به گزارش اصفهان زیبا؛ توجه به تغذيه در دوران سالمندی به دليل تغيير نيازهاي تغذيه‌ای بدن از اهميــت به سزايي برخوردار است. بنابراین به تغذیه آنها باید دقت شود. در این زمینه حسین فیروزبخت، کارشناس ارشد تغذیه توصیه‌هایی ذکر کرده که به آنها اشاره می‌کنیم:
غذاهای ساده و کم‌حجم
مهمترين توصيه تغذيه‌اي براي اين سنين، تهيه غذاهاي ساده و كم‌حجم است، به شکلی که تمام نيازهاي فرد به مواد مغذي تامين شود و در عين حال متناسب با فرهنگ مصرف او باشد.
در واقع با افزايش سن، نياز به انرژي كاهش مي‌يابد. به همين علت نياز متابوليسمي بدن به انرژي كمتر از سايرگروه‌هاي سني است.
افراد مسن فعاليت بدني كمتري دارند و در نتيجه نيازمند غذاي كمتري براي ثابت نگهداشتن وزنشان هستند.
براي محدود كردن دريافت انرژي، توصيه کنيد غذاهاي كم حجم و غني از مواد مغذي را بيشتر مصرف كنند.
کم‌چربی و پرفیبر
نكته اساسي در برنامه غذايي سالمندان، مصرف مواد غذايي كم چربي و كم كلسترول(مانند شير و لبنيات كم چرب، كاهش مصرف روغن، كره، خامه و…)، كم نمك و پر فيبر است.
مصرف چربي‌ها بايد در رژيم غذايي سالمندان محدود شود. دريافت چربي نبايد بيش از 30 درصدكل انــرژي دريافتي در روز باشد، بخصوص سهم چربي اشباع(شامل چربی پنهان در گوشت، انواع روغن جامد و کره)که بايد تا حداكثر 10 درصد انرژي دريافتي روزانه كنترل شود.
با افزايش سن مقدار توده چربي بدن سالمندان افزايش مي‌يابد، در نتيجه احتمال چاقي و خطر ابتلا به بيماري‌هايي نظير افزايش فشارخون، ديابت و بيماري‌هاي قلبي و عروقي افزايش پیدا می‌کند.
کنترل شديد چربي خون براي سنين 50 تا 70 سال مفيد است.
مایعات
در افراد مسن مصرف روزانه 8-6 ليوان مايعات ترجيحا آب براي پيشگيري از يبوست و كم آبي بـــدن توصيــه کنيد، زيـــرا افراد مسن علي‌رغم نياز واقعي به مايعات كمتر احساس تشنگي مي كنند، به همين دليل بيشتر مستعد كم آبي بدن و يبوست هستند.
پروتئین
از آنجاكه در سالمندان نياز به انرژي كاهش مي‌يابد، پروتئين مورد نياز بدن بايد از منابع با كيفيت بالا(از لحاظ پروتئين) مانند گوشت‌هاي كم چربي، مرغ، ماهي، سفيده تخم‌مرغ، فرآورده‌هاي لبني بدون چربي يا كم چربي تامين شود. غلات و حبوبات نيز از منابع گياهي پروتئين هستند كه اگر با هم مصرف شوند، تمام اسيدهاي امينه ضروري مورد نياز بدن را تامين مي كنند.
پروتئين حدود 15 درصد كل انرژي روزانه را تشكيل مي‌دهد. بنابراین توصيه کنيد حدود نصف پروتئين مصرفي روزانه از نوع حيواني باشد.(مانند انواع گوشت).
کلسیم و ویتامین D
جذب کلسیم و ویتامین D بدن با افزایش سن کاهش می‌یابد. بنابراین با افزایش سن نیاز بدن به مصرف منابع غنی کلسیم(مانند شیر و لبنیات) و تامین ویتامینD (استفاده از نور آفتاب و مکمل) افزایش می‌یابد.
بر این اساس توصیه می‌شود زنان بالاي 50 سال و همچنین همه بالغین بالاي 60 سال 1000 تا 1500 میلی‌گرم در روز کلسیم (در مجموع از طریق مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و مکمل دارویی) دریافت کنند.
ویتامین B12 و B6
با افزایش سن توانایی جذب ویتامین B12 بدن کاهش می‌یابد. مصرف مقدار مناسبی از گوشت قرمز، ماهی، شیر و تخم‌مرغ به عنوان منابع ویتامین B12 توصیه می‌شود.
کمبود ویتامین B6 به علل مختلف در سالمندان شایع است. زیرا با بالا رفتن سن متابولیسم، این ویتامین افزایش و جذب آن کاهش می‌یابد.
از طرف دیگر در سالمندان به علت مصرف ناکافی گوشت دریافت این ویتامین کاهش می‌یابد.
توصیه بر این است روزانه منابع غنی این ویتامین از جمله انواع گوشت، جگر، شیر، تخم مرغ، حبوبات و غلات کامل مصرف شود.
آهن
کم‌خونی فقر آهن در سالمندان نسبت به افراد دیگر شیوع کمتري دارد، اما در افــرادي کـــه غذاهاي کم انرژي مصرف می‌کنند و یا مشکوك به سوء تغذیه هستند، شایع است.
نیاز مردان و زنان سالمند به آهن یکسان است و میزان توصیه شده روزانه به طور متوسط 7 میلی‌گرم است. زرده تخم‌مرغ، گوشت، ماهی، جگر، حبوبات و سبزي‌هاي برگ سبز تیره مانند جعفري، برگ چغندر،گشنیز و بخش‌هاي تیره برگ از منابع آهن است.
روي
مصرف روي در سالمندان پایین است. به علاوه ممکن است افراد مسن جذب روي کمتري نسبت به افراد جوان‌تر داشته باشند. برخی از عوامل شامل داروهایی که مصرف آنها در میــانسالان شایع است مانند مکمل‌هاي آهن و کلسیم می‌توانند جذب روي را مختل کرده و یا ترشح آن را در ادرار افزایش دهند و این مسئله منجر به کمبود روي در بدن شود. به همین دلیل براي این افراد به معمول مکمل روي تجویز می‌شود.
جگر،گوشت، شیر، حبوبات و گندم از منابع غنی روي هستند. برخی از علائم کمبود روي شبیه علائمی است که به‌طور طبیعی همزمان با سالمندي بروز می‌کند. مانند کاهش حس چشایی.
منیزیم
منیزیم یکی از املاح موثر در استحکام و مقدار توده عضلانی بدن است.
کمبود این عنصر نیز یکی از مشکلات تغذیه‌اي در سنین سالمندي است و در سالمندان مبتلا به سوء تغذیه بیشتر مشاهده می‌شود.
منابع غذایی غنی از منیزیم عبارت‌اند از: آجیل، لوبیاي سویا، دانه کامل ذرت، ملاس، ادویه ها، اسفناج، نخود سبز، جگر و گوشت گاو.
