر انتخابات پیش روی آمریکا روی شرایط اقتصادی
این کارشناس سیاست خارجی درخصوص تأثیر انتخابات پیش روی آمریکا بر شرایط اقتصادی کشور نیز توضیح می‌دهد:
انتخابات پیش روی ریاست جمهوری آمریکا نمی‌تواند به طور عمده روی مشکلات اقتصادی ایران تأثیرگذار باشد؛ مسئله اصلی بیشتر عواقب روانی این انتخابات است.
باید توجه داشت که آمریکا به‌عنوان ابرقدرت از استراتژی بلندمدت استفاده می‌کند؛
به‌عنوان‌مثال همین فرمول مهار جمهوری اسلامی ایران از طریق جنگ ترکیبی که پایه اصلی تحریم‌هاست از زمان اوباما شروع شد؛ ترامپ هم همین مسیر را دنبال کرد و کلینتون هم همین مسیر را اعلام کرده که دنبال می‌کند.
آقای بایدن هم اگر رأی بیاورند همین مسیر را ادامه می‌دهند. ممکن است در تاکتیک‌ها با هم تفاوت‌هایی داشته باشند، ولی در استراتژی یکسان هستند.
ضمن اینکه حضور آقای بایدن در مقام قدرت از جنبه تاکتیکی شاید بدتر هم باشد؛
چون به‌واسطه کاهش تنش با اروپایی‌ها میزان هماهنگی و حمایت اروپایی‌ها از طرح‌های تحریمی آقای بایدن افزایش پیدا می‌کند و حمایت بین‌المللی بیشتری برای تحریم به دنبال خواهد داشت.
در مقابل ترامپ، آمریکا را به انزوا برده است، نمونه‌اش را در ماه‌های اخیر مشاهده کردیم که در شورای امنیت ناتوان از همراه کردن دیگر قدرت‌های جهان حتی متحدان اروپایی بودند؛
بنابراین حضور بایدن در جنبه‌هایی می‌تواند بدتر هم باشد؛ در هر حال استراتژی آمریکایی‌ها در قبال ایران ثابت است.
خوش‌چشم عنوان می‌کند: بیشتر بحث‌هایی که در ایران درباره انتخابات آمریکا و تأثیرش روی بازارهای مختلف می‌شود، برای کسب منافع جناحی است و این مسئله باعث می‌شود
جامعه دچار تأثیرات روانی شود و با هرگونه انتخابات آمریکا در بازارهای ایران تلاطم ایجاد شود و این امر خوشایندی نیست.
